Από το νέο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-20 θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν οι Γενικοί και οι Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων (ΓΟΕΒ – ΤΟΕΒ) για να εγκαταστήσουν φωτοβολταϊκούς σταθμούς έως 500 KW στα αντλιοστάσιά τους προκειμένου να μειώσουν κατά 50-60% το ενεργειακό κόστος άρδευσης των αγροτών – μελών τους.
Αυτό απάντησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου, σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, πρώην υπουργού Ενέργειας, Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος παράλληλα ανέφερε ότι υπάρχει ενδιαφέρον και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση τέτοιων επενδύσεων, ενώ αποκάλυψε ότι ανάλογη ρύθμιση μπορεί να εφαρμοστεί και σε κοινωφελείς οργανισμούς, δηλαδή σε συλλογικές οντότητες που παρέχουν έργο κοινωνικής αλληλεγγύης.
Στην ομιλία του ο κ. Γιάννης Μανιάτης επισήμανε: «Τον Οκτώβριο του 2014, με τον ν. 4296 περάσαμε μία πρωτοποριακή διάταξη και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για κάθε ΓΟΕΒ και για κάθε ΤΟΕΒ της χώρας, ουσιαστικά, δηλαδή για πάνω από 300.000 Έλληνες αγρότες δώσαμε τη δυνατότητα σε κάθε αντλιοστάσιο άρδευσης να εγκαθιστούν μία μονάδα φωτοβολταϊκών ισχύος έως 500 κιλοβάτ τα οποία κατ’ εξαίρεση και κατά προτεραιότητα θα εγκαθίστανται.
Γνωρίζοντας όλοι μας ότι το κόστος άρδευσης υπάρχει τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι αγρότες χρειάζεται να ποτίσουν, όμως τους χειμωνιάτικους και τους φθινοπωρινούς μήνες το φωτοβολταϊκό θα παράγει ηλεκτρισμό, αλλά δεν θα τον καταναλώνουν οι αγρότες, άρα θα έχουν τη δυνατότητα αυτή την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας να την εγχύουν στο ηλεκτρικό σύστημα της ΔΕΗ και να την παίρνουν συμψηφισμένη στο τέλος του χρόνου. Με απλά λόγια, μία τέτοια εγκατάσταση σε ένα δίκτυο άρδευσης μπορεί να μειώσει έως και κατά 50% ή 60% το κόστος άρδευσης.
Κάναμε μία γρήγορη μελέτη για τον ΓΟΕΒ της Αργολίδας, όπου οι αγρότες πληρώνουν κάθε χρόνο περίπου από 900 χιλιάδες έως 1 εκατομμύριο ευρώ για ρεύμα. Η εγκατάσταση των συγκεκριμένων μονάδων θα μειώσει το κόστος κατά περίπου 400 – 500 χιλιάδες κάθε χρόνο. Δηλαδή, θα μειώσουμε στο μισό και παραπάνω το κόστος ηλεκτρικής κατανάλωσης όλων των αγροτών.
Πρέπει, επίσης, να πω, επειδή το είχαμε συζητήσει και με τις εμπορικές τράπεζες, ότι υπήρχε μία καλή διάθεση από τις τράπεζες να συγχρηματοδοτήσουν.
Αυτό που ζητάμε από τον κ. υπουργό είναι στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης μαζί με όλα τα άλλα έργα υποδομής που θα εγκριθούν, να ενταχθούν και αυτές οι δράσεις για όλες τις περιοχές της χώρας όπου έχουμε τη δυνατότητα να τα εγκαταστήσουμε. Γιατί πράγματι είναι η μοναδική δράση που δεν έχει κανένα πρόβλημα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Θα λειτουργεί για τουλάχιστον 30 χρόνια και θα παρέχει στους Έλληνες αγρότες μειωμένο κατά 50% ηλεκτρικό ρεύμα.
Και να πω και το τελευταίο επιχείρημα, που το θεωρώ εξίσου σημαντικό, αν όχι το σημαντικότερο: Η εξοικονόμηση χρημάτων θα δώσει τη δυνατότητα στους Έλληνες αγρότες να συντηρήσουν τα υφιστάμενα αρδευτικά δίκτυα, έτσι ώστε να έχουμε λιγότερες απώλειες νερού. Γιατί ξέρουμε όλοι πως όταν ποτίζουν και χρησιμοποιούνται τα δίκτυα άρδευσης, έχουμε απώλειες νερού, δηλαδή απώλειες ενός σπουδαίου πλουτοπαραγωγικού πόρου, πάνω από 60%.
Με την πρόταση που καταθέτουμε, λοιπόν, βοηθούμε μείωση του κόστους παραγωγής στον Έλληνα αγρότη, μείωση της σπατάλης αρδεύσιμου νερού που είναι τόσο σπουδαίο για την ελληνική παραγωγή και το ελληνικό φυσικό περιβάλλον και ασφαλώς, μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», επισήμανε ο κ. Ι. Μανιάτης.
Η απάντηση Αποστόλου
«Ήδη από τις 30-10-2015 με ανακοίνωση του διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας επιτρέπεται η υποβολή αιτήσεων για ένταξη στο σύστημα ενεργειακού συμψηφισμού, πράγμα που προβλέπει ότι είναι ανοιχτή πλέον για τη μέση τάση η συγκεκριμένη διαδικασία. Έχει ήδη δρομολογηθεί η ένταξη των ΤΟΕΒ με ευνοϊκούς όρους –αυξημένα όρια ισχύος- στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω απόφασης», υπενθύμισε από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Βαγγέλης Αποστόλου και ανακοίνωσε:
«Στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδίου δράσης που έχουμε εκπονήσει στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έχουμε συμπεριλάβει μεταξύ άλλων τον εξορθολογισμό της χρήσης του κόστους των ενεργειακών και υδάτινων πόρων στη γεωργία μέσω συστημάτων σύγχρονης τεχνολογίας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι η συγκεκριμένη περίπτωση. Ειδικά για τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση του κόστους χρήσης της, προβλέπεται η ενίσχυση μορφών τοπικών συμπράξεων. Γιατί έτσι μπορεί πραγματικά να λειτουργήσει η συγκεκριμένη ρύθμιση: με συνεργατικές παραγωγικές επενδύσεις -βιοτεχνικές μονάδες, κλπ- και γενικά, θα έλεγα, με συστάδες αγροτικής παραγωγής. Αυτή θα είναι η εικόνα γύρω από τις συγκεκριμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 έχει ήδη εγκριθεί. Θα εισρεύσουν περίπου 4,7 δισεκατομμύρια, ενώ η συνολική επενδυτική δαπάνη του Προγράμματος είναι περίπου 6 δισεκατομμύρια. Σ’ αυτό συμπεριλαμβάνονται πραγματικά σημαντικά έργα για υποδομές εγγείων βελτιώσεων που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών δικτύων, την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. Υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα, ιδιαίτερα στον εξοπλισμό των ΤΟΕΒ, των ΓΟΕΒ. Γενικά, θα έλεγα, θα έχουμε έργα που ξεκινούν από την ταμίευση του νερού μέχρι την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Στα κριτήρια, λοιπόν, επιλεξιμότητας –επειδή πρόκειται για δράσεις, για τις οποίες ήδη από την 1η Ιανουαρίου θα αρχίσουμε να επικοινωνούμε, να ερχόμαστε σε επαφή για να μπορέσουμε να δούμε τι ανταπόκριση θα υπάρχει- είναι το συγκεκριμένο κριτήριο μέσα. Πιστεύουμε ότι θα στηρίξουμε τη συγκεκριμένη δυνατότητα, χρηματοδοτώντας με το απαιτούμενο ποσό. Και θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί το κλίμα των αιτημάτων που θα υπάρχει γύρω από αυτή τη διαδικασία.
Και εσείς το ξέρετε και εμείς το βιώνουμε ότι κάποια παρέμβαση πρέπει να γίνει στους ΤΟΕΒ, στους ΓΟΕΒ για να υπάρξει μια καλύτερη οργανωτική παρουσία. Βρισκόμαστε σε διαδικασία προετοιμασίας –και σύντομα θα το δώσουμε για διαβούλευση- μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας στην οργάνωση των ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ, για να μπορέσουν κι αυτοί από τη δική τους πλευρά να αποκτήσουν τέτοια οντότητα, για να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις, όντως που φέρνει η συγκεκριμένη ρύθμιση».
Αυτό απάντησε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Βαγγέλης Αποστόλου, σε επίκαιρη ερώτηση του βουλευτή της Δημοκρατικής Συμπαράταξης, πρώην υπουργού Ενέργειας, Γιάννη Μανιάτη, ο οποίος παράλληλα ανέφερε ότι υπάρχει ενδιαφέρον και από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για τη χρηματοδότηση τέτοιων επενδύσεων, ενώ αποκάλυψε ότι ανάλογη ρύθμιση μπορεί να εφαρμοστεί και σε κοινωφελείς οργανισμούς, δηλαδή σε συλλογικές οντότητες που παρέχουν έργο κοινωνικής αλληλεγγύης.
Στην ομιλία του ο κ. Γιάννης Μανιάτης επισήμανε: «Τον Οκτώβριο του 2014, με τον ν. 4296 περάσαμε μία πρωτοποριακή διάταξη και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Για κάθε ΓΟΕΒ και για κάθε ΤΟΕΒ της χώρας, ουσιαστικά, δηλαδή για πάνω από 300.000 Έλληνες αγρότες δώσαμε τη δυνατότητα σε κάθε αντλιοστάσιο άρδευσης να εγκαθιστούν μία μονάδα φωτοβολταϊκών ισχύος έως 500 κιλοβάτ τα οποία κατ’ εξαίρεση και κατά προτεραιότητα θα εγκαθίστανται.
Γνωρίζοντας όλοι μας ότι το κόστος άρδευσης υπάρχει τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι αγρότες χρειάζεται να ποτίσουν, όμως τους χειμωνιάτικους και τους φθινοπωρινούς μήνες το φωτοβολταϊκό θα παράγει ηλεκτρισμό, αλλά δεν θα τον καταναλώνουν οι αγρότες, άρα θα έχουν τη δυνατότητα αυτή την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας να την εγχύουν στο ηλεκτρικό σύστημα της ΔΕΗ και να την παίρνουν συμψηφισμένη στο τέλος του χρόνου. Με απλά λόγια, μία τέτοια εγκατάσταση σε ένα δίκτυο άρδευσης μπορεί να μειώσει έως και κατά 50% ή 60% το κόστος άρδευσης.
Κάναμε μία γρήγορη μελέτη για τον ΓΟΕΒ της Αργολίδας, όπου οι αγρότες πληρώνουν κάθε χρόνο περίπου από 900 χιλιάδες έως 1 εκατομμύριο ευρώ για ρεύμα. Η εγκατάσταση των συγκεκριμένων μονάδων θα μειώσει το κόστος κατά περίπου 400 – 500 χιλιάδες κάθε χρόνο. Δηλαδή, θα μειώσουμε στο μισό και παραπάνω το κόστος ηλεκτρικής κατανάλωσης όλων των αγροτών.
Πρέπει, επίσης, να πω, επειδή το είχαμε συζητήσει και με τις εμπορικές τράπεζες, ότι υπήρχε μία καλή διάθεση από τις τράπεζες να συγχρηματοδοτήσουν.
Αυτό που ζητάμε από τον κ. υπουργό είναι στο πλαίσιο του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης μαζί με όλα τα άλλα έργα υποδομής που θα εγκριθούν, να ενταχθούν και αυτές οι δράσεις για όλες τις περιοχές της χώρας όπου έχουμε τη δυνατότητα να τα εγκαταστήσουμε. Γιατί πράγματι είναι η μοναδική δράση που δεν έχει κανένα πρόβλημα με την Επιτροπή Ανταγωνισμού. Θα λειτουργεί για τουλάχιστον 30 χρόνια και θα παρέχει στους Έλληνες αγρότες μειωμένο κατά 50% ηλεκτρικό ρεύμα.
Και να πω και το τελευταίο επιχείρημα, που το θεωρώ εξίσου σημαντικό, αν όχι το σημαντικότερο: Η εξοικονόμηση χρημάτων θα δώσει τη δυνατότητα στους Έλληνες αγρότες να συντηρήσουν τα υφιστάμενα αρδευτικά δίκτυα, έτσι ώστε να έχουμε λιγότερες απώλειες νερού. Γιατί ξέρουμε όλοι πως όταν ποτίζουν και χρησιμοποιούνται τα δίκτυα άρδευσης, έχουμε απώλειες νερού, δηλαδή απώλειες ενός σπουδαίου πλουτοπαραγωγικού πόρου, πάνω από 60%.
Με την πρόταση που καταθέτουμε, λοιπόν, βοηθούμε μείωση του κόστους παραγωγής στον Έλληνα αγρότη, μείωση της σπατάλης αρδεύσιμου νερού που είναι τόσο σπουδαίο για την ελληνική παραγωγή και το ελληνικό φυσικό περιβάλλον και ασφαλώς, μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα», επισήμανε ο κ. Ι. Μανιάτης.
Η απάντηση Αποστόλου
«Ήδη από τις 30-10-2015 με ανακοίνωση του διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας επιτρέπεται η υποβολή αιτήσεων για ένταξη στο σύστημα ενεργειακού συμψηφισμού, πράγμα που προβλέπει ότι είναι ανοιχτή πλέον για τη μέση τάση η συγκεκριμένη διαδικασία. Έχει ήδη δρομολογηθεί η ένταξη των ΤΟΕΒ με ευνοϊκούς όρους –αυξημένα όρια ισχύος- στο πεδίο εφαρμογής της εν λόγω απόφασης», υπενθύμισε από την πλευρά του ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης κ. Βαγγέλης Αποστόλου και ανακοίνωσε:
«Στο πλαίσιο εφαρμογής του σχεδίου δράσης που έχουμε εκπονήσει στο Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, έχουμε συμπεριλάβει μεταξύ άλλων τον εξορθολογισμό της χρήσης του κόστους των ενεργειακών και υδάτινων πόρων στη γεωργία μέσω συστημάτων σύγχρονης τεχνολογίας και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, όπως είναι η συγκεκριμένη περίπτωση. Ειδικά για τη χρήση της ηλεκτρικής ενέργειας και τη μείωση του κόστους χρήσης της, προβλέπεται η ενίσχυση μορφών τοπικών συμπράξεων. Γιατί έτσι μπορεί πραγματικά να λειτουργήσει η συγκεκριμένη ρύθμιση: με συνεργατικές παραγωγικές επενδύσεις -βιοτεχνικές μονάδες, κλπ- και γενικά, θα έλεγα, με συστάδες αγροτικής παραγωγής. Αυτή θα είναι η εικόνα γύρω από τις συγκεκριμένες ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 έχει ήδη εγκριθεί. Θα εισρεύσουν περίπου 4,7 δισεκατομμύρια, ενώ η συνολική επενδυτική δαπάνη του Προγράμματος είναι περίπου 6 δισεκατομμύρια. Σ’ αυτό συμπεριλαμβάνονται πραγματικά σημαντικά έργα για υποδομές εγγείων βελτιώσεων που αφορούν τον εκσυγχρονισμό των αρδευτικών δικτύων, την ανακαίνιση ή αντικατάσταση του ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού. Υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα, ιδιαίτερα στον εξοπλισμό των ΤΟΕΒ, των ΓΟΕΒ. Γενικά, θα έλεγα, θα έχουμε έργα που ξεκινούν από την ταμίευση του νερού μέχρι την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Στα κριτήρια, λοιπόν, επιλεξιμότητας –επειδή πρόκειται για δράσεις, για τις οποίες ήδη από την 1η Ιανουαρίου θα αρχίσουμε να επικοινωνούμε, να ερχόμαστε σε επαφή για να μπορέσουμε να δούμε τι ανταπόκριση θα υπάρχει- είναι το συγκεκριμένο κριτήριο μέσα. Πιστεύουμε ότι θα στηρίξουμε τη συγκεκριμένη δυνατότητα, χρηματοδοτώντας με το απαιτούμενο ποσό. Και θα δούμε πώς θα διαμορφωθεί το κλίμα των αιτημάτων που θα υπάρχει γύρω από αυτή τη διαδικασία.
Και εσείς το ξέρετε και εμείς το βιώνουμε ότι κάποια παρέμβαση πρέπει να γίνει στους ΤΟΕΒ, στους ΓΟΕΒ για να υπάρξει μια καλύτερη οργανωτική παρουσία. Βρισκόμαστε σε διαδικασία προετοιμασίας –και σύντομα θα το δώσουμε για διαβούλευση- μιας νομοθετικής πρωτοβουλίας στην οργάνωση των ΓΟΕΒ και ΤΟΕΒ, για να μπορέσουν κι αυτοί από τη δική τους πλευρά να αποκτήσουν τέτοια οντότητα, για να ανταποκριθούν σε αυτές τις προκλήσεις, όντως που φέρνει η συγκεκριμένη ρύθμιση».