Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχει εκδηλωθεί επιδημία ιλαράς η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 12 μηνών έχουν αναφερθεί περισσότερες από 14.000 περιπτώσεις και 41 θάνατοι σε όλη την Ευρώπη. Στην Ελλάδα μέχρι τις 28 Σεπτεμβρίου 2017 έχουν καταγραφεί 196 κρούσματα, με μεγαλύτερη συχνότητα στη Νότια Ελλάδα.
Η ιλαρά είναι μια ιογενής νόσος αυξημένης μεταδοτικότητας η οποία προσβάλει συνήθως παιδιά αλλά και ενήλικες. Τα βασικά συμπτώματα είναι πυρετός, καταρροή, βήχας, φωτοφοβία, επιπεφυκίτιδα και εξανθήματα αρχικά ροδαλά και στη συνέχεια ερυθρά που ξεκινούν από το πρόσωπο (συνήθως πίσω από τα αυτιά) και κατόπιν εξαπλώνονται στον κορμό και στα άκρα.
Περίπου 30% των περιπτώσεων ιλαράς έχουν μια ή περισσότερες επιπλοκές που είναι συχνότερες σε παιδιά <5 ετών και ενήλικες >20 ετών. Συχνότερες επιπλοκές είναι η πνευμονία η οποία αποτελεί και τη συχνότερη αιτία θανάτου, εγκεφαλίτιδα στα παιδιά, πυώδης ωτίτιδα και ιγμορίτιδα.
Η μετάδοση της ιλαράς γίνεται αερογενώς από άτομο σε άτομο με σταγονίδια που αποβάλλουν οι ασθενείς και σπανιότερα με αντικείμενα που μολύνθηκαν πολύ πρόσφατα από εκκρίσεις. Η μετάδοση γίνεται 4 ημέρες πριν την εμφάνιση του εξανθήματος έως 4 ημέρες μετά.
Ασφαλέστερη οδός πρόληψης είναι ο εμβολιασμός που προσφέρει ανοσία σε ποσοστό 94-98% ενώ ο επανεμβολιασμός ανεβάζει το ποσοστό στο 99%. Για την πρόληψη της νόσου συνεπώς συνιστώνται:
- Εμβολιασμός με τις απαραίτητες (2) δόσεις εμβολίου ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (MMR) των παιδιών, των εφήβων και των ενηλίκων (γεννηθέντων μετά το 1970) που δεν έχουν εμβολιαστεί ή που δεν έχουν νοσήσει.
- Όλοι οι γονείς, ιδιαίτερα αυτοί που έχουν μεγαλύτερα παιδιά, θα πρέπει να ελέγξουν τα βιβλιάρια υγείας των παιδιών τους και να συμβουλευτούν τον παιδίατρό τους.
- Παιδιά με ιλαρά απομακρύνονται από το σχολείο για 4-5 ημέρες από την εμφάνιση του εξανθήματος.
- Αν υπάρχουν παιδιά του στενού περιβάλλοντος των κρουσμάτων με πρόδρομα καταρροϊκά φαινόμενα πρέπει να γίνει περιορισμός της επικοινωνίας με ευπαθή άτομα ιδίως βρέφη και εγκυμονούσες.
- Κυριότερες επαγγελματικές ομάδες που πρέπει άμεσα να καλυφθούν είναι οι εκπαιδευτικοί και οι εργαζόμενοι στον υγειονομικό τομέα.
Τονίζεται ότι το εμβόλιο MMR είναι ιδιαίτερα ασφαλές και πολύ αποτελεσματικό.
Χορηγείται δωρεάν κατόπιν συνταγογράφησης από τους θεράποντες ιατρούς και παιδιάτρους.
Ο εμβολιασμός αποτελεί πράξη ευθύνης τόσο προς τον εαυτό μας και τα παιδιά μας όσο και για το ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Αθανάσιος Γ. Νταβέλος Ιατρός Εργασίας Δήμου Άργους Μυκηνών Αντιπρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Ιατρικής Εργασίας & Περιβάλλοντος τηλ. 6946982442, e-mail: thanosntavelos@gmail.com
