WWF: Τραγικές ολιγωρίες στην Πελοπόννησο με τη διαχείριση των απορριμμάτων

Tη 13η ετήσια έκθεση «Νόμος και περιβάλλον στην Ελλάδα: Έκθεση 2017 για την εφαρμογή της περιβαλλοντικής νομοθεσίας», παρουσίασε το WWF Ελλάς. Στην έκθεση περιγράφονται οι τραγικές ολιγωρίες που έχουν σημειωθεί στην Πελοπόννησο σχετικά με τη διαχείριση των απορριμμάτων.

Συγκεκριμένα στην έκθεση σημειώνεται: «Για άλλη μια χρονιά, τα πρόστιμα που καλείται εν μέσω κρίσης να πληρώσει η Ελλάδα αποτελούν απόδειξη της απουσίας ουσιαστικής περιβαλλοντικής πολιτικής, καθώς και ορθής εφαρμογής της. Δυστυχώς, η διπλή δεύτερη θέση της Ελλάδας για μη συμμόρφωση σε αποφάσεις του Δικαστηρίου της ΕΕ και για τον αριθμό υποθέσεων που εκκρεμούν λόγω παραβιάσεων του περιβαλλοντικού δικαίου της ΕΕ, φαίνεται να παγιώνεται στον χρόνο, δημιουργώντας αρνητικές συνθήκες με σημαντική οικονομική διάσταση. Χαρακτηριστικά, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, η Ελλάδα έχει πληρώσει περισσότερα από 37,3 εκατ. ευρώ σε πρόστιμα για μη συμμόρφωση με την απόφαση του ΔΕΕ για τις χωματερές».

Περιφέρεια Πελοποννήσου

Σύμφωνα με τη WWF στην Περιφέρεια Πελοποννήσου ξεχωρίζει ο μεγαλύτερος όγκος διοικητικών κυρώσεων σε δημοτικές αρχές και δημοτικές επιχειρήσεις για παράνομη διαχείριση αποβλήτων και λειτουργία χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης αποβλήτων (ΧΑΔΑ). Αρκετές αποφάσεις αφορούσαν τη μη σύννομη διάθεση αποβλήτων από εταιρείες παραγωγής χυμών και βεβαίως το διαχρονικό ζήτημα της παράνομης διάθεσης σε φυσικά οικοσυστήματα των αποβλήτων ελαιοτριβείων (κατσίγαρου).

«Ερωτηματικά ωστόσο δημιουργούνται» σημειώνεται σε άλλο σημείο της έκθεσης «σχετικά με την κατάληξη των απορριμμάτων σε περιοχές που κλείνουν οι ΧΑΔΑ αλλά δεν διαθέτουν ακόμα ΧΥΤΑ ή άλλους νόμιμους χώρους διάθεσης και επεξεργασίας αποβλήτων, πράγμα που αφορά κυρίως την Πελοπόννησο».

Στον παρακάτω πίνακα παρατίθενται τα στοιχεία (πρόστιμα) που διέθεσε προς το WWF Ελλάς η αποκεντρωμένη διοίκηση Πελοποννήσου. Σύμφωνα με την Έκθεση στην Πελοπόννησο έχουν επιβληθεί τα υψηλότερα πρόστιμα στην Ελλάδα:

Οι καθυστερήσεις στην Πελοπόννησο

Ενδιαφέρον έχει η έκθεση της WWF και σε σχέση με τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται στην επίλυση του προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Πελοπόννησο:

«Τη μεγαλύτερη καθυστέρηση παρουσίασε η κύρωση του ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου, καθώς η πολυετής και ταραχώδης πορεία της διαχείρισης των απορριμμάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου συνεχίστηκε και κατά τη διάρκεια αυτής της χρονιάς. Μετά το πράσινο φως για τη νομιμότητα του ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου από το Ελεγκτικό Συνέδριο τον Ιούλιο του 2016, το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου, κατόπιν επεισοδιακής συνεδρίασης, ενέκρινε τη στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) του ΠΕΣΔΑ στις 23 Νοεμβρίου 2016. Η κυβέρνηση έπραξε το ίδιο στις 30 Δεκεμβρίου 2016 με κ.υ.α των υπουργείων Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Εσωτερικών και Οικονομίας και Ανάπτυξης. Η απόφαση αυτή έθεσε τους δήμους -μέσω του Φορέα Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ)- ως αρχή σχεδιασμού του ΠΕΣΔΑ. Από την άλλη μεριά, έθεσε και όριο στη δυναμικότητα των αποκεντρωμένων μονάδων επεξεργασίας αποβλήτων (ΜΕΑ) των δήμων, δηλαδή αυτών πέραν των τριών κεντρικών του ΠΕΣΔΑ, ώστε η λειτουργία τους να μη «συνεπάγεται μείωση της συνολικής ποσότητας ΑΣΑ που θα καταλήγουν στις κεντρικές μονάδες ΜΕΑ σε λιγότερους από 100.000 tn /έτος». Υπενθυμίζεται ότι οι 100.000 tn /έτος αποτελούν την ελάχιστη εγγυημένη ποσότητα για τον ανάδοχο της κατασκευής και λειτουργίας των τριών κεντρικών ΜΕΑ με βάση τη συμφωνία της Διυπουργική Επιτροπή με την ανάδοχο εταιρία τον Φεβρουάριο του 2016.

Η επόμενη μάχη για τα απορρίμματα της Πελοποννήσου διεξήχθη στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου στις 20 Φεβρουαρίου του 2017 όπου τελικά εγκρίθηκε το ΠΕΣΔΑ, ανοίγοντας τον δρόμο για την ένταξη του έργου στο ΠΕΠ Πελοποννήσου. Ωστόσο νέα καθυστέρηση προκλήθηκε από τον ΦΟΔΣΑ ο οποίος, λόγω των πολλών αντιδράσεων δημάρχων, αρνήθηκε να υπογράψει την προγραμματική σύμβαση που ορίζει τις ευθύνες και τις υποχρεώσεις των δήμων που θα προκύψουν με την ανάθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων στον ιδιώτη. Παράλληλα έθεσε ως προϋπόθεση την έγκριση του ΠΕΣΔΑ από την κυβέρνηση, η οποία ήρθε με καθυστέρηση μηνών, τον Ιούνιο του 2017 με κ.υ.α. του Υπουργού Εσωτερικών και του Αναπληρωτή Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Τελικά, στις 12 Σεπτεμβρίου 2017 συνεδρίασε το Διοικητικό Συμβούλιο του ΦΟΔΣΑ Πελοποννήσου όπου, με 22 ψήφους υπέρ και 17 κατά, ενέκρινε την προγραμματική σύμβαση με την Περιφέρεια Πελοποννήσου για την υλοποίηση των έργων κεντρικής διαχείρισης που περιλαμβάνονται στον αναθεωρημένο ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου. Στις 20 Σεπτεμβρίου το κείμενο εγκρίθηκε και από το Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου, παρά τις έντονες αντιδράσεις και διαφωνίες. Μετά την έγκριση του κειμένου από το Ελεγκτικό Συνέδριο, αναμένεται να ακολουθήσει η υπογραφή της σύμβασης με την ανάδοχο εταιρία (ΤΕΡΝΑ) που επικράτησε στον διαγωνισμό».