Ομιλία Γιάννη Μανιάτη, Ειδικού Εισηγητή στην Επιτροπή Οικονομικών, Σ/Ν ΥΠΟΙΚ «Κύρωση του Κρατικού Προϋπολογισμού οικ. Έτους 2018»
Αγαπητοί συνάδελφοι, ήμασταν σίγουροι, ότι το Μέγαρο Μαξίμου και το κυβερνητικό επιτελείο, παρακολουθούσε πολύ στενά τις εξελίξεις και τις εκλογές στο χώρο της κεντροαριστεράς.
Χαίρομαι πραγματικά, γιατί ο κ. Τσακαλώτος, ομολόγησε το ενδιαφέρον του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. για την προεκλογική πορεία που οδήγησε στο τέλος 210.000 προοδευτικούς πολίτες, να σηκωθούν από τον καναπέ, όπου κάποιοι θέλουν να τον έχουν και να έρθουν να ψηφίσουν. Κύριε Υπουργέ, ξέραμε, ότι το παρακολουθείτε, αλλά προφανώς το παρακολουθήσατε από την οπτική γωνία που σας βολεύει.
Όλοι οι υποψήφιοι συμφωνήσαμε και αυτή είναι στρατηγική επιλογή του νέου προοδευτικού φορέα, ότι εμείς θα ανατρέψουμε το σημερινό πολιτικό κατεστημένο της χώρας, που διαμορφώνεται από τον διπολισμό ανάμεσα στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και τη Ν.Δ. Διαμορφώνεται από έναν ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δημαγωγικό και λαϊκίστικο, που άνετα συγκυβερνά με τον ακροδεξιό κ. Καμμένο, ο οποίος συνομιλεί με ισοβίτες και διαπραγματεύεται με μεσάζοντες που δεν είναι εξουσιοδοτημένοι από άλλα κράτη.
Προκαλεί τεράστια εντύπωση πώς με τόση άνεση η κυβερνητική πλειοψηφία στο Κοινοβούλιο ανέχεται αυτή την συγκατοίκηση, χωρίς να υπάρχει ούτε μια φωνή διαμαρτυρίας. Αν εσείς αυτό το θεωρείτε Σοσιαλδημοκρατικό, Προοδευτικό και Αριστερό, τότε απέχετε πολλά χιλιόμετρα από την Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία.
Αυτό το οποίο συμβαίνει σήμερα στην πατρίδα μας, στις επόμενες εθνικές εκλογές θα αλλάξει. Ο νέος Προοδευτικός Φορέας, μετά την ολοκλήρωση των εκλογικών του διαδικασιών, με τη διαμόρφωση ενός νέου ενιαίου κόμματος, θα ανατρέψει το συσχετισμό που θέλει την προοδευτική παράταξη συμπλήρωμα είτε του ΣΥΡΙΖΑ, όπως πάρα πολύ θα ήθελε ο ΣΥΡΙΖΑ, είτε της Ν.Δ., όπως εύχονται οι νεοφιλελεύθεροι. Εμείς, λοιπόν, κύριε Υπουργέ, θα διαμορφώσουμε το πολιτικό σκηνικό κι εσείς θα κληθείτε να απαντήσετε πάνω στο προοδευτικό πρόγραμμα που θα καταθέσουμε προεκλογικά.
Επειδή κλείσατε την ομιλία σας αναφερόμενος στις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Σοσιαλδημοκρατίας, όπου ξέρετε ότι κι εμείς έχουμε συμβάλει, κι εγώ προσωπικά που συμμετέχω στις αντίστοιχες συναντήσεις των σοσιαλδημοκρατών υπουργών οικονομικών, στη διαμόρφωση προτάσεων που «χτυπούν στον πυρήνα» της ανάταξης της Σοσιαλδημοκρατίας, που είναι στην πραγματικότητα ο μετασχηματισμός του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης που εκφράζει τη λιτότητα, σε Σύμφωνο Απασχόλησης και Ανάπτυξης που εκφράζει τη σύγχρονη κοινωνία αλληλεγγύης. Εμείς είμαστε που προτείναμε τη διαμόρφωση ενός Ενιαίου Ταμείου Καταπολέμησης της Ανεργίας με συμβολή από όλα τα κράτη μέλη και κυρίως από τα πλεονάσματα των κεντρικών χωρών, προκειμένου να στηριχθεί η απασχόληση στις χώρες του νότου.
Είχατε, όμως, τη δυνατότητα να μας πείτε και να μας δείξετε πίνακες για να μας αποδείξετε ότι δεν υπάρχει υπερφορολόγηση στην Ελλάδα. Θέλετε να ξεχάσουμε ότι με την κυβέρνησή σας η χώρα είναι ο αρνητικός πρωταγωνιστής στις αυξήσεις των άμεσων κι έμμεσων φόρων στις χώρες του ΟΟΣΑ. Θέλετε να ξεχάσουμε ότι με το νόμο Κατργούγκαλου ασκείτε εξίσου φορολογική πολιτική. Κι έτσι, έχουμε φτάσει στο σημείο το άθροισμα των φορολογικών και των ασφαλιστικών επιβαρύνσεων για έναν ελεύθερο επαγγελματία, για έναν επιστήμονα ή για έναν μικρομεσαίο, να φτάνει και να ξεπερνά, πολλές φορές, το 70%. Πείτε μου σε ποιες άλλες χώρες συμβαίνει αυτό.
Σας ερωτώ όμως πολύ καθαρά: Υπάρχει έστω κι ένας ελεύθερος επαγγελματίας, έστω κι ένας επιστήμονας, οικονομολόγος, μηχανικός, γιατρός, δικηγόρος που να μην αισθάνεται ότι του δημεύετε το 70% του εισοδήματός του μέσα από εισπράξεις είτε ασφαλιστικές. είτε φορολογικές;
Εάν το ισχυρίζεστε αυτό, να το πείτε δημόσια στις εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που αισθάνονται πάρα πολλές φορές την υποχρέωση, κατά δεκάδες χιλιάδες να μεταθέτουν την έδρα της μικρομεσαίας επιχείρησης είτε στη Βουλγαρία, είτε στην Κύπρο. Όπου εκεί πια, βρίσκουν μια στοιχειωδώς μικρότερη ή ακόμη μεγαλύτερη φορολογική ελάφρυνση. Εάν δεν είναι έτσι, τότε θα έπρεπε να είναι ευτυχισμένοι οι μικρομεσαίοι της Ελλάδας και να δεχόμασταν εμείς επιχειρηματίες από την Κύπρο και τη Βουλγαρία, αντί να εξάγουμε το δικό μας επιχειρηματικό, το μικρομεσαίο κεφάλαιο.
Δεν αντιλαμβάνομαι τη μη φοροαπαλλαγή των ιατρικών δαπανών, ωσάν το να πηγαίνεις στο γιατρό να είναι από χόμπι και όχι από υποχρέωση και μας είπατε τώρα, ότι από τις ιατρικές δαπάνες θα εισπράξει το κράτος άλλα 120 εκατ. €. Δηλαδή, ουσιαστικά αφαιρείτε το δικαίωμα από τον Έλληνα πολίτη να αρρωστήσει, γιατί του λέτε, ότι «ενώ αντιλαμβάνομαι ότι το να πληρώνεις νοίκι είναι μια δαπάνη που φεύγει, το να πληρώνεις το γιατρό σου είναι χόμπι».
Αυτή είναι μια ακόμη κατάργηση φοροαπαλλαγής που είναι ακατανόητη στον κοινό νου.
Ο εισηγητής μας Γ. Κουτσούκος περιέγραψε τη δική μας θέση με απόλυτα τεκμηριωμένους αριθμούς. Αυτός ο προϋπολογισμός είναι τερατώδης και στηρίζεται σε λάθος πολιτικές, λάθος δοσολογία και στο τέλος και αυτός θα είναι μη υλοποιήσιμος.
Συναδέλφισσες και συνάδελφοι, οι προϋπολογισμοί των κρατών δεν είναι δημοσιονομικά φύλλα, δεν είναι excel, όπου σε έναν πίνακα καταγράφουμε πόσα θα εισπράξει το κράτος και από ποιους και πώς θα δαπανήσει και σε ποιους.
Οι προϋπολογισμοί είναι το βαθύ εργαλείο της αναπτυξιακής φιλοσοφίας και του οράματος της κάθε κυβέρνησης.
Με πολλή προσοχή προσπάθησα να διαβάσω, να χαρτογραφήσω και να ανακαλύψω, εάν υπάρχει κάποιο αναπτυξιακό όραμα στον προϋπολογισμό που έχουμε μπροστά μας.
Κι αυτό το λέω γιατί είναι ο τελευταίος προϋπολογισμός πριν το καλοκαίρι του 2018, όπου υποτίθεται ότι η χώρα θα περάσει σε μια άλλη δημοσιονομική φάση.
Ουσιαστικά, ο προϋπολογισμός που συζητάμε σήμερα δεν είναι ο τρέχων προϋπολογισμός, όπως και τα προηγούμενα επτά μνημονιακά χρόνια, αλλά είναι ο προϋπολογισμός που θα διαμορφώσει την Ελλάδα, που θα βγει στις αγορές χωρίς δίχτυ προστασίας από το καλοκαίρι του 2018 και μετά.
Το μοναδικό δίχτυ προστασίας είναι ένα άλλο παραγωγικό μοντέλο της χώρας, που διαμορφώνει ένα πλαίσιο οικονομικής δραστηριότητας που μπορεί αυτοδύναμα να σταθεί στα πόδια του. Κι αυτό με το εργαλείο που υπάρχει σε όλο τον κόσμο, δηλ. τις επενδύσεις και, κυρίως, τις ιδιωτικές επενδύσεις.
Το βασικό ζήτημα είναι πού βρίσκονται αυτές οι επενδύσεις που θα έπρεπε να έχουν έρθει τα προηγούμενα δύο - τρία χρόνια ή αυτές που θα έρθουν μέσα στο 2018;
Επί αυτού ο προϋπολογισμός δεν έχει καμία απολύτως πρόβλεψη, γιατί πιθανά δεν προβλέπεται και καμία σοβαρή και μεγάλη ιδιωτική επένδυση.
Περιττεύει να αναφέρω για πολλοστή φορά το δράμα του Ελληνικού ή το δράμα στις Σκουριές, ή άλλες περιπτώσεις, που είναι τα παραδείγματα προς αποφυγή όλων των επενδυτών.
Θα σας πω, όμως, μερικά που εμένα με ξένισαν και συνιστούν οικονομική και πολιτική εξαπάτηση του προϋπολογισμού του 2018.
Ξέρετε πόσα προβλέπει ο προϋπολογισμός ότι θα εισπράξουμε μέσα στο 2018 από ιδιωτικοποιήσεις; 2,74 δις € από τα οποία τα 2,17 δις € προκύπτουν από ιδιωτικοποιήσεις εταιριών του Δημοσίου, για τις οποίες δεν έχουν καν ξεκινήσει οι διαδικασίες να προσλάβουμε σύμβουλο κι έχουμε Δεκέμβρη και το 2018, που ουσιαστικά είναι αύριο.
Προβλέπει, λοιπόν, ο προϋπολογισμός, ότι μέσα στο 2018 θα προσλάβουμε συμβούλους, θα χρειαστεί έξι μήνες ο σύμβουλος να κάνει την εισήγησή του, θα καταλήξουμε, θα προκηρύξουμε το διεθνή διαγωνισμό, θα εκδικάσουμε τις ενστάσεις, θα κατακυρώσουμε και θα εισπράξουμε λεφτά. Υπάρχει κανένας σε αυτή την αίθουσα που το πιστεύει;
Υπάρχει κανένας σε αυτή την αίθουσα που πιστεύει π.χ., ότι θα εισπράξουμε 100 εκατ. € από την πώληση του 17% της Δ.Ε.Η. που λέει ο προϋπολογισμός; Ξέρετε, ότι αυτό το 17% της Δ.Ε.Η. είναι αυτό που ορκιζόταν ο κ. Τσίπρας, ο κ. Σκουρλέτης και ο κ. Σταθάκης, ότι δεν πρόκειται ποτέ να το πουλήσουν σε ιδιώτες;
Προβλέπει, λοιπόν, ο προϋπολογισμός να εισπράξουμε από το 17% της Δ.Ε.Η. 100 εκατ. €, δηλαδή, όλη τη Δ.Ε.Η. την υπολογίζετε γύρω στα 500 – 600 εκατ. €.
Αυτή είναι η κατάντια της μεγαλύτερης εταιρείας του Δημοσίου, που την κατάντησε έτσι η πολιτική αυτής της κυβέρνησης, όταν η ίδια εταιρεία το καλοκαίρι του 2014 είχε 2,5 δις € αξία στο χρηματιστήριο.
Αυτή είναι η μόνη πολιτική και οικονομική εξαπάτηση; Όχι, δυστυχώς.
Βλέπω ότι θα εισπράξουμε άλλα 500 εκατ. € από την πώληση του 35% των ΕΛ.ΠΕ. Πότε γίνανε αυτά; Ξέρετε εσείς τους συμβούλους; Και πώς η Κυβέρνηση προεκτιμά, χωρίς καν να έχει προκηρύξει διαγωνισμό, τα έσοδα που θα εισπράξουμε;
Αυτή η χώρα, μπορεί να έχει έναν άλλο δρόμο για την ανάπτυξη; Μπορεί να έχει έναν άλλο δρόμο, πέρα κι έξω από την υπερ-φορολόγηση οποιουδήποτε ή οτιδήποτε πετάει, αναπνέει, ζει και κινείται ή από τη μείωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, την περικοπή του ΕΚΑΣ, το κόψιμο συντάξεων, της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις κατά 18% και όλα αυτά, πολύ καλά τα ξέρουμε; Μπορούμε, με άλλα λόγια, αντί για τα 1,8 δις € επιπλέον μέτρα, που αυτός ο Προϋπολογισμός φέρνει στον Έλληνα πολίτη, να είχαμε μια άλλη πολιτική; Η απάντηση είναι «ναι», αλλά για να έχεις μια άλλη πολιτική, πρέπει να έχεις κι ένα άλλο όραμα για την κοινωνία σου. Όχι το όραμα μιας κοινωνίας, που δημιουργεί κομματική πελατεία και μοιράζει στους πολύ φτωχούς αυτό που κλέβει και παίρνει από την ήδη φτωχοποιημένη μεσαία τάξη που την καταστρέφετε γιατί τη θεωρείτε ταξικό σας αντίπαλο.
Αντίθετα, το όραμα μιας σύγχρονης ευρωπαϊκής χώρας θα έπρεπε να είναι η αύξηση του παρονομαστή, η αύξηση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος. Και δεν μιλάω για την ανάπτυξη του 2,7% του προϋπολογισμού 2017, που τώρα πια, αποκαλύπτεται ότι είναι μόλις 1,6%. Και δεν μιλάω για τη βεβαιότητα ότι θα πέσουν έξω οι εκτιμήσεις και για την ανάπτυξη του 2018, αφού από μόνες τους οι ιδιωτικοποιήσεις αποδεικνύεται ότι είναι ένα μεγάλο ψέμα, - λογιστικά, φορολογικά, αναπτυξιακά, διαγωνιστικά -, δεν θα υπάρξουν αυτά τα έσοδα.
Μιλώ για παράδειγμα για τον τρόπο με τον οποίον μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, που όλοι έχουμε συμφωνήσει, ότι είναι της τάξης των 50 δις € και με την αξιοποίηση, με συμμετοχή και ιδιωτών, μέσα από μόχλευση, μπορεί να συνεισφέρει, σε βάθος δεκαετίας, περίπου 150 δις €. Αυτά τα 150 δις €, τα έχετε δρομολογήσει; Τα έχετε «τρέξει», αντί να ακολουθείτε τη γνωστή λογική της υπερφορολόγησης; Δυστυχώς όχι μόνο δεν κάνετε τίποτα, αλλά αντίθετα διώχνετε και τους επενδυτές που είχαμε φέρει εμείς.
Για να μην αναφερθώ στην αξιοποίηση του ορυκτού πλούτου της χώρας που τα επόμενα χρόνια μπορεί να συνεισφέρει πάνω από 2 δις € κάθε χρόνο στο ασφαλιστικό σύστημα της χώρας και να αποτελέσει βασικό θεμέλιο για τη βιωσιμότητά του.
Άλλο παράδειγμα. Είναι εξαιρετικά προκλητική η ανυπαρξία οποιασδήποτε πρωτοβουλίας της Κυβέρνησης να μειώσει το λειτουργικό κόστος του δημοσίου. Επαναλαμβάνω, το λειτουργικό κόστος του δημοσίου και όχι το γνωστό «και άλλες περικοπές συντάξεων και άλλες περικοπές μισθών». Στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, αλλάξαμε μία από τις διαδικασίες - τις πολλές, που έχει -, την περιβαλλοντική αδειοδότηση. Αλλάξαμε 23 νόμους, σε ενάμιση χρόνο και αξιολογήσαμε το πόρισμα και από την Παγκόσμια Τράπεζα και από την τρόικα. Ξέρετε πόσο είναι το κέρδος της εθνικής οικονομίας από την αλλαγή του συστήματος αυτού; Δεν ζητούμε, πια, μελέτες για έργα τοπικής και περιφερειακής εμβέλειας. Αντίθετα, εμπιστευόμαστε τον επενδυτή, τον οποίο, μετά, με αυστηρό τρόπο, τιμωρούμε, όταν δεν εφαρμόζει αυτά για τα οποία έχει δεσμευτεί. Καταργήσαμε την περιττή αναγκαιότητα να εκπονούνται 21.000 περιττές περιβαλλοντικές μελέτες, όταν η Αυστρία ζητά μόλις 1.800. Η περιβαλλοντική αδειοδότηση που απαιτούσε 3 χρόνια, απαιτούσε μόλις 3 μήνες. Το κέρδος της εθνικής οικονομίας είναι κάθε χρόνο 80 εκατ. € από την αλλαγή μίας μόνο διαδικασίας, σε ένα μόνο Υπουργείο. Θα ήμουν υπερβολικός αν έλεγα ότι αν αυτό εφαρμοστεί σε όλα τα Υπουργεία, π.χ. 30, αυτό θα είναι 80 εκατ. € επί 30 μείωση του κόστους λειτουργίας της εθνικής οικονομίας; Χωρίς, πια, να χρειάζεται να προσλαμβάνονται καινούργιοι δημόσιοι υπάλληλοι.
Τελευταίο παράδειγμα, γιατί είμαστε ακαδημαϊκοί. Πρόκειται για το έκτρωμα του «νόμου Γαβρόγλου» και το λέω πια, γιατί, χθες, μόλις, δημοσιεύθηκε η είδηση, ότι η Κύπρος έχει αυξήσει κατά 2,5% το Α.Ε.Π. της, από τα δίδακτρα, που πληρώνουν οι ξένοι φοιτητές στα κυπριακά πανεπιστήμια. Και είπαμε, έχουμε στην Ελλάδα 15.000 καθηγητές πανεπιστημίων, 50.000 μεταπτυχιακούς και 300.000 προπτυχιακούς φοιτητές. Εμείς προτείνουμε να απελευθερώσουμε το ελληνικό πανεπιστήμιο από τη γραφειοκρατία και την ιδεοληψία του κάθε κ. Γαβρόγλου, να το κάνουμε ανταγωνιστικό σε στενή συνεργασία με την ιδιωτική οικονομία και την Αυτοδιοίκηση, να το μετατρέψουμε σε ένα Διεθνές Κέντρο Ξενόγλωσσων Μεταπτυχιακών Σπουδών.
Έχετε καμία επιφύλαξη κ. Τσακαλώτε, ότι μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα η πατρίδα μας θα προσελκύσει εδώ να πληρώνουν δίδακτρα Κινέζοι, Γιαπωνέζικοι, Αμερικανοί, Γερμανοί και να είναι πάνω από 30.000 - 40.000 αλλοδαποί φοιτητές να σπουδάζουν στην πατρίδα μας φιλοσοφία, ιατρική, στα πολυτεχνεία μας, στα οικονομικά μας Πανεπιστήμια;
Ξέρετε ότι αυτό το απαγορεύει ο νόμος Γαβρόγλου στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο, όταν την ίδια στιγμή έχουμε το παράδειγμα της Κύπρου, που, επαναλαμβάνω, ότι αύξησε το Α.Ε.Π. της κατά 2,5%;
Αγαπητές συναδέλφισσες και αγαπητοί συνάδελφοι, είμαι βαθιά ανήσυχος για την προοπτική της πατρίδας μας, της εθνικής οικονομίας και της κοινωνίας, όταν διαπιστώνω ότι θα κληθείτε να εφαρμόσετε έναν προϋπολογισμό, είμαι σίγουρος τον τελευταίο σας, ο οποίος είναι χωρίς αναπτυξιακό και παραγωγικό όραμα και ο οποίος το μόνο που κάνει είναι να προσπαθεί να μοιράσει τη φτώχεια της υπερφορολογημένης μεσαίας τάξης στην υπέρ-φτώχεια των ακόμα χαμηλότερων στρωμάτων.
Αυτή είναι μια αδιέξοδη πολιτική που πρέπει να την ανατρέψουμε.