“Κατ' αρχάς καλή χρόνια και χρόνια πολλά με υγεία σε όλους μας, σε όλους τους συμπολίτες μας, σε όλο τον ελληνικό λαό.
Συζητάμε σήμερα ένα νομοσχέδιο που αφορά ένα θέμα εσωτερικής έννομης τάξης, τη ρύθμιση του τρόπου επίλυσης συγκεκριμένων οικογενειακών κληρονομικών διαφορών μεταξύ Ελλήνων πολιτών μελών της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης όπως ορίζει η παράγραφος 2 του άρθρου 5 του νόμου 1920/1991.
Και ξεκινώ απ' αυτή τη διαπίστωση και επισήμανση για το θέμα εσωτερικής έννομης τάξης, γιατί κάποιοι ατυχείς χειρισμοί της κυβέρνησης το τελευταίο διάστημα θα μπορούσαν να δώσουν τη λανθασμένη εντύπωση για το αντίθετο.
Πρώτος ατυχής χειρισμός, η χρονική στιγμή που επελέγη για την εισαγωγή του νομοσχεδίου προς συζήτηση, λίγο δηλαδή μετά την επίσκεψη του Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας στην Ελλάδα, και τις δηλώσεις του για τη Συνθήκη της Λωζάνης, οι οποίες βεβαίως έλαβαν την προσήκουσα απάντηση από τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας. Είναι πιστεύω καταφανές σε κάθε Έλληνα πολίτη ότι η προετοιμασία από πλευράς της κυβέρνησης δεν ήταν αυτή που επιβαλλόταν ώστε η επίσκεψη αυτή να παραγάγει τα προσδοκώμενα θετικά αποτελέσματα για τη χώρα μας, γεγονός που προκαλεί έντονο προβληματισμό.
Σε κάθε περίπτωση, αν μη τι άλλο, τέτοιου είδους χρονικές συμπτώσεις θα πρέπει να διασφαλίζεται έμπρακτα και αποτελεσματικά ότι δεν δημιουργούν καμία αμφιβολία, καμία αφορμή και καμία υποψία ότι η Ελληνική Δημοκρατία χρειάζεται ή ανέχεται παρεμβάσεις για ζητήματα που αφορούν τις συνταγματικές ελευθερίες που απολαμβάνουν ισότιμα οι Έλληνες πολίτες.
Δεύτερος ατυχής χειρισμός, η επιλογή του Υπουργού Παιδείας να ανοίξει θέμα εκλογής των μουφτήδων στην τηλεόραση, μια μέρα μετά αφού ο ίδιος στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων, είχε υπογραμμίσει την ανάγκη να κινηθούμε σε αυτό το ευαίσθητο θέμα με την προσήκουσα προσοχή. Εμείς, η Νέα Δημοκρατία, ανταποκριθήκαμε θετικά, και κινηθήκαμε όπως πάντα με σοβαρότητα και υπευθυνότητα. Γι' αυτό ακριβώς γεννά ανησυχία και προβληματισμό το γεγονός ότι η Κυβέρνηση επιλέγει να ανοίξει τέτοια θέματα κατ' αυτό τον τρόπο, στα μέσα ενημέρωσης αντί του Κοινοβουλίου, δείχνοντας έτσι ίσως έλλειψη σεβασμού στο Κοινοβούλιο.
Και δυστυχώς βλέπουμε πως αυτή η στάση, που δίνει προτεραιότητα στην επικοινωνία έναντι της ουσίας, είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Βγαίνετε για παράδειγμα κάθε τόσο και εξαγγέλλετε την κατάργηση των εισαγωγικών εξετάσεων, χωρίς να είστε έτοιμοι να πείτε ξεκάθαρα ποιο ακριβώς σύστημα θα εφαρμοστεί. Κι αυτό δεν θα το λεγα, αλλά παίρνω αφορμή από την πρόσφατη συνέντευξη του προέδρου του ΙΕΠ όπου εκτίμησε ότι χρειάζεται περίπου μια δεκαετία για να καταργηθούν οι εισαγωγικές. Οπότε, εφόσον δεν είστε έτοιμοι, σας καλούμε λοιπόν να εγκαταλείψετε αυτή την τακτική που άλλωστε δεν σας αποδίδει πιστεύω και κανένα απολύτως πολιτικό όφελος. Τα παιδιά που ετοιμάζονται για τις εξετάσεις και οι οικογένειές τους χρειάζονται ένα περιβάλλον ασφάλειας και βεβαιότητας και με τέτοιες τακτικές που δημιουργούν σύγχυση σίγουρα δεν τους το προσφέρετε.
Τρίτος ατυχής χειρισμός, βεβαίως, τα όσα συμβαίνουν με την υπόθεση της αίτησης ασύλου από τους οκτώ Τούρκους αξιωματικούς, όπου η Κυβέρνηση αντί να αντιδράσει με διάβημα διαμαρτυρίας έναντι της εντελώς απαράδεκτης παρέμβασης της Τουρκίας στις εσωτερικές διαδικασίες ασύλου, προχώρησε σε αίτηση ακύρωσης, ενώ μάλιστα έχει προηγηθεί απόφαση του Αρείου Πάγου που απορρίπτει το αίτημα της Τουρκίας για έκδοση.
Την ώρα λοιπόν που η γειτονική χώρα στο πλαίσιο της γνωστής προκλητικότητας αναζητά εμφανώς αφορμές για τη δημιουργία μιας εικόνας παρέμβασης σε εσωτερικά ζητήματά μας, οφείλουμε όλοι να είμαστε διπλά και τριπλά προσεκτικοί. Ιδιαίτερα μάλιστα όταν, τονίζω εκ νέου, έχουμε να κάνουμε με ζητήματα που αφορούν ξεκάθαρα και αποκλειστικά την ελληνική έννομη τάξη.
Συζητάμε λοιπόν σήμερα ένα σχέδιο νόμου που έχει ως στόχο τη βελτίωση των κανόνων ισονομίας μεταξύ των Ελλήνων πολιτών.
Τι ίσχυε μέχρι σήμερα; Βάσει νομολογίας του Αρείου Πάγου είχε αρθεί η προαιρετικότητα που υπήρχε ως προς την υπαγωγή στην αρμοδιότητα του Μουφτή των υποθέσεων οικογενειακών και κληρονομικών διαφορών μεταξύ μελών της ελληνικής μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης. Είχε δημιουργηθεί έτσι ένα ζήτημα, για το οποίο τα τελευταία χρόνια είχαν βρεθεί κάποιες πρακτικές παρακάμψεις, όπως αυτή του πολιτικού γάμου μεταξύ Ελλήνων μουσουλμάνων, αλλά και της επίλυσης της τεράστιας πλειονότητας ειδικά των κληρονομικών ζητημάτων βάσει του αστικού κώδικα με κοινή συναίνεση.
Αυτό όμως δεν σημαίνει πως δεν είχαν ανακύψει ολιγάριθμα αλλά ουσιώδη προβλήματα, όπως αυτό της σχετικής προσφυγής στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, όπου η Ελλάδα είναι κατηγορούμενη και εκκρεμεί η σχετική απόφαση.
Σε κάθε περίπτωση, ο μικρός αριθμός των καταγεγραμμένων – ας τονιστεί αυτή η λέξη – προβληματικών περιπτώσεων, δεν αίρει την υποχρέωση της ευνομούμενης και δημοκρατικής ελληνικής πολιτείας να προστατεύει έμπρακτα, ουσιαστικά και με απόλυτο τρόπο κάθε Έλληνα πολίτη εντός του νομικού πλαισίου της χώρας. Δεν είναι δυνατό για παράδειγμα να μη λαμβάνεται υπόψη η τελευταία επιθυμία του τεθνεώτος για τη διάθεση της περιουσίας του.
Το σχέδιο νόμου που συζητάμε σήμερα λοιπόν, ορίζει ότι για τις οικογενειακές και κληρονομικές διαφορές της παραγράφου 2 του άρθρου 5 του νόμου 1920/1991, ισχύουν στο εξής οι κοινές διατάξεις του αστικού κώδικα, και μόνο κατ' εξαίρεση, και εφόσον όλα τα διάδικα μέρη δηλώσουν εγγράφως και παρουσία νομικού ότι το επιθυμούν, οι υποθέσεις αυτές υπάγονται στη δικαιοδοσία του Μουφτή, ο οποίος συνεχίζει να έχει αρμοδιότητες θρησκευτικού λειτουργού και ιεροδίκη. Οι αρμοδιότητες αυτές συνεχίζουν να προβλέπονται απαράλλακτες στις κείμενες διατάξεις και δεν μεταβάλλεται έτσι η προβλεπόμενη αρμοδιότητα των πολιτικών δικαστηρίων για τον έλεγχο των αποφάσεων και την κήρυξη της εκτελεστικοτητάς τους.
Βελτιώνεται κατ' αυτό τον τρόπο η ισχύουσα ρύθμιση, καθώς ορίζεται ρητά ότι κατά κανόνα δικαιοδοσία έχουν τα ελληνικά δικαστήρια και η υπαγωγή στο σύστημα δικαιοταξίας του μουσουλμανικού νόμου είναι απολύτως προαιρετική. Και είναι σημαντικό ότι η θέση αυτή επιβεβαιώνεται και από τους εκπροσώπους των φορέων που ακούσαμε στο πλαίσιο της συζήτησης του νομοσχεδίου στην αρμόδια επιτροπή μορφωτικών υποθέσεων, καθώς και από τα υπομνήματα που υποβλήθηκαν. Είναι θετικό ότι η ρύθμιση αυτή βρίσκει σύμφωνους τους εκπροσώπους των φορέων των πολιτών της Θράκης, μουσουλμάνων και χριστιανών, θρησκευτικούς λειτουργούς και θρησκειολόγους, καθώς και διακεκριμένους νομικούς. Και επιτρέψτε μου ξεχωριστά να εξάρω τη θετική συμβολή των Μητροπολιτών της Θράκης με τον μεστό νοήματος ποιμαντικό τους λόγο που εξέφρασαν μέσω της κοινής επιστολής τους.
Όπως επίσης, θεωρώ θετικό το γεγονός ότι κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου στην επιτροπή ελήφθησαν υπόψη και έγιναν δεκτές οι δύο προτάσεις μας, τις οποίες και σας καλούμε κ. Υπουργέ μέχρι το τέλος της συνεδρίασης να εντάξετε στο κείμενο του νόμου κατά τον πλέον πρόσφορο τρόπο:
Πρώτον, για τη σύσταση επιτροπής για τον ορισμό των δικονομικών κανόνων για τη συζήτηση των εν λόγω υποθέσεων από τον Μουφτή και την έκδοση των αποφάσεων του, για θέματα οργάνωσης και λειτουργίας της σχετικής υπηρεσίας και της τήρησης αρχείου, την παράσταση των πληρεξουσίων δικηγόρων και γενικώς όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή των προβλεπόμενων διατάξεων.
Και δεύτερον, για την πρόσθεση ρητής αναφοράς στο κείμενο του νόμου, του άρθρου 4 παράγραφος 2 του Συντάγματος, που ορίζει ότι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις, ώστε να τονισθεί η υπέρτατη ανάγκη συμμόρφωσης προς το ελληνικό Σύνταγμα, που υπαγορεύει την ισονομία και την ισότητα μεταξύ των φύλων.
Τονίζω ακόμη την ανάγκη, στην οποία επίσης συμφωνήσαμε κατά τις συνεδριάσεις της Επιτροπής, να υπάρχει πρόβλεψη για αυτεπάγγελτο έλεγχο της συνταγματικότητας στα στάδια της διαδικασίας.
Και επισημαίνω επίσης την ορθή παρατήρηση της επιστημονικής υπηρεσίας της Βουλής ότι «στο πρώτο εδάφιο διατηρείται η αρμοδιότητα του Μουφτή επί υποθέσεων που άγονται κοινή συναινέσει ενώπιόν του, χωρίς να διευκρινίζεται ο τρόπος διαπίστωσης της ύπαρξης κοινής συναίνεσης». Οπότε κι αυτό θα πρέπει να το δείτε, ώστε ο νόμος να προστατεύει επαρκώς τα αδύναμα μέρη από τον καταναγκασμό ή ακόμη και τη βία.
Όπως τόνισα και κατά τις συνεδριάσεις της αρμόδιας επιτροπής, είναι αδήριτη ανάγκη μια φιλελεύθερη ευρωπαϊκή Δημοκρατία, όπως η ελληνική, να σέβεται και να προστατεύει αποτελεσματικά και έμπρακτα, τόσο τα ατομικά, όσο και τα συλλογικά δικαιώματα, υπάγοντας τα δεύτερα στα πρώτα στις περιπτώσεις όπου παρατηρείται σύγκρουση.
Ο σεβασμός μας στην θρησκευτική συνείδηση και την πολιτιστική ταυτότητα των Ελλήνων πολιτών, εφόσον βεβαίως οι αρχές και οι αξίες της ταυτότητας αυτής είναι συμβατές με τον νομικό μας πολιτισμό, είναι δεδομένος και απόλυτος.
Άλλωστε, θέλω να τονίσω στο σημείο αυτό ότι η παράταξη της Νέας Δημοκρατίας σταθερά πρωτοστατεί στην εμπέδωση της ισονομίας με καίριες θεσμικές μεταρρυθμίσεις τόσο με γενικό χαρακτήρα, όσο και για την κατοχύρωση των συνταγματικών δικαιωμάτων των Ελλήνων μουσουλμάνων της Θράκης. Εμείς είμαστε σταθερά προσηλωμένοι στις θεμελιώδεις αρχές της ισονομίας, του ευρωπαϊκού δίκαιου και κεκτημένου, της θρησκευτικής ελευθερίας και της ισότητας των δύο φύλων.
Σ' αυτή την κατεύθυνση κινείται και ο πρωτοποριακός για την εποχή του νόμος 1920/1991 της τότε κυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας και του αείμνηστου Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος μάλιστα ψηφίστηκε υπό δύσκολες συνθήκες.
Κι αυτό θέλω να το τονίσω με κάθε έμφαση, καθώς ακούσαμε και από συναδέλφους μεταξύ των οποίων και των εισηγητή του ΣΥΡΙΖΑ κατά τις προηγούμενες συνεδριάσεις της Επιτροπής την ερώτηση «τι έχει κάνει η Νέα Δημοκρατία» γι’ αυτό το θέμα. Η απάντησή μας λοιπόν σ’ αυτούς τους συναδέλφους, είναι ο νόμος 1920/1991 που ισχύει ακόμη και σήμερα, με το νομοσχέδιο που συζητάμε να βελτιώνει ένα και μόνο σημείο του, το οποίο μάλιστα δεν αφορά πρόβλεψη του νόμου καθαυτού αλλά μετέπειτα εξέλιξη λόγω νομολογίας του Αρείου Πάγου.
Η Νέα Δημοκρατία λοιπόν από την ίδρυσή της μέχρι σήμερα έχει αποδείξει έμπρακτα την εθνική της υπευθυνότητα και την προσήλωσή της στις ατομικές ελευθερίες και τα δικαιώματα.
Σ' αυτό λοιπόν το πλαίσιο, και με τις επισημάνσεις που έκανα και περιμένω μέχρι το τέλος της συνεδρίασης να γίνουν αποδεκτές καθώς πιστεύω ότι βελτιώνουν το κείμενο του νομοσχεδίου υπερψηφίζουμε το νομοσχέδιο αυτό καθώς πιστεύουμε ότι βελτιώνει ακόμα περισσότερο την ισονομία και την ισότητα μεταξύ των φύλων και επιλύει τις λίγες, αλλά υπαρκτές, εντάσεις ανάμεσα στα ατομικά και τα συλλογικά δικαιώματα”.
