"Κύριοι Αντιπεριφερειάρχες, κκ. Δήμαρχοι, Κυρίες και Κύριοι,
Παρά τη σχετική αυτονομία κάθε Περιφέρειας της χώρας, και την ιδιαιτερότητα των προβλημάτων και των δυνατοτήτων που έχει, οι αναπτυξιακές προοπτικές της εξαρτώνται στο μεγαλύτερο μέρος τους από τη γενικότερη πορεία και την αναπτυξιακή δυναμική της εθνικής οικονομίας.
Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με μία εκτεταμένη παραπληροφόρηση για τις πραγματικές οικονομικές εξελίξεις, είναι ο λόγος που σε κάθε περιφερειακό συνέδριο, ξεκινάμε το δημόσιο διάλογο επιχειρώντας να δώσουμε το αληθινό στίγμα και τον παλμό της ελληνικής οικονομίας.
Βρισκόμαστε, λοιπόν, σήμερα στην ευχάριστη θέση, η Ελληνική οικονομία, μετά από 8 χρόνια πρωτοφανούς κρίσης και ύφεσης, να ανακάμπτει με κλιμακούμενο ρυθμό, αρχής γενομένης από το 2017.
Στη χρονιά που πέρασε, όπως ανέφερα στην ομιλία μου το πρωϊ, σημειώθηκαν μία σειρά από επιδόσεις-ρεκόρ δεκαετίας σε βασικά οικονομικά μεγέθη, όπως είναι οι εξαγωγές, οι επενδύσεις, οι ξένες άμεσες επενδύσεις, η απασχόληση, το ποσοστό ανεργίας, τα δίδυμα ελλείμματα και οι δείκτες εμπιστοσύνης της οικονομίας.
Ενδεικτικά αναφέρω τις σημαντικότερες 10 οικονομικές επιδόσεις με τις οποίες έκλεισε το 2017:
1. Αύξηση του ΑΕΠ 1,7% περίπου, με αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης 0,6%, των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου 3%, και των εξαγωγών αγαθών κι υπηρεσιών 8% περίπου.
Οι εξαγωγές και οι επενδύσεις υπογραμμίζουν τις προτεραιότητες του νέου παραγωγικού υποδείγματος που έχει ανάγκη η οικονομία και που ακολουθεί η κυβέρνηση.
2. Διατηρούμε τα υψηλότερα επίπεδα ανταγωνιστικότητας τιμών της τελευταίας 8ετίας και τον υψηλότερο βαθμό εξωστρέφειας που είχαμε ποτέ σαν οικονομία με τις εξαγωγές αγαθών κι υπηρεσιών να φθάνουν σε ιστορικά κορυφαία επίπεδα.
3. Οι ιδιωτικές επενδύσεις των μη χρηματοδοτικών εταιριών βρίσκονται στο υψηλότερο επίπεδο της τελευταίας 6ετίας, ενώ είχαμε και την μεγαλύτερη εισροή ξένων άμεσων επενδύσεων της τελευταίας 10ετίας που άγγιξαν τα 4 δις.
4. Η βιομηχανική παραγωγή σημείωσε την ισχυρότερη άνοδο στη διάρκεια της τελευταίας 10ετίας.
5. Εντυπωσιακή είναι ακόμη η αύξηση της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας και σε μικρότερο βαθμό του λιανικού εμπορίου για πρώτη φορά στη διάρκεια της 10ετίας.
6. Είχαμε τη μεγαλύτερη αύξηση απασχόλησης και τα χαμηλότερα επίπεδα ανέργων της τελευταίας 10ετίας, όπως επίσης τα χαμηλότερα επίπεδα ανεργίας νέων και μακροχρόνιας ανεργίας της τελευταίας 6ετίας.
7. Για πρώτη φορά τη τελευταία δεκαετία είχαμε το τελευταίο δίμηνο του 2017, μικρή αύξηση κατά 0,3% της τραπεζικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, που υπογραμμίζει την βαθμιαία αναζωπύρωση της ιδιωτικής οικονομικής δραστηριότητας.
8. Ανάλογη δείχνει και το ρεκόρ δεκαετίας, με αύξηση της τάξης του 17%, που πέτυχε το 2017 ο Οργανισμός Λιμένος Θεσσαλονίκης στη διακίνηση εμπορευματο-κιβωτίων όπως αντίστοιχο ρεκόρ στη διακίνηση containers ανακοίνωσε και η Cosco για το λιμάνι του Πειραιά το 2017.
9. Η απόδοση των κρατικών ομολόγων έπεσε στο επίπεδο του 2006 τονίζοντας την επιστροφή της εμπιστοσύνης στις αναπτυξιακές προοπτικές της ελληνικής οικονομίας.
10. Τέλος, το 2017 είχαμε το μεγαλύτερο θετικό ισοζύγιο της τελευταίας 10ετίας μεταξύ συστάσεων και διαγραφών επιχειρήσεων με την καθαρή δημιουργία 6.081 επιχειρήσεων.
11. Την αύξηση αυτή της επιχειρηματικότητας επιβεβαιώνουν:
(α) τα υπερδιπλάσια κεφάλαια σε σύγκριση με το σύνολο του 2016 που έχουν δαπανήσει οι εταιρίες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία, και
(β) η σταθερή αύξηση των επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη των ελληνικών επιχειρήσεων που από 0,23% του ΑΕΠ το 2011, ανήλθε στο 1% περίπου το 2017.
Οι καθ’ όλα θετικές αυτές εξελίξεις το 2017 αφορούν την πραγματική οικονομία και τις ελληνικές επιχειρήσεις οι οποίες βλέποντας τη μακροοικονομική και δημοσιονομική σταθεροποίηση της οικονομίας αντιδρούν και αναλαμβάνουν δράση, συμβάλλοντας στη βελτίωση του οικονομικού κλίματος.
Όχι τυχαία, η Ernst & Young διαπιστώνει πως η διάθεση για Συγχωνεύσεις και Εξαγορές στην Ελλάδα είναι σημαντικά ενισχυμένη.
Επίσης, πρόσφατη μελέτη της Grant Thornton δείχνει πως, με βάση ένα ευρύ δείγμα 8.000 ελληνικών επιχειρήσεων, τουλάχιστον οι μισές έχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά που υπόσχονται περαιτέρω ανάπτυξη και δυνατότητα προσέλκυσης κεφαλαίων.
Τέλος, ο γενικός δείκτης του Συνδέσμου Εταιριών Συμβούλων Μάνατζμεντ (ΣΕΣΜΑ) του δ’ τριμήνου 2017 που προβλέπει τις οικονομικές εξελίξεις ένα χρόνο μετά, δηλαδή για το 2018, δείχνει μεγάλη άνοδο φθάνοντας τις +16,5 μονάδες από -20,2 που ήταν το α’ τρίμηνο του 2016.
Με το κλείσιμο της γ’ αξιολόγησης, και τη διαφαινόμενη ολοκλήρωση του προγράμματος σε συνδυασμό με την δρομολογημένη ελάφρυνση του χρέους, το οικονομικό κλίμα βελτιώθηκε περαιτέρω φέτος, καθιστώντας εφικτό τον στόχο αύξησης του ΑΕΠ κατά 2,5% το 2018.
Ήδη, τον Ιανουάριο είχαμε την θεαματική βελτίωση τριών επιχειρηματικών δεικτών:
(α) ο δείκτης Προμηθειών των Μάνατζερ (ΡΜΙ) αυξήθηκε 19% σε ετήσια βάση,
(β) ο δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία αυξήθηκε 9%, και
(γ) ο δείκτης Οικονομικού Κλίματος αυξήθηκε 7% αντίστοιχα.
Τη βελτίωση αυτή, μαζί με την πρωτοφανή το 2017 εθελοντική ανταλλαγή ομολόγων, και τη διπλή επιτυχή έξοδο της χώρας στις αγορές, ακολούθησαν τα εύσημα από τους Ευρωπαίους εταίρους και πιστωτές, και η τριπλή περαιτέρω αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της ελληνικής οικονομίας από τους οίκους S&P, Fitch και Moody’s.
Με αυτή την αναπτυξιακή δυναμική μπήκαμε στο 2018, και δεν δικαιούται κανείς σήμερα να ομιλεί για «στασιμότητα και βάλτωμα της οικονομίας».
Αντιθέτως, έχουμε κάθε λόγο να αισιοδοξούμε για την επιτυχή έκβαση των τραπεζικών στρες τεστς, το έγκαιρο κλείσιμο της 4ης αξιολόγησης, και την οριστική έξοδο από τα Μνημόνια τον προσεχή Αύγουστο που σε συνδυασμό με την αναδιάρθρωση κι ελάφρυνση του χρέους, θα επιτρέψουν μεγαλύτερους βαθμούς ελευθερίας στην αναπτυξιακή πολιτική της κυβέρνησης.
Ασφαλώς, ο δρόμος προς την ομαλοποίηση και την ανάπτυξη είναι μακρύς με αρκετά εμπόδια και αντιξοότητες, που πρέπει να υπερβούμε με σκληρή δουλειά, αποφασιστικότητα και αισιοδοξία, πως οι δύσκολες μέρες της κρίσης είναι πίσω μας.
Εφεξής, όλο το βάρος πέφτει στην προσπάθεια, η ανάκαμψη της οικονομίας να καταστεί βιώσιμη και δίκαιη ανάπτυξη, με τη συμμετοχή σε αυτή του συνόλου της κοινωνίας και όλων των Περιφερειών της Επικράτειας.
Προϋπόθεση για να πετύχουμε τον στόχο αυτό είναι να έχουμε ένα εθνικό σχέδιο ανάπτυξης δικής μας ιδιοκτησίας, και εξειδικευμένο ανά Περιφέρεια.
Γι’ αυτό ακριβώς τον λόγο εξελίσσουμε κι εξειδικεύουμε ανά τομέα και περιφέρεια, την Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική με συγκεκριμένες προτάσεις και έργα.
Γιατί η αδιαμφισβήτητη πρόοδος στα θεμελιώδη οικονομικά δεδομένα της χώρας δεν συντελείται μόνη της.
Είναι προϊόν τόσο των προσπαθειών των επιχειρήσεων να αξιοποιήσουν το νέο παραγωγικό περιβάλλον, όσο και της κυβερνητικής πολιτικής για ρεαλιστικές και ισορροπημένες μεταρρυθμίσεις.
Η επενδυτική επανεκκίνηση της χώρας έχει ως πυξίδα ένα νέο παραγωγικό πρότυπο, το οποίο βασίζεται στις επενδύσεις, τις εξαγωγές, τις καινοτομικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς και τη ψηφιακή εκπαίδευση και απορρόφηση ανέργων μέσω προγραμμάτων ενεργητικής απασχόλησης.
Στηρίζεται στο κατά κανόνα υψηλής εξειδίκευσης εργατικό δυναμικό και στις παραγωγικές επενδύσεις σε τομείς με υψηλή εξωστρέφεια, ροπή στην καινοτομία, στις νέες τεχνολογίες, και σε διεθνώς εμπορεύσιμα προϊόντα ικανά να εντάξουν τους παραγωγούς τους σε ευρύτερες αλυσίδες αξίας.
Η προσέλκυση επενδύσεων και η τόνωση των εξαγωγών αφορούν και μεγάλες και μικρομεσαίες επιχειρηματικές μονάδες, με κίνητρα για τη καινοτομία, την επιχειρηματικότητα και την ψηφιακή κατάρτιση σε προγράμματα απασχόλησης για την ταχύτερη απορρόφηση της ανεργίας με την άνοδο του βιοτικού επιπέδου των πολιτών, ώστε να ανακοπεί η έξοδος εγκεφάλων από τη χώρα.
Με έμφαση στην ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας και των δυναμικών, καινοτόμων και εξωστρεφών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, η Εθνική Αναπτυξιακή Στρατηγική επιχειρεί :
· Να προχωρήσουμε σε φορολογικές ελαφρύνσεις, όταν δημιουργηθεί το δημοσιονομικό περιθώριο.
· Να ρυθμιστούν τα ληξιπρόθεσμα ιδιωτικά χρέη με τον εξωδικαστικό μηχανισμό για να τονωθεί η ζήτηση.
· Να περιοριστούν τα «κόκκινα δάνεια» ώστε να αποδεσμευτεί ρευστότητα από το τραπεζικό σύστημα.
· Να ιδρυθεί και να λειτουργήσει τάχιστα η Αναπτυξιακή Τράπεζα προκειμένου να χρηματοδοτήσει σειρά επενδυτικών σχεδίων κυρίως για τις ΜΜΕ, και
· Τέλος, να απλοποιήσει ουσιαστικά τις διαδικασίες σύστασης επιχειρήσεων και αδειοδότησης.
Πέρα από τους στόχους, ο κοινωνικός χαρακτήρας της Εθνικής Αναπτυξιακής Στρατηγικής αποτυπώνεται και στα μέσα που αναπτύσσει όπως είναι:
· η ταχεία απορρόφηση χρηματοδοτικών πόρων από τις EBRD, EIB κ.α. για κοινωνικές υποδομές, κατάρτιση προσωπικού και τη διαφύλαξη του περιβάλλοντος,
· η άσκηση πολιτικών κοινωνικής προστασίας, η λήψη μέτρων κοινωνικής αλληλεγγύης και η διευκόλυνση ρύθμισης των ιδιωτικών χρεών μέσω του Εξωδικαστικού Μηχανισμού και των 12-24 δόσεων,
· η θεσμοθέτηση ευνοϊκού περιβάλλοντος για την ανάπτυξη της κοινωνικής και συνεταιριστικής οικονομίας,
· ο προσανατολισμός του Αναπτυξιακού Νόμου στις ΜΜΕ με οδηγό την καινοτομία, την επιχειρηματικότητα, τις συμπράξεις, τις συστάδες και την εξωστρέφεια,
· η παροχή νέων χρηματοδοτικών και συμβουλευτικών υπηρεσιών σε ΜΜΕ, κυρίως μέσα από την ίδρυση της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, και τέλος
· η άσκηση ενεργητικών πολιτικών απασχόλησης.
Με την προσαρμογή της οικονομίας, τον εξορθολογισμό σημαντικού μέρους των επιχειρήσεων, και την ενεργοποίηση της ΕΑΣ έχουμε και τις πρώτες ενδείξεις μετασχηματισμού του παραγωγικού μοντέλου της οικονομίας.
Έτσι, για πρώτη φορά μετά το 2008 έχουμε:
(α) επέκταση των εξαγωγών εμπορεύσιμων αγαθών και υπηρεσιών, που για πρώτη φορά οι βιομηχανικές εξαγωγές ηγούνται της εξαγωγικής επέκτασης, και
(β) προσέλκυση ξένων και εγχώριων επενδύσεων χάρις στην ουσιαστική βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.
Πως, όμως, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας μορφοποιείται στη ξεχωριστή περίπτωση της Περιφέρειας Πελοποννήσου;
Σε ποιες νέες παραγωγικές δομές μπορεί να στηριχτεί η ανάπτυξη της Περιφέρειας;
Η απάντηση στα ερωτήματα αυτά αποτελούν δύσκολο έργο το οποίο μόνον με την κινητοποίηση των ζωντανών δυνάμεων της ίδιας της τοπικής κοινωνίας και των επαγγελματικών φορέων της μπορεί να δοθεί.
Γιατί το αναπτυξιακό πρόβλημα της Περιφέρειας Πελοποννήσου, όπως και κάθε περιφέρειας, δεν είναι πρόβλημα απλά κατανομής διαθέσιμων πόρων μέσω των αγορών, ερήμην της κοινωνίας.
Αλλά είναι ένα πρόβλημα στοχευμένης αξιοποίησης των ανθρώπινων και υλικών πόρων, προώθησης της έρευνας και της καινοτομίας, δημιουργίας νέων θεσμών που να ενισχύουν τη συνεργασία και το συνεργατισμό, αξιοποίησης της συλλογικής εμπειρίας και γνώσης της κοινωνίας.
Η Περιφέρεια έχει σημαντικές δυνατότητες ανάπτυξης εφόσον αντιμετωπίσει τις τρέχουσες αδυναμίες και αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα.
Συγκριτικά της πλεονεκτήματα είναι :
(α) η καλή ποιότητα των αγροτικών προϊόντων (κυρίως λάδι, κρασί, μέλι, τυροκομικά, εσπεριδοειδή, χυμούς και κηπευτικά) που επιτρέπει την εξαγωγή μεγάλου μέρους τους ή και τη μεταποίηση και εξαγωγή τους.
(β) τα φυσικά κάλλη με τα ορεινά θέρετρα σε Αρκαδία, Μάνη και αλλού, αλλά και τις δαντελένιες ακτές και όμορφες παραλιακές κωμοπόλεις, όπως η Καρδαμύλη, το Γύθειο, η Ερμιόνη, το Άστρος και το Πόρτο Χέλι, που προσελκύουν έντονα το τουριστικό ενδιαφέρον και ιδιαίτερα υψηλών εισοδημάτων.
(γ) η μεγάλη πολιτιστική κληρονομιά με τον αρχαιότερο πολιτισμό των ιστορικών χρόνων της ηπειρωτικής Ευρώπης που άκμασε στις Μυκήνες, την πρώτη πρωτεύουσα της Ευρώπης το Άργος, την πρώτη πρωτεύουσα του νεοσύστατου Ελληνικού κράτους το Ναύπλιο με τα δύο πανέμορφα φρούριά του (Παλαμήδι και Μπούρτζι), την Επίδαυρο, την Πύλο, τη Μονεμβασιά, τον Μυστρά, την Ακροκόρινθο και άλλα μνημεία που μαζί με τα εκθέματα των μουσείων και τη σύνδεση με την Ολυμπία συναποτελούν ένα μοναδικό δίκτυο-μαγνήτη για την προσέλκυση και αξιοποίηση ισχυρού τουριστικού ρεύματος.
Τα εμπόδια στην εκμετάλλευση των παραπάνω συγκριτικών πλεονεκτημάτων είναι :
(1) Η παραγωγή πολλών αγροτικών προϊόντων με τον παραδοσιακό αναποτελεσματικό τρόπο σε κατακερματισμένους κλήρους, με μεγάλο κόστος, που συχνά διατίθενται χωρίς τυποποίηση, χωρίς πιστοποίηση και χωρίς μεταποίηση.
(2) Η ελλειμματική αξιοποίηση των υδάτινων πόρων, η ανεπαρκής άρδευση των καλλιεργειών και σε ορισμένες περιπτώσεις το υφάλμυρο των υδάτων από τις υπερβολικές γεωτρήσεις.
(3) Η απουσία επιστημονικής έρευνας για την βελτίωση της ποιότητας αγροτικών προϊόντων και τη δημιουργία νέων ποικιλιών ώστε να αυξηθεί η προστιθέμενη αξία και τιμή εμπορίας τους και να επεκταθεί η χρονική διάρκεια της εξαγωγικής τους ζήτησης.
(4) Η απουσία ικανοποιητικής διασύνδεσης των διαφόρων οδικών αξόνων ώστε να διευκολύνεται η τουριστική περιήγηση σε όλη την Περιφέρεια.
(5)Η έλλειψη ή καθυστέρηση εκσυγχρονισμού συγκεκριμένων τουριστικών και πολιτιστικών εγκαταστάσεων (όπως πχ είναι τα ξενοδοχεία τύπου Ξενία, το Μουσείο του Άργους, κλπ) και η μη αξιοποίηση μορφών εναλλακτικού τουρισμού – όπως ο αθλητικός ή συνεδριακός τουρισμός με βάση το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου - που έχουν σημαντικά περιθώρια ανάπτυξης στην Περιφέρεια.
Για να ξεπεραστούν τα εμπόδια έχουν προταθεί:
· Η ουσιαστική ενίσχυση του πρωτογενούς τομέα με αντιμετώπιση των επιβαρύνσεων που αυξάνουν το κόστος παραγωγής και παράλληλη στήριξη της εξωστρέφειας, της τυποποίησης και της πιστοποίησης.
· Η δημιουργία Φορέα Πιστοποίησης και η πιλοτική εφαρμογή Τράπεζας Γης σε επίπεδο δήμου που θα συγκεντρώσει όλες τις ακαλλιέργητες γαίες και θα τις παραχωρεί σε συνεταιρισμούς σε ομάδες παραγωγών ή σε επιχειρήσεις έναντι ενοικίου που μέρος του θα αποδίδεται στους μικροϊδιοκτήτες.
· Η ολοκλήρωση των έργων υποδομής για να λειτουργήσει η Θερμοκοιτίδα Καινοτομίας με εξειδίκευση στον πρωτογενή τομέα για τη δημιουργία νέων καινοτόμων προϊόντων υψηλής ποιότητας.
· Η σύνδεση της πρωτογενούς παραγωγής με τη μεταποίηση και την οργανωμένη διάθεση των αγροτικών προϊόντων με σκοπό τη δημιουργία προστιθέμενης αξίας.
Εισαγωγή της γνώσης και της τεχνολογίας στην γεωργία και την κτηνοτροφία, ενημέρωση των νέων αγροτών για να στραφούν στις βιολογικές καλλιέργειες, στήριξη των νέων καλλιεργειών υπερτροφών και αρωματικών φυτών.
· Η αξιοποίηση της λίμνης του Λάδωνα και των ιαματικών πηγών της Ηραίας στη Γορτυνία.
· Να αξιοποιηθεί η έμφαση που δίνει η κυβερνητική πολιτική στην ΚΑΛΟ και στην ενδυνάμωση του ασθενικού συνεταιριστικού κινήματος που αποτελεί προϋπόθεση για την παραγωγή και εξαγωγή αγροτικών προϊόντων σε κλίμακα σύμφωνα με τις απαιτήσεις της ζήτησης.
· Να προβληθεί στοχευμένα και το τουριστικό προϊόν της Περιφέρειας, με την αναπαλαίωση και εκσυγχρονισμό παλαιών ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων, του Μουσείου του Άργους και του φρουρίου στο Μπούρτζι.
· Να υπάρξει σχεδιασμός για την ενοποίηση των αρχαιολογικών χώρων και μνημείων, τη ψηφιακή τους αναπαράσταση και τη διευκόλυνση της προσέλκυσης και υποδοχής ομάδων ξένων τουριστών μέσα από την οργάνωση της υποδοχής, μεταφοράς και περιήγησής τους σε όλα τα αξιοθέατα της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
· Τέλος, να βελτιωθεί το περιφερειακό και τοπικό οδικό δίκτυο, όπως επίσης να αναβαθμιστούν οι λιμενικές υποδομές με την υλοποίηση των αναγκαίων έργων στα λιμανια Ναυπλίου, Παράλιου Άστρους, Γυθείου, παλαιάς Επιδαύρου, Ερμιόνης και Πόρτο Χέλι.
Όλες αυτές οι δράσεις για να γίνουν χρειάζονται χρηματοδότηση και επενδύσεις, που δεν μπορεί να καλυφθούν μόνο από κοινοτικούς και εθνικούς πόρους, αλλά απαιτούν την συμβολή του ιδιωτικού τομέα μέσω της κινητοποίησης των τοπικών αρχών και παραγόντων.
Όσον αφορά την ουσιαστική συμβολή της Πολιτείας αυτή συνίσταται στα προγράμματα του ΕΣΠΑ, τον Αναπτυξιακό Νόμο και σε θεσμικές αλλαγές που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον.
Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου χρηματοδοτούνται και υλοποιούνται πλήθος προγραμμάτων ΕΣΠΑ, Κρατικών Ενισχύσεων και μέσω του Αναπτυξιακού Νόμου που αφορούν «Υποδομές, Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση, Ερευνα, Ανταγωνιστικότητα-Επιχειρηματικότητα-Εξωστρέφεια- Καινοτομία, καθώς και το Επιχειρησιακο Πρόγραμμα –Πελοπόννησος 2014-2020» όλα με μεγάλους προυπολογισμούς.
Κυρίες και Κύριοι,
Η αλήθεια είναι πως αυτά που πρέπει να γίνουν είναι πολλά.
Όμως μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Πολιτεία θα συντρέξει με όλες τις δυνάμεις της προκειμένου να υλοποιηθούν.
Όμως, τα χρηματοδοτικά προγράμματα και οι πολιτικές στήριξης δεν επαρκούν για την επενδυτική άνοιξη και την αλλαγή του παραγωγικού μοντέλου της τοπικής οικονομίας.
Είναι απολύτως απαραίτητο οι δυνάμεις της Περιφέρειας να συνδράμουν και να συνεργασθούν τόσο μεταξύ τους όσο και με την Πολιτεία στην αναγκαία δράση για την αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού, την προσέλκυση επενδύσεων και τον μετασχηματισμό της τοπικής οικονομίας.
Είναι αυτή η συνεργασία από την οποία θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό και η επιτυχία της αναπτυξιακής προσπάθειας.
Σας ευχαριστώ"
