Όπως ανακαλύφθηκε από το Β’ Τελωνείο Πειραιά, σε 880 περιπτώσεις εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων από 3.800 που ερευνήθηκαν την περίοδο 2011-2016, δεν είχαν πληρωθεί το Τέλος Ταξινόμησης και ο ΦΠΑ. Σε αυτή την περίπτωση, καταλογίζεται λαθρεμπορία στους κατόχους, άρα οι νόμιμοι ιδιοκτήτες τους διώκονται, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουν το ενδεχόμενο της κατάσχεσης.
Τι ισχύει
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, κατά την εισαγωγή στην χώρα μας οποιουδήποτε μεταχειρισμένου αυτοκινήτου από το εξωτερικό, πρέπει να καταβάλλονται το Τέλος Ταξινόμησης και ο ΦΠΑ. Το Τέλος Ταξινόμησης προσδιορίζεται με βάση το ποσό που θα πλήρωνε ένα καινούργιο ίδιο μοντέλο, με ίδιο εξοπλισμό, συν ένα «πέναλτι», αν πλέον είναι παλαιότερης κατηγορίας τεχνολογίας Euro από τη σημερινή, μείον κάποια έκπτωση λόγω ηλικίας (έως και -96%) αλλά και μείον έκπτωση (-10%) αν έχει πολλά χιλιόμετρα.
Στον ΦΠΑ τώρα, σε πολλές περιπτώσεις ο συγκεκριμένος φόρος οφείλεται ακόμα στην χώρα προέλευσης, γιατί τα αφορά αυτοκίνητα που είχαν δοθεί με leasing στους προηγούμενους κατόχους τους. Σε αυτή την περίπτωση, ο ΦΠΑ πρέπει να καταβληθεί, όταν πωληθεί σε ιδιώτη, είτε στην χώρα προέλευσης του οχήματος, είτε σε άλλη χώρα. Όπως έχει διαπιστωθεί από τους ελέγχους, το 99% των εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων προέρχονται από leasing και οφείλουν ΦΠΑ.
Φυσικά, ο ΦΠΑ δεν οφείλεται, αν το αυτοκίνητο ανήκε σε ιδιώτη στη χώρα προέλευσης, οπότε ο ΦΠΑ καταβλήθηκε και εισπράχθηκε οριστικά.
Τα «κόλπα» των εμπόρων
Οι τρόποι που χρησιμοποιούν κάποιοι έμποροι εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων, για να αποφύγουν να πληρώσουν τον ΦΠΑ, είναι συγκεκριμένοι. Για παράδειγμα, στο τελωνείο που δεν επαληθεύει τακτικά τα χαρτιά που δέχεται, κατατίθεται τιμολόγιο, ότι ο έμπορος του εξωτερικού το είχε προμηθευτεί στη χώρα του από ιδιώτη («με περιθώριο κέρδους»), άρα ο ΦΠΑ δεν οφείλεται στη χώρα προέλευσης, ούτε και στην Ελλάδα. Στην πράξη ωστόσο, ο ξένος έμπορος έχει εκδώσει άλλο τιμολόγιο, από αυτό που καταθέτει ο Έλληνας εισαγωγέας, καθώς λόγω έλλειψης ΚΒΣ δεν υπάρχει ιδιαίτερη σήμανση ασφαλείας στα έγγραφα.
Έτσι, για παράδειγμα ένας Γερμανός έμπορος αναφέρει, ότι πωλεί το αυτοκίνητο χωρίς ΦΠΑ, ενώ στην Ελλάδα κατατίθεται άλλο τιμολόγιο, που παρουσιάζει τον Γερμανό να πωλεί αυτοκίνητο, που έχει προμηθευτεί από ιδιώτη. Εναλλακτικά, σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιείται ως «παρένθετη» χώρα η Βουλγαρία, μόνο για λόγους τιμολόγησης. Ιδρύεται λοιπόν από τον Έλληνα εισαγωγέα μια βουλγάρικη εταιρεία και σε αυτήν τιμολογεί πχ. ο Γερμανός έμπορος, με αληθή στοιχεία, άρα με το ΦΠΑ να πρέπει να πληρωθεί στη χώρα προορισμού (Βουλγαρία).
Στη συνέχεια τιμολογείται ο Έλληνας εισαγωγέας και άρα η Βουλγαρία δεν ζητεί ΦΠΑ, αφού πράγματι εξήχθη το όχημα. Το τιμολόγιο από Βουλγαρία πλέον αναφέρει, ότι είναι με περιθώριο κέρδους, όταν στην προηγούμενη πράξη (Γερμανία προς Βουλγαρία) δεν ήταν, καθώς η προς τα πίσω έρευνα εκτιμάται ότι θα είναι προβληματική.
Στην περίπτωση του Τέλους Ταξινόμησης τώρα, κάποιοι «συνηθίζουν» να αποκρύπτουν τον εξοπλισμό, δηλώνουν ψευδή κατηγορία τεχνολογίας Euro, δηλώνουν άλλο μοντέλο κλπ. Για να υπολογιστεί το Τέλος Ταξινόμησης, πρέπει να βρεθεί ποιό μοντέλο είναι, σε ποια κατηγορία Euro ανήκει, όπως και ο εξοπλισμός του. Όλα αυτά τα στοιχεία λαμβάνονται από την ξένη, διαγεγραμμένη άδεια κυκλοφορίας και το πιστοποιητικό συμμόρφωσης που υποβάλλεται, που όμως ουδείς ελέγχει αν είναι γνήσια. Ομοίως, ο εξοπλισμός λαμβάνεται από το βιβλίο σέρβις (συνήθως έχει αυτοκόλλητο στο πίσω μέρος με κωδικούς αξεσουάρ), όταν αυτό επίσης παραποιείται με ευκολία.
Ασφαλώς, φυσικός έλεγχος του αυτοκινήτου δεν γίνεται, αφού ο τελωνειακός δεν μπορεί να καταλάβει τι μοντέλο είναι, τι κυβισμό έχει, τι εξοπλισμό περιλαμβάνει κλπ. Καθοριστικό, επίσης για την αλλοίωση της ηλικίας, του εξοπλισμού, της κατηγορίας Euro ή και του μοντέλου, είναι ότι «το τελωνείο δέχεται μόνο χαρτιά», δίχως να μπορεί να επαληθεύσει άμεσα τα στοιχεία, παρά μόνο με διαδικασίες εκ των υστέρων, κάτι που γνωρίζουν καλά οι εισαγωγείς μεταχειρισμένων.
Τελωνισμός στο όνομα του πελάτη
Οι έμποροι γνωρίζουν ότι κινδυνεύουν σε ελέγχους εκ των υστέρων, ενώ επίσης δεν θέλουν να εμφανίσουν κέρδος από την πώληση και να φορολογηθούν σε αυτό. Επίσης, οι πελάτες πολλές φορές επιθυμούν πολύ χαμηλή τιμή κτήσης, ώστε να λύσουν προβλήματα «πόθεν έσχες» που έχουν. Ο συνδυασμός των παραπάνω και η μεθόδευση των εμπόρων να πείθουν τους πελάτες την τελευταία στιγμή, έχει αποτέλεσμα οι ιδιώτες να τελωνίζουν στο όνομα τους τα αυτοκίνητα, δηλώνοντας επίσης υπεύθυνα, ότι τα υποβαλλόμενα στοιχεία είναι αληθή και γνήσια.
Στην πράξη ωστόσο διαπιστώνεται τις περισσότερες φορές η πληρωμή του εμπόρου στη συνέχεια, αν ερευνηθεί, ενώ ποτέ δεν υπάρχει διαδρομή χρήματος από τον ιδιώτη προς τον ξένο προμηθευτή, με αποτέλεσμα κάποιοι ιδιοκτήτες εισαγόμενων μεταχειρισμένων αυτοκινήτων να βρίσκονται σήμερα αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο της κατάσχεσης.
Ανεξέλεγκτη είσοδος μεταχειρισμένων, παράνομη αποθήκευση
Τα αυτοκίνητα που οφείλουν Τέλος Ταξινόμησης και ΦΠΑ πρέπει να δηλωθούν την επόμενη μέρα, από όταν φτάσουν στην Ελλάδα στο αρμόδιο τελωνείο, ενώ πρέπει να καταβληθεί το αναλογούν Τέλος Ταξινόμησης και ΦΠΑ την 15η ημέρα του επομένου μηνός της άφιξης. Έτσι, εισέρχονται χιλιάδες αυτοκίνητα δίχως να δηλωθούν πουθενά και μόνον όταν βρεθούν πελάτες, δηλώνονται στο τελωνείο, προκειμένου να τελωνιστούν και να βγάλουν πινακίδες.
Καθώς το τελωνείο ζητεί «να δει» τα παραστατικά μεταφοράς, οι ίδιες μεταφορικές που μετέφεραν τα αυτοκίνητα, εκδίδουν συχνά εικονικές φορτωτικές, με «σημερινή» ημερομηνία άφιξης, ώστε να διατηρούν την καλή συνεργασία με τον έμπορο. Στην φορτωτική (CMR) που τηρεί η αυτοκινητοφόρα κατά το πραγματικό ταξίδι της προς την Ελλάδα, δεν αναφέρονται οι αριθμοί πλαισίων των μεταφερομένων αυτοκινήτων, ούτε και καταγράφονται στις πύλες εισόδου. Εναλλακτικά, σε έναν οικιακό εκτυπωτή, εκτυπώνεται μια πλαστή φορτωτική σε ημερομηνία «σημερινή», που αυτή υποβάλλεται στο τελωνείο, που και πάλι δεν επαληθεύει τα έγγραφα που δέχεται.
