Η διαμόρφωση της ΕΣΔ αποτελεί ένα από τα επόμενα βήματα της κύρωσης των δασικών χαρτών, αφού πλέον τα δάση είναι ορισμένα και θεσμικά και χωρικά, καταλαμβάνοντας περισσότερο από τη μισή έκταση της χώρας.
Η ΕΣΔ είναι μια μακροχρόνια συμφωνία της κοινωνίας πάνω σε αρχές και στόχους που συμβάλλουν στον αναπτυξιακό της σχεδιασμό. Οι στόχοι της ΕΣΔ οφείλουν να εναρμονίζονται και να ενσωματώνονται οριζόντια σε όλες τις κοινωνικές και οικονομικές πολιτικές της χώρας.
Η πρότασή μας είναι η Ελληνική δασοπονία να περάσει στην υιοθέτηση ενός άλλου μοντέλου, ενός μοντέλου «μεσογειακής δασοπονίας» στο πλαίσιο των δράσεων για την κλιματική αλλαγή, με χαρακτηριστικά:
-Συμβολή στην τοπική ανάπτυξη και απασχόληση,
-Αξιοποίηση των δημόσιων και μη δημόσιων δασών,
-Προσαρμογή στις ιδιαιτερότητες των Ελληνικών μεσογειακών δασών και στην κλίμακα του μεσογειακού τοπίου, αξιοποιώντας την τοπική γνώση στην διαχείρισή του,
-Υιοθέτηση παραδοσιακών και καινοτόμων καλών πρακτικών, που βασίζεται στη διεπιστημονικότητα,
-Αναγνώριση της βόσκησης αγροτικών ζώων ως μέσο διαχείρισης των δασών,
-Διατήρηση της μοναδικής παγκοσμίως βιοποικιλότητάς τους σε επίπεδο γενετικών πόρων, ειδών, οικοσυστημάτων και τοπίων,
-Διαφοροποίηση των εργαλείων και των μέσων ανάλογα με τις βιοκλιματικές ζώνες,
-Αναγνώριση της θήρας ως εργαλείο περιβαλλοντικής διαχείρισης
-Προστασία των υγροτόπων και των λειτουργιών τους, των χειμαρικών ροών και τα δασολιβαδικών συστημάτων
-Πρόληψη των πυρκαγιών και των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Οι βασικοί άξονες που θα αναπτυχθεί η ΕΣΔ είναι οι εξής:
· Οικονομία του δάσους
· Κλιματική αλλαγή
· Προστασία και οικοσυστημικές λειτουργίες
· Απογραφή και παρακολούθηση
· Έρευνα και καινοτομία
· Διεθνείς πολιτικές και νομοθεσίες
· Διακυβέρνηση δασικού τομέα
Ο δημόσιος διάλογος για την ΕΣΔ περιλαμβάνει:
· Ειδικές θεματικές συνεδριάσεις της Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων
· Θεματικά συμμετοχικά εργαστήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη μέσα στον Μάιο
· Ηλεκτρονικές Διαβουλεύσεις, μεταξύ των οποίων και μέσω www.opengov.gr
· Έκδοση της τελικής Υπουργικής Απόφασης με την Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας) το Σεπτέμβριο 2018
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, δήλωσε:
"Στην ΕΣΔ σκοπεύουμε να ορίσουμε τους στρατηγικούς στόχους της χώρας για την επόμενη 20ετία. Τα ελληνικά δάση, αν και καλύπτουν σε έκταση τα 2/3 της χώρας δεν συμβάλλουν καθόλου στο ΑΕΠ αυτή. Εμείς πιστεύουμε ότι μπορούν να συμβάλλουν στο 1% του ΑΕΠ της χώρας, προσφέροντας ταυτόχρονα εργασία και ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, θα ισχυροποιήσει αυτούς τους στόχους.
Όμως, μια τέτοια ανασυγκρότηση οφείλει να σέβεται τους φυσικούς πόρους και την πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας, να εξασφαλίζει το δικαίωμα όλων των πολιτών στις οικοσυστημικές υπηρεσίες, αλλά και να επενδύει στην αειφορία. Ένας στρατηγικός σχεδιασμός αναμένεται να περιορίσει σημαντικά και τις συγκρούσεις αναγκών και χρήσεων γης, διαδικασία που έχει αναδειχθεί και έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται ήδη μέσα από την κύρωση των δασικών χαρτών.
Μετά τις σημαντικές τομές που έχουμε υλοποιήσει, με την ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών, τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, τους φορείς προστατευόμενων περιοχών και την επικαιροποίηση των προδιαγραφών των δασικών διαχειριστικών μελετών, προχωράμε και στη διαμόρφωση μιας μακροπρόθεσμης δασικής στρατηγικής.
Τέλος, η όλη συζήτηση γίνεται στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, στην πολιτική της προσαρμογής αλλά και στην κατεύθυνση του μετριασμού. Είναι οι ιδιαίτερα σοβαρές και άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι κλιματικές αλλαγές στη ζωή των δασών, στην εκτατική κτηνοτροφία και σε όλες τις δευτερεύουσες καρπώσεις, όπως η αναψυχή ή η παραγωγή Μη Ξυλωδών Δασικών Προϊόντων. Για την Ελλάδα, όπως και για τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, σοβαρή απειλή για τα δάση και τις υπηρεσίες που παρέχουν αποτελούν οι δασικές πυρκαγιές και κυρίως οι μεγαπυρκαγιές, που και αυτές συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.
Όλα αυτά τα θέματα θα τα λάβει υπόψη της η διαβούλευση με τους παραγωγούς και τους επιστήμονες του δασικού χώρου, μέσα από μια ανοιχτή δημοκρατική διαδικασία που ξεκινάει σήμερα από τη Βουλή, διαβουλεύεται με την κοινωνία και επιστρέφει για κύρωση στη Βουλή, ώστε να καταλήξει σε μια 20ετή, δίκαιη και κοινωνικά ισότιμη Εθνική Στρατηγική για τα Δάση."
Η Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, Κατερίνα Ιγγλέζη, δήλωσε:
«Θεωρώ ότι η συνεργασία αυτή είναι πραγματικά ασυνήθιστη για τα δικά μας δεδομένα. Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση θέλει να διαμορφώσει Στρατηγική και ανοίγει τον διάλογο με την κοινωνία μέσα από τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Κι αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό. Όταν η εκτελεστική και νομοθετική εξουσία συνεργάζονται μέσα από δημόσιες και δημοκρατικές διαδικασίες ευρείας διαβούλευσης με την κοινωνία, θεωρώ ότι μόνο θετική εξέλιξη μπορούμε να προσδοκούμε. Σήμερα έχουμε ανάγκη από μια νέα πολιτική για το φυσικό περιβάλλον, με σκοπό τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αειφορική του διαχείριση στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Και σε αυτό ο δασικός τομέας μπορεί να ανακτήσει τον ρόλο του. Ένα άλλο μοντέλο δασοπονίας μπορεί να διευρύνει τις δυνατότητες απασχόλησης, πέρα από τη δασοπονία και σε άλλους τομείς, όπως η παραγωγή μη ξυλωδών προϊόντων, η εκτατική κτηνοτροφία, η δασική αναψυχή. Ένα μοντέλο μεσογειακής δασοπονίας που θα έχει πραγματικά αναπτυξιακή προοπτική και θα επαναφέρει τον δασικό πλούτο ως παράγοντα για την παραγωγική ανασυγκρότηση της υπαίθρου».
Οι βασικοί άξονες που θα αναπτυχθεί η ΕΣΔ είναι οι εξής:
· Οικονομία του δάσους
· Κλιματική αλλαγή
· Προστασία και οικοσυστημικές λειτουργίες
· Απογραφή και παρακολούθηση
· Έρευνα και καινοτομία
· Διεθνείς πολιτικές και νομοθεσίες
· Διακυβέρνηση δασικού τομέα
Ο δημόσιος διάλογος για την ΕΣΔ περιλαμβάνει:
· Ειδικές θεματικές συνεδριάσεις της Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων
· Θεματικά συμμετοχικά εργαστήρια σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη μέσα στον Μάιο
· Ηλεκτρονικές Διαβουλεύσεις, μεταξύ των οποίων και μέσω www.opengov.gr
· Έκδοση της τελικής Υπουργικής Απόφασης με την Εθνική Στρατηγική για τα Δάση (Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας) το Σεπτέμβριο 2018
Ο Αναπληρωτής Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτης Φάμελλος, δήλωσε:
"Στην ΕΣΔ σκοπεύουμε να ορίσουμε τους στρατηγικούς στόχους της χώρας για την επόμενη 20ετία. Τα ελληνικά δάση, αν και καλύπτουν σε έκταση τα 2/3 της χώρας δεν συμβάλλουν καθόλου στο ΑΕΠ αυτή. Εμείς πιστεύουμε ότι μπορούν να συμβάλλουν στο 1% του ΑΕΠ της χώρας, προσφέροντας ταυτόχρονα εργασία και ανάπτυξη σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο. Η Εθνική Στρατηγική για τα Δάση, θα ισχυροποιήσει αυτούς τους στόχους.
Όμως, μια τέτοια ανασυγκρότηση οφείλει να σέβεται τους φυσικούς πόρους και την πλούσια βιοποικιλότητα της χώρας, να εξασφαλίζει το δικαίωμα όλων των πολιτών στις οικοσυστημικές υπηρεσίες, αλλά και να επενδύει στην αειφορία. Ένας στρατηγικός σχεδιασμός αναμένεται να περιορίσει σημαντικά και τις συγκρούσεις αναγκών και χρήσεων γης, διαδικασία που έχει αναδειχθεί και έχει αρχίσει να αντιμετωπίζεται ήδη μέσα από την κύρωση των δασικών χαρτών.
Μετά τις σημαντικές τομές που έχουμε υλοποιήσει, με την ανάρτηση και κύρωση των δασικών χαρτών, τα διαχειριστικά σχέδια βόσκησης, τους φορείς προστατευόμενων περιοχών και την επικαιροποίηση των προδιαγραφών των δασικών διαχειριστικών μελετών, προχωράμε και στη διαμόρφωση μιας μακροπρόθεσμης δασικής στρατηγικής.
Τέλος, η όλη συζήτηση γίνεται στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής, στην πολιτική της προσαρμογής αλλά και στην κατεύθυνση του μετριασμού. Είναι οι ιδιαίτερα σοβαρές και άμεσες επιπτώσεις που μπορεί να έχουν οι κλιματικές αλλαγές στη ζωή των δασών, στην εκτατική κτηνοτροφία και σε όλες τις δευτερεύουσες καρπώσεις, όπως η αναψυχή ή η παραγωγή Μη Ξυλωδών Δασικών Προϊόντων. Για την Ελλάδα, όπως και για τις υπόλοιπες μεσογειακές χώρες, σοβαρή απειλή για τα δάση και τις υπηρεσίες που παρέχουν αποτελούν οι δασικές πυρκαγιές και κυρίως οι μεγαπυρκαγιές, που και αυτές συνδέονται με την κλιματική αλλαγή.
Όλα αυτά τα θέματα θα τα λάβει υπόψη της η διαβούλευση με τους παραγωγούς και τους επιστήμονες του δασικού χώρου, μέσα από μια ανοιχτή δημοκρατική διαδικασία που ξεκινάει σήμερα από τη Βουλή, διαβουλεύεται με την κοινωνία και επιστρέφει για κύρωση στη Βουλή, ώστε να καταλήξει σε μια 20ετή, δίκαιη και κοινωνικά ισότιμη Εθνική Στρατηγική για τα Δάση."
Η Πρόεδρος της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας του Περιβάλλοντος της Βουλής των Ελλήνων, Κατερίνα Ιγγλέζη, δήλωσε:
«Θεωρώ ότι η συνεργασία αυτή είναι πραγματικά ασυνήθιστη για τα δικά μας δεδομένα. Είναι η πρώτη φορά που η κυβέρνηση θέλει να διαμορφώσει Στρατηγική και ανοίγει τον διάλογο με την κοινωνία μέσα από τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Κι αυτό το θεωρώ πολύ σημαντικό. Όταν η εκτελεστική και νομοθετική εξουσία συνεργάζονται μέσα από δημόσιες και δημοκρατικές διαδικασίες ευρείας διαβούλευσης με την κοινωνία, θεωρώ ότι μόνο θετική εξέλιξη μπορούμε να προσδοκούμε. Σήμερα έχουμε ανάγκη από μια νέα πολιτική για το φυσικό περιβάλλον, με σκοπό τη διατήρηση της βιοποικιλότητας και την αειφορική του διαχείριση στο πλαίσιο της παραγωγικής ανασυγκρότησης της χώρας. Και σε αυτό ο δασικός τομέας μπορεί να ανακτήσει τον ρόλο του. Ένα άλλο μοντέλο δασοπονίας μπορεί να διευρύνει τις δυνατότητες απασχόλησης, πέρα από τη δασοπονία και σε άλλους τομείς, όπως η παραγωγή μη ξυλωδών προϊόντων, η εκτατική κτηνοτροφία, η δασική αναψυχή. Ένα μοντέλο μεσογειακής δασοπονίας που θα έχει πραγματικά αναπτυξιακή προοπτική και θα επαναφέρει τον δασικό πλούτο ως παράγοντα για την παραγωγική ανασυγκρότηση της υπαίθρου».
