Τις τελευταίες ημέρες και με αφορμή την κατάθεση Ζάκεμπεργκ στο Κογκρέσο, ο οποίος παραδέχθηκε ότι έγινε διαρροή προσωπικών δεδομένων εκατμμύριων χρηστών, όλοι μας αναρωτιώμαστε πώς έγινε αυτό και που συναινάσαμε -αν συνεναίσαμε- εμείς.
Πλέον και μετά την κατάθεση του, μια μεγάλη συζήτηση για το πόσο ασφαλές είναι το πιο διαδεδομένο σήμερα μέσον κοινωνικής δικτύωσης, όχι μόνο δεν έκλεισε, αλλά μόλις άνοιξε καθώς ακόμα και ο ίδιος Ζάκερμπεργκ παραδέχτηκε (χωρίς να πείσει ιδιαίτερα) ότι ακόμη και τα δικά του προσωπικά δεδομένα έχουν χρησιμοποιηθεί από τρίτους, εν αγνοία του.
Ας επιχειρήσουμε μέσα από από 7 ερωτοαπαντήσεις να δώσουμε μια απλή εξήγηση για το τί έχει συμβεί με απλά λόγια και πόσο μας αφορά.
1. Τι έχει γίνει με το facebook και έχουν φαγωθεί όλοι;
Long story short. Όλοι μας συναινούμε να εγγραφούμε σε πλατφόρμες social media αποδεχόμενοι τους όρους. Αυτοί οι όροι (που δεν διαβάζουμε) λένε χοντρικά πως όλα αυτά που μοιραζόμαστε μπορούν να χρησιμοποιηθούν ανώνυμα (έχει σημασία αυτό) για διαφημιστικούς σκοπούς. Ε μάντεψε κάποιοι το χρησιμοποίησαν για να μοιράσουν fake news και να επηρεάσουν εκλογικά αποτελέσματα.
2. Τι εννοείς διαφημιστικούς σκοπούς;
Το facebook (και το google) μέσω της αξιοποίησης των ανώνυμων δεδομένων και την εξέλιξη της τεχνολογίας άλλαξαν το διαφημιστικό τοπίο με δύο τρόπους.
α. Έκαναν εφικτή την ακριβή στόχευση κοινού για προώθηση διαφημιστικών μηνυμάτων. Παλαιότερα δεν μπορούσαμε να διαφημίσουμε απευθείας σε άντρες 32-34 ετών που ζουν στην Αθήνα και είναι παντρεμένοι. Οι διαφημίσεις παλιά βαράγανε στο ψαχνό περίπου και απλά ήλπιζαν πως τα στατιστικά μοντέλα ανάλυσης τηλεθέασης, ακροαματικότητας, αναγνωσιμότητας κλπ, δούλευαν. Διότι το σύστημα τότε ήταν το pay to spray.
β. Επέτρεψαν στον οποιοδήποτε να έχει πρόσβαση στα εξελιγμένα εργαλεία διαφήμισης και με budget ακόμα και πέντε ευρώ να μπορεί να διαφημιστεί. Σίγουρα δεν είναι όλοι ίσοι και αν έχεις περισσότερα λεφτά θα κάνεις καλύτερο διαφημιστικό και θα προσφέρεις υψηλότερο κόστος διαφήμισης οπότε η διαφήμιση σου θα έχει περισσότερες πιθανότητες επιτυχίας.
3. Και που ξέρει το Facebook πως εγώ είμαι 32-34 παντρεμένος.
Εσύ του το είπες Duh!!!!
4. Ναι αλλά έγινε μονοπώλιο και δεν φορολογείται και μπλα μπλα μπλα
Δεν είναι μονοπώλιο. Κυρίως επειδή στο κλάδο στον οποίο κυριαρχεί δεν υπάρχει οικονομική συναλλαγή και ανάγκη προστασίας του καταναλωτή. Αν θέλουμε να το αναλύσουμε λίγο παραπάνω, στο digital έχουμε duopoly. Google & Facebook εισπράττουν το 80% της παγκόσμιας (πλην Κίνας) digital διαφημιστικής δαπάνης. Σημαντικό είναι επίσης πως δεν προκύπτει από πουθενά πως χρησιμοποιούν τη δεσπόζουσα θέση τους παρεμποδίζοντας άλλους να διαφημιστούν κάπου άλλου. Ούτε σου επιβάλλουν πως αν δεν έχεις facebook π.χ. ή gmail δεν μπορείς να πλοηγηθείς στο internet. Οπότε αυτά τα περί μονοπωλίου είναι για κάποια άλλη συζήτηση.
5. Ωραία τότε γιατί τον φωνάξανε στο κογκρέσο και τον ρωτάγανε όλα αυτά;
Γιατί όπως σου εξήγησα στο 1 κάποιοι (η Cambridge Analytica για λογαριασμό του Trump εν προκειμένω) αξιοποίησαν τις δυνατότητες στόχευσης για να προωθήσουν μηνύματα προς συγκεκριμένα κοινά για να επηρεάσουν το εκλογικό αποτέλεσμα υπέρ του Trump. Το κογκρέσο οφείλει να διερευνήσει το εύρος που αυτό αποτελεί εκλογική απάτη και το κατά πόσο υπάρχει ανάγκη αλλαγής της νομοθεσίας ή ευθύνες από πλευράς Facebook για κακοδιαχείριση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών
6. Ναι αλλά ο Μάρκος είπε κάτι περί ατομικής ευθύνης και να μην ζητάω τα ρέστα γιατί φταίω εγώ.
Σωστά. Το πράγμα έχει ως εξής από τη σκοπιά του. Σου δίνω μία πλατφόρμα εσύ επιλέγεις τι και με ποιους θα μοιραστείς και μπορείς να ελέγξεις από τα privacy settings το εύρος των πραγμάτων που μοιράζονται. Οπότε η ευθύνη είναι δική σου για το πως θα διαχειριστείς τα προσωπικά σου δεδομένα. Όταν ποστάρεις “Πίνω δηλητηριώδεις χημικές ουσίες στη τοποθεσία Μπάλουξ” δεν σου φταίει κανένας που από εδώ και εμπρός θα βλέπεις διαφημίσεις για beach bar και τους ανώνυμους αλκοολικούς.
7. ΟΚ το κατάλαβα γιατί όμως βλέπω συνέχεια διαφημίσεις για δίαιτες και αιμορροΐδες;
Γιατί πολύ απλά η ανάλυση του προφιλ σου και ο τρόπος που χρησιμοποιείς το μέσο, σε κάνει ιδανική στόχευση για τη συγκεκριμένη κατηγορία προϊόντων. Οπότε αν ανεβάσεις λίγα ακόμα κοκορέτσια θα σου εμφανίσει καλές τιμές για τρίπλεξ
Πηγή: skai.gr
