19 Ιουνίου 1822: Πήραμε το Μπούρτζι!!!

Του Τόλη Κοϊνη

Ανάπλι, 19 Ιουνίου 1822. Πρωί. Ανοίγει η Πύλη της Ξηράς. Μια πομπή από 100 Έλληνες μπαίνουν μέσα στην πόλη. 100 περίπου οπλοφόροι, οι περισσότεροι Κρανιδιώτες και μια επιτροπή. Στην επιτροπή ξεχωρίζουν δυο παπάδες, Είναι ο δεσπότης Βρεσθένης Θεοδώρητος και ο Παπαφλέσσας, έρχονται ως μέλη της Πελοποννησιακής Γερουσίας. 

Μαζί τους δυο τρεις βουλευτές, τους στέλνει ο Δημ. Υψηλάντης ως Πρόεδρος του Βουλευτικού. Και ένας Υπουργός (δεν λεγόντουσαν έτσι ακόμα αλλά «μέλη του Εκτελεστικού» ή «Μινίστροι»), ο Ορλάνδος, ο γαμπρός των Κουντουριώτηδων.

Οι Τούρκοι διαπραγματεύονταν την παράδοση της πόλης. Τους είχε γονατίσει η πείνα και η δίψα από τον στενό αποκλεισμό των Ελλήνων. Κωλυσιεργούσαν, πιστεύοντας πως θα φανούν ενισχύσεις.

Οι Έλληνες έκαναν – ως συνήθως – σαχλαμάρες. Ο Πρωθυπουργός, ο Μαυροκορδάτος είχε ντυθεί στρατάρχης, είχε πάρει όλον τον στρατό από την Κόρινθο και πήγαινε να πάρει τα Γιάννενα. 

Οδήγησε στην πανωλεθρία της μάχης του Πέτα. Η Κυβέρνηση είχε διαλυθεί. Είχε μείνει ο Κωλέττης μόνο στην Κόρινθο (αν και υπουργός Πολέμου, απέφευγε να πηγαίνει σε πολέμους) και ο Ορλάνδος σε ένα καράβι του αγκυροβολημένο στους Μύλους. 

Τον Κολοκοτρώνη, που δεν τον ήθελαν να τον δουν ούτε ζωγραφιστό, τον είχαν στείλει στην Πάτρα. Τότε ο Υψηλάντης βλέποντας πως έρχεται μεγάλη Τουρκική στρατιά απαίτησε και Βουλευτικό και Πελοποννησιακή Γερουσία συμφώνησαν να δεχθούν τους όρους των Τούρκων.

Μας έδιναν το Μπούρτζι και 5 ομήρους (παιδιά καλών οικογενειών), κράταγαν το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας τους και εμείς θα τους βάζαμε σε καράβια να φύγουν.

Τα πρώτα έγιναν όπως ήταν συμφωνημένα. Πήγαν οι Κρανιδιώτες και ύψωσαν τη γαλανόλευκη στο Μπούρτζι. Παραδόθηκαν οι όμηροι… Και τότε οι δικοί μας τσακώθηκαν!!! Αιτία ήταν ποιος θα έπαιρνε το σαράι του Χασάν μπέη. Πού ήταν αυτό; Οι ιστορικοί λένε κοντά στην Πύλη της Ξηράς. 

Πιθανά να ήταν ένα σαράι, που δεν ξέρουμε πόσους ορόφους είχε και βρισκόταν στη θέση του παλατιού του Άρμανσμπεργκ… (μέσα αυτό το κτίριο, απ’ ό,τι θυμάμαι, έχει οθωμανικού τύπου τζάκια). Πώς ήταν ακριβώς τότε δεν ξέρουμε, γιατί ο τρίτος όροφος είναι κατασκευή της Καποδιστριακής περιόδου. 

Τέλος πάντων, ο Ορλάνδος απαίτησε ότι αυτό πρέπει να περιέλθει στην οικογένειά του. Αρνήθηκαν οι «παπάδες» να του το δώσουν. Θύμωσε, έφυγε και δεν άφησε τα καράβια να πλησιάσουν στο Ανάπλι και να μπαρκάρουν τους Τούρκους. Αποτέλεσμα ήταν η συμφωνία να ναυαγήσει και να εμφανισθεί μετά από είκοσι μέρες ο Δράμαλης. Ο Βρεσθένης Θεοδώρητος και οι Βουλευτές πιάστηκαν όμηροι από τους Τούρκους και έμειναν κρατούμενοι μέχρι τον Δεκέμβρη του 1822. Ο Παπαφλέσσας κατάφερε να δραπετεύσει και να πάρει μέρος στη μάχη στα Δερβενάκια.

ΥΓ1 Η ανάγκη για τα ιστορικά σημειώματα είναι μεγάλη και συνειδητή. Η ιδεολογική επιβολή του εθνομηδενισμού μας υποχρεώνει να μην ξεχνάμε την ιστορία μας.
ΥΓ2 Την φωτό την αλίευσα από το www nafpliooldphotos, της γνωστής ομάδας στο fb «Παλιές φωτογραφίες του Ναυπλίου».