Ξεκινήσαμε εγκαίρως από την Αθήνα και πήραμε τον δρόμο για το θέατρο. Από τη στροφή της Εθνικής και μετά, η διαδρομή γέμισε σιγά-σιγά φως, θάλασσα, πράσινο. Η φίλη μου είχε ήδη ενθουσιαστεί από το τοπίο. Μοιραζόμουν την αδημονία της να βρεθεί σ΄αυτόν τον πραγματικά ξεχωριστό τόπο.
«Το ξέρεις ότι η Επίδαυρος ήταν άντρας;», τη ρώτησα καθώς πλησιάζαμε.
«Αντρας;»...
«Την ώρα που σβήνουν τα φώτα, λίγο πριν αρχίσει η παράσταση, θα ακούσεις τον γκιώνη, να δίνει το σήμα της έναρξης...»
«Ναι, βέβαια. Ηταν γιος του βασιλιά Αργους και της Ευάδνης, εγγονός του Δία και της Νιόβης, και ο τρίτος κατά σειρά άρχοντας και ήρωας της περιοχής, που της έδωσε και το όνομά του. Ο Ομηρος λέει ότι πήρε μέρος στον Τρωικό Πόλεμο. Συμμετείχε στους Μηδικούς Πολέμους. Ηταν και σύμμαχος των Σπαρτιατών».
«Είναι η πατρίδα του Ασκληπιού, του θεού της Ιατρικής, όπου και χτίστηκε το Ασκληπιείο. Ηταν και τόπος λατρείας του Απόλλωνα. Πώς να μην αποκτήσει μυθικές διαστάσεις η Επίδαυρος;»
«Το θέατρο το έχτισε ο αρχιτέκτονας Πολύκλειτος για να διασκεδάζουν οι ασθενείς. Με το πέρασμα των αιώνων διατηρήθηκε και τα τελευταία εξήντα, περίπου χρόνια λειτουργεί με τις παραστάσεις του Φεστιβάλ. Η ακουστική του είναι μοναδική. Στα καλύτερά του μπορεί να χωρέσει μέχρι και 13.000 θεατές. Δεν υπάρχει σκηνοθέτης που να μην ονειρεύεται να βρεθεί εκεί».
Απόψε έχει πρεμιέρα... Το πρόγραμμα περιλαμβάνει μπόλικο Αριστοφάνη, αλλά και Αισχύλο, Σοφοκλή, Ευριπίδη, ως συνήθως. Μια ωραία και ενδιαφέρουσα παράσταση αποτελεί ιδανικό συνδυασμό, αλλά σε κάθε περίπτωση η Επίδαυρος αρκεί από μόνη της, σαν εμπειρία. Εχει, θα μπορούσα να πω, θεραπευτικές ιδιότητες...
«Υπάρχει μια στιγμή, μια μαγική στιγμή», είπα στη φίλη μου καθώς ανεβαίναμε τον χωματόδρομο, προς το θέατρο. «Την ώρα που σβήνουν τα φώτα, λίγο πριν αρχίσει η παράσταση, τότε που επικρατεί μια απέραντη σιωπή, λίγων δευτερολέπτων, θα ακούσεις τον γκιώνη, να δίνει το σήμα της έναρξης...».
Πηγή: bovary.gr
Το όνομα Επίδαυρος της δόθηκε από τον τρίτο κατά σειρά άρχοντά της, που ήταν και ήρωας της Επιδαύρου, τον Επίδαυρο, γιο του Άργους και της Ευάδνης. Σύμφωνα με τον Όμηρο πήρε ο Επίδαυρος μέρος στον Τρωικό Πόλεμο και είχε ως αρχηγούς τον Ποδαλείριο και το Μαχάονα, που ήταν γιοι του Ασκληπιού. Η Επίδαυρος πήρε μέρος στους Μηδικούς Πολέμους και υπήρξε σύμμαχος των Σπαρτιατών στον Πελοποννησιακό Πόλεμο. Σημειώνεται μάλιστα και ο Επιδαύριος Πόλεμος, που έγινε μεταξύ αυτών και των Αργείων συμμάχων των Αθηναίων. Γίνεται μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας το 243 π.Χ.
Ξακουστή σ' όλη την Ελλάδα την έκανε το Ασκληπιείο της, ένα από τα σπουδαιότερα της αρχαιότητας, με το ιερό του Ασκληπιού που απέχει 15 περίπου χλμ. από την πόλη. Στους ίδιους περίπου χώρους λάτρευαν και τον Απόλλωνα, υπήρχε όμως προς τιμή του ιδιαίτερο ιερό λίγο πιο ψηλά από το αρχαίο θέατρο. Από τα τέλη του ε' αιώνα και αρχές του δ', ο Ασκληπιός γίνεται ο πραγματικός κύριος της πόλης.
Ασκληπιός
Οι κύριες εορτές και ιερά στην αρχαία Ελλάδα. Στην Επίδαυρο υπήρχε ιερό όπου τελούνταν λατρεία του Ασκληπιού
Ο μύθος για τη γέννηση του Ασκληπιού στην Επίδαυρο οφείλεται στον Ησίοδο. Πριν από αυτόν πιστευόταν ότι ο Ασκληπιός ήταν γιος του Απόλλωνα και της Θεσσαλής Κορωνίδας, από την οποία ο Ερμής πήρε τον Ασκληπιό έμβρυο, ενώ αυτή επρόκειτο να καεί. Η προσπάθεια που έγινε να παρουσιαστεί ο Ασκληπιός σαν γεννημένος στην Επίδαυρο, τοποθέτησε τη γέννησή του σαν τον καρπό του ζευγαρώματος του Απόλλωνα με την Αρσινόη, κόρη του βασιλιά των Μεσσηνίων. Στην Επίδαυρο η δεύτερη αυτή εκδοχή απόχτησε πανελλήνια ακτινοβολία, εξαιτίας της φήμης του ιερού.
Ο Ασκληπιός λατρευόταν στην αρχή ως ήρωας και όχι ως θεός και η λατρεία του είχε πολλά ηρωικά στοιχεία. Αυτό αποδεικνύεται από τα παλιότερα ερείπια, όπου δεσπόζει ο λαβύρινθος, ένα υπόγειο κτίσμα, στο οποίο, για να φτάσεις στο κέντρο του, είσαι υποχρεωμένος να περάσεις από όλους τους διαδρόμους του. Ο λαβύρινθος χρησιμοποιούνταν για τις θυσίες που γίνονταν στο θεό. Αλλά ακριβώς από την κατασκευή του, συμπεραίνουμε ότι οι θυσίες αυτές ήταν μυστικές, όμοιες μ' αυτές που γίνονταν για τους νεκρούς. Άρα ο Ασκληπιός ήταν στη συνείδηση των ανθρώπων θνητός στην αρχή και όχι θεός.
Τη λατρεία του την συνοδεύει πάντα ο ιερός όφις. Το ηρωικό στοιχείο που χαρακτήριζε τη λατρεία του Ασκληπιού, με την πάροδο του χρόνου, μετατρέπεται σε θρησκεία προς τιμή του και η Επίδαυρος γεμίζει, στις αρχές του Δ' αιώνα, με μεγαλοπρεπή μνημεία. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει και ο μεγαλοπρεπής ναός μέσα στον οποίο φυλάγεται το χρυσελεφάντινο άγαλμα του θεού πια Ασκληπιού.
Το Ασκληπιείο
Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου έγινε το πιο φημισμένο από όλα τα ασκληπιεία της αρχαίας Ελλάδας, εξαιτίας των πολλών και σοβαρών περιπτώσεων που γιατρεύτηκαν εκεί. Σ' αυτό έφταναν από όλη την Ελλάδα, αλλά και από τη λεκάνη της Μεσογείου άρρωστοι, ικέτες της θείας ευσπλαχνίας.
Η έκτασή του ήταν πολύ μεγάλη και διάθετε ξενώνες, γυμναστήριο, στάδιο και το περίφημο, για την ακουστική του, Θέατρο, για την ψυχαγωγία των ανθρώπων.
Μεγάλη σημασία στη θεραπεία των ασθενών φαίνεται ότι είχε και το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, που ήταν χτισμένο. Η ηρεμία της φύσης, οι απαλές και καθαρές γραμμές των γύρω βουνών, η πλούσια βλάστηση και οι άφθονες πηγές του ασκούσαν, ιδιαίτερα στους ασθενείς από ψυχικές ασθένειες, φοβερή επίδραση με συνέπεια τη βελτίωση της υγείας μαζί με τη βοήθεια των ιερέων τους.
Το Ασκληπιείο της Επιδαύρου έγινε το πιο φημισμένο από όλα τα ασκληπιεία της αρχαίας Ελλάδας, εξαιτίας των πολλών και σοβαρών περιπτώσεων που γιατρεύτηκαν εκεί. Σ' αυτό έφταναν από όλη την Ελλάδα, αλλά και από τη λεκάνη της Μεσογείου άρρωστοι, ικέτες της θείας ευσπλαχνίας.
Η έκτασή του ήταν πολύ μεγάλη και διάθετε ξενώνες, γυμναστήριο, στάδιο και το περίφημο, για την ακουστική του, Θέατρο, για την ψυχαγωγία των ανθρώπων.
Μεγάλη σημασία στη θεραπεία των ασθενών φαίνεται ότι είχε και το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, που ήταν χτισμένο. Η ηρεμία της φύσης, οι απαλές και καθαρές γραμμές των γύρω βουνών, η πλούσια βλάστηση και οι άφθονες πηγές του ασκούσαν, ιδιαίτερα στους ασθενείς από ψυχικές ασθένειες, φοβερή επίδραση με συνέπεια τη βελτίωση της υγείας μαζί με τη βοήθεια των ιερέων τους.
Ανασκαφές και κτίσματα
Οι ανασκαφές της Επιδαύρου έγιναν από τον Π. Καββαδία και διήρκεσαν από το 1881 μέχρι το θάνατό του. Τις ανασκαφές ανέλαβε η Αρχαιολογική Εταιρεία. Σημαντικό ρόλο στην πορεία των ανασκαφών είχε η αφιλοκερδής προσφορά των κατοίκων του Λυγουριού, οι οποίοι, εκτός από την εργασία που προσέφεραν, παραχώρησαν αφιλοκερδώς τα κτήματα τους που βρίσκονταν πλησίον του Αρχαιολογικού χώρου. Ο πρώτος χώρος που αντικρύζει ο επισκέπτης, άμα φτάσει στο ιερό, είναι τα προπύλαια. Τα προπύλαια, που η κατασκευή τους ανάγεται στους μυκηναϊκούς χρόνους, ήταν κτίσμα που το αποτελούσαν δυο στοές με έξι κίονες η καθεμιά. Της μιας ήταν ιωνικού και της άλλης κορινθιακού ρυθμού. Το δεύτερο κτίσμα είναι ο ναός του Ασκληπιού, που το κτίσιμό του κράτησε 5 ολόκληρα χρόνια. Είναι ναός δωρικού ρυθμού μέσα στον οποίον υπήρχε και το κατασκευασμένο από τον Πάριο καλλιτέχνη Θρασυμήδη άγαλμα του θεού. Πίσω ακριβώς από το ναό, βρίσκεται η Θόλος, που ήταν και το περιφημότερο κτίριο του ιερού. Ακολουθούν και άλλα κτίσματα, όπως το άβατο, ο οίκος των ιερέων, οι ναοί για την Άρτεμη, το ιερό του Απόλλωνα και, τέλος, το θέατρο.
Το θέατρο της Επιδαύρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε μια χαράδρα, το 340 π.Χ., ο αρχαίος αρχιτέκτονας Πολύκλειτος ο Νεότερος έκτισε, σύμφωνα με τον Παυσανία, το θέατρο της Επιδαύρου. Από όλα τα αρχαία θέατρα το θέατρο της Επιδαύρου είναι το ωραιότερο και το καλύτερα διατηρημένο. Προορισμένο για τη διασκέδαση των ασθενών έχει χωρητικότητα 13.000 θεατών. Χωρίζεται σε δύο μέρη. Ένα των 21 σειρών καθισμάτων για το λαό και το κάτω, από 34 σειρές καθισμάτων, για τους ιερείς και τους άρχοντες.
Η θαυμάσια ακουστική του, αλλά και η πάρα πολύ καλή κατάσταση στην οποία διατηρείται συντέλεσαν στη δημιουργία του φεστιβάλ Επιδαύρου, θεσμός που έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια. Στην Επίδαυρο έχει εμφανιστεί εκτός από τους μεγαλύτερους Έλληνες ηθοποιούς όπως ο Αλέξης Μινωτής, ο Θάνος Κωτσόπουλος,η Κατίνα Παξινού, η Άννα Συνοδινού, ο Θανάσης Βέγγος κ.ά. και η διάσημη Ελληνίδα σοπράνο Μαρία Κάλλας.
Στην Επίδαυρο έγιναν κατά τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης και 2 εθνοσυνελεύσεις. Η πρώτη στις 20 - 12 - 1821 που διακήρυξε την ανεξαρτησία του ελληνικού έθνους και η δεύτερη τον Μάρτιο του 1826.
