Απαντήσεις σε ερωτήσεις του μαθήματος της νεοελληνικής γλωσσάς από το φροντιστήριο «ΑΜΙΛΛΑ»

Α1. ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ

Στο κείμενό του ο Ν. Μαρωνίτης πραγματεύεται τη σχέση παιδείας και εκπαίδευσης. Αρχικά, επισημαίνει το σημασιολογικό εύρος της παιδείας και το περιεχόμενο της εκπαίδευσης στην αρχαιότητα, όπως προκύπτει από κείμενα του Αισχύλου, του Σοφοκλή και του Πλάτωνα. 

Κατόπιν, υπογραμμίζει πως παρά την ετυμολογική και λειτουργική τους συγγένεια, οι δύο έννοιες δεν ταυτίζονται σε αυτούς τους τομείς, με αποτέλεσμα την ανάγκη πραγματοποίησης ελέγχου για διάκριση των μεταξύ τους ομοιοτήτων και διαφορών και για τη σωστή χρήση τους. 

Τέλος, ως κοινό τους σημείο αναφέρει  την παροχή διαβαθμισμένης γνώσης από δημόσιους και ιδιωτικούς εκπαιδευτικούς φορείς, και ως διαφοροποιητικό τον θεωρητικό, αδέσμευτο και προαιρετικό χαρακτήρα της πρώτης και τον πρακτικό, συγκεκριμένο και υποχρεωτικό χαρακτήρα της δεύτερης. (112 λέξεις).

Β1. (ΣΩΣΤΟ – ΛΑΘΟΣ)

α. Λ, β. Λ, γ. Σ, δ. Λ, ε Σ.

Β2. ΤΡΟΠΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΠΑΡΑΓΡΑΦΟΥ

α. Ο συγγραφέας στην τελευταία παράγραφο του κειμένου αναφέρεται στις διαφορές, προφανείς και λανθάνουσες, που υφίστανται ανάμεσα στην παιδεία και στην εκπαίδευση. Επιλέγει ως βασική μέθοδο ανάπτυξής της τη «σύγκριση-αντίθεση». Η σύγκριση πραγματοποιείται με την παράθεση χαρακτηριστικών των δύο εννοιών, μέσω των οποίων καθίσταται σαφές ότι οι δύο έννοιες δεν ταυτίζονται:  η παιδεία είναι περισσότερο μέθοδος, ενώ η εκπαίδευση κυρίως πράξη· η παιδεία είναι (οφείλει να είναι προαιρετική), ενώ η εκπαίδευση θεωρείται υποχρεωτική. Τη χρήση αυτής της μεθόδου ενισχύει και η παρουσία της διαρθρωτικής  λέξης «Αντίθετα» για την επισήμανση ότι η παιδεία είναι… ελεύθερη, ενώ η εκπαίδευση… εντεταλμένη.

β. ΝΟΗΜΑΤΙΚΗ ΣΧΕΣΗ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΛΕΞΕΩΝ-ΦΡΑΣΕΩΝ

ωστόσο: αντίθεση

επομένως: συμπέρασμα

προκειμένου: σκοπός

που πάει να πει: επεξήγηση

κυρίως: έμφαση

Β3.

α) ΣΥΝΩΝΥΜΑ

ανιχνεύονται: εντοπίζονται

συνάπτεται: σχετίζεται, συνδέεται

εμφανίζεται: παρουσιάζεται

συντελεστών: δημιουργών, παραγόντων

προφανείς: φανερές

β) ΑΝΤΩΝΥΜΑ

αναβαθμίζεται: υποβαθμίζεται

μεταγενέστερη: προγενέστερη

επιτρέπουν: απαγορεύουν

ιδιωτική: δημόσια

διαφορές: ομοιότητες;

Β4. ΠΑΘΗΤΙΚΗ ΦΩΝΗ

α) ανιχνεύονται, αναβαθμίζεται, αναδεικνύεται, θεωρείται, συνάπτεται

β) Με την παθητική σύνταξη εξαίρεται μάλλον το αποτέλεσμα της ενέργειας του υποκειμένου, αποκτά ποικιλία η πλοκή του λόγου· μεταβάλλεται σε υποκείμενο η έννοια που συνήθως παριστάνεται ως αντικείμενο· αποδίδεται με συντομία το περιεχόμενο του κειμένου· το ύφος γίνεται επίσημο και αντικειμενικό.