Της Αγγελικής Κώττη
Στενές σχέσεις με τις Μυκήνες είχαν τα Αηδόνια της Νεμέας, όπως δείχνουν ευρήματα από την περσινή έρευνα, τα οποία μελετήθηκαν πρόσφατα. Η ανασκαφική ομάδα υπό τον δρα Κωνσταντίνο Κίσσα συνεχίζει και φέτος τις ανασκαφές στον μεγάλο μυκηναϊκό τάφο τον οποίο ξεκίνησε να ερευνά πέρσι, οπλισμένη με τη γνώση πως μια ταφή πολεμιστή έχει πραγματοποιηθεί παράλληλα σε ταφές του ταφικού κύκλου Α των Μυκηνών, δηλαδή σε τάφους του 1600- 1500 π.Χ.
Ο συγκεκριμένος μνημειώδης μυκηναϊκός τάφος χρησιμοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ύστερης εποχής του χαλκού (1.650-1.100 π.Χ.). Αναφερόμενος στα περσινά ευρήματα, ο κ. Κίσσας αναφέρει: «από τους λάκκους ο ένας είναι μνημειώδης, ενώ σε άλλον βρέθηκε μία ταφή κτερισμένη με οπλισμό, συμπεριλαμβανομένων χάλκινων αιχμών βελών, εγχειριδίων και μαχαιριών, τέσσερα από τα οποία διατήρησαν και τις επενδύσεις των λαβών τους από λεπτότατα φύλλα χρυσού. Τέλος, στο γέμισμα άλλου λάκκου βρέθηκαν συγκεντρωμένα πολλά αγγεία, μεταξύ άλλων και τμήματα από τουλάχιστον τρεις πιθαμφορείς του ανακτορικού ρυθμού, που αποτελούν μεγάλου μεγέθους αγγεία με συμβολική διακόσμηση».
Η οροφή του μνημείου αυτού είχε καταπέσει ήδη από την αρχαιότητα, δημιουργώντας στη θέση του πάλαι ποτέ μυκηναϊκού τάφου μία βραχοσκεπή, η οποία χρησιμοποιήθηκε εντατικά σε τρεις επιμέρους περιόδους των ιστορικών χρόνων, μέχρι και τον 13ο αιώνα μ.Χ. “Τα δεδομένα της περσινής ανασκαφής που συμπληρώνονται πλέον με τη φετινή έρευνα αναμένεται να ρίξουν φως στις τέσσερις περιόδους χρήσης της θέσης στα Αηδόνια και να θέσουν τις βάσεις για τη μελέτη των ρόλων που οι ανά διαστήματα κοινότητες διαδραματίζουν κατά την ανάδυση και την αποσύνθεση διαφορετικών κεντρικών οργανισμών: από τους ανταγωνισμούς των πρώιμων μυκηναϊκών τοπαρχιών και τη μετεξέλιξή τους σε πολιτείες, στην πόλη-κράτος του Φλιούντα, τις εξελίξεις στη ρωμαϊκή επαρχία της Αχαΐας και τον πολιτικό κατακερματισμό της υστεροβυζαντινής περιόδου” συμπληρώνει ο κ. Κίσσας, η συνομιλία με τον οποίο έγινε ύστερα από άδεια της γενικής διευθύντριας αρχαιοτήτων Έλενας Κόρκα.
Λαθρανασκαφή
Το μυκηναϊκό νεκροταφείο στα Αηδόνια έγινε γνωστό τη δεκαετία του 1970, έπειτα από την πρωτοφανή σύλησή του. Πολλά από τα ευρήματα της λαθρανασκαφή, κυρίως χρυσά διακοσμητικά και κοσμήματα, εντοπίστηκαν σε ιδιωτική αίθουσα τέχνης της Νέας Υόρκης, το 1993. Η ελληνική πολιτεία διεκδίκησε τις εν λόγω αρχαιότητες και πέτυχε την επιστροφή τους, διότι υπήρχαν αποδείξεις από ανασκαφή αρχαιολόγων στους συλημένους τάφους ότι προέρχονται από το ίδιο μέρος. Την έρευνα διενήργησε η αρχαιολογική Υπηρεσία υπό τη διεύθυνση της αρχαιολόγου Καλλιόπης Κρυστάλλη-Βότση και την εποπτεία της αρχαιολόγου Κωνσταντίνας Καζά.
Το πενταετές ερευνητικό πρόγραμμα (2016- 2020) τελεί υπό τη διεύθυνση του πρώην εφόρου Αρχαιοτήτων Κορινθίας, επίκουρου καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Karl - Franzens - Universität Graz της Αυστρίας και επιστημονικού συνεργάτη στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Trier της Γερμανίας δρος Κωνσταντίνου Κίσσα και εκτελείται με τη συνεργασία της δρος Kim Shelton, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Berkeley και διευθύντριας του Κέντρου Νεμέας για την Κλασική Αρχαιολογία, με τη συμμετοχή πολυάριθμων συνεργατών διαφορετικών επιστημονικών ειδικοτήτων. Ανάμεσά τους η δρ Lynne Kvapil (Butler University) και η βιοαρχαιολόγος δρ Gypsy Price (Appalachian State University), ο τοπογράφος μηχανικός Κωνσταντίνος Χρόνης, οι αρχαιολόγοι Δημήτρης Σακκάς, δρ Βασιλική Πλιάτσικα και δρ Αικατερίνη Βουτσά, η συντηρήτρια της ΕΦΑΚΟΡ Μαρία Δημητρακοπούλου και οι λιγοστοί μόνιμοι αρχαιοφύλακες του Μουσείου της Νεμέας που είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο και αυτής της περιοχής.
Χρήματα
Η χρηματοδότηση γίνεται από το Κέντρο Νεμέας για την Κλασική Αρχαιολογία και το Πανεπιστήμιο του Berkley. Η Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας είχε αναγγείλει πέρυσι τη χρηματοδότηση του έργου για 3 χρόνια (2018-2020) με το ποσόν των 30.000 ευρώ κάθε έτος. Ομως μέχρι στιγμής διαπιστώνεται αδράνεια, η οποία προξενεί ανησυχίες.
Ο Δήμος Νεμέας είναι επίσης αρωγός παραχωρώντας εκτός των άλλων το παλαιό Δημοτικό Σχολείο του χωριού για τη δημιουργία του Κέντρου Επισκεπτών. Μάλιστα, οι τάφοι έχουν εντοπιστεί σε αγροτεμάχιο ιδιοκτησίας του δημάρχου Κωνσταντίνου Καλαντζή, που έδωσε άδεια.
Στενές σχέσεις με τις Μυκήνες είχαν τα Αηδόνια της Νεμέας, όπως δείχνουν ευρήματα από την περσινή έρευνα, τα οποία μελετήθηκαν πρόσφατα. Η ανασκαφική ομάδα υπό τον δρα Κωνσταντίνο Κίσσα συνεχίζει και φέτος τις ανασκαφές στον μεγάλο μυκηναϊκό τάφο τον οποίο ξεκίνησε να ερευνά πέρσι, οπλισμένη με τη γνώση πως μια ταφή πολεμιστή έχει πραγματοποιηθεί παράλληλα σε ταφές του ταφικού κύκλου Α των Μυκηνών, δηλαδή σε τάφους του 1600- 1500 π.Χ.
Ο συγκεκριμένος μνημειώδης μυκηναϊκός τάφος χρησιμοποιείται καθ’ όλη τη διάρκεια της ύστερης εποχής του χαλκού (1.650-1.100 π.Χ.). Αναφερόμενος στα περσινά ευρήματα, ο κ. Κίσσας αναφέρει: «από τους λάκκους ο ένας είναι μνημειώδης, ενώ σε άλλον βρέθηκε μία ταφή κτερισμένη με οπλισμό, συμπεριλαμβανομένων χάλκινων αιχμών βελών, εγχειριδίων και μαχαιριών, τέσσερα από τα οποία διατήρησαν και τις επενδύσεις των λαβών τους από λεπτότατα φύλλα χρυσού. Τέλος, στο γέμισμα άλλου λάκκου βρέθηκαν συγκεντρωμένα πολλά αγγεία, μεταξύ άλλων και τμήματα από τουλάχιστον τρεις πιθαμφορείς του ανακτορικού ρυθμού, που αποτελούν μεγάλου μεγέθους αγγεία με συμβολική διακόσμηση».
Η οροφή του μνημείου αυτού είχε καταπέσει ήδη από την αρχαιότητα, δημιουργώντας στη θέση του πάλαι ποτέ μυκηναϊκού τάφου μία βραχοσκεπή, η οποία χρησιμοποιήθηκε εντατικά σε τρεις επιμέρους περιόδους των ιστορικών χρόνων, μέχρι και τον 13ο αιώνα μ.Χ. “Τα δεδομένα της περσινής ανασκαφής που συμπληρώνονται πλέον με τη φετινή έρευνα αναμένεται να ρίξουν φως στις τέσσερις περιόδους χρήσης της θέσης στα Αηδόνια και να θέσουν τις βάσεις για τη μελέτη των ρόλων που οι ανά διαστήματα κοινότητες διαδραματίζουν κατά την ανάδυση και την αποσύνθεση διαφορετικών κεντρικών οργανισμών: από τους ανταγωνισμούς των πρώιμων μυκηναϊκών τοπαρχιών και τη μετεξέλιξή τους σε πολιτείες, στην πόλη-κράτος του Φλιούντα, τις εξελίξεις στη ρωμαϊκή επαρχία της Αχαΐας και τον πολιτικό κατακερματισμό της υστεροβυζαντινής περιόδου” συμπληρώνει ο κ. Κίσσας, η συνομιλία με τον οποίο έγινε ύστερα από άδεια της γενικής διευθύντριας αρχαιοτήτων Έλενας Κόρκα.
Λαθρανασκαφή
Το μυκηναϊκό νεκροταφείο στα Αηδόνια έγινε γνωστό τη δεκαετία του 1970, έπειτα από την πρωτοφανή σύλησή του. Πολλά από τα ευρήματα της λαθρανασκαφή, κυρίως χρυσά διακοσμητικά και κοσμήματα, εντοπίστηκαν σε ιδιωτική αίθουσα τέχνης της Νέας Υόρκης, το 1993. Η ελληνική πολιτεία διεκδίκησε τις εν λόγω αρχαιότητες και πέτυχε την επιστροφή τους, διότι υπήρχαν αποδείξεις από ανασκαφή αρχαιολόγων στους συλημένους τάφους ότι προέρχονται από το ίδιο μέρος. Την έρευνα διενήργησε η αρχαιολογική Υπηρεσία υπό τη διεύθυνση της αρχαιολόγου Καλλιόπης Κρυστάλλη-Βότση και την εποπτεία της αρχαιολόγου Κωνσταντίνας Καζά.
Το πενταετές ερευνητικό πρόγραμμα (2016- 2020) τελεί υπό τη διεύθυνση του πρώην εφόρου Αρχαιοτήτων Κορινθίας, επίκουρου καθηγητή Κλασικής Αρχαιολογίας στο Πανεπιστήμιο Karl - Franzens - Universität Graz της Αυστρίας και επιστημονικού συνεργάτη στο Τμήμα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Trier της Γερμανίας δρος Κωνσταντίνου Κίσσα και εκτελείται με τη συνεργασία της δρος Kim Shelton, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Berkeley και διευθύντριας του Κέντρου Νεμέας για την Κλασική Αρχαιολογία, με τη συμμετοχή πολυάριθμων συνεργατών διαφορετικών επιστημονικών ειδικοτήτων. Ανάμεσά τους η δρ Lynne Kvapil (Butler University) και η βιοαρχαιολόγος δρ Gypsy Price (Appalachian State University), ο τοπογράφος μηχανικός Κωνσταντίνος Χρόνης, οι αρχαιολόγοι Δημήτρης Σακκάς, δρ Βασιλική Πλιάτσικα και δρ Αικατερίνη Βουτσά, η συντηρήτρια της ΕΦΑΚΟΡ Μαρία Δημητρακοπούλου και οι λιγοστοί μόνιμοι αρχαιοφύλακες του Μουσείου της Νεμέας που είναι επιφορτισμένοι με τον έλεγχο και αυτής της περιοχής.
Χρήματα
Η χρηματοδότηση γίνεται από το Κέντρο Νεμέας για την Κλασική Αρχαιολογία και το Πανεπιστήμιο του Berkley. Η Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας είχε αναγγείλει πέρυσι τη χρηματοδότηση του έργου για 3 χρόνια (2018-2020) με το ποσόν των 30.000 ευρώ κάθε έτος. Ομως μέχρι στιγμής διαπιστώνεται αδράνεια, η οποία προξενεί ανησυχίες.
Ο Δήμος Νεμέας είναι επίσης αρωγός παραχωρώντας εκτός των άλλων το παλαιό Δημοτικό Σχολείο του χωριού για τη δημιουργία του Κέντρου Επισκεπτών. Μάλιστα, οι τάφοι έχουν εντοπιστεί σε αγροτεμάχιο ιδιοκτησίας του δημάρχου Κωνσταντίνου Καλαντζή, που έδωσε άδεια.
Πηγή: liberal.gr