Γιώργος Στείρης
Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ
Τις τελευταίες ώρες έγινε viral, αρχικά στο Facebook και στη συνέχεια συνολικά στο διαδίκτυο, μια ανάρτηση της κ. Ελπίδας Κομιανού (https://www.facebook.com/elpida.komianou/posts/1207221162750411), στην οποία παραθέτει μια φωτογραφία κειμένου του υιού της, με την εξής λεζάντα:
«Απάντηση του γιού μου στο εθνικιστικό κρεσέντο προπονητή του που εξέφρασε στα παιδιά το αίτημα -καλοκαιριάτικα- να γράψουν έκθεση (!!!) με θέμα "Τι σημαίνει να είσαι Έλληνας"!!!✔️»
Δεν θα ασχοληθώ με το κείμενο του παιδιού. Ποτέ δεν θα το έκανα. Αλλά δεν κρύβω ότι εξοργίστηκα, γιατί δικάζονται οι προθέσεις ενός ανθρώπου –του προπονητή- τον οποίο γνωρίζω χρόνια και τιμώ το έργο του και την προσωπικότητά του.
Πρώτα όμως τα γεγονότα. Το έργο που γίνεται στο «Κιβέρι μπάσκετ» από τον Γιάννη Καρκαλάτο ενέπνευσε τον Ελληνοκαναδό σκηνοθέτη Panagioti Yannitsos να δημιουργήσει το ντοκιμαντέρ «Freedom Besieged» (https://www.youtube.com/watch?v=0wtWTHpK0pQ), το οποίο πραγματεύεται την ελληνική κρίση και ειδικότερα τις απόψεις της νεολαίας για τη χώρα και τους ανθρώπους της.
Αναπληρωτής Καθηγητής Φιλοσοφίας ΕΚΠΑ
Τις τελευταίες ώρες έγινε viral, αρχικά στο Facebook και στη συνέχεια συνολικά στο διαδίκτυο, μια ανάρτηση της κ. Ελπίδας Κομιανού (https://www.facebook.com/elpida.komianou/posts/1207221162750411), στην οποία παραθέτει μια φωτογραφία κειμένου του υιού της, με την εξής λεζάντα:
«Απάντηση του γιού μου στο εθνικιστικό κρεσέντο προπονητή του που εξέφρασε στα παιδιά το αίτημα -καλοκαιριάτικα- να γράψουν έκθεση (!!!) με θέμα "Τι σημαίνει να είσαι Έλληνας"!!!✔️»
Δεν θα ασχοληθώ με το κείμενο του παιδιού. Ποτέ δεν θα το έκανα. Αλλά δεν κρύβω ότι εξοργίστηκα, γιατί δικάζονται οι προθέσεις ενός ανθρώπου –του προπονητή- τον οποίο γνωρίζω χρόνια και τιμώ το έργο του και την προσωπικότητά του.
Πρώτα όμως τα γεγονότα. Το έργο που γίνεται στο «Κιβέρι μπάσκετ» από τον Γιάννη Καρκαλάτο ενέπνευσε τον Ελληνοκαναδό σκηνοθέτη Panagioti Yannitsos να δημιουργήσει το ντοκιμαντέρ «Freedom Besieged» (https://www.youtube.com/watch?v=0wtWTHpK0pQ), το οποίο πραγματεύεται την ελληνική κρίση και ειδικότερα τις απόψεις της νεολαίας για τη χώρα και τους ανθρώπους της.
Το ντοκιμαντέρ έχει συγκεντρώσει διεθνές ενδιαφέρον και έχουν συνεισφέρει σε αυτό προσωπικότητες όπως ο Τσόμσκι (http://www.kathimerini.gr/952453/gallery/politismos/kinhmatografos/to-treiler-toy-ntokimanter-toy-ellhnokanadoy-panagiwth-giannitsoy-freedom-besieged). Η παγκόσμια πρεμιέρα θα γίνει το φθινόπωρο στην Αθήνα.
Στο πλαίσιο αυτού του ντοκιμαντέρ, το οποίο επαναλαμβάνω ότι είναι βασισμένο στο «Κιβέρι μπάσκετ», ο Γιάννης ζήτησε από τα παιδιά που συμμετέχουν –πολλά από τα οποία πρωταγωνιστούν στο ντοκιμαντέρ- να γράψουν ένα κείμενο, χωρίς καμιά προϋπόθεση ή υπόδειξη, εκφράζοντας τις σκέψεις τους για το τι σημαίνει για αυτά το να είναι κάποιος Έλληνας σήμερα. Ζήτησε μάλιστα το κείμενο να είναι ανώνυμο.
Να επισημάνω ότι θέματα ταυτότητας –ατομικής και συλλογικής- δεν είναι καθόλου ασυνήθιστα σήμερα στην επιστήμη. Θα έλεγα ότι τελευταία έχουν επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο.
Μέρος της διαδικτυακής κοινότητας, κάνοντας δίκη προθέσεων, αποφάσισε να δικάσει και να καταδικάσει για εθνικισμό έναν άνθρωπο. Και χιλιάδες άλλοι άνθρωποι έσπευσαν, δίχως ολοκληρωμένη γνώση, να την επικροτήσουν και να ρίξουν στην πυρά τον Γιάννη. Άλλοι πάλι, χωρίς επίσης να έχουν την παραμικρή ιδέα, έσπευσαν να υπερασπιστούν τον Γιάννη για εντελώς λανθασμένους λόγους, με τους οποίους ο Γιάννης διαφωνεί. Λυπάμαι ειλικρινά. Για να έχουμε γνώμη, και μάλιστα εκφρασμένη δημόσια, προϋποτίθεται γνώση.
Ο Γιάννης είναι ο ίδιος Έλληνας της διασποράς και έχει αντιμετωπίσει τον ρατσισμό από τα γεννοφάσκια του. Επέστρεψε στην Ελλάδα σε ώριμη ηλικία και περίπου μια δεκαπενταετία προσφέρει, με βαρύ προσωπικό κόστος, στη νεολαία της Αργολίδας και όχι μόνο. Στο «Κιβέρι μπάσκετ» συμμετέχουν παιδιά από διάφορες χώρες, χωρίς ποτέ να υπάρξει οποιαδήποτε διάκριση ή υποψία εθνικισμού. Το αντίθετο: είναι πολυπολιτισμικό τουρνουά.
Για το τι ακριβώς κάνει ο Γιάννης στο Κιβέρι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που το γνωρίζουν. Όποιος δεν το γνωρίζει, μπορεί να διαβάσει και αυτό https://www.argolikeseidhseis.gr/2014/08/blog-post_867.html ή καλύτερα να ζήσει την εμπειρία. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα τολμούσε να διανοηθεί να αναπέμψει μομφές εθνικιστικού παραληρήματος στον Γιάννη.
Και βαρύτερη κατηγορία από τον εθνικισμό είναι η ανθρωποφαγία, με τη μορφή της σπίλωσης.
Στο πλαίσιο αυτού του ντοκιμαντέρ, το οποίο επαναλαμβάνω ότι είναι βασισμένο στο «Κιβέρι μπάσκετ», ο Γιάννης ζήτησε από τα παιδιά που συμμετέχουν –πολλά από τα οποία πρωταγωνιστούν στο ντοκιμαντέρ- να γράψουν ένα κείμενο, χωρίς καμιά προϋπόθεση ή υπόδειξη, εκφράζοντας τις σκέψεις τους για το τι σημαίνει για αυτά το να είναι κάποιος Έλληνας σήμερα. Ζήτησε μάλιστα το κείμενο να είναι ανώνυμο.
Να επισημάνω ότι θέματα ταυτότητας –ατομικής και συλλογικής- δεν είναι καθόλου ασυνήθιστα σήμερα στην επιστήμη. Θα έλεγα ότι τελευταία έχουν επανέλθει δυναμικά στο προσκήνιο.
Μέρος της διαδικτυακής κοινότητας, κάνοντας δίκη προθέσεων, αποφάσισε να δικάσει και να καταδικάσει για εθνικισμό έναν άνθρωπο. Και χιλιάδες άλλοι άνθρωποι έσπευσαν, δίχως ολοκληρωμένη γνώση, να την επικροτήσουν και να ρίξουν στην πυρά τον Γιάννη. Άλλοι πάλι, χωρίς επίσης να έχουν την παραμικρή ιδέα, έσπευσαν να υπερασπιστούν τον Γιάννη για εντελώς λανθασμένους λόγους, με τους οποίους ο Γιάννης διαφωνεί. Λυπάμαι ειλικρινά. Για να έχουμε γνώμη, και μάλιστα εκφρασμένη δημόσια, προϋποτίθεται γνώση.
Ο Γιάννης είναι ο ίδιος Έλληνας της διασποράς και έχει αντιμετωπίσει τον ρατσισμό από τα γεννοφάσκια του. Επέστρεψε στην Ελλάδα σε ώριμη ηλικία και περίπου μια δεκαπενταετία προσφέρει, με βαρύ προσωπικό κόστος, στη νεολαία της Αργολίδας και όχι μόνο. Στο «Κιβέρι μπάσκετ» συμμετέχουν παιδιά από διάφορες χώρες, χωρίς ποτέ να υπάρξει οποιαδήποτε διάκριση ή υποψία εθνικισμού. Το αντίθετο: είναι πολυπολιτισμικό τουρνουά.
Για το τι ακριβώς κάνει ο Γιάννης στο Κιβέρι υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που το γνωρίζουν. Όποιος δεν το γνωρίζει, μπορεί να διαβάσει και αυτό https://www.argolikeseidhseis.gr/2014/08/blog-post_867.html ή καλύτερα να ζήσει την εμπειρία. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα τολμούσε να διανοηθεί να αναπέμψει μομφές εθνικιστικού παραληρήματος στον Γιάννη.
Και βαρύτερη κατηγορία από τον εθνικισμό είναι η ανθρωποφαγία, με τη μορφή της σπίλωσης.