Χαρακτηριστική η περίπτωση ενός Αφγανού αγρότη που έφθασε στη Λέσβο τον Ιούνιο με τη γυναίκα του και τα τρία μικρά παιδιά τους. Όπως λέει ο 34χρονος, το σπίτι τους καταστράφηκε στις μάχες μεταξύ των Ταλιμπάν και του στρατού. Τώρα η πενταμελής οικογένεια προσπαθεί να επιβιώσει σε ένα αντίσκηνο για δύο άτομα.
Η μέρα τους ξεκινά στις 04:00 τα χαράματα όταν ο Ραχμουντίν Ασράφι πάει να πιάσει σειρά στην ουρά για το συσσίτιο -ψωμί και νερό- που διανέμεται συνήθως τέσσερις ώρες αργότερα. Γύρω στις 09:30 π.μ. ξαναπιάνει θέση στην ουρά για το μεσημεριανό και το ίδιο για το βραδινό. Τις μέρες που πρέπει να πάει να τρέξει για τα χαρτιά του, ή να πάει στο γιατρό – η τρίχρονη κορούλα του νοσηλεύθηκε πρόσφατα με σκωληκοειδίτιδα- η οικογένεια χάνει κάποια γεύματα ή τρώει τα περισσεύματα που φέρνουν συμπατριώτες.
«Παλαιότερα νόμιζα ότι η Ελλάδα είναι ένα απ’ τα καλύτερα μέρη να ζει κανείς», λέει στην αμερικανική εφημερίδα ο Ασράφι. «Τώρα πιστεύω ότι θα ήταν καλύτερα να είχα πνιγεί καθώς περνούσαμε τη θάλασσα»…
Οι περισσότεροι από τους περίπου 9.000 πρόσφυγες που ζουν στη Μόρια σ’ έναν χώρο προορισμένο κανονικά για 3.100 άτομα έφυγαν για να γλιτώσουν από τις εμπόλεμες ζώνες της Συρίας, του Ιράκ και του Αφγανιστάν. Υπάρχουν όμως και πολλοί από άλλες χώρες όπως ο Μάικλ Τάμπα. Πρώην πολιτικός κρατούμενος στην πατρίδα του το Κογκό ο ηλικίας 31 ετών άνδρας επέζησε από βασανιστήρια κι ένα επικίνδυνο ταξίδι με βάρκα από την Τουρκία. Αλλά η στιγμή που πλησίασε πιο κοντά στο θάνατο ήταν όταν επιχείρησε να βάλει τέρμα στη ζωή του πίνοντας ένα μπουκάλι χλωρίνη μετά από έντεκα μήνες στην κόλαση της Μόρια. Γλίτωσε όταν τον μετέφεραν επειγόντως στο νοσοκομείο
«11 μήνες στη Μόρια, Μόρια, Μόρια. Είναι πολύ τραυματικό», λέει.
«Οι συνθήκες έχουν τροφοδοτήσει τις κατηγορίες ότι ο καταυλισμός αφέθηκε να κακοφορμίσει για να αποτραπεί η μετανάστευση κι ότι γίνεται κατάχρηση των κονδυλίων που έδωσε η Ευρωπαϊκή Ένωση στην Ελλάδα», σημειώνει το ρεπορτάζ.
Ελάχιστοι πρόσφυγες στο hotspot της Λέσβου νιώθουν ασφαλείς. Ένας 25χρονος φοιτητής από το Ιράκ έδειξε στον δημοσιογράφο των New York Times τις ουλές από τις πληγές που του προκάλεσαν με μαχαίρι άλλοι πρόσφυγες. Ζήτησε να μην κατονομαστεί για το φόβο αντιποίνων…
Τα κρούσματα σεξουαλικής βίας, διαπιστώνει η εφημερίδα, είναι επίσης συχνά -τουλάχιστον 70 από τον περασμένο Μάρτιο, σύμφωνα με εκτιμήσεις της International Rescue Committee.
Η ίδια ανθρωπιστική οργάνωση λέει ότι από τους 126 πρόσφυγες που εξέτεσαν γιατροί της στη Μόρια το τελευταίο εξάμηνο, το ένα τρίτο αποπειράθηκε να αυτοκτονήσει.
«Έχω βρεθεί σε πολύ φρικτούς καταυλισμούς και έζησα απίστευτες καταστάσεις», λέει η Λουίζ Ρολάν Γκοσλέν – επικεφαλής της αποστολής των Γιατρών Χωρίς Σύνορα (MSF) στην Ελλάδα, η οποία έχει περάσει πέντε χρόνια στο Κονγκό και το Νότιο Σουδάν. «Πρέπει να πώ ότι πω ότι στον καταυλισμό της Μόρια έχω παρατηρήσει το μεγαλύτερο βαθμό πόνου»…
