Αφού χαρακτήρισε «έργο σημαία για την Καλαμάτα και σημαντική κατάκτηση για την Περιφέρεια Πελοποννήσου» το Μέγαρο Χορού, ο κ. Πέτρος Τατούλης αναφέρθηκε στην αξιοποίηση των συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων από την Περιφερειακή Αρχή για την υλοποίηση έργων στην Καλαμάτα.
«Οι παρεμβάσεις μας είναι καθολικές και αφορούν πληθώρα έργων στους τομείς των δομών υγείας, της σχολικής στέγης, του πολιτισμού, του περιβάλλοντος, των κοινωνικών υπηρεσιών, της ύδρευσης και της διαχείρισης υγρών αποβλήτων» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Πέτρος Τατούλης για να καταλήξει. «Τα προβλήματα των πολιτών είναι δικά μας. Τα έργα είναι δικά τους.
Το κάθε έργο έχει το ονοματεπώνυμο αυτών που εξυπηρετεί. Όλα μαζί, μικρά και μεγάλα είναι οι ψηφίδες ενός ολιστικού αναπτυξιακού σχεδιασμού που σηματοδοτεί την αναγέννηση της Πελοποννήσου».
Εισήγηση
του Προέδρου της Επιτροπής Παρακολούθησης του ΕΠ «Πελοπόννησος» Πέτρου Τατούλη κατά την 4η Συνεδρίασή της.
Καλαμάτα, 30 Νοεμβρίου 2018
1. Η
ΙΔΙΑΙΤΕΡΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ 4ΗΣ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗΣ
Η σημερινή 4η συνεδρίαση της Επιτροπής
Παρακολούθησης του Προγράμματός μας είναι από τις πιο κρίσιμες συνεδριάσεις,
για τους εξής λόγους:
α) Είναι
στο μέσον της συνολικής διάρκειας εφαρμογής του ΠΕΠ και του ΕΣΠΑ της περιόδου
2014-2020 και έτσι έχει ιδιαίτερη σημασία τόσο ο απολογισμός, της μέχρι σήμερα
εφαρμογής του Προγράμματος, όσο και κυρίως ο προγραμματισμός μέχρι και το τέλος
του 2019.
β) Είναι
στο χρονικό όριο αποτίμησης της δυνατότητας επίτευξης των στόχων του Πλαισίου
Επίδοσης για την εξασφάλιση του Αποθεματικού Επίδοσης, το οποίο αντιστοιχεί στο
6% του προϋπολογισμού του Προγράμματος.
γ) Είναι
λίγες μέρες πριν την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Αναθεώρηση του
Προγράμματος, όπως υπεβλήθη μετά την ομόφωνη έγκρισή της, πριν 4,5 μήνες, από
όλα τα μέλη αυτής της Επιτροπής Παρακολούθησης. Ως εκ τούτου, οι αποφάσεις και
τα συμπεράσματα αυτής της συνεδρίασης θα έχουν ως σημείο αναφοράς την πρόταση
αναθεώρησης του Προγράμματος.
δ) Είναι
στο μέσον προς το τέλος των διαβουλεύσεων επί των νέων Κανονισμών σχεδιασμού
και εφαρμογής της νέας προγραμματικής περιόδου (2021-2027), η οποία, αφ’ ενός
θα πρέπει να ολοκληρώνει τα αποτελέσματα της εφαρμογής των Προγραμμάτων της
τρέχουσας περιόδου (2014-2020), αφ’ ετέρου θα πρέπει να είναι η αφετηρία μιας
νέας αναπτυξιακής πορείας της Χώρας και των Περιφερειών της.
2. Η
ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΕΠΗΡΕΑΣΑΝ ΤΗΝ
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΟΥ
Όπως σε κάθε προγραμματική περίοδο έτσι και στην
τρέχουσα (2014-2020), όλα τα Επιχειρησιακά Προγράμματα τα πρώτα χρόνια μετά την
έγκρισή τους αντιμετωπίζουν τις «παιδικές ασθένειες» διαχείρισης και
υλοποίησης.
Αυτές οι «παιδικές ασθένειες» οφείλονται κατά κύριο
λόγο στο εκάστοτε νέο θεσμικό και διοικητικό πλαίσιο διαχείρισης και υλοποίησης
των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων κάθε περιόδου. Πρέπει δε να παραδεχτούμε ότι,
παρά τις λεκτικές αναφορές σε Ενωσιακό και Εθνικό Επίπεδο για ανάγκη
απλούστευσης αυτού του πλαισίου, καταλήγει να είναι πιο πολύπλοκο και πιο
αυστηρό, αρχής γενομένης από τους Ενωσιακούς Κανονισμούς και γίνεται δαιδαλώδες
και δυσλειτουργικό σε εθνικό επίπεδο.
Έτσι, στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο
(2014-2020), οι «παιδικές ασθένειες» των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και
ιδιαίτερα των Περιφερειακών (ΠΕΠ) ήταν έντονες τρία χρόνια μετά την έγκρισή
τους, δηλαδή μέχρι και το τέλος του 2017, με ιδιαίτερες επιπτώσεις σε κάθε
Πρόγραμμα ανάλογα τη διάρθρωσή του και την χρηματοδοτική βαρύτητα των δράσεων
που αντιμετώπιζαν προβλήματα εφαρμογής.
Υπ’ αυτές τις γενικές συνθήκες διαχείρισης και
υλοποίησης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2014-2020, το Πρόγραμμα της
Περιφέρειας Πελοποννήσου, συγκεντρώνοντας πάνω από το 40% των πόρων του σε δύο
Άξονες Προτεραιότητας [ΑΠ 1 (Επιχειρηματικότητα) και ΑΠ2Α (Κοινωνική Ένταξη/
ΕΚΤ)], που η διαχείρισή τους υπόκειτο στις έντονες «παιδικές ασθένειες»,
κατάφερε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά όλες τις δυσκολίες έναρξης της
εφαρμογής του, μέχρι και το τέλος του 2017.
Αυτό το πετύχαμε με εντατικές προσπάθειες της
Διαχειριστικής Αρχής του Προγράμματος, αλλά και με την πολύ καλή συνεργασία των
Δικαιούχων μας Υπηρεσιών της Περιφέρειας και των Δήμων μας, καθώς και με την
πολύ καλή συνεργασία της πολιτικής ηγεσίας και των Υπηρεσιών του Υπουργείου
Οικονομίας και Ανάπτυξης, και όλων των Υπουργείων.
Παράλληλα, με την πρόταση αναθεώρησης του
Προγράμματος και την αντίστοιχη απόλυτα τεκμηριωμένη τροποποίηση του Πλαισίου
Επίδοσης, με την στενή πολύ καλή συνεργασία και υποστήριξη των Υπηρεσιών της
Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αντιμετωπίσθηκαν με τον καλύτερο τρόπο τα θέματα του
Πλαισίου Επίδοσης, του οποίου οι στόχοι για το 2018 θα επιτευχθούν,
συμβάλλοντας τα μέγιστα σ’ αυτό η σημαντική επιτάχυνση της εφαρμογής του
Προγράμματος κατά το έτος 2018.
Αφού αντιμετωπίσαμε τις αρχικές δυσκολίες μέχρι και
το 2017, κατά το έτος 2018 η πρόοδος του Προγράμματός μας ήταν ιδιαίτερα
σημαντική και μάλιστα με την ουσιαστική έναρξη εφαρμογής των Στρατηγικών
Χωρικής Ανάπτυξης, δηλαδή των δυο ΒΑΑ και ενός ΤΑΠΤοΚ, οι οποίες δεσμεύουν
σχεδόν 37 εκατ. €, ποσό που αντιστοιχεί στο 13% του συνολικού προϋπολογισμού
του Προγράμματος της Περιφέρειας Πελοποννήσου.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να αναφερθεί ότι στο
πλαίσιο του Προγράμματός μας είναι σε εξέλιξη σχεδιασμού από την Περιφέρεια, σε
πολύ στενή συνεργασία με τους δύο Δήμους της Μάνης και άλλους τοπικούς φορείς
της συγκεκριμένης περιοχής, μια στρατηγική Ολοκληρωμένων Χωρικών Επενδύσεων
(ΟΧΕ), με προϋπολογισμό 12,10 εκατ. €. Επίσης έχει ανατεθεί πρόσφατα μελέτη
διερεύνησης της δυνατότητας και σκοπιμότητας σχεδιασμού και εφαρμογής μιας
ακόμα στρατηγικής ΟΧΕ στην Περιφερειακή Ενότητα Κορινθίας.
Από τα παραπάνω, όσον αφορά στις στρατηγικές Χωρικής
Ανάπτυξης είναι εμφανής η σημασία που δίνουμε γι’ αυτά τα «εργαλεία» Χωρικής
Συνοχής, τα οποία έχει ιδιαίτερη ανάγκη η Περιφέρεια Πελοποννήσου, σύμφωνα με
τα αναπτυξιακά χαρακτηριστικά της.
Η επιτυχία εφαρμογής αυτών των «εργαλείων» ανάπτυξης
σ’ αυτή την περίοδο, θα μας δώσει την δυνατότητα ευρείας χρήσης των
συγκεκριμένων «εργαλείων» κατά την νέα/ επόμενη προγραμματική περίοδο
2021-2027, κατά την οποία η Χωρική Ανάπτυξη καταλαμβάνει ιδιαίτερη θέση στην
Πολιτική Συνοχής.
Πέραν όμως αυτών των ιδιαίτερων παρεμβάσεων στην
Περιφέρεια Πελοποννήσου, στο πλαίσιο του συγχρηματοδοτούμενου Προγράμματός της,
οι κυριότερες παρεμβάσεις που έχουν ενταχθεί και υλοποιούνται με ταχείς,
ρυθμούς αναφέρονται στα εξής:
• Σημαντικές
οδικές υποδομές που συνδέουν τα παραγωγικά και τουριστικά κέντρα της
Περιφέρειας με τα διευρωπαϊκά δίκτυα, προϋπολογισμού 62,00 εκατ. €.
• Σημαντικά
έργα διαχείρισης πόσιμου νερού, προϋπολογισμού 19,3 εκατ. €.
• Επίσης
σημαντικά έργα υποδομών στους τομείς της Υγείας και της Εκπαίδευσης,
προϋπολογισμού 25,00 εκατ. €.
Ιδιαίτερη δε έμφαση έχει δοθεί στην τουριστική
προβολή της Περιφέρειας, με σημαντικά θετικά αποτελέσματα στην τουριστική
κίνηση στην Περιφέρειά μας, ενώ, ήδη έχουν δημοσιευθεί προσκλήσεις προς
δυνητικούς δικαιούχους έργων πολιτισμού, προϋπολογισμού 11,00 εκατ. €.
Όσον αφορά στη διαχείριση στερεών και υγρών
αποβλήτων, με εκχωρημένους πόρους στην Περιφέρεια από το Τομεακό Πρόγραμμα του
Περιβάλλοντος, της τάξης των 75,00 εκατ. €, θα λυθούν τα επί πολλά έτη έντονα
προβλήματα της Περιφέρειας Πελοποννήσου στη διαχείριση στερεών αποβλήτων, ενώ
απαιτούνται περισσότεροι πόροι για την επίλυση των προβλημάτων στη διαχείριση
των λυμάτων.
Επιπρόσθετα, η Περιφέρεια Πελοποννήσου σύντομα (μέχρι
τον Φεβρουάριο 2019) θα έχει έτοιμη πρόταση ολιστικής αντιμετώπισης της
διαχείρισης λυμάτων, την οποία θα υποβάλλει στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και
στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο της εξειδίκευσης του Εθνικού Στρατηγικού
Σχεδιασμού διαχείρισης Λυμάτων.
3. ΟΙ
ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Με αυτά τα δεδομένα, κατόπιν της σημαντικής
επιτάχυνσης της εφαρμογής του Προγράμματός μας κατά το έτος 2018 και σύμφωνα με
τις εξειδικεύσεις ύψους 40,00 εκατ. € που έρχονται προς συζήτηση και έγκριση
από την Επιτροπή μας στην σημερινή συνεδρίασή της, το έτος 2019 θα είναι το
έτος πλήρους ενεργοποίησης και πολύ υψηλού βαθμού υλοποίησης του Προγράμματος
μας.
Σύμφωνα δε, με τον προγραμματισμό της Διαχειριστικής
Αρχής του Προγράμματος, όπως θα παρουσιασθεί από τον προϊστάμενό της, η πλήρης
ενεργοποίηση του Προγράμματος τον επόμενο μήνα του έτους 2018 και εντός του
έτους 2019, θα δίνει ιδιαίτερη έμφαση στις εξής κατηγορίες έργων:
α) Επιχειρηματικότητας,
έρευνας/ τεχνολογίας και καινοτομίας
β) Ανάπτυξης
του ανθρώπινου δυναμικού
γ) Πρωτοβάθμιας
περίθαλψης, ψυχικής υγείας
δ) Κοινωνικής
ένταξης και αντιμετώπισης της φτώχειας
ε) Αντιμετώπιση
της κλιματικής αλλαγής
στ) Πολιτικής
προστασίας
ζ) Νέες
οδικές υποδομές, για την ολοκλήρωση ενός σύγχρονου δικτύου μεταφορών.
Με αυτές τις διαχειριστικές ενέργειες κατοχυρώνουμε
την απόλυτη επιτυχία έγκαιρης εφαρμογής του Προγράμματός μας, για να
εξασφαλίσουμε (νωρίς) τα επιδιωκόμενα αναπτυξιακά αποτελέσματα για τους πολίτες
και τις επιχειρήσεις της Περιφέρειας. Παράλληλα, έχουμε ξεκινήσει την
προετοιμασία μας για την νέα προγραμματική περίοδο (2021-2027), η οποία
φαίνεται να είναι δυσκολότερη στην Εφαρμογή της, αλλά με πολλές προκλήσεις στο
έντονα ανταγωνιστικό περιβάλλον που λειτουργεί η Χώρα και οι Περιφέρειες της,
κατόπιν της επί πολλά έτη δημοσιονομικής κρίσης και οικονομικής ύφεσης.
