Τη Συμφωνία υπέγραψαν οι επικεφαλής των δύο ιδρυμάτων, δύο φιλόλογοι παγκόσμιας ακτινοβολίας και διεθνούς κύρους, ο Γεώργιος Μπαμπινιώτης, Πρόεδρος της Φ.Ε., και ο Gregory Nagy, Διευθυντής του CHS.
Η πληροφορική στις ανθρωπιστικές σπουδές
Στόχος της συνεργασίας ήταν η ανάπτυξη μαθησιακών εργαλείων και δεξιοτήτων για την εφαρμογή της τεχνολογίας στη μελέτη των ανθρωπιστικών σπουδών, έναν χώρο στον οποίο ειδικεύεται και έχει διακριθεί, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, έχοντας αναπτύξει στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα πρωτοποριακές μεθόδους για την αξιοποίηση της πληροφορικής στην εκπαίδευση. Παράλληλα, με τη συμμετοχή καθηγητών και εταίρων του Κέντρου στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα επιδιώκεται η διεύρυνση των προγραμμάτων διά βίου μάθησης που προσέφερε η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία με τη λειτουργία του Ελεύθερου Πανεπιστημίου της Στοάς του Βιβλίου.
Οργάνωση Ημερίδων
Πέντε χρόνια μετά οι στόχοι της Συμφωνίας έχουν επιτευχθεί. Οργανώθηκαν Ημερίδες σεμιναρίων, όπως οι «Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Σπουδές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση» στη Στοά του Βιβλίου, στις 18-10-2014, «Η έννοια του Ήρωα στην αρχαιότητα και η διαχρονική της εξέλιξη: Ένα σημαντικό παιδευτικό εργαλείο» στα Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης, στις 23-1-2016, «Από τον Όμηρο στη Νέα Ελληνική: διαχρονικές προσεγγίσεις στην ελληνική γλώσσα», στη Στοά του Βιβλίου, στις 11-3-2017. Για τις 19 του προσεχούς Ιανουαρίου είναι προγραμματισμένη Ημερίδα στα Αρσάκεια Ιωαννίνων με τίτλο: «Τα κλασικά γράμματα σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο».
Το πρωτοποριακό Θερινό Πρόγραμμα
Επίσης, από το καλοκαίρι του 2014 και κάθε καλοκαίρι δύο μαθητές ή μαθήτριες των Αρσακείων Λυκείων και ένας καθηγητής ή καθηγήτρια μετέχουν δωρεάν στο Θερινό Πρόγραμμα που λαμβάνει χώρα για τρεις εβδομάδες στο Παράρτημα του Κέντρου, στο Ναύπλιο. Το Πρόγραμμα είναι μια καινοτόμος προσέγγιση στις κοινωνικές σπουδές, στην οποία καθηγητές και φοιτητές του Harvard καθοδηγούν τους Έλληνες μαθητές σε μια ανακαλυπτική γνώση πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων. Η γλώσσα του Προγράμματος είναι η αγγλική και η μέθοδος βασίζεται κυρίως στη βιωματική και τη συλλογική εργασία.
Η μέχρι τώρα συμμετοχή του Αρσακείου Λυκείου Θεσσαλονίκης
Από το Αρσάκειο Λύκειο Θεσσαλονίκης μέχρι τώρα στο Θερινό Πρόγραμμα έχουν συμμετάσχει δύο μαθητές, ο Νικόλας Τερζής και ο Γιάννης Τσούρλος (το 2016), και το 2018 ο φιλόλογος των Αρσακείων Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος Αλεξίου, από τις 9 ως τις 13 Ιουλίου. Το φετινό Πρόγραμμα με θέμα «Introduction to the Study of Humanity» διήρκεσε από τις 6 έως τις 20 Ιουλίου. Υπεύθυνος του Προγράμματος ήταν ο δρ Νικόλας Πρεβελάκης, λέκτορας του Τμήματος Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard. Στο Πρόγραμμα έλαβαν μέρος σχεδόν οι μισοί διδάσκοντες του Τμήματος, φοιτητές και μεταπτυχιακοί φοιτητές, οι οποίοι δίδαξαν και καθοδήγησαν τους Έλληνες μαθητές στην προσέγγιση και την έρευνα ζητημάτων πολιτικής και κοινωνικής θεωρίας.
Με μέθοδο εργασίας την οργανωμένη ανοιχτή συζήτηση
Η μέθοδος των μαθημάτων ήταν ο διάλογος, στον οποίο όλοι είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις απόψεις και τις θέσεις τους. Πολλές φορές το μάθημα διανθιζόταν και από βιωματικές ασκήσεις ή από αποσπάσματα ταινιών και λογοτεχνίας. Την Τετάρτη 11 Ιουλίου διεξήχθη τρίωρη απογευματινή παρουσίαση εισηγήσεων (workshop) από τους διδάσκοντες, ανοιχτή και σε ευρύτερο κοινό. Το θέμα της: «Political Philosophy, Education and Citizenship». Ο Αλέξανδρος Αλεξίου παρουσίασε το θέμα: «How is political thought taught in Greek secondary education?». Ακολούθησε συζήτηση των εισηγητών με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές, τους μαθητές και το κοινό.
Η μέθοδος του διαλόγου και της βιωματικής διδασκαλίας μπορεί να εφαρμοστεί σε αρκετά μαθήματα της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να δημιουργήσει ελκυστικότερες συνθήκες μάθησης
Όλες οι συναντήσεις και τα μαθήματα διεξήχθησαν σε ατμόσφαιρα ζηλευτής και ενθουσιώδους συμμετοχής των μαθητών του λυκείου, εφήβων που συνομιλούσαν με έμπειρους καθηγητές του Harvard, διάσημους στο επιστημονικό τους αντικείμενο. Για όλους τους μαθητές ήταν ένα σημαντικό βήμα στη διεύρυνση των γνωστικών και των κοινωνικών τους οριζόντων, στην τελειοποίηση των αγγλικών τους, στην εισαγωγή τους στη συλλογική ερευνητική προσπάθεια και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους. Οι διδάσκοντες του Harvard στέκονταν κοντά στους μαθητές με πνεύμα φιλίας και απόλυτου σεβασμού, έτοιμοι κάθε στιγμή να διαλεχθούν μαζί τους για τις απορίες, αλλά και τις ανησυχίες τους, να συγκρίνουν τις εμπειρίες τους, να ανοίξουν παράθυρα στην κατανόηση του κόσμου. Το παράδειγμά τους, παράδειγμα παιδείας με την καλύτερη έννοια του όρου, μπορεί να γονιμοποιήσει το πνεύμα και την πρακτική της δευτεροβάθμιας ελληνικής εκπαίδευσης.
Η πληροφορική στις ανθρωπιστικές σπουδές
Στόχος της συνεργασίας ήταν η ανάπτυξη μαθησιακών εργαλείων και δεξιοτήτων για την εφαρμογή της τεχνολογίας στη μελέτη των ανθρωπιστικών σπουδών, έναν χώρο στον οποίο ειδικεύεται και έχει διακριθεί, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, έχοντας αναπτύξει στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα πρωτοποριακές μεθόδους για την αξιοποίηση της πληροφορικής στην εκπαίδευση. Παράλληλα, με τη συμμετοχή καθηγητών και εταίρων του Κέντρου στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα επιδιώκεται η διεύρυνση των προγραμμάτων διά βίου μάθησης που προσέφερε η Φιλεκπαιδευτική Εταιρεία με τη λειτουργία του Ελεύθερου Πανεπιστημίου της Στοάς του Βιβλίου.
Οργάνωση Ημερίδων
Πέντε χρόνια μετά οι στόχοι της Συμφωνίας έχουν επιτευχθεί. Οργανώθηκαν Ημερίδες σεμιναρίων, όπως οι «Ψηφιακές Ανθρωπιστικές Σπουδές και Εφαρμογές στην Εκπαίδευση» στη Στοά του Βιβλίου, στις 18-10-2014, «Η έννοια του Ήρωα στην αρχαιότητα και η διαχρονική της εξέλιξη: Ένα σημαντικό παιδευτικό εργαλείο» στα Αρσάκεια Σχολεία Θεσσαλονίκης, στις 23-1-2016, «Από τον Όμηρο στη Νέα Ελληνική: διαχρονικές προσεγγίσεις στην ελληνική γλώσσα», στη Στοά του Βιβλίου, στις 11-3-2017. Για τις 19 του προσεχούς Ιανουαρίου είναι προγραμματισμένη Ημερίδα στα Αρσάκεια Ιωαννίνων με τίτλο: «Τα κλασικά γράμματα σήμερα στην Ελλάδα και τον κόσμο».
Το πρωτοποριακό Θερινό Πρόγραμμα
Επίσης, από το καλοκαίρι του 2014 και κάθε καλοκαίρι δύο μαθητές ή μαθήτριες των Αρσακείων Λυκείων και ένας καθηγητής ή καθηγήτρια μετέχουν δωρεάν στο Θερινό Πρόγραμμα που λαμβάνει χώρα για τρεις εβδομάδες στο Παράρτημα του Κέντρου, στο Ναύπλιο. Το Πρόγραμμα είναι μια καινοτόμος προσέγγιση στις κοινωνικές σπουδές, στην οποία καθηγητές και φοιτητές του Harvard καθοδηγούν τους Έλληνες μαθητές σε μια ανακαλυπτική γνώση πολιτικών και κοινωνικών θεμάτων. Η γλώσσα του Προγράμματος είναι η αγγλική και η μέθοδος βασίζεται κυρίως στη βιωματική και τη συλλογική εργασία.
Η μέχρι τώρα συμμετοχή του Αρσακείου Λυκείου Θεσσαλονίκης
Από το Αρσάκειο Λύκειο Θεσσαλονίκης μέχρι τώρα στο Θερινό Πρόγραμμα έχουν συμμετάσχει δύο μαθητές, ο Νικόλας Τερζής και ο Γιάννης Τσούρλος (το 2016), και το 2018 ο φιλόλογος των Αρσακείων Θεσσαλονίκης Αλέξανδρος Αλεξίου, από τις 9 ως τις 13 Ιουλίου. Το φετινό Πρόγραμμα με θέμα «Introduction to the Study of Humanity» διήρκεσε από τις 6 έως τις 20 Ιουλίου. Υπεύθυνος του Προγράμματος ήταν ο δρ Νικόλας Πρεβελάκης, λέκτορας του Τμήματος Κοινωνικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Harvard. Στο Πρόγραμμα έλαβαν μέρος σχεδόν οι μισοί διδάσκοντες του Τμήματος, φοιτητές και μεταπτυχιακοί φοιτητές, οι οποίοι δίδαξαν και καθοδήγησαν τους Έλληνες μαθητές στην προσέγγιση και την έρευνα ζητημάτων πολιτικής και κοινωνικής θεωρίας.
Με μέθοδο εργασίας την οργανωμένη ανοιχτή συζήτηση
Η μέθοδος των μαθημάτων ήταν ο διάλογος, στον οποίο όλοι είχαν την ευκαιρία να παρουσιάσουν τις απόψεις και τις θέσεις τους. Πολλές φορές το μάθημα διανθιζόταν και από βιωματικές ασκήσεις ή από αποσπάσματα ταινιών και λογοτεχνίας. Την Τετάρτη 11 Ιουλίου διεξήχθη τρίωρη απογευματινή παρουσίαση εισηγήσεων (workshop) από τους διδάσκοντες, ανοιχτή και σε ευρύτερο κοινό. Το θέμα της: «Political Philosophy, Education and Citizenship». Ο Αλέξανδρος Αλεξίου παρουσίασε το θέμα: «How is political thought taught in Greek secondary education?». Ακολούθησε συζήτηση των εισηγητών με τους μεταπτυχιακούς φοιτητές, τους μαθητές και το κοινό.
Η μέθοδος του διαλόγου και της βιωματικής διδασκαλίας μπορεί να εφαρμοστεί σε αρκετά μαθήματα της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και να δημιουργήσει ελκυστικότερες συνθήκες μάθησης
Όλες οι συναντήσεις και τα μαθήματα διεξήχθησαν σε ατμόσφαιρα ζηλευτής και ενθουσιώδους συμμετοχής των μαθητών του λυκείου, εφήβων που συνομιλούσαν με έμπειρους καθηγητές του Harvard, διάσημους στο επιστημονικό τους αντικείμενο. Για όλους τους μαθητές ήταν ένα σημαντικό βήμα στη διεύρυνση των γνωστικών και των κοινωνικών τους οριζόντων, στην τελειοποίηση των αγγλικών τους, στην εισαγωγή τους στη συλλογική ερευνητική προσπάθεια και στην ενίσχυση της αυτοπεποίθησής τους. Οι διδάσκοντες του Harvard στέκονταν κοντά στους μαθητές με πνεύμα φιλίας και απόλυτου σεβασμού, έτοιμοι κάθε στιγμή να διαλεχθούν μαζί τους για τις απορίες, αλλά και τις ανησυχίες τους, να συγκρίνουν τις εμπειρίες τους, να ανοίξουν παράθυρα στην κατανόηση του κόσμου. Το παράδειγμά τους, παράδειγμα παιδείας με την καλύτερη έννοια του όρου, μπορεί να γονιμοποιήσει το πνεύμα και την πρακτική της δευτεροβάθμιας ελληνικής εκπαίδευσης.
