Άπιαστο όνειρο θα παραμείνει η αποταμίευση τον επόμενο ένα χρόνο για το 82% των ελληνικών νοικοκυριών, ενώ το 57% των καταναλωτών δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα», όπως προκύπτει από την έρευνα οικονομικού κλίματος του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) για τον μήνα Νοέμβριο. Τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι η βελτίωση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης τον περασμένο μήνα οφείλεται στην προσδοκία των πολιτών ότι μεσοπρόθεσμα η οικονομική κατάσταση των ίδιων και της χώρας θα καλυτερέψει, χωρίς να περιμένουν, όμως, άμεση ανάκαμψη.
Η έρευνα του ΙΟΒΕ, που πραγματοποιήθηκε σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.500 καταναλωτών, δείχνει ότι μόλις το 13% των ερωτηθέντων θεωρεί αρκετά πιθανή την αποταμίευση το προσεχές 12μηνο και 2% τη θεωρεί πολύ πιθανή. Αντιθέτως, για το 15% δεν είναι πιθανή και για το 67% είναι εντελώς απίθανη. Επιπλέον, από το 57% που τα βγάζει πέρα μετά βίας, το 14% έχει αναγκαστεί να καταφύγει στις αποταμιεύσεις του.
Όσο υποχωρούν οι αποταμιεύσεις και όσο δεν αντιμετωπίζεται δραστικά το μεγάλο πρόβλημα των «κόκκινων» δανείων, τόσο παραμένει αδύναμη η χρηματοδότηση της πραγματικής οικονομίας από τις τράπεζες. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, οι αποταμιεύσεις του ιδιωτικού τομέα στα εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα μειώθηκαν τον Οκτώβριο στα 131,484 δισ. ευρώ, από 131,712 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο και ενώ τον Νοέμβριο του 2014 έφθαναν τα 164 δισ. ευρώ. Οι καταναλωτές που αναφέρουν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αυξήθηκαν οριακά τον Νοέμβριο στο 16% του συνόλου, έναντι 14% τον Οκτώβριο. Ωστόσο, το ποσοστό εκείνων που ανέφεραν ότι έχουν χρεωθεί αυξήθηκε από το 11% στο 13%. Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση τους προσεχείς 12 μήνες διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο στις -66,2 μονάδες (από -69,3 τον προηγούμενο μήνα).
Υπ’ αυτές τις συνθήκες, επόμενο είναι να αποτελούν ισχνή μειοψηφία οι καταναλωτές που δηλώνουν πρόθεση για λίγο περισσότερες μείζονες αγορές (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών κ.λπ.): αντιστοιχούν μόλις στο 7% του συνόλου. Η πλειοψηφία, και συγκεκριμένα το 49%, δηλώνει ότι οι προοπτικές για μείζονες αγορές θα παραμείνουν σχεδόν αμετάβλητες. Πολύ λιγότερες αγορές προτίθεται να κάνει το 26% και ελαφρώς λιγότερες το 16%.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης διαμορφώθηκε τον Νοέμβριο στις -35,8 μονάδες (από -38,3 μονάδες τον Οκτώβριο), που είναι το υψηλότερο επίπεδο από τον Μάρτιο του 2015. Η βελτίωση αποδίδεται κυρίως στις προσδοκίες που καλλιέργησαν η ακύρωση της μείωσης των συντάξεων, τα θετικά μέτρα ύψους 910 εκατ. ευρώ στον προϋπολογισμό του 2019 και οι κυβερνητικές εξαγγελίες για διανομή κοινωνικού μερίσματος και φέτος, το οποίο θα φτάσει τα 710 εκατ. ευρώ.
Η έρευνα δείχνει ότι τον Νοέμβριο:
– Το ποσοστό των νοικοκυριών που περιμένουν ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασής τους παρέμεινε αμετάβλητο στο 45%, ενώ μικρή βελτίωση προσδοκά το 10%, έναντι 8% τον Οκτώβριο.
– Το 50% (από 49% τον Οκτώβριο) προβλέπει ελαφρά ή αισθητή επιδείνωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, έναντι του 25% το οποίο αναμένει εκ νέου σταθερότητα. Τον Οκτώβριο σταθερότητα προέβλεπε το 27%.
– Το 43% των ερωτηθέντων (όσο και τον Οκτώβριο) προβλέπει μικρή ή αισθητή άνοδο της ανεργίας, ενώ το 24% (από 23% τον προηγούμενο μήνα) αναμένει μικρή ή αισθητή μείωσή της.
– Εντάθηκε η ανησυχία των νοικοκυριών για την αύξηση του πληθωρισμού. Άνοδο τιμών, με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό, προβλέπει πλέον το 42%, από 38% τον Οκτώβριο, ενώ σταθερότητα προβλέπει το 33% τον Νοέμβριο, από 38% τον Οκτώβριο.
Παρά την ενίσχυση του δείκτη καταναλωτικής εμπιστοσύνης, οι Έλληνες καταναλωτές είναι για άλλον ένα μήνα οι πιο απαισιόδοξοι στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Ακολουθούν οι Βούλγαροι (-31,1 μονάδες τον Νοέμβριο από -26,4 τον Οκτώβριο), οι Ρουμάνοι (-21,5 από -20,2), οι Ούγγροι (-11,3 από -9,2) και οι Γάλλοι (-17,2 από -11,3). Ο μέσος δείκτης υποχώρησε στις -3,7 μονάδες (από -2,7) στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στις -3,9 (από -2,7) στην ευρωζώνη.
