Στη «Χάρτα της Θεσσαλονίκης» οι επίσημοι αξιωματούχοι συναποφάσισαν τους όρους προστασίας, διαχείρισης, ανάδειξης και ένταξης στο σύγχρονο πολιτιστικό γίγνεσθαι μνημείων -κτισμένων σε εδάφη της πρώην βυζαντινής αυτοκρατορίας που εκτίνεται χρονικά σε 11 αιώνες και γεωγραφικά σε τρεις ηπείρους, ενω σήμερα βρίσκονται σε εδάφη με διαφορετικές κουλτούρες, γλώσσες και θρησκείες.
Η ψήφιση της «Χάρτας» ήρθε ως επισφράγισμα πολυετούς διαδικασίας τεσσάρων συνολικά διεθνών συνδιασκέψεων που πραγματοποιήθηκαν απο το 2001 στη Θεσσαλονίκη (2001, 2003, 2006 και σήμερα) με διοργανωτή και συντονιστή το Ευρωπαικό Κέντρο Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων (ΕΚΒΜΜ).
Πρόκειται ουσιαστικά για ενα μακροσκελές κείμενο αρχών που στόχο έχει να καταστεί εύχρηστο επιστημονικό εργαλείο για τα εμπλεκόμενα κράτη που έχουν στα εδάφη τους βυζαντινά μνημεία (μεμονωμένα μνημεία, κτίρια, τόπους, αρχιτεκτονικά σύνολα, μοναστηριακά συγκροτήματα, οικιστικά σύνολα, οχυρωματικά έργα και έργα υποδομής, αρχαιολογικούς και ιερούς τόπους). Οι αρχές ουσιαστικά παραινούν (μπορούν να επηρεάσουν ή να ενσωματωθούν) τις εθνικές νομοθεσίες για την προστασία, εντοπισμό, έρευνα, καταγραφή και ένταξη στη ζωή των σύγχρονων κοινωνιών, όπου θα «διηγούνται» τη μακραίωνη ιστορία τους στους πολίτες των χωρών στις οποίες ανήκουν και στους επισκέπτες τους.
