Στην απάντηση του Υπουργού επισημαίνονται μεταξύ άλλων τα εξής:
«Σύμφωνα με τον ν. 3877/2010 (Α ́160) «Σύστημα προστασίας και ασφάλισης της αγροτικής δραστηριότητας» στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α. υπάγονται συγκεκριμένοι φυσικοί κίνδυνοι που μπορεί να προκαλέσουν άμεσες ζημιές στη φυτική παραγωγή και ειδικότερα: α) ο παγετός β) το χαλάζι γ) η ανεμοθύελλα δ) η πλημμύρα ε) ο καύσωνας και η ηλιακή ακτινοβολία στ) το χιόνι ζ) οι υπερβολικές ή άκαιρες βροχοπτώσεις η) οι κίνδυνοι από τη θάλασσα, καθώς, επίσης, οι ζημιές από αρκούδα, οι ζημιές από αγριογούρουνα στις περιοχές όπου προστατεύονται από τη συνθήκη RAMSAR, καθώς και οι ζημιές που προκαλούνται από άγρια κουνέλια στη φυτική παραγωγή της νήσου Λήμνου. Σε εφαρμογή των διατάξεων του προαναφερθέντος νόμου, εκδόθηκε ο «Κανονισμός Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής για τον ΕΛ.Γ.Α.», όπως ισχύει σήμερα. Εκ των ανωτέρω προκύπτει ότι οι ζημιές, οι οποίες προξενούνται στη φυτική παραγωγή ελαιοκαλλιεργειών από προσβολές δάκου, δεν καλύπτονται ασφαλιστικά από τον ΕΛ.Γ.Α.
Όσον αφορά στην ένταξη τέτοιων ζημιών σε πρόγραμμα χορήγησης Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ), αρμοδιότητας ΠΣΕΑ, επισημαίνεται ότι για την ένταξη τέτοιων ζημιών σε πρόγραμμα ΚΟΕ θα πρέπει να πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις του Κανονισμού Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων και των Κοινοτικών Κατευθυντήριων Γραμμών για τη γεωργία και δασοκομία.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι ένας εκ των βασικών όρων είναι η παραγωγή του έτους ζημιάς να έχει ζημιωθεί κατά είδος προϊόντος (καλλιέργεια), σε επίπεδο Νομού, σε ποσοστό 30% και πάνω, σε σχέση με τη μέση απόδοση των προηγούμενων τριών ετών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της χώρας, τα οποία συλλέγονται από τις ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) τον επόμενο χρόνο της συγκομιδής και δίδονται στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) και, βεβαίως, να αποδειχθεί ότι δεν υπάρχουν τα κατάλληλα μέσα αντιμετώπισης της προσβολής και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, της δακοπροσβολής.
Πρέπει να τονιστεί ότι οι σύγχρονες ανάγκες, η κλιματική αλλαγή που συντελείται, αλλά και οι ιδιαιτερότητες της ελληνικής γεωργίας και κτηνοτροφίας, καταστούν επιβεβλημένη την αναμόρφωση του παρόντος γεωργοασφαλιστικού συστήματος, το οποίο πρέπει να υπακούει και να αντιστοιχεί σε ένα πλαίσιο αρχών με συγκεκριμένους στόχους, επιδιώκοντας τη βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται στον αγρότη και λαμβάνοντας υπόψη παράλληλα και τις αλλαγές στις κλιματολογικές συνθήκες.
Όσον αφορά στην ένταξη νέων κινδύνων στους Κανονισμούς του ΕΛ.Γ.Α., σημειώνεται ότι για να ενταχθεί ένας νέος κίνδυνος στην ασφάλιση του ΕΛ.Γ.Α., θα πρέπει να τηρηθούν τα οριζόμενα, τα οποία περιγράφονται στον ν. 3877/2010 (σύστημα αγροτικής ασφάλισης). Συγκεκριμένα, θα πρέπει: α) να προηγηθεί εκπόνηση επιστημονικής μελέτης, β) να διενεργηθεί αναλογιστική μελέτη, στην οποία, εκτός των άλλων, θα πρέπει να καθορίζονται το ύψος της δαπάνης και ο τρόπος κάλυψής της - αλλαγή ασφαλίστρου και γ) να εκδοθεί κατόπιν Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων, όπου θα καθορίζονται ο χρόνος έναρξης και οι όροι κάλυψης των κινδύνων που δεν περιλαμβάνονται στους Κανονισμούς Ασφάλισης του ΕΛ.Γ.Α. Σημειώνεται ότι η εν λόγω διαδικασία απαιτεί τεχνική και οικονομική μελέτη για τις επιπτώσεις τόσο στις ασφαλιστικές εισφορές όσο και στη βιωσιμότητα του δημόσιου συστήματος γεωργικών ασφαλίσεων.
Προκειμένου να προστεθεί ένας καινούργιος κίνδυνος στο σύστημα (ασφαλιστική κάλυψη), θα χρειαστεί η διαδικασία της αναλογιστικής μελέτης για το ύψος του ασφαλίστρου που θα δημιουργήσει έσοδα, έτσι ώστε να καταβάλλονται οι τυχόν αποζημιώσεις κανονικά και για τον καινούργιο κίνδυνο. ∆ιαφορετικά, θα υπάρξει πρόβλημα στην ισορροπία του ασφαλιστικού συστήματος, η οποία ισορροπία αποτελεί τη βάση βιωσιμότητάς του.
Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι, εκτός από την υποχρεωτική ασφάλιση στον ΕΛ.Γ.Α., η οποία παραμένει ως έχει, έχει θεσπιστεί η πρόσθετη ασφάλιση (ν. 3877/2010) για όσους επιθυμούν αυξημένη προστασία, καθώς και η προαιρετική ασφάλιση για κινδύνους που δεν περιλαμβάνονται στους υποχρεωτικά ασφαλιζόμενους κινδύνους του ΕΛ.Γ.Α.
Πληροφοριακά αναφέρεται ότι ο ΕΛ.Γ.Α., στο πλαίσιο αλλαγής του Κανονισμού του, έχει δώσει τη δυνατότητα, μέσω της ιστοσελίδας του, να κατατεθούν προτάσεις επί του υπάρχοντος Κανονισμού από παραγωγούς, φορείς, ομάδες και συνεταιρισμούς, προκειμένου να ληφθούν υπόψη, σε συνδυασμό με τα στοιχεία που θα προκύψουν από τη νέα αναλογιστική μελέτη, με σκοπό την ένταξη νέων κινδύνων στην ασφαλιστική κάλυψη του ΕΛ.Γ.Α., υλοποιώντας ένα μόνιμο αίτημα του αγροτικού κόσμου. Η εν λόγω διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη. Μετά τη λήξη των επιμέρους διαδικασιών, όπως ορίζονται ανωτέρω, θα τεθούν σε ισχύ οι νέες αλλαγές.
Όσον αφορά στην ευθύνη της εφαρμογής των Προγραμμάτων ∆ακοκτονίας, πρέπει να επισημανθεί ότι, σύμφωνα με το άρθρο 186 παρ. ΙΙΒβ31 του ν. 3852/2010 «Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης ∆ιοίκησης – Πρόγραμμα Καλλικράτης» (Α ́87), η κατάρτιση, ο συντονισμός, η εποπτεία και ο έλεγχος των προγραμμάτων υποχρεωτικών ή συλλογικών καταπολεμήσεων, όπως η καταπολέμηση του δάκου, των αρουραίων, των ακρίδων κ.ά., ανήκει στις ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (∆ΑΟΚ) των ελαιοκομικών Περιφερειακών Ενοτήτων (Π.Ε.) της χώρας. Οι διαδικασίες για την ανάδειξη εργολάβων ψεκασμών και την έγκαιρη έναρξη των ψεκασμών ανήκουν στην αρμοδιότητα των ∆ΑΟΚ των Π.Ε. της χώρας.
Σχετικά με το Πρόγραμμα ∆ακοκτονίας έτους 2018, σημειώνονται τα εξής:
α) Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (αρμόδια η ∆ιεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής) απέστειλε έγκαιρα προς τις ελαιοκομικές Π.Ε. της χώρας το με αριθμ. 13997/136664/19-12-2017 έγγραφο με θέμα: «Έναρξη προγράμματος συλλογικής καταπολέμησης του δάκου της ελιάς για το έτος 2018».
β) Η κατανομή των πιστώσεων του Πρόγραμματος ∆ακοκτονίας έτους 2018 πραγματοποιήθηκε από το Υπουργείο Εσωτερικών με την αριθμ. 2170/1-02-2018 (Α∆Α: ΩΠΨΖ465ΧΘ7-ΑΤ∆) Υ.Α. συνολικού ύψους 20.100.000 ευρώ και ακολούθησε η αριθμ. 18521/10-05-2018 (Α∆Α: ΨΘΞ2465ΧΘ7-Ζ2Ξ) Απόφαση τροποποίησής της.
γ) Ως προς τις διαδικασίες πρόσληψης του εποχιακού προσωπικού δακοκτονίας, σημειώνεται ότι:
- εκδόθηκε η με αριθμ. πρωτ. 5303/80845/7-6-2018 απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών, ∆ιοικητικής Ανασυγκρότησης και Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίμων σχετικά με τον καθορισμό του προσωπικού, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, για την κάλυψη των αναγκών του Προγράμματος ∆ακοκτονίας έτους 2018 και
- εκδόθηκε η με αριθμ. πρωτ. 5593/84991/15-6-2018 (Α∆Α: 7ΖΑ94653ΠΓ-ΚΩΦ) απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων «Κατανομή εποχικού προσωπικού σε Περιφερειακές Ενότητες – ∆ιευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής για το Πρόγραμμα Καταπολέμησης του ∆άκου της Ελιάς έτους 2018».
Επισημαίνεται ότι η αρμόδια ∆ιεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) είχε έγκαιρα προβεί σε όλες τις απαιτούμενες διοικητικές πράξεις για την έκδοση των ανωτέρω αποφάσεων, με αρχικό αίτημά της το αριθμ. 195/4301/9-01-2018 έγγραφό της.
δ) Η προμήθεια των υλικών δακοκτονίας πραγματοποιήθηκε και φέτος από τη Γενική ∆ιεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ (σχετ. η αριθμ. 3492/ΧΜ/2018 ∆ιακήρυξη και η αριθμ. 3495/ΧΜ/2018 Επαναπροκήρυξη για το spinosad) και ολοκληρώθηκε με τη διανομή των υλικών στις Π.Ε. Το αίτημα της ως άνω αρμόδιας ∆ιεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ για την προμήθεια των δακοκτόνων υλικών υποβλήθηκε αρχικά στην εν λόγω Γενική ∆ιεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ με το αριθμ. 1090/17110/31-01-2018 έγγραφο. Για την κάλυψη των αναγκών σε υλικά των ∆ΑΟΚ που αιτήθηκαν, πραγματοποιήθηκαν μετακινήσεις μεταξύ των Π.Ε. με συντονισμό της ∆ιεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ. Οι ανάγκες καλύφθηκαν πλήρως από τα αποθέματα των ∆ΑΟΚ, τα οποία και χρησιμοποιήθηκαν σχεδόν εξολοκλήρου, χωρίς να προκύψει πρόβλημα έλλειψής τους.
ε) Οι διαδικασίες για την ανάδειξη εργολάβων παγιδοθεσίας και ψεκασμών, όπως και η έγκαιρη έναρξη των ψεκασμών, ανήκουν, όπως προαναφέρθηκε, στην αρμοδιότητα των ∆ΑΟΚ των Π.Ε. της χώρας και τυχόν προβλήματα καθυστερήσεων στις διαγωνιστικές διαδικασίες για την ανάδειξη των εργολάβων αποδίδονται στην τήρηση των υποχρεωτικών χρονοβόρων διαδικασιών.
ζ) Όσον αφορά στην επίλυση των προβλημάτων που ανακύπτουν από τις καθυστερήσεις, σημειώνεται ότι έχει εκδοθεί από τις 18/07/2018 σχετική τροπολογία με το άρθρο 57 του ν. 4554/2018 (Α ́/130), που έδωσε τη δυνατότητα στους προσωρινούς μειοδότες των διαγωνισμών έτους 2018 να ξεκινήσουν τους ψεκασμούς πριν από την υπογραφή των συμβάσεων.
Επισημαίνεται ότι η φύση του εν λόγω προγράμματος, καθώς είναι βιολογικό και πολυπαραμετρικό, με κυριότερο παράγοντα τις κλιματολογικές συνθήκες και σε άμεση συσχέτιση με την εμπλοκή πολλών φορέων για τη διενέργειά του (Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Υπουργείο Εσωτερικών, Υπουργείο Οικονομικών, Περιφέρειες, Περιφερειακές Ενότητες, ∆ήμοι με τις αρμόδιες ∆ιευθύνσεις αυτών) καθιστά αναγκαία την πλήρη εγρήγορση όλων των φορέων καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησής του, όπως και των ελαιοπαραγωγών, καθώς και την προσπάθεια απλούστευσης των διαδικασιών για την έγκαιρη και αποτελεσματική εφαρμογή του.
Σχετικά με το Πρόγραμμα ∆ακοκτονίας έτους 2019, σημειώνεται ότι με το αριθμ. 12067/161065/21-11-2018 έγγραφο της ∆ιεύθυνσης Προστασίας Φυτικής Παραγωγής του ΥΠΑΑΤ προς τις ∆ΑΟΚ των Π.Ε. της χώρας κηρύχθηκε επίσημα η έναρξη των εργασιών του Προγράμματος ∆ακοκτονίας έτους 2019. Επιπρόσθετα, αναφέρεται ότι έχει ξεκινήσει η συνεργασία μεταξύ των αρμόδιων Υπηρεσιών του ΥΠΑΑΤ σχετικά με τις διαδικασίες προμήθειας δακοκτόνων υλικών και κάλυψης των αναγκών σε εποχιακό προσωπικό για το εν λόγω Πρόγραμμα.
Πρέπει να επισημανθεί ότι το πρόγραμμα δακοκτονίας εκσυγχρονίζεται και προσαρμόζεται στις απαιτούμενες συνθήκες, όποτε αυτό κρίνεται αναγκαίο, ενώ καταβάλλονται σημαντικές προσπάθειες από το ΥΠΑΑΤ για να νομοθετηθούν οι αρμοδιότητές του και το πλαίσιο συνεργασίας του με το Υπουργείο Εσωτερικών.
Στόχος είναι να ολοκληρώνεται η διαδικασία νωρίς, για όλη την Ελλάδα, και να μην υπάρχουν πια οι καθυστερήσεις που παρατηρούνται μετά την ισχύ του Καλλικράτη.
Επιπλέον, θα ακολουθήσει η βελτίωση του νομοθετικού πλαισίου, έτσι ώστε να επισπευσθεί και η πρόσληψη του προσωπικού εφαρμογής της δακοκτονίας και να είναι όλα έτοιμα στις αρχές του μηνός Μαΐου.
Παράλληλα, ο ΕΛ.Γ.Ο. – ∆ΗΜΗΤΡΑ, σε συνεργασία με το ΥΠΑΑΤ, ήδη υλοποιεί από τις 9-9-2018 πιλοτικό ερευνητικό πρόγραμμα, ύψους 144.000 ευρώ, για την ηλεκτρονική παρακολούθηση και τον έλεγχο των πληθυσμών του δάκου της Ελλάδας σε Ηράκλειο, Λασίθι, Χανιά, Ρέθυμνο, Λέσβο, Σάμο, Φωκίδα και Μεσσηνία. Στις προθέσεις και στον σχεδιασμό της πολιτικής του ΥΠΑΑΤ είναι η άμεση σύνδεση του προγράμματος δακοκτονίας με την έρευνα».
