Νέα παρέμβαση Ανδριανού στη Βουλή για τα έργα αποκατάστασης της παλαιάς μονής Ταλαντίου στο Αραχναίο

Ο Βουλευτής Αργολίδας της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννης Ανδριανός κατέθεσε στη Βουλή Ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Μ. Ζορμπά με θέμα την πορεία υλοποίησης των έργων στερέωσης, αποκατάστασης, ανάδειξης και επαναλειτουργίας της παλαιάς μονής Ταλαντίου στο Αραχναίο.

Το κείμενο της Ερώτησης έχει ως εξής:

«Η Παλαιά Μονή Ταλαντίου γνωστή ως Μετόχι βρίσκεται στο χωριό Αραχναίο, παλαιότερα Χέλι, Αργολίδος και αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής.

Το κτίριο έχει σχετικά σύνθετη διάταξη, γεγονός που συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός γραφικού και ενδιαφέροντος συνόλου. Αποτελείται από δύο μονόκλιτους ναούς του Αγίου Βλασίου (βόρειος ναός) και της Αγίας Μαρίνας (νότιος ναός).

Από το μοναστήρι σώζεται το καθολικό του Αγίου Βλασίου, αφιερωμένο στους Ταξιάρχες και την Παναγία και το παρεκκλήσι της Αγίας Μαρίνας, προσκολλημένο στα νοτιοανατολικά του. Τα δύο κτίσματα επικοινωνούν εσωτερικά με μικρό άνοιγμα. Ακολουθούν τον αρχιτεκτονικό τύπο του σταυρεπίστεγου.

Ο βόρειος ναός έχει στα δυτικά δεχθεί τροποποίηση κατά την οποία προσετέθη τρουλλαίος χώρος, ενοποιημένος με το ναό, και ακόμα δυτικότερα στενός κεραμοσκεπής νάρθηκας. Φαίνεται από τα μορφολογικά στοιχεία ότι όλες οι οικοδομικές φάσεις του μνημείου ανήκουν στην υστεροβυζαντινή περίοδο πιθανώς του 14ου αιώνος. 

Οι τοίχοι είναι διαμορφωμένοι με αργολιθοδομή με την προσθήκη πλίνθων. Ορισμένα σημεία της τοιχοποιίας του καθολικού είναι πιο επιμελημένα στον τύπο του πλινθοπερίκλειστου, ενώ ο δυτικός τοίχος κοσμείται με κεραμοπλαστικά. Τα ανοίγματα του καθολικού και του παρεκκλησίου είναι λιγοστά και μικρά, χαρακτηριστικό της μεταβυζαντινής κυρίως ναοδομίας.

Στο εσωτερικό σώζεται σε αρκετή έκταση ο ζωγραφικός διάκοσμος, ο οποίος αποδίδεται στο εργαστήριο του Θεοδόσιου Κακκαβά και χρονολογείται στο 2ο ήμισυ του 16ου αιώνος. Το καθολικό κοσμείται στο εσωτερικό του με τοιχογραφίες. Διακρίνονται δύο στρώματα. Δεν αποκλείεται ο ένας εκ των ζωγράφων να ήταν μέλος του συγκεκριμένου ναυπλιακού εργαστηρίου. Στον νότιο τοίχο του νάρθηκα ξεχωρίζει παράσταση του Αγίου Βλασίου με μορφή αφιερωτή, τον Ανδρέα Σίκουλα.

Το μοναστήρι εγκαταλείφθηκε το 1761 και οι μοναχοί του εγκαταστάθηκαν στη Νέα Μονή Ταλαντίου, στα δυτικά του οικισμού.

Το μνημείο παρουσίαζε προβλήματα δομικά, οικοδομικά, αισθητικά και λειτουργικά. Κρίθηκε αναγκαία η ανάδειξη της ιστορικής και της αρχαιολογικής του αξίας.

Για το λόγο αυτό, κατά τη διάρκεια της θητείας μου στο Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού το 2014 προγραμματίστηκαν και εντάχθηκαν στο ΠΔΕ εργασίες για την στερέωση, αποκατάσταση, ανάδειξη και την επαναλειτουργία του ναού.

Πιο συγκεκριμένα, εκπονήθηκε και εγκρίθηκε η μελέτη συντήρησης και αποκατάστασης της Μονής και συντάχθηκε το σχετικό Τεχνικό Δελτίο Έργου, που προέβλεπε τις ακόλουθες εργασίες:

1. Οργάνωση εργοταξίου

2. Εργασίες πεδίου

3. Στερέωση και αποκατάσταση:

- Ικριώματα, καθαιρέσεις, συμπληρώσεις λιθοδομών, βαθιά αρμολογήματα, εξυγίανση εξωραχίων των θόλων και ανακεράμωση,

- συντήρηση και τοπικές συμπληρώσεις των δαπέδων,

- κατασκευή νέων κουφωμάτων,

- προληπτική στερέωση των τοιχογραφιών,

- συντήρηση του κεραμικού διάκοσμου στις εξωτερικές όψεις και διαμορφώσεις στον περιβάλλοντα χώρο.

4. Συντήρηση τοιχογραφιών που περιλαμβάνει σύνταξη οριστικής μελέτης, στερέωση, καθαρισμό και συντήρηση του τοιχογραφικού διάκοσμου.

5. Έρευνα και τεκμηρίωση που περιλαμβάνει:

6. Συμπληρώσεις και επικαιροποιήσεις των σχεδίων αποτύπωσης και πρότασης με τα νέα στοιχεία που θα προκύπτουν.

7. Αρχαιολογικές έρευνες και ιστορική-αρχαιολογική τεκμηρίωση του μνημείου.

Εντάχθηκε χρηματοδότηση του έργου 300.000,00 στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Όμως με την αλλαγή της κυβέρνησης το 2015 και μέχρι σήμερα δεν προχώρησαν τα αναγκαία έργα.

Κατόπιν αυτών,

ΕΡΩΤΑΤΑΙ Η ΥΠΟΥΡΓΟΣ:

• Ποια είναι η πορεία υλοποίησης των ως άνω έργων στη μονή Ταλαντίου και ποιο το σχετικό χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσής τους;».