Τα αιωρούμενα σωματίδια αποτελούν έναν από τους σημαντικότερους ρύπους στην ατμόσφαιρα. Η χημική σύσταση των σωματιδίων διαφέρει ανάλογα με την πηγή από την οποία προέρχονται.
Το μέγεθος των σωματιδίων είναι καθοριστικό τόσο για την διείσδυση και απόθεσή τους όσο και για το χρόνο παραμονής τους στην ατμόσφαιρα και τη δυνατότητα μεταφοράς τους σε μακρινές αποστάσεις.
Τα αιωρούμενα σωματίδια ερήμου ανήκουν στην κατηγορία των χονδρόκοκκων σωματιδίων. Αυτά που είναι μικρότερα από 10 μm μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις, έως και 5000 Km
Η μεταφορά αιωρούμενων προς την κεντρική Μεσόγειο χαρακτηρίζεται από επεισόδια τα οποία διαρκούν από 2 έως 4 ημέρες, σε αντίθεση με τη μέση διάρκεια των επεισοδίων που συμβαίνουν στην Ανατολική Μεσόγειο από την έρημο της Αραβίας και διαρκούν μία ημέρα (Dayan et al., 1991).
Η Κεντρική Αλγερία είναι η πιο συχνή περιοχή-πηγή αιωρούμενων τα οποία φτάνουν στο Ισραήλ (Ganor et al., 1991), καθώς επίσης άλλες πιθανές πήγες είναι τα βουνά Hoggar Massif και Tibesti στο βόρειο Chad (Ganor and Foner, 1996).
Το μοντέλο Hysplit (HYbrid Single – Particle Langrangian Integrated Trajectory)έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίζει έναν μεγάλο αριθμό προσομοιώσεων που σχετίζονται με μακράς διάρκειας μεταφορά, διάχυση και απόθεση ρύπων. Η Euler και Lagrange.
Αφρικανική σκόνη: Οι «ματωμένες σταγόνες» στον Όμηρο
Ο καθηγητής Αντριου Γκούντι θεωρεί ότι η πρώτη αναφορά στο φαινόμενο της λασποβροχής με μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα στον ελληνικό χώρο πρέπει να αποδοθεί στον Ομηρο.
Γίνεται πράγματι λόγος στην Ιλιάδα για «ματωμένες σταγόνες» που έριξε ο Δίας για να εκδικηθεί το σκοτωμό του Σαρπηδόνα, ενός από τους γιους του, από τον Πάτροκλο.
Πρόκειται για τους στίχους 458-460 της Ραψωδίας Π της Ιλιάδας.
«Ως έφατ’, ουδ’ απίθησε πατήρ ανδρών τε θεών τε Αιματοέσσας δε ψιάδας κατέχευεν έραζε Παίδα φίλον τιμών».
Και στη μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή:
«Είπε, κι ο κύρης των αθάνατων και των θνητών το δέχτη, και ματερές ψιχάλες έριξε στο χώμα, να τιμήσει τον ακριβό το γιο του θέλοντας».
Αυτές λοιπόν τις «ματερές ψιχάλες» κατά τη μετάφραση Καζαντζάκη Κακριδή, ή «αιματωμένες ρανίδες» κατά τον Ιάκωβο Πολυλά ή και ματωμένες ψιχάλες» κατά τον Αλέξανδρο Πάλλη ερμηνεύει ως μεταφορά σκόνης από την έρημο ο Γκούντι.
Το ενδιαφέρον είναι ότι την ίδια ακριβώς έκφραση («αιματοέσσας ψιάδας») συναντούμε και στην «Ασπίδα του Ηρακλή» του Ησιόδου (Εργα και Ημέρες, Θεογονία, 385).
Μάλιστα η λέξη ψιάς (σταγόνα) απαντάται μόνο αυτές τις δύο φορές στην αρχαία γραμματεία, σύμφωνα με το λεξικό των Liddell και Scott.
ΟΙ ΣΥΧΡΟΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
Παραπάνω βλέπουμε την δυνητική πορεία μιας μάζας που ξεκινά το μακρινό της ταξίδι προς την Ευρώπη.
Η κίνηση της αέριας μάζας και η διάχυση υπολογίζονται στο πλαίσιο της προσέγγισης Lagrange.
Η μεταφορά και η διάχυση ενός ρύπου υπολογίζονται με την βοήθεια της κατανομής του Gauss.
Παραπάνω βλέπουμε διαφορετικά τρεξίματα του μοντέλου με τις ενδεχόμενες πορείες της σκόνης από την Αφρική σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη.
Από όλες τις επιστημονικές μελέτες εντοπίστηκαν τρία αίτια για την μεταφορά της σκόνης από τη Σαχάρα προς τη Μεσόγειο, ανάλογα με την εκάστοτε εποχή του έτους.
Την περίοδο της άνοιξης, οι κυκλώνες Sharav που κινούνται προς τα ανατολικά, κατά μήκος της βόρειας αφρικάνικης ακτογραμμής, μεταφέρουν σκόνη στην ανατολική Μεσόγειο.
Κατά το καλοκαίρι οι υψηλές πιέσεις πάνω από τη Λιβύη εμποδίζουν την περαιτέρω ανατολική διάδοση των κυκλώνων αυτών και η μεταφορά πραγματοποιείται στην κεντρική Μεσόγειο.
Προς το πέρας του καλοκαιριού οι χαμηλές πιέσεις κοντά στις Βαλεαρίδες νήσους έχουν ως αποτέλεσμα η μεταφορά σκόνης να συντελείται κυρίως στη δυτική Μεσόγειο.
Οι διαδρομές της σκόνης. Οι μαυρισμένες περιοχές απεικονίζουν τις κύριες πηγές σκόνης στη Β. Αφρική, ενώ τα βέλη δείχνουν τη μεταφορά που συντελείται ανά εποχή έτους.
Η Κεντρική Αλγερία είναι η πιο συχνή περιοχή-πηγή αιωρούμενων τα οποία φτάνουν στο Ισραήλ (Ganor et al., 1991), καθώς επίσης άλλες πιθανές πήγες είναι τα βουνά Hoggar Massif και Tibesti στο βόρειο Chad (Ganor and Foner, 1996).
Το μοντέλο Hysplit (HYbrid Single – Particle Langrangian Integrated Trajectory)έχει σχεδιαστεί για να υποστηρίζει έναν μεγάλο αριθμό προσομοιώσεων που σχετίζονται με μακράς διάρκειας μεταφορά, διάχυση και απόθεση ρύπων. Η Euler και Lagrange.
Αφρικανική σκόνη: Οι «ματωμένες σταγόνες» στον Όμηρο
Ο καθηγητής Αντριου Γκούντι θεωρεί ότι η πρώτη αναφορά στο φαινόμενο της λασποβροχής με μεταφορά σκόνης από τη Σαχάρα στον ελληνικό χώρο πρέπει να αποδοθεί στον Ομηρο.
Γίνεται πράγματι λόγος στην Ιλιάδα για «ματωμένες σταγόνες» που έριξε ο Δίας για να εκδικηθεί το σκοτωμό του Σαρπηδόνα, ενός από τους γιους του, από τον Πάτροκλο.
Πρόκειται για τους στίχους 458-460 της Ραψωδίας Π της Ιλιάδας.
«Ως έφατ’, ουδ’ απίθησε πατήρ ανδρών τε θεών τε Αιματοέσσας δε ψιάδας κατέχευεν έραζε Παίδα φίλον τιμών».
Και στη μετάφραση Καζαντζάκη-Κακριδή:
«Είπε, κι ο κύρης των αθάνατων και των θνητών το δέχτη, και ματερές ψιχάλες έριξε στο χώμα, να τιμήσει τον ακριβό το γιο του θέλοντας».
Αυτές λοιπόν τις «ματερές ψιχάλες» κατά τη μετάφραση Καζαντζάκη Κακριδή, ή «αιματωμένες ρανίδες» κατά τον Ιάκωβο Πολυλά ή και ματωμένες ψιχάλες» κατά τον Αλέξανδρο Πάλλη ερμηνεύει ως μεταφορά σκόνης από την έρημο ο Γκούντι.
Το ενδιαφέρον είναι ότι την ίδια ακριβώς έκφραση («αιματοέσσας ψιάδας») συναντούμε και στην «Ασπίδα του Ηρακλή» του Ησιόδου (Εργα και Ημέρες, Θεογονία, 385).
Μάλιστα η λέξη ψιάς (σταγόνα) απαντάται μόνο αυτές τις δύο φορές στην αρχαία γραμματεία, σύμφωνα με το λεξικό των Liddell και Scott.
ΟΙ ΣΥΧΡΟΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ
Η κίνηση της αέριας μάζας και η διάχυση υπολογίζονται στο πλαίσιο της προσέγγισης Lagrange.
Η μεταφορά και η διάχυση ενός ρύπου υπολογίζονται με την βοήθεια της κατανομής του Gauss.
Παραπάνω βλέπουμε διαφορετικά τρεξίματα του μοντέλου με τις ενδεχόμενες πορείες της σκόνης από την Αφρική σε βορειότερα γεωγραφικά πλάτη.
Από όλες τις επιστημονικές μελέτες εντοπίστηκαν τρία αίτια για την μεταφορά της σκόνης από τη Σαχάρα προς τη Μεσόγειο, ανάλογα με την εκάστοτε εποχή του έτους.
Την περίοδο της άνοιξης, οι κυκλώνες Sharav που κινούνται προς τα ανατολικά, κατά μήκος της βόρειας αφρικάνικης ακτογραμμής, μεταφέρουν σκόνη στην ανατολική Μεσόγειο.
Κατά το καλοκαίρι οι υψηλές πιέσεις πάνω από τη Λιβύη εμποδίζουν την περαιτέρω ανατολική διάδοση των κυκλώνων αυτών και η μεταφορά πραγματοποιείται στην κεντρική Μεσόγειο.
Προς το πέρας του καλοκαιριού οι χαμηλές πιέσεις κοντά στις Βαλεαρίδες νήσους έχουν ως αποτέλεσμα η μεταφορά σκόνης να συντελείται κυρίως στη δυτική Μεσόγειο.
Οι διαδρομές της σκόνης. Οι μαυρισμένες περιοχές απεικονίζουν τις κύριες πηγές σκόνης στη Β. Αφρική, ενώ τα βέλη δείχνουν τη μεταφορά που συντελείται ανά εποχή έτους.
