Του Τόλη Κοϊνη
Τα παίρνουμε τα πράγματα με την σειρά.
12 Απριλίου 1821. Οι Σπετσιώτες καταλαμβάνουν αιφνιδιαστικά τους Μύλους. Η Μπουμπουλίνα αποβιβάζεται και συναντά τον Παπαφλέσσα και τους προκρίτους του Άργους. Αποφασίζουν αποκλεισμό του Ναυπλίου από στεριά και θάλασσα. Την διεύθυνση του αγώνα αναλαμβάνει η ΚΑΓΚΕΛΑΡΙΑ ΤΟΥ ΑΡΓΟΥΣ, όργανο ελεγχόμενο από τον Παπαφλέσσα (με έδρα το σπίτι του Δεσπότη στο Άργος) και αρχηγός της πολιορκίας του Ναυπλίου ορίζεται ο Στάϊκος Σταϊκόπουλος (της επιρροής και αυτός του Παπαφλέσσα).
22 Απριλίου 1821. Ο Κεχαγιάμπεης φτάνει στην Κόρινθο. Ποιος ήταν ο κύριος; Ένας Αλβανός, ονόματι Μουσταφάς, τον οποίο είχε προσλάβει ως υπασπιστή (κεχαγιά – μπέη) ο διορισθείς από τον Σουλτάνο Πασάς της Πελοποννήσου Κιοσέ Μεχμέτ (που τελικά δεν ήρθε ποτέ του στην Πελοπόννησο). Με 3.500 Αλβανούς μισθοφόρους αποβιβάστηκε στο Ρίο (Έλληνες τον βοήθησαν να περάσει απέναντι!!!!) προήλασε από Αίγιο μέχρι Κόρινθο, καταστρέφοντας όσα χωριά θεωρούσε πως ήταν με την Επανάσταση.
23 Απριλίου 1821. Ο Παπαφλέσσας μαθαίνοντας τα νέα φεύγει από το Άργος και πηγαίνει στην Κόρινθο να ανασυντάξει τον στρατό. Οι πολιορκούντες το Ναύπλιο Έλληνες …τσακώνονται. Ο Σταϊκόπουλος πρότεινε να πάνε στα Δερβενάκια. Η πλειοψηφία που δεν τον ήθελε (γιατί ήταν καπέλωμα από τον Παπαφλέσσα, ένας βοηθός χασάπη να γίνει στρατηγός!!!) αποφασίζει να πάνε στον Ξηριά. Πιάνουν το μέρος ανάμεσα στην (σημερινή) σιδηροδρομική και οδική γέφυρα όπου υπήρχε μια ξερολιθιά – αντιπλημμυρικό ανάχωμα. Την μετατρέπουν σε ταμπούρι και περιμένουν τον εχθρό. (Το πλάτος του ποταμού δεν ήταν τόσο μεγάλο όσο είναι σήμερα, γιατί από τότε έχουν γίνει κατά καιρούς αντιπλημμυρικά έργα).
25 Απριλίου 1821. Ο Κεχαγιάμπεης φτάνει στο Κουτσοπόδι και ζητάει από τους Αργείτες υποταγή. Η Καγκελαρία απάντησε όπως έπρεπε : ΟΧΙ. Ο Κεχαγιάμπεης στέλνει το ιππικό του χαμηλά προς τον δρόμο της Δαλαμανάρας και κάνει κυκλωτική κίνηση. Επιτίθεται από τα πίσω στους Έλληνες. Οι Σπετσιώτες με επικεφαλής τον γιό της Μπουμπουλίνας (από τον πρώτο της γάμο) Γιάννη Γιάννουζα, στέκονται ατρόμητοι πεζοί μπροστά στους καβαλάρηδες. Επική μάχη. Ο Γιάννουζας ρίζνει κάτω από το άλογο έναν μπέη και πάει να τον σκοτώσει δέχεται χτύπημα πισώπλατο και πεθαίνει. Οι Έλληνες διαλύονται. Ένας αριθμός από γυναικόπαιδα και λίγοι οπλισμένοι Κρανιδιώτες με τον Παπαρσένη Κρέστα κλείνονται στην Κατακεκρυμμένη. Οι Τουρκαλβανοί επιτίθενται κατά κύμματα, αλλά γυρνάνε πίσω με μεγάλες απώλειες. Ο Κεχαγιάμπεης προσφέρει αμνηστία, με εξαίρεση τον Παπαρσένη, αυτός το βράδυ γλιστράει από τα τείχη του Μοναστηριού και χάνεται.
26 Απριλίου 1821. Ο Κεχαγιάμπεης καίει την έδρα της Καγκελαρίας, τα σπίτια των μελών της και το Σχολείο του Άργους. Δίνει αμνηστία στους Έλληνες και ντύνει με «καβάδι» - ορίζει δημογέροντες – κάποιους από τους συλληφθέντες. Το απόγευμα εμφανίζεται ο Παπαφλέσσας. Ανεβαίνει στην Λάρισα. Τον έχουν ακολουθήσει μόνο καμιά 40αριά. Την άλλη μέρα εμφανίζεται στη Λάρισα και ο Σταϊκόπουλος. Σημάδι πως ο Κεχαγιάμπεης δεν έχει καταστείλει την Επανάσταση.
27 Απριλίου 1821. Ο Παπαφλέσσας με τον Σταϊκόπουλο, αποφασίζουν να εγκαταλείψουν την Λάρισα γιατί δεν υπήρχαν εφόδια. Νύχτα έφυγαν χωρίς να τους πάρουν χαμπάρι οι άντρες του Κεχαγιάμπεη…
Την επόμενη καταφθάνουν στο Άργος 600 Τούρκοι από την Τρίπολη. Ο Κεχαγιάμπεης τους ακολουθεί και ανεβαίνει στην Τρίπολη… Την συνέχεια της ιστορίας του θα την δούμε σε άλλο σημείωμα. Η μάχη του Ξηριά και της Κατακεκκρυμμένης είναι ένα στολίδι ηρωισμού, αυταπάρνησης και επαναστατικής αφέλειας στην μακραίωνη ιστορία του Άργους. Μια ιστορία που πρέπει να αναδειχτεί και να μην περιοριζόμαστε στις ιδεοληπτικές αρλούμπες για τον Μεγαλέξαντρο.
ΥΓ Η ζωγραφιά είναι από τον μεγάλο Άγγλο τοπιογράφο John Fulleylove… προφανώς μετά το 1860 αφού φαίνεται ο Άγιος Πέτρος. Την έβαλα για τα μουντά της χρώματα και γιατί ξεχωρίζει η Κατακεκρυμμένη και η Λάρισα.