Ο πρώην πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας Ζακ Σιράκ πέθανε σήμερα σε ηλικία 86 ετών, ανακοίνωσε στο AFP ο γαμπρός του Φρεντερίκ Σαλά-Μπαρού.
«Ο πρόεδρος Ζακ Σιράκ έσβησε σήμερα το πρωί ανάμεσα στους δικούς του. Γαλήνια», δήλωσε ο Σαλά-Μπαρού, σύζυγος της Κλοντ Σιράκ.
Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση και η Γερουσία τήρησαν ενός λεπτού σιγή.
Ο πρώην πρόεδρος υπήρξε σημαντική φυσιογνωμία της γαλλικής δεξιάς, η μακρόχρονη διαδρομή του οποίου, ανάμεσα σε λαμπρές επιτυχίες και συντριπτικές ήττες, έδειξε την εξαιρετική του ικανότητα επιβίωσης. Μέσα από την συνεχή αλλαγή θέσεων και πολιτικών απόψεων κέρδισε τα προσωνύμια «Χαμαιλέων Βοναπάρτης» και «Ανεμοδούρας».
Ο Ζακ Σιράκ, ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια δεν έκανε δημόσιες εμφανίσεις, υπήρξε πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας από το 1995 έως το 2007, δύο φορές πρωθυπουργός, τρεις φορές δήμαρχος Παρισιού, ιδρυτής κόμματος και κατ΄επανάληψιν υπουργός.
Οι προεδρικές του θητείες θα μείνουν στην Ιστορία για το «όχι» του στον δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ που ξεκίνησε με την αμερικανο-βρετανική στρατιωτική επέμβαση, την κατάργηση της στρατιωτικής θητείας, την αναγνώριση της ευθύνης του γαλλικού Κράτους στα ναζιστικά εγκλήματα και για την κραυγή «Το σπίτι μας καίγεται» απέναντι στην παγκόσμια περιβαλλοντική καταστροφή.
Ο Ζακ Σιράκ υπήρξε επίσης ο πρώτος πρόεδρος της 5ης Δημοκρατίας που καταδικάσθηκε από την γαλλική δικαιοσύνη. Καταδικάσθηκε σε διετή φυλάκιση με αναστολή το 2011 για υπόθεση εικονικών θέσεων απασχόλησης κατά την θητεία του ως δημάρχου του Παρισιού.
Ο Ζακ Σιράκ κατόρθωσε να κατακτήσει την γαλλική προεδρία - ένα όνειρο ζωής - το 1995 έπειτα από δύο ατυχήσασες υποψηφιότητες το 1981 και το 1988.
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν αντέδρασε στην ανακοίνωση του θανάτου του Ζακ Σιράκ, που πέθανε σήμερα σε ηλικία 86 ετών, χαιρετίζοντας έναν "ηγέτη σοφό, οραματιστή, πραγματικό δάσκαλο, έναν άνθρωπο ενδιαφέροντα με πολλές γνώσεις που υποστήριξε πάντα τα συμφέροντα της χώρας του, ενώ κέρδισε τον σεβασμό που άξιζε των συμπατριωτών του και ένα υψηλό διεθνές κύρος".
Η καγκελάριος της Γερμανίας 'Αγγελα Μέρκελ χαιρετίζει στον Ζακ Σιράκ, "έναν υπέροχο εταίρο και φίλο", σύμφωνα με μήνυμα στο Twitter που ανάρτησε εκπρόσωπος της κυβέρνησης.
"Η ανακοίνωση του θανάτου του Ζακ Σιράκ με λύπησε βαθιά". Ο Σιράκ "ήταν για εμάς τους Γερμανούς και για μένα προσωπικά ένας υπέροχος εταίρος και φίλος", πρόσθεσε η Μέρκελ η οποία είχε ιδιαίτερη συνεργασία μαζί του κατά τα δύο πρώτα χρόνια της θητείας της στην καγκελαρία, από το 2005 έως το 2007.
Η καγκελάριος απέτισε τιμή, όπως και ο υπουργός της των Εξωτερικών Χάικο Μάας πριν από αυτήν, σε έναν "μεγάλο αρχηγό κράτους και Ευρωπαίο".
Σε μήνυμα του στο Twitter, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας εξήρε κυρίως το " ' 'Οχι" του στον πόλεμο στο Ιράκ" και την "κριτική ορθολογική σκέψη του" για την ευθύνη του "καθεστώτος του Βισί και των γάλλων συνεργατών στα εγκλήματα των ναζί".
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον αποχαιρέτισε έναν "υπέροχο ηγέτη που διαμόρφωσε το μέλλον της Γαλλίας".
"Ενα κομμάτι της ζωής μου χάθηκε σήμερα", δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί εκφράζοντας τη βαθιά του λύπη, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του προκατόχου του.
"Ο Σιράκ ενσάρκωσε μια Γαλλία πιστή στις οικουμενικές της αξίες και στον ιστορικό της ρόλο" και "ουδέποτε υποχώρησε ως προς την ανεξαρτησία μας, ταυτόχρονα και ως προς την πλήρη ευρωπαϊκή του προσήλωση", πρόσθεσε ο Σαρκοζί κάνοντας μνεία για "το επιβλητικό ανάστημα και την τόσο ιδιαίτερη φωνή του Σιράκ που συντρόφευσαν τη γαλλική πολιτική ζωή επί μισό αιώνα".
Ζακ Σιράκ: Οι μικρές φράσεις που έχουν εγγραφεί στην συλλογική μνήμη
Ασυγκράτητος στις ιδιωτικές συζητήσεις, στομφώδης στις δημόσιες δηλώσεις του, ο Ζακ Σιράκ έχει εγγράψει στην συλλογική μνήμη πολλές χαρακτηριστικές φράσεις, από ιστορικές ομιλίες, μέχρι προβοκατόρικες δηλώσεις, από γκάφες μέχρι φραστικές παρεκτροπές:
Το σπίτι μας καίγεται
«Το σπίτι μας καίγεται και εμείς κοιτάζουμε αλλού. Η ακρωτηριασμένη, εξαντλητικά αξιοποιημένη Φύση δεν καταφέρνει να αναπλαστεί και εμείς αρνούμαστε να το παραδεχθούμε...Η Γη και η ανθρωπότητα βρίσκονται σε κίνδυνο και υπεύθυνοι είμαστε εμείς».
«Σύνοδος Κορυφής για την Γη στο Γιοχάνεσμπουργκ, 2 Σεπτεμβρίου 2002)
Ευκαιρία να σιωπήσουν
«Οι χώρες αυτές έχουν υπάρξει, ας το πούμε, όχι πολύ ευάγωγες και δεν έχουν μεγάλη συναίσθηση των κινδύνων που σημαίνει μία υπερβολικά γρήγορη σύνταξή τους πίσω από την αμερικανική θέση...Οι χώρες αυτές έχασαν μία καλή ευκαιρία να σωπάσουν».
(Επικρίνοντας την υποστήριξη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για το Ιράκ που εξέφρασαν οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, νεοφώτιστα μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, 18 Φεβρουαρίου 2003).
Η επιχείρηση του Vel d' Hiv*
«Ναι, η εγκληματική παράνοια του κατακτητή υποβοηθήθηκε από Γάλλους, από το γαλλικό Κράτος...την Πατρίδα των Φώτων και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την γη της υποδοχής και του ασύλου, η Γαλλία, εκείνη την ημέρα διέπραττε το ανεπανόρθωτο. Αθετώντας την υπόσχεσή της, παρέδιδε τους προστατευόμενούς της στους δήμιούς τους»
(Αναγνωρίζοντας τη συνεργασία της Γαλλίας με την ναζιστική Γερμανία στην επιχείρηση της συγκέντρωσης Γαλλοεβραίων στο Velodrome d' Hiver (Χειμερινό Ποδηλατοδρόμιο), 16 Ιουλίου 1995)
«What do you want?»
«Τι θέλετε; Θέλετε να γυρίσω στο αεροπλάνο μου και να επιστρέψω στην Γαλλία; Αυτό θέλετε; Αφήστε τους να φύγουν. Αφήστε τους ήσυχους!»
(Διαξιφισμός στα αγγλικά με τις ισραηλινές υπηρεσίες ασφαλείας που έχουν πάρει θέση ανάμεσα σε εκείνον και τον αραβικό πληθυσμό στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, 22 Οκτωβρίου 1996)
Νοικοκυρά;
«Τι άλλο θέλει αυτή η νοικυρά; Τ' αρ..δια μου στο πιάτο;»
(Κατά την διάρκεια ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής, ο Ζακ Σιράκ, τότε πρωθυπουργός, αγνοώντας ότι το μικρόφωνό του έχει μείνει ανοικτό, τα βάζει με την βρετανίδα ομόλογό του Μάργκαρετ Θάτσερ, Φεβρουάριο 1988)
Μετανάστευση
«Το πρόβλημά μας δεν είναι οι ξένοι, είναι ότι υπάρχει overdose...Πώς θέλετε ο γάλλος εργαζόμενος που εργάζεται μαζί με την γυναίκα του και που μαζί κερδίζουν περί τα 15.000 φράγκα τον χρόνο και που βλέπει στο διπλανό σπίτι μία οικογένεια με έναν πατέρα με τρεις ή τέσσερις γυναίκες, και καμιά εικοσαριά παιδιά, και που κερδίζει 50.000 φράγκα από τα κοινωνικά επιδόματα, χωρίς φυσικά να δουλεύει! Εάν προσθέσετε σ΄αυτά τον θόρυβο, την μυρωδιά, ε, ο γάλλος εργαζόμενος γίνεται έξαλλος! Και δεν τα λέω αυτά από ρατσισμό»
(Δείπνο με μέλη του κόμματός του, 19 Ιουνίου 1991)
Ακρα δεξιά
«Δεν μπορώ να αποδεχθώ να γίνει κοινοτοπία η μισαλλοδοξία και το μίσος»
(Επιχειρηματολογώντας για την άρνησή του να συμμετάσχει σε debate με τον πρόεδρο του Εθνικού Μετώπου Ζαν-Μαρί Λεπέν, τον αντίπαλό του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, 23 Απριλίου 2002)
Σαρκοζί
«Εγώ αποφασίζω, αυτός εκτελεί»«
(Επαναφέροντας στην τάξη τον Νικολά Σαρκοζί, τότε υπουργό του των Οικονομικών, 14 Ιουλίου 2004)
Ολάντ
«Μπορώ να πω ότι θα ψήφιζα Ολάντ!»
(11 Ιουνίου 2011 στην Κορέζ, για τον Φρανσουά Ολάντ, υποψήφιο των σοσιαλιστών για τις προεδρικές εκλογές του 2012 και με τον Νικολά Σαρκοζί να είναι επίσης υποψήφιος. Το περιβάλλον του Σιράκ θα κάνει τότε λόγο για «κορεζιανό χιούμορ»)
Σπορ
«Ισως, αν έκανα σπορ στα νιάτα μου, θα μπορούσα να κάνω σούμο. Είχα το αναγκαίο ύψος, όσο για το βάρος, μπορείς να το πάρεις...»
(Συνέντευξη στην Equipe, 28 Ιανουαρίου 1998)
«Ο πρόεδρος Ζακ Σιράκ έσβησε σήμερα το πρωί ανάμεσα στους δικούς του. Γαλήνια», δήλωσε ο Σαλά-Μπαρού, σύζυγος της Κλοντ Σιράκ.
Η Γαλλική Εθνοσυνέλευση και η Γερουσία τήρησαν ενός λεπτού σιγή.
Ο πρώην πρόεδρος υπήρξε σημαντική φυσιογνωμία της γαλλικής δεξιάς, η μακρόχρονη διαδρομή του οποίου, ανάμεσα σε λαμπρές επιτυχίες και συντριπτικές ήττες, έδειξε την εξαιρετική του ικανότητα επιβίωσης. Μέσα από την συνεχή αλλαγή θέσεων και πολιτικών απόψεων κέρδισε τα προσωνύμια «Χαμαιλέων Βοναπάρτης» και «Ανεμοδούρας».
Ο Ζακ Σιράκ, ο οποίος εδώ και πολλά χρόνια δεν έκανε δημόσιες εμφανίσεις, υπήρξε πρόεδρος της Γαλλικής Δημοκρατίας από το 1995 έως το 2007, δύο φορές πρωθυπουργός, τρεις φορές δήμαρχος Παρισιού, ιδρυτής κόμματος και κατ΄επανάληψιν υπουργός.
Οι προεδρικές του θητείες θα μείνουν στην Ιστορία για το «όχι» του στον δεύτερο πόλεμο στο Ιράκ που ξεκίνησε με την αμερικανο-βρετανική στρατιωτική επέμβαση, την κατάργηση της στρατιωτικής θητείας, την αναγνώριση της ευθύνης του γαλλικού Κράτους στα ναζιστικά εγκλήματα και για την κραυγή «Το σπίτι μας καίγεται» απέναντι στην παγκόσμια περιβαλλοντική καταστροφή.
Ο Ζακ Σιράκ υπήρξε επίσης ο πρώτος πρόεδρος της 5ης Δημοκρατίας που καταδικάσθηκε από την γαλλική δικαιοσύνη. Καταδικάσθηκε σε διετή φυλάκιση με αναστολή το 2011 για υπόθεση εικονικών θέσεων απασχόλησης κατά την θητεία του ως δημάρχου του Παρισιού.
Ο Ζακ Σιράκ κατόρθωσε να κατακτήσει την γαλλική προεδρία - ένα όνειρο ζωής - το 1995 έπειτα από δύο ατυχήσασες υποψηφιότητες το 1981 και το 1988.
Ρωσία, Γερμανία, Βρετανία χαιρετίζουν έναν «σπουδαίο ηγέτη»
Ο πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν αντέδρασε στην ανακοίνωση του θανάτου του Ζακ Σιράκ, που πέθανε σήμερα σε ηλικία 86 ετών, χαιρετίζοντας έναν "ηγέτη σοφό, οραματιστή, πραγματικό δάσκαλο, έναν άνθρωπο ενδιαφέροντα με πολλές γνώσεις που υποστήριξε πάντα τα συμφέροντα της χώρας του, ενώ κέρδισε τον σεβασμό που άξιζε των συμπατριωτών του και ένα υψηλό διεθνές κύρος".
Η καγκελάριος της Γερμανίας 'Αγγελα Μέρκελ χαιρετίζει στον Ζακ Σιράκ, "έναν υπέροχο εταίρο και φίλο", σύμφωνα με μήνυμα στο Twitter που ανάρτησε εκπρόσωπος της κυβέρνησης.
"Η ανακοίνωση του θανάτου του Ζακ Σιράκ με λύπησε βαθιά". Ο Σιράκ "ήταν για εμάς τους Γερμανούς και για μένα προσωπικά ένας υπέροχος εταίρος και φίλος", πρόσθεσε η Μέρκελ η οποία είχε ιδιαίτερη συνεργασία μαζί του κατά τα δύο πρώτα χρόνια της θητείας της στην καγκελαρία, από το 2005 έως το 2007.
Η καγκελάριος απέτισε τιμή, όπως και ο υπουργός της των Εξωτερικών Χάικο Μάας πριν από αυτήν, σε έναν "μεγάλο αρχηγό κράτους και Ευρωπαίο".
Σε μήνυμα του στο Twitter, ο επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας εξήρε κυρίως το " ' 'Οχι" του στον πόλεμο στο Ιράκ" και την "κριτική ορθολογική σκέψη του" για την ευθύνη του "καθεστώτος του Βισί και των γάλλων συνεργατών στα εγκλήματα των ναζί".
Ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Μπόρις Τζόνσον αποχαιρέτισε έναν "υπέροχο ηγέτη που διαμόρφωσε το μέλλον της Γαλλίας".
"Ενα κομμάτι της ζωής μου χάθηκε σήμερα", δήλωσε ο πρώην πρόεδρος της Γαλλίας Νικολά Σαρκοζί εκφράζοντας τη βαθιά του λύπη, μετά την ανακοίνωση του θανάτου του προκατόχου του.
"Ο Σιράκ ενσάρκωσε μια Γαλλία πιστή στις οικουμενικές της αξίες και στον ιστορικό της ρόλο" και "ουδέποτε υποχώρησε ως προς την ανεξαρτησία μας, ταυτόχρονα και ως προς την πλήρη ευρωπαϊκή του προσήλωση", πρόσθεσε ο Σαρκοζί κάνοντας μνεία για "το επιβλητικό ανάστημα και την τόσο ιδιαίτερη φωνή του Σιράκ που συντρόφευσαν τη γαλλική πολιτική ζωή επί μισό αιώνα".
Ο Πύργος του Άιφελ στο Παρίσι θα βυθιστεί στο σκοτάδι απόψε, σε μια πρωτοβουλία φόρο τιμής στον εκλιπόντα πρώην πρόεδρο της Γαλλίας Ζακ Σιράκ, ανακοίνωσε η διαχειρίστρια εταιρεία.
Τα φώτα του εμβληματικού μνημείου της γαλλικής πρωτεύουσας θα σβήσουν στις 9 το βράδυ τοπική ώρα (22.00 ώρα Ελλάδας) και οι επισκέπτες θα πρέπει να αποχωρήσουν.
Τα φώτα του εμβληματικού μνημείου της γαλλικής πρωτεύουσας θα σβήσουν στις 9 το βράδυ τοπική ώρα (22.00 ώρα Ελλάδας) και οι επισκέπτες θα πρέπει να αποχωρήσουν.
Το σπίτι μας καίγεται
«Το σπίτι μας καίγεται και εμείς κοιτάζουμε αλλού. Η ακρωτηριασμένη, εξαντλητικά αξιοποιημένη Φύση δεν καταφέρνει να αναπλαστεί και εμείς αρνούμαστε να το παραδεχθούμε...Η Γη και η ανθρωπότητα βρίσκονται σε κίνδυνο και υπεύθυνοι είμαστε εμείς».
«Σύνοδος Κορυφής για την Γη στο Γιοχάνεσμπουργκ, 2 Σεπτεμβρίου 2002)
Ευκαιρία να σιωπήσουν
«Οι χώρες αυτές έχουν υπάρξει, ας το πούμε, όχι πολύ ευάγωγες και δεν έχουν μεγάλη συναίσθηση των κινδύνων που σημαίνει μία υπερβολικά γρήγορη σύνταξή τους πίσω από την αμερικανική θέση...Οι χώρες αυτές έχασαν μία καλή ευκαιρία να σωπάσουν».
(Επικρίνοντας την υποστήριξη προς τις Ηνωμένες Πολιτείες για το Ιράκ που εξέφρασαν οι χώρες της ανατολικής Ευρώπης, νεοφώτιστα μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης, 18 Φεβρουαρίου 2003).
Η επιχείρηση του Vel d' Hiv*
«Ναι, η εγκληματική παράνοια του κατακτητή υποβοηθήθηκε από Γάλλους, από το γαλλικό Κράτος...την Πατρίδα των Φώτων και των δικαιωμάτων του ανθρώπου, την γη της υποδοχής και του ασύλου, η Γαλλία, εκείνη την ημέρα διέπραττε το ανεπανόρθωτο. Αθετώντας την υπόσχεσή της, παρέδιδε τους προστατευόμενούς της στους δήμιούς τους»
(Αναγνωρίζοντας τη συνεργασία της Γαλλίας με την ναζιστική Γερμανία στην επιχείρηση της συγκέντρωσης Γαλλοεβραίων στο Velodrome d' Hiver (Χειμερινό Ποδηλατοδρόμιο), 16 Ιουλίου 1995)
«What do you want?»
«Τι θέλετε; Θέλετε να γυρίσω στο αεροπλάνο μου και να επιστρέψω στην Γαλλία; Αυτό θέλετε; Αφήστε τους να φύγουν. Αφήστε τους ήσυχους!»
(Διαξιφισμός στα αγγλικά με τις ισραηλινές υπηρεσίες ασφαλείας που έχουν πάρει θέση ανάμεσα σε εκείνον και τον αραβικό πληθυσμό στην παλιά πόλη της Ιερουσαλήμ, 22 Οκτωβρίου 1996)
Νοικοκυρά;
«Τι άλλο θέλει αυτή η νοικυρά; Τ' αρ..δια μου στο πιάτο;»
(Κατά την διάρκεια ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής, ο Ζακ Σιράκ, τότε πρωθυπουργός, αγνοώντας ότι το μικρόφωνό του έχει μείνει ανοικτό, τα βάζει με την βρετανίδα ομόλογό του Μάργκαρετ Θάτσερ, Φεβρουάριο 1988)
Μετανάστευση
«Το πρόβλημά μας δεν είναι οι ξένοι, είναι ότι υπάρχει overdose...Πώς θέλετε ο γάλλος εργαζόμενος που εργάζεται μαζί με την γυναίκα του και που μαζί κερδίζουν περί τα 15.000 φράγκα τον χρόνο και που βλέπει στο διπλανό σπίτι μία οικογένεια με έναν πατέρα με τρεις ή τέσσερις γυναίκες, και καμιά εικοσαριά παιδιά, και που κερδίζει 50.000 φράγκα από τα κοινωνικά επιδόματα, χωρίς φυσικά να δουλεύει! Εάν προσθέσετε σ΄αυτά τον θόρυβο, την μυρωδιά, ε, ο γάλλος εργαζόμενος γίνεται έξαλλος! Και δεν τα λέω αυτά από ρατσισμό»
(Δείπνο με μέλη του κόμματός του, 19 Ιουνίου 1991)
Ακρα δεξιά
«Δεν μπορώ να αποδεχθώ να γίνει κοινοτοπία η μισαλλοδοξία και το μίσος»
(Επιχειρηματολογώντας για την άρνησή του να συμμετάσχει σε debate με τον πρόεδρο του Εθνικού Μετώπου Ζαν-Μαρί Λεπέν, τον αντίπαλό του στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, 23 Απριλίου 2002)
Σαρκοζί
«Εγώ αποφασίζω, αυτός εκτελεί»«
(Επαναφέροντας στην τάξη τον Νικολά Σαρκοζί, τότε υπουργό του των Οικονομικών, 14 Ιουλίου 2004)
Ολάντ
«Μπορώ να πω ότι θα ψήφιζα Ολάντ!»
(11 Ιουνίου 2011 στην Κορέζ, για τον Φρανσουά Ολάντ, υποψήφιο των σοσιαλιστών για τις προεδρικές εκλογές του 2012 και με τον Νικολά Σαρκοζί να είναι επίσης υποψήφιος. Το περιβάλλον του Σιράκ θα κάνει τότε λόγο για «κορεζιανό χιούμορ»)
Σπορ
«Ισως, αν έκανα σπορ στα νιάτα μου, θα μπορούσα να κάνω σούμο. Είχα το αναγκαίο ύψος, όσο για το βάρος, μπορείς να το πάρεις...»
(Συνέντευξη στην Equipe, 28 Ιανουαρίου 1998)