Οι τροποποιήσεις που επέρχονται στον Ποινικό Κώδικα του πρώην υπουργού Δικαιοσύνης Μιχάλη Καλογήρου, δεν είναι αντίστοιχες του θορύβου και των αντιδράσεων που είχαν προκληθεί μέχρι την γνωστοποίηση των αλλαγών που τέθηκαν προς διαβούλευση.
Μερικές από τις αλλαγές που επέρχονται στον ήδη ισχύοντα Ποινικό Κώδικα αφορούν επιμέρους κεφάλαια του ποινικού νομοθετικού πλαισίου.
Πολιτικά πρόσωπα
Οι διατάξεις περί δωροληψίας και δωροδοκίας πολιτικών προσώπων (άρθρα 159 και 159Α) θα εφαρμόζονται κατ’ αντίστοιχο τρόπο και στους βουλευτές, στο σύνολο των καθηκόντων τους και όχι μόνο κατά το μέτρο που αυτά συνδέονται με τη συμμετοχή σε εκλογή ή ψηφοφορία.
Ακόμη, όποιος «υπόσχεται ή παρέχει στον Πρωθυπουργό ή μέλος της Κυβέρνησης ή υφυπουργό, βουλευτή, τον περιφερειάρχη ή τον δήμαρχο, άμεσα ή μέσω άλλου, οποιαδήποτε ωφελήματα που δεν δικαιούται για τον εαυτό του ή για άλλον, για ενέργεια ή παράλειψή του μελλοντική ή ήδη τελειωμένη, που ανάγεται στα καθήκοντά του ή αντίκειται σε αυτά, τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη και χρηματική ποινή έως χίλιες ημερήσιες μονάδες».
Αποφυλακίσεις-άδειες κρατουμένων
Οι αποφυλακίσεις υπό τον όρο της κατ’ οίκον έκτισης της ποινής με ηλεκτρονικό βραχιολάκι (ηλεκτρονική επιτήρηση) θα γίνονται εφόσον ο καταδικασθείς έχει παραμείνει στην φυλακή 22 χρόνια, αντί των 17 ετών που προέβλεπε ο Ποινικός Κώδικας του Μιχάλη Καλογήρου, ενώ σε περίπτωση ευεργετικού υπολογισμού το όριο αυξάνεται από τα 16 στα 20 έτη
Ακόμη, όταν ο κρατούμενος λαμβάνει άδεια και κατά την διάρκειά της τελέσει νέα αδικήματα τα οποία επισύρουν ποινή πάνω από ένα έτος, τότε ο κρατούμενος θα εκτίσει ολόκληρη την αρχική ποινή που του έχει επιβληθεί και εν συνεχεία θα εκτίσει τη νέα ποινή του, χωρίς να μπορεί να επέλθει συγχώνευση των ποινών (έτσι ώστε να μειωθεί το σύνολο των δύο ποινών) ή να του αναγνωριστούν ευεργετήματα, έτσι ώστε και πάλι να μειωθούν οι ποινές του. Με άλλα λόγια θα εκτίσει σε ολόκληρο και τις δύο ποινές που του έχουν επιβληθεί.
Επίσης, με φυλάκιση έως τρία έτη τιμωρείται ο κατηγορούμενος, ο οποίος παραβιάζει τους περιοριστικούς όρους σχετικά με την ελευθερία κίνησης και διαμονής που του έχουν επιβληθεί με δικαστική απόφαση ή με βούλευμα.
Προβλέπεται, παράλληλα, ότι κάθε ημέρα φυλάκισης δεν μπορεί να αντιστοιχεί σε περισσότερες από τρεις ώρες κοινωφελούς εργασίας και σε κάθε περίπτωση, η διάρκεια της κοινωφελούς εργασίας δεν μπορεί να υπερβαίνει τις 2.000 ώρες, ούτε να έχει διάρκεια μεγαλύτερη των 3 ετών.
Μολότοφ και βιαιοπραγίες
Σύμφωνα με τις τροποποιήσεις το έγκλημα της παροχής εκπαίδευσης στην κατασκευή ή χρήση εκρηκτικών, πυροβόλων ή άλλων όπλων, επιβλαβών ή επικίνδυνων ουσιών ή άλλων ειδικών μεθόδων ή τεχνικών, κ.λπ. (μολότοφ, κ.ά.) μετατρέπεται σε έγκλημα σκοπού και προβλέπονται ποινές κάθειρξης. Έτσι, για την τέλεση του εγκλήματος απαιτείται αυτό να τελείται με επίγνωση του γεγονότος ότι η παρασχεθείσα τεχνογνωσία, αλλά και η εκπαιδευτική παρακολούθηση (με άλλα λόγια καθηγητής, μαθητής και χρήστης) αποσκοπούν στην διάπραξη αδικήματος.
Προστίθεται παράγραφος 2 στο άρθρο 272 του Ποινικού Κώδικα, στην οποία προβλέπεται η κακουργηματική μορφή του αδικήματος όταν αυτό τελείται από δράστη ο οποίος συμμετέχει σε πλήθος που διαπράττει βιαιοπραγίες εναντίον προσώπων ή πραγμάτων ή εισβάλλει παράνομα σε ξένα σπίτια ή άλλα ακίνητα και προβλέπεται ποινή κάθειρξης έως 10 έτη.
Τρομοκρατία
Εντάσσεται ως αξιόποινη πράξη η πραγματοποίηση ταξιδιού με σκοπό την τέλεση, τη συμβολή στην τέλεση τρομοκρατικού εγκλήματος ή τη συμμετοχή στις δραστηριότητες τρομοκρατικής ομάδας, με επίγνωση του γεγονότος ότι η εν λόγω συμμετοχή θα συμβάλει στις εγκληματικές δραστηριότητες αυτής της ομάδας ή με σκοπό προσφοράς ή παρακολούθησης εκπαίδευσης για τέλεση τρομοκρατικών πράξεων, εφόσον το ταξίδι διευκολύνει την πραγμάτωση των σκοπών αυτών.
Απιστία και δωροδοκία
Μια διάταξη που προκάλεσε αντιδράσεις είναι αυτή που αναφέρει ότι όλες οι μορφές απιστίας, εκτός εκείνων που στρέφονται κατά του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, πρέπει να διώκονται κατ’ έγκληση και όχι πλέον αυτεπαγγέλτως.
Για την διάταξη αυτή η Ένωση Εισαγγελέων Ελλάδος σε ανακοίνωσή της έχει επισημαίνει τον κίνδυνο ατιμωρησίας αλλά και διεθνούς έκθεσης της χώρας, καθώς δεκάδες υποθέσεις που βρίσκονται στο στάδιο της προκαταρκτικής εξέτασης, της ανάκρισης αλλά και στην ακροαματική διαδικασία, κινδυνεύουν, να ριφθούν στον κάλαθο των αχρήστων, ως ποινικά μη αξιόλογες και η χώρα να εκτεθεί διεθνώς ως αναποτελεσματική στην δίωξη σοβαρότατων εγκλημάτων και ιδίως της διαφθοράς και του ξεπλύματος μαύρου χρήματος.
Κακουργηματική κλοπή
Προστίθεται κακουργηματική μορφή κλοπής στο άρθρο 374 παρ. 1 του Π.Κ., όταν αυτή τελείται με διάρρηξη από δύο ή περισσότερα μέλη συμμορίας που έχουν οργανωθεί για την διάπραξη κλοπών αυτού του είδους.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται ότι η κλοπή τιμωρείται με κάθειρξη έως 10 έτη και χρηματική ποινή αν:
α) ο υπαίτιος αφαιρεί από τόπο προορισμένο για θρησκευτική λατρεία, πράγμα αφιερωμένο σε αυτή καλλιτεχνικής ή αρχαιολογικής ή ιστορικής σημασίας,
β) ο υπαίτιος αφαιρεί πράγμα επιστημονικής ή καλλιτεχνικής ή αρχαιολογικής ή ιστορικής σημασίας που βρίσκεται σε συλλογή εκτεθειμένη σε κοινή θέα ή σε δημόσιο οίκημα ή σε άλλο δημόσιο τόπο,
γ) η συνολική αξία των αφαιρεθέντων αντικειμένων υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ,
ή δ) τελέστηκε με διάρρηξη από δύο ή περισσότερους που είχαν οργανωθεί με σκοπό την τέλεση κλοπών με διάρρηξη.
Κοινή ησυχία
Μετά την κατάργηση των πταισμάτων η προστασία της κοινής ησυχίας, ανάγεται σε ελαφρό πλημμέλημα μετά από βεβαίωση των αρμοδίων αστυνομικών οργάνων.
Ασφάλεια συγκοινωνιών
Προβλέπεται, επίσης, ότι όποιος διαταράσσει την ασφάλεια της συγκοινωνίας στους δρόμους: α) με καταστροφή, βλάβη ή μετακίνηση εγκαταστάσεων ή οχημάτων, β) με τοποθέτηση ή διατήρηση εμποδίων, γ) με αλλοίωση σημείων ή σημάτων ή με τοποθέτηση ή διατήρηση εσφαλμένων σημείων ή σημάτων, ή δ) με άλλες, εξίσου επικίνδυνες για την ασφάλεια της συγκοινωνίας πράξεις, τιμωρείται:
αα) με φυλάκιση έως 3 έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη προέκυψε κοινός κίνδυνος για ξένα πράγματα,
ββ) με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για άνθρωπο,
γγ) με κάθειρξη έως 10 έτη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη άλλου ή προκάλεσε βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις και
δδ) με κάθειρξη τουλάχιστον 10 ετών αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο άλλου.
Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.
Μέθη και σούζες
Όποιος κατά τη συγκοινωνία στους δρόμους ή στις πλατείες: α) οδηγεί όχημα μολονότι δεν είναι σε θέση να το πράξει με ασφάλεια εξαιτίας της κατανάλωσης οινοπνεύματος ή χρήσης ναρκωτικών ουσιών ή λόγω σωματικής ή πνευματικής εξάντλησης, ή β) οδηγεί όχημα σε εθνικές ή περιφερειακές οδούς αντίστροφα στο ρεύμα της εκάστοτε κατεύθυνσης ή σε πεζοδρόμους, πεζοδρόμια ή πλατείες, ή οδηγεί όχημα που είναι τεχνικά ανασφαλές ή με ανασφαλή τρόπο φορτωμένο ή προβαίνει κατά την οδήγηση σε επικίνδυνους ελιγμούς ή μετέχει σε αυτοσχέδιους αγώνες, τιμωρείται, αν δεν προβλέπονται βαρύτερες κυρώσεις σε άλλες διατάξεις:
αα) με φυλάκιση έως τρία έτη ή χρηματική ποινή αν από την πράξη προέκυψε κοινός κίνδυνος σε ξένα πράγματα,
ββ) με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους αν από την πράξη προέκυψε κίνδυνος για άνθρωπο,
γγ) με κάθειρξη έως 10 έτη αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα τη βαριά σωματική βλάβη ή προκάλεσε βλάβη σε κοινωφελείς εγκαταστάσεις,
δδ) με κάθειρξη τουλάχιστον 10ετών αν η πράξη είχε ως αποτέλεσμα το θάνατο άλλου.
Αν προκλήθηκε ο θάνατος μεγάλου αριθμού ανθρώπων, το δικαστήριο μπορεί να επιβάλει ισόβια κάθειρξη.
