Με την προτροπή να ακούσουμε τη φωνή των παιδιών μας, στο ζήτημα της ανακύκλωσης, ο υπουργός Εσωτερικών κ. Τάκης Θεοδωρικάκος παρουσίασε το πιλοτικό πρόγραμμα ανταποδοτικής ανακύκλωσης, «ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ», στο οποίο μετέχουν πέντε δήμοι της χώρας και συγκεκριμένα οι δήμοι Άνδρου, Ιωαννίνων, Καλλιθέας, Ναυπλίου και Νέας Σμύρνης. Στόχος να αυξηθούν γρήγορα και σε μεγάλο βαθμό τα ποσοστά ανακύκλωσης ώστε το 2020 η πρωτοβουλία να επεκταθεί παντού.
Στην εφαρμογή του προγράμματος το Υπουργείο Εσωτερικών συνεργάζεται με το «Εθνικό Συλλογικό Σύστημα Εναλλακτική Διαχείριση Συσκευασιών», με την επωνυμία «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» που είναι φορέας μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα και είναι εγκεκριμένος από το Υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος. Συνεργάζεται, επίσης, με το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο και συγκεκριμένα τη Σχολή Χημικών Μηχανικών και την Ομάδα της κυρίας Μαρίας Λοϊζίδου, που θα παρακολουθεί και θα ανακοινώνει την πορεία υλοποίησης του προγράμματος και το βαθμό συμμετοχής των πολιτών σε αυτό θα πιστοποιεί τις ποσότητες που έχουν ενσωματωθεί.
Όπως τόνισε ο κ. Θεοδωρικάκος «σήμερα στη Χώρα μας η ανακύκλωση στο σύνολο των Δήμων μας βρίσκεται σε μονοψήφιο ποσοστό, αν ληφθεί υπόψη ότι το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης ανέρχεται σε περίπου 18%, ενώ πάνω από το μισό αυτού του ποσοστού προέρχεται από την ανακύκλωση των βιομηχανικών και εμπορικών αποβλήτων συσκευασίας που δεν σχετίζεται με τα δημοτικά απόβλητα. Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που αφορούν το κόστος τιμολόγησης αλλά και το τέλος κυκλικής οικονομίας που έχουν θεσπιστεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση, προκύπτει ότι, από την έναρξη του επόμενου έτους 2020, οι Δήμοι θα έχουν σχεδόν διπλάσιο κόστος για να θάβουν τα απορρίμματά τους σε ΧΥΤΑ ! Άρα, οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ανακύκλωσης, ώστε να μην αναγκαστούν να αυξήσουν σημαντικά τα δημοτικά τέλη στους δημότες, πράγμα που θα αποτελέσει αύξηση της έμμεσης φορολογίας για τους πολίτες, κάτι που δεν επιθυμεί η παρούσα Κυβέρνηση, η οποία εφαρμόζει ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα μείωσης της υπερφορολόγησης των πολιτών.
Η μέθοδος που θα χρησιμοποιηθεί στο πιλοτικό πρόγραμμα του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο, σύμφωνα με τον στόχο που έχει τεθεί, είναι να επεκταθεί σε όλη τη χώρα, η διαλογή των προϊόντων ανακύκλωσης θα γίνεται στην πηγή και για το λόγο αυτό θα εγκατασταθούν στους δήμους που μετέχουν στο πρόγραμμα αρχικώς 45 «σπιτάκια ανταποδοτικής ανακύκλωσης» τα οποία θα είναι σε on line σύνδεση για να παρακολουθείται η επιτυχία του προγράμματος. Για την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης θα χρησιμοποιηθεί το «οικονομικό εργαλείο» του ανταποδοτικού αντιτίμου που ανέρχεται σε 1 ευρώ για κάθε 33 συσκευασίες (πλαστικές, μεταλλικές και γυάλινες) που ανακυκλώνονται».
Ο Δήμαρχος Ναυπλιέων κ. Δημ. Κωστούρος μεταξύ άλλων τόνισε: «Η πρωτοβουλία είναι εξαιρετική, οι Δήμοι, εμείς ο πρώτος βαθμός τοπικής Αυτοδιοίκησης, πιο κοντά στον πολίτη από όλους τους άλλους, αναλαμβάνουμε το βάρος της υλοποίησης, αλλά και της αλλαγής νοοτροπίας. Όταν μιλάμε για ανακύκλωση και περιβάλλον, μιλάμε για το επίπεδο του πολιτισμού μας. Αυτό καλούμαστε και είναι μια μεγάλη πρόκληση την οποία αναλαμβάνουμε και πρέπει απέναντί της να σταθούμε αντάξιοι, να μπορέσουμε να αυξήσουμε τα ποσοστά, να μπορέσουμε να ευαισθητοποιήσουμε τον κόσμο, να μπορέσουμε ξεκινώντας από τα παιδιά μας, ξεκινώντας από τις μικρές ηλικίες να φτιάξουμε μια καινούργια ελληνική κοινωνία η οποία θα ανακυκλώνει, θα επαναχρησιμοποιεί και θα μπορεί να φέρεται έτσι όπως πρέπει στο περιβάλλον».
Τα βασικά σημεία της εισήγησης του υπουργού Εσωτερικών κ. Θεοδωρικάκου στην παρουσίαση του προγράμματος έχουν ως εξής:
- Η Ελλάδα είναι σήμερα ουραγόςστην ανακύκλωση σε όλη την Ευρώπη, καθόσον κατέχει την 24η θέση στο σύνολο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Το ποσοστό ανακύκλωσης στη χώρα μας είναι σχεδόν 18%, όταν η νομική υποχρέωση της χώρας είναι να επιτύχει 50%ανακύκλωση έως το 2020, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος ανέρχεται σε ποσοστό ανακύκλωσης 45%.
- Το αποτέλεσμα της μη επίτευξης του ποσοτικού στόχου ανακύκλωσηςτο 2020 θα οδηγήσει στην επιβολή προστίμων από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στη χώρα μας. Τα πρόστιμα αυτά θα τα πληρώσουμε όλοι μας, ως Έλληνες πολίτες, ενώ ήδη έχουμε πληρώσει 115.000.000 ευρώ για τους ΧΑΔΑ και τις υπόλοιπες παραβάσεις στη διαχείριση των αποβλήτων.
- Οι δεσμευτικοί στόχοι της κυκλικής οικονομίαςείναι ότι το 2025 η ανακύκλωση πρέπει να ανεβεί στο 55% και προοδευτικά μέχρι το 2035 στο 65%.
- Ειδικότερα για τα πλαστικά μπουκάλια(που ανήκουν στην κατηγορία των πλαστικών μίας χρήσης) το ποσοστό ανακύκλωσης θα πρέπει να ανέλθει σε 77% το 2025 και σε 90% το 2029.
- Αντίστοιχα, το 2025δεν θα μπορούν να πωλούνται συσκευασίες πλαστικών μπουκαλιών εάν δεν περιλαμβάνουν ανακυκλωμένο πλαστικό έως τουλάχιστον 25% του υλικού τους, ενώ το 2030 το ποσοστό ανακυκλωμένου πλαστικού αυξάνεται σε τουλάχιστον 30%.
- Στη χώρα μας περισσότερο από το 80%των αποβλήτων μας τα θάβουμε σε ΧΥΤΑ, όταν η νομική υποχρέωση της χώρα μας είναι το ποσοστό αυτό να μειωθεί σε 10% το 2035.
- Όλα τα ανωτέρω ποσοτικά στοιχεία ανακύκλωσης, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι κάτι πρέπει να αλλάξει στην ανακύκλωση στη χώρα μας, ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε κάτι καλύτερο:
- για τη χώρα μας,
- για το περιβάλλον στο οποίο ζούμε,
- για τα παιδιά μας !
- Όταν όλες οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης βρίσκονται στην εποχή της κυκλικής οικονομίαςκαι αντιμετωπίζουν τα απόβλητα ως εμπορεύματα που έχουν αξία, στη χώρα μας πληρώνουμε για να τα θάψουμε, ενώ γεμίζουν και οι χώροι που θάβουμε τα απόβλητα και τώρα ψάχνουμε για νέους χώρους.
- Σύμφωνα με το Άρθρο 8 του Νόμου 4496/2017 αλλά και το ίδιο Άρθρο 8 του αρχικού Νόμου 2939/2001, που αφορά στην ανακύκλωση, ως υπόχρεοι για τη διαχείριση των δημοτικών αποβλήτων ορίζονται οι Δήμοι, οι οποίοι, ως γνωστόν, εποπτεύονται από το Υπουργείο Εσωτερικών.
- Πρέπει να τονίσω ότι οι Δήμοι έχουν σημαντικό οικονομικό κίνητρο, ώστε να ενεργοποιηθούν και να συμβάλουν καθοριστικά στη νέα φάση επίλυσης του χρονίζοντος προβλήματος της διαχείρισης των αποβλήτων.
Σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΔΑΠΠ/31606/930 Κοινή Υπουργική Απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Περιβάλλοντος & Ενέργειας ορίστηκε ο νέος «Κανονισμός τιμολόγησης Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ)» (ΦΕΚ 1277 Β/15.4.2019), σύμφωνα με τον οποίον οι ΟΤΑ Α’ Βαθμού δικαιούνται μείωσης των συντελεστών τιμολόγησης βάσει των επιδόσεων στην ανακύκλωση.
Άρα, όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό ανακύκλωσης σε κάθε Δήμο, τόσο λιγότερα θα πληρώνει στο ΦΟΔΣΑ για τη διαχείριση του συνόλου των απορριμμάτων του.
Κατά συνέπεια, ο Δήμος έχει σαφές αλλά και σημαντικό οικονομικό κίνητρο για να αυξήσει την ανακύκλωση, καθόσον μπορεί να επιτύχει μείωση έως 25% της τιμολόγησης για το σύνολο των απορριμμάτων του, βάσει των οριζομένων στην παράγραφο 7 του Άρθρου 3 του νέου «Κανονισμού τιμολόγησης Φορέων Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων (ΦΟΔΣΑ)».
- Σήμερα στη Χώρα μας η ανακύκλωση στο σύνολο των Δήμων μας βρίσκεται σε μονοψήφιο ποσοστό, αν ληφθεί υπόψη ότι το συνολικό ποσοστό ανακύκλωσης ανέρχεται σε περίπου 18%, ενώ πάνω από το μισό αυτού του ποσοστούπροέρχεται από την ανακύκλωση των βιομηχανικών και εμπορικών αποβλήτων συσκευασίας που δεν σχετίζεται με τα δημοτικά απόβλητα.
- Σύμφωνα με τα νέα δεδομένα που αφορούν το κόστος τιμολόγησης αλλά και το τέλος κυκλικής οικονομίας που έχουν θεσπιστεί από την προηγούμενη Κυβέρνηση, προκύπτει ότι, από την έναρξη του επόμενου έτους 2020, οι Δήμοι θα έχουν σχεδόν διπλάσιο κόστος για να θάβουν τα απορρίμματά τους σε ΧΥΤΑ!
- Άρα, οι Δήμοι είναι υποχρεωμένοι να συμβάλλουν ουσιαστικά στην ανάπτυξη της ανακύκλωσης, ώστε να μην αναγκαστούν να αυξήσουν σημαντικά τα δημοτικά τέλη στους δημότες, πράγμα που θα αποτελέσει αύξηση της έμμεσης φορολογίας για τους πολίτες, κάτι που δεν επιθυμεί η παρούσα Κυβέρνηση, η οποία εφαρμόζει ένα πολυεπίπεδο πρόγραμμα μείωσης της υπερφορολόγησης των πολιτών.
- Θα πρέπει όμως να συμφωνήσουμε ότι οι Δήμοι δεν μπορούν μόνοι τους να λύσουν αυτό το πρόβλημααλλά χρειάζονται βοήθεια στην ανάπτυξη ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανακύκλωσης, όπως αυτό που ξεκινά το Υπουργείο Εσωτερικών.
ΠΩΣ ΘΑ ΦΤΑΣΟΥΜΕ ΣΤΗ ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ ;
- Το Υπουργείο Εσωτερικών ξεκινά ένα Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανακύκλωσηςγια τους Δήμους όλης της χώρας, στηριζόμενο στην προτροπή του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη που ανέφερε:
o «Σε μια συμβολική κίνηση, αρχίσαμε με εμάς: Στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ήδη εγκατασταθεί κάδοι διαλογής ανακυκλώσιμου υλικού. Το ίδιο πρέπει να κάνουμε και στις γειτονιές μας, στα σπίτια μας. Αυτό θα είναι τελικά προς όφελος όλης της κοινωνίας».
- Το Υπουργείο Εσωτερικών ξεκινά ένα Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανακύκλωσηςγια τους Δήμους όλης της χώρας, εφαρμόζοντας τις καλές πρακτικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
ΔΗΛΑΔΗ:
o Εφαρμόζοντας τη νομική υποχρέωση για «χωριστή διαλογή στην Πηγή» !
o Αξιοποιώντας τις νέες τεχνολογίες για τη διαλογή και επεξεργασία των υλικών συσκευασίας, επιτυγχάνοντας αξιόπιστη και αληθινή ανακύκλωση και παράγοντας υλικά που είναι 100% καθαρά !
o Χρησιμοποιώντας το «οικονομικό εργαλείο» για την ενθάρρυνση της ανακύκλωσης, μέσω της παροχής ανταποδοτικού αντιτίμου που ανέρχεται σε 3 ευρώ λεπτά για κάθε 1 πλαστική, μεταλλική και γυάλινη συσκευασία που ανακυκλώνεται !
ΔΗΛΑΔΗ:
o Τοποθετώντας τα «σπιτάκια της ανταποδοτικής ανακύκλωσης» σε Δήμους όλης της χώρας,
o με τη συνεργασία των Περιφερειών και των Δήμων της χώρας
- Το Υπουργείο Εσωτερικών ξεκινά το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανακύκλωσηςστους πρώτους 5 Δήμους της χώρας, που είναι (με αλφαβητική σειρά):
- Ο Δήμος Άνδρου
- Ο Δήμος Ιωαννίνων
- Ο Δήμος Καλλιθέας
- Ο Δήμος Ναυπλίου
- Ο Δήμος Νέας Σμύρνης
Η παρούσα κατάσταση των 5 πρώτων Δήμων αφορά σε:
o Συνολικό πληθυσμό σχεδόν 2 20.000 κατοίκων
o Παραγωγή σχεδόν 95.000 τόνων αποβλήτων
o Το πρόγραμμα ξεκινά στις 5/12. Θα έχουν τοποθετηθεί ως τότε 45 σπιτάκια ανακύκλωσης.
ΟΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ για το ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ με τίτλο:
ΝΕΑ ΓΕΝΙΑ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗΣ !
- Το Υπουργείο Εσωτερικών εφαρμόζει το Ολοκληρωμένο Πρόγραμμα Ανακύκλωσηςσε συνεργασία με το ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΩΝ με την επωνυμία «ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ», που είναι Φορέας ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑ και με δραστηριότητα που «ΕΞΥΠΗΡΕΤΕΙ ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΑ ΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ», σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Νόμο 4496/2017.
- Η «ΑΝΤΑΠΟΔΟΤΙΚΗ ΑΝΑΚΥΚΛΩΣΗ» έχει εγκριθεί από το ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ και ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ για να οργανώσει την ανακύκλωση συσκευασιών στη χώρα μας.
- Παράλληλα, το Υπουργείο Εσωτερικών έχει επιλέξει το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (και πιο συγκεκριμένα την Ομάδα της κυρίας Μαρίας Λοϊζίδου από τη Σχολή των Χημικών Μηχανικών), ώστε να πιστοποιήσει τις συλλεγόμενες ποσότητες και να κάνει την αποτίμηση του συνολικού οφέλους από τη χωριστή διαλογή και διάθεση, με τη χρήση εξοπλισμού υψηλής τεχνολογίας, επεξεργασίας των υλικών στην πηγή, με μείωση του όγκου τους στο σημείο συλλογής και διαλογής.
- Θέλω να ενθαρρύνω όλες τις Περιφέρειες ή όλους τους Δήμους, να προχωρήσουν στην υιοθέτηση αυτής της λύσης. Το 2020 θα είναι έτος ανακύκλωσης 100%.
Θέλω να απευθυνθώ σε όλους τους πολίτες. Ας ακούσουμε τη φωνή των παιδιών μας, που αγαπούν τη ζωή, το περιβάλλον και την ανακύκλωση.
Σε άλλη παρέμβασή του ο κ. Θεοδωρικάκος σημείωσε: «Μου άρεσε πάρα πολύ αυτό που είπε ο κ. Πατούλης: Είναι ντεμοντέ οι άνθρωποι που δεν κάνουν ανακύκλωση. Προφανώς τη μόδα και την τάση για το σύγχρονο στη ζωή, πάντοτε την καθοδηγούν νέοι άνθρωποι. Γι’ αυτό είπα προηγουμένως να ακούσουμε τα παιδιά μας και να ανακυκλώνουμε. Σε αυτό το θέμα η εξουσία σε κάθε σπίτι και σε κάθε οικογένεια πρέπει α περάσει στα παιδιά, στους νέους ανθρώπους. Γιατί εκείνοι έχουν στο DNA τους την αγάπη για το περιβάλλον για ένα πιο ανθρώπινο τρόπο ζωής με καλύτερη ποιότητα. Χαίρομαι πάρα πολύ για την ανταπόκριση των δύο περιφερειαρχών στην πρωτοβουλία που αναλαμβάνουμε και αυτό είναι κρίσιμο γιατί οι Περιφέρειες έχουν την πρώτη ευθύνη σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Και υπ’ αυτήν την έννοια αυτό είναι πάρα πολύ σημαντικό. Περιμένω τις επόμενες εβδομάδες η πρωτοβουλία μας να έχει μετρήσιμα αποτελέσματα. Με τη βοήθεια της ομάδας του ΕΜΠ θα ανακοινώνεται ποιος είναι ο βαθμός συμμετοχής και ποια είναι η επιτυχία του προγράμματος. Πόσο θα αυξάνεται το ποσοστό ανακύκλωσης. Γιατί αυτό είναι το κρίσιμο. Αυτό που επιχειρούμε είναι απλό. Αρκεί να αλλάξουμε λίγο τις συνήθειές μας. Οι Δήμοι μπορούν να γλυτώσουν αυξήσεις στα δημοτικά τέλη ή και σε κάποιες περιπτώσεις, εφόσον το πρόγραμμα πετύχει δραστικά, να υπάρξει και μείωση των δημοτικών τελών ή αξιοποίηση αυτών των πόρων για να προσφέρουν οι δήμοι καλύτερες υπηρεσίες στους δημότες. Είναι για το καλό των παιδιών μας, το δικό μας και για το συμφέρον όλων μας το 2020 να ανακυκλώνουμε».
Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων ο υπουργός Εσωτερικών, μεταξύ άλλων, είπε:
«Στόχος μας είναι να κάνουμε καλύτερη τη ζωή των ανθρώπων και να προστατεύσουμε με τον καλύτερο δυνατόν τρόπο τα συμφέροντα των πολιτών. Στην προκειμένη περίπτωση, ένας συγκεκριμένος τρόπος λειτουργίας ως τώρα, μας έφερε ουραγούς στην Ευρώπη. Αυτό δεν μπορεί κανείς να το κρύψει είτε είναι πολίτης, είτε είναι υπουργός. Είναι η ωμή πραγματικότητα. Το σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων όλα αυτά τα χρόνια οδήγησε την Ελλάδα στην 24η θέση στην ανακύκλωση στις χώρες της ΕΕ. Η χώρα μας, έχει μπροστά της τον κίνδυνο επιβολής σοβαρών προστίμων τα επόμενα χρόνια. Αυτά τα «σπιτάκια της Ανακύκλωσης» ήταν ως τώρα ένα σε κάθε Δήμο. Δεν είχαν ενταχθεί στην καθημερινότητα του πολίτη. Σκοπός μας ποιος είναι; Ο πολίτης π.χ. της Καλλιθέας να αναζητά αυτά τα σπιτάκια που θα είναι σε διάφορα σημεία του δήμου του, γιατί ξέρει ότι θα λειτουργήσουν 100% ως ανακυκλώσιμα. Το 100% δεν πηγαίνει στο στόχο της ανακύκλωσης, αλλά στο ότι είμαστε σίγουροι ότι οι συσκευασίες που πηγαίνουμε στα σπιτάκια ανακυκλώνονται 100%. Και αυτό είναι μεγάλο κίνητρο και για το δήμο, ο οποίος με αυτόν τον τρόπο προσπαθεί να γλυτώσει τις αυξήσεις των δημοτικών τελών, οι οποίες με βάση την υπάρχουσα νομοθεσία σε διαφορετική περίπτωση, είναι προ των πυλών. Είναι μια θετική πρόκληση για κάθε πολίτη, για κάθε οικογένεια, για κάθε Δήμο και κάθε Περιφέρεια. Γι’ αυτό αποτελεί μια στρατηγική επιλογή. Έχει νόημα γιατί πολλαπλασιάζεται ο αριθμός των χώρων υποδοχής. Με το πρόγραμμα τα πράσινα σπιτάκια γίνονται 15 στο Δήμο και οι Δήμαρχοι έχουν την ευθύνη να ενημερώσουν τους κατοίκους της περιοχής τους για το πού βρίσκονται. Αυτήν την νοοτροπία το Υπουργείο Εσωτερικών την υιοθετεί 100%, πόσο μάλλον που η «Ανταποδοτική Ανακύκλωση» χωρίς κερδοσκοπικό χαρακτήρα, προσφέρει τα σπιτάκια αυτά χωρίς το ελληνικό δημόσιο να βάλει ούτε ένα ευρώ. Ως κράτος και ως κοινωνία έχουμε μόνο να κερδίσουμε και να ωφεληθούμε».