Παύλος Μαρία Βοναπάρτης
(19 Φεβρουαρίου 1809 Κανίνο, Ιταλία – 7 Σεπτεμβρίου 1827 Ναύπλιο)Ήταν πρίγκιπας της Οικογένειας Βοναπάρτη, ανιψιός του Μεγάλου Ναπολέοντα. Υπήρξε φιλέλληνας και έλαβε μέρος στον πόλεμο της Ανεξαρτησίας της Ελλάδας.
Ο Παύλος Βοναπάρτης ήταν το τρίτο παιδί του Λυσιέν Βοναπάρτη και της συζύγου του Αλεξανδρίνας ντε Μπλεσάμπ-Βοναπάρτη. Σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια.
Τον Μάρτιο του 1827, σε ηλικία 18 ετών, έφυγε από την πόλη κρυφά από τους γονείς του, και πήγε στην Ανκόνα από εκεί με ξένο όνομα ταξίδεψε στην Ελλάδα για να λάβει μέρος στον πόλεμο για την ανεξαρτησία των Ελλήνων.
Ο Παύλος Βοναπάρτης έφτασε πρώτα στα Ιόνια Νησιά, αργότερα βρέθηκε στο Ναύπλιο με τον Βρετανό Ναύαρχο Κόχραν , ο οποίος την εποχή εκείνη ήταν επιφορτισμένος με τον ελληνικό στόλο.
Στο Ναύπλιο στην πρωτεύουσα των επαναστατημένων Ελλήνων τον υποδέχθηκε ο άγγλος ναύαρχος Κόχραν, διοικητής του ελληνικού στόλου.Ο υψηλός επισκέπτης, που έμοιαζε πολύ με τον διάσημο θείο του, εντάχθηκε αμέσως στο πλήρωμα της φρεγάτας «Ελλάς», της ναυαρχίδας του ελληνικού στόλου.
Στο Ναύπλιο στην πρωτεύουσα των επαναστατημένων Ελλήνων τον υποδέχθηκε ο άγγλος ναύαρχος Κόχραν, διοικητής του ελληνικού στόλου.Ο υψηλός επισκέπτης, που έμοιαζε πολύ με τον διάσημο θείο του, εντάχθηκε αμέσως στο πλήρωμα της φρεγάτας «Ελλάς», της ναυαρχίδας του ελληνικού στόλου.
Όμως, στις 25 Αυγούστου / 6 Σεπτεμβρίου, καθώς καθάριζε το όπλο του, τραυματίσθηκε σοβαρά από αδέξιο χειρισμό και την επομένη άφησε την τελευταία του πνοή. Ήταν μόλις 19 ετών.
Στο Ναύπλιο δεν άργησαν να κυκλοφορήσουν φήμες ότι ο θάνατος του νεαρού Βοναπάρτη δεν ήταν τυχαίος, εφόσον μάλιστα προήλθε στο πλοίο του Κόχραν, τον οποίον οι Έλληνες υποπτεύονταν ότι εξυπηρετούσε τα συμφέροντα της Μεγάλης Βρετανίας.
Πάντως, ο αμερικανός φιλέλληνας Σάμιουελ Χάου, που ήταν αυτόπτης των γεγονότων, διαβεβαιώνει ότι μόλις ο Κόχραν έμαθε ότι το τραύμα ήταν θανατηφόρο «ήρχισε να βηματίζη εις την καμπίνα του κλαίων ως παιδίον...».
Καθώς λέγεται, η σορός του νεαρού Βοναπάρτη διατηρήθηκε επί τριετία σ’ ένα βαρέλι με ρούμι στη Μονή Αγίου Νικολάου Σπετσών, μέχρις ότου την παρέλαβε το Γαλλικό Ναυτικό. Μετά την απελευθέρωση, το 1832, το ταριχευμένο σώμα του Παύλου Μαρία Βοναπάρτη ενταφιάστηκε σε μαυσωλείο στο νησί της Σφακτηρίας, κοντά στους Γάλλους ναύτες που έπεσαν στη Ναυμαχία του Ναβαρίνου.
