Απαντώντας ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Μάκης Βορίδης στην Ερώτηση που κατέθεσε ο Βουλευτής κ. Γ. Γκιόλας, «Ζημιές από ακραία καιρικά φαινόμενα σε καλλιέργειες ελιάς και εσπεριδοειδών στην Π.Ε. Αργολίδας» αναφέρει, ότι την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών του Μαΐου 2020, οι εν λόγω καλλιέργειες βρίσκονταν στο στάδιο της ανθοφορίας.
Αναλυτικά η απάντηση του Υπουργού:
Όσον αφορά στα στοιχεία του Υποκαταστήματος ΕΛ.Γ.Α. Τρίπολης, στη δικαιοδοσία του οποίου ανήκει η ευρύτερη περιοχή της Περιφερειακής Ενότητας (Π.Ε.) Αργολίδας, σημειώνεται ότι από τις επισημάνσεις που διενεργήθηκαν σε ελαιοκαλλιέργειες, διαπιστώθηκε ότι την περίοδο των υψηλών θερμοκρασιών και συγκεκριμένα 15-19 Μαΐου του 2020, οι εν λόγω καλλιέργειες βρίσκονταν στο στάδιο της ανθοφορίας.
Ωστόσο, σημειώνεται ότι ο ΕΛ.Γ.Α παρακολουθεί την εξέλιξη της ελαιοκαλλιέργειας και θα καταγράψει την πιθανή απώλεια παραγωγής το επόμενο διάστημα, η οποία μπορεί να ενταχθεί σε πρόγραμμα Κρατικών Οικονομικών Ενισχύσεων (ΚΟΕ), αρμοδιότητας ΠΣΕΑ.
Προκειμένου να τύχουν ενίσχυσης οι ελαιοπαραγωγοί για την αντιστάθμιση της απώλειας παραγωγής, θα πρέπει να πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις που ορίζονται στον Κανονισμό ΚΟΕ και των Κοινοτικών Κατευθυντήριων Γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα της γεωργίας και δασοκομίας, και συγκεκριμένα:
α) η παραγωγή του έτους ζημιάς να έχει ζημιωθεί κατά είδος προϊόντος (καλλιέργεια), σε επίπεδο Νομού (Π.Ε.) σε ποσοστό 30% και πάνω, σε σχέση με τη μέση απόδοση των προηγούμενων τριών ετών, με βάση τα επίσημα στατιστικά στοιχεία της χώρας τα οποία συλλέγονται από τις Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής (ΔΑΟΚ) το επόμενο διάστημα και δίδονται στην αντίστοιχη υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ.
β) να τεκμηριώνεται επιστημονικά από επιτροπή, η οποία ορίζεται από το ΥΠΑΑΤ ότι η απώλεια της παραγωγής είναι αποτέλεσμα μιας δυσμενούς καιρικής συνθήκης και όχι συνδυασμός πολλών, απαραίτητη προϋπόθεση για έναρξη της διαδικασίας.
γ) τα επίσημα μετεωρολογικά στοιχεία πρέπει να επιβεβαιώνουν το χαρακτηρισμό των καιρικών συνθηκών ως δυσμενών και να εγκριθεί η δαπάνη αντιστάθμισης των ζημιών από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Όσον αφορά στα εσπεριδοειδή, οι γεωτεχνικοί του Υποκαταστήματος ΕΛ.Γ.Α. Τρίπολης, παρακολουθούν την εξέλιξη της καλλιέργειας και εφόσον τεκμηριωθούν ζημιές από τις επισημάνσεις που ήδη διενεργούνται, ο Οργανισμός θα προβεί στις ενέργειες που προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία.
Σημειώνεται ότι το ασφαλιστικό έργο του ΕΛ.Γ.Α., σύμφωνα με τον Κανονισμό Ασφάλισης Φυτικής Παραγωγής του Οργανισμού, βασίζεται στην εκτίμηση των ζημιών από φυσικούς κινδύνους στις καλλιέργειες, η οποία πραγματοποιείται από τους γεωπόνους εκτιμητές του ΕΛ.Γ.Α. Η εκτιμητική διαδικασία, η προσέγγιση των ζημιών, το εύρος αυτών, τα αίτια και η διαμόρφωση του ποσοστού είναι αποτέλεσμα της χρόνιας εμπειρίας των γεωπόνων εκτιμητών του ΕΛ.Γ.Α. και πραγματοποιείται σύμφωνα με τους κανόνες της Γεωπονικής επιστήμης και την τήρηση της κείμενης νομοθεσίας.
Όσον αφορά στα στοιχεία πιστοποιημένων μετεωρολογικών σταθμών σημειώνεται ότι, δύνανται να χρησιμοποιούνται συμβουλευτικά από τις Υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. αλλά δεν αποτελούν αποκλειστική παράμετρο στις σχετικές αποφάσεις που λαμβάνονται σε συνέχεια της επιτόπιας εξέτασης των καλλιεργειών από τους γεωπόνους εκτιμητές. Ειδικότερα, αναφέρεται ότι οι υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. ενημερώνονται κάθε μήνα για τα μετεωρολογικά στοιχεία από το ΚΕΜΕ (Κέντρο Μετεωρολογικών Εφαρμογών), το οποίο είναι υπηρεσία του ΕΛ.Γ.Α..
Το ΚΕΜΕ αφού συλλέξει και επεξεργαστεί τα στοιχεία από τους αυτοποιημένους σταθμούς του και από τους πιστοποιημένους φορείς (το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών και την Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία) στη συνέχεια τα διαβιβάζει μηνιαίως στα τοπικά Υποκαταστήματα του ΕΛ.Γ.Α.
Τα εν λόγω στοιχεία αφορούν σε μετρήσεις θερμοκρασίας, ανέμων, βροχής κ.λπ., έτσι ώστε οι υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α να είναι πλήρως ενημερωμένες για τα καιρικά φαινόμενα. Επιπρόσθετα, σημειώνεται ότι, προκειμένου να διενεργηθούν άμεσα οι εξατομικευμένες εκτιμήσεις των εκτεταμένων ζημιών που σημειώθηκαν στις καλλιέργειες σε διάφορες περιοχές της χώρας, ο ΕΛ.Γ.Α. εξέδωσε τις αριθμ.2148/20-2-2020, 4920/29-5-2020, 4921/29-5-2020 και 6446/26-6-2020 ανακοινώσεις για την πρόσληψη εβδομήντα (78) γεωτεχνικών (62 άτομα ΠΕ Γεωπόνων και 16 άτομα ΠΕ Κτηνιάτρων), με τη διαδικασία του άρθρου 20 του ν. 2190/1994, όπως ισχύει, για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων και επειγουσών αναγκών.
Συμπληρωματικά αναφέρεται ότι ο ΕΛ.Γ.Α. με το αριθμ.3360/31-3-2020 έγγραφό του υπέβαλε αίτημα, στη Διεύθυνση Διοικητικής Οργάνωσης και Εποπτείας Νομικών Προσώπων του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), για έγκριση πρόσληψης έκτακτου προσωπικού για τα έτη 2020 και 2021, συνολικά εκατόν πενήντα επτά (157) ατόμων, χρονικής διάρκειας απασχόλησης έως 8 μήνες, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 21 του ν. 2190/1994 (Α΄28), όπως ισχύει, που αναλύονται ως εξής:
• 144 ΠΕ Γεωπόνων και 10 ΠΕ Κτηνιάτρων
• 3 ΠΕ Πληροφορικής.
Η ως άνω αρμόδια Υπηρεσία του ΥΠΑΑΤ προώθησε το αίτημα του ΕΛ.Γ.Α. στο Υπουργείο Εσωτερικών και στο Υπουργείο Οικονομικών για την έγκριση της Επιτροπής της παρ. 1 του άρθρου 2 της 33/2006 ΠΥΣ (Α΄280), όπως ισχύει, για την πρόσληψη του ανωτέρω προσωπικού στον Οργανισμό. Το Υπουργείο Οικονομικών με το αριθμ. 2/18277/ΔΠΓΚ/5-5-2020 έγγραφό του προς το Υπουργείο Εσωτερικών έδωσε την έγκρισή του για την αξιολόγηση του σχετικού αιτήματος στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του σύμφωνα με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο, για τις περαιτέρω ενέργειές του.
Η διαδικασία βρίσκεται σε εξέλιξη. Αναφορικά με τη στελέχωση του ΕΛ.Γ.Α. με μόνιμο προσωπικό, σημειώνεται ότι στις προτεραιότητες του Προέδρου του ΕΛ.Γ.Α. είναι η πρόσληψη πανεπιστημιακού προσωπικού διαφόρων ειδικοτήτων απαραίτητων για τον Οργανισμό, που θα στελεχώσουν τις υπηρεσίες του ΕΛ.Γ.Α. και των Υποκαταστημάτων του.
Πλέον των ανωτέρω, επισημαίνεται ότι σαφής πρόθεση της νέας πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ είναι η αναβάθμιση του γεωργοασφαλιστικού συστήματος της χώρας, ώστε αυτό να ανταποκρίνεται επιτυχώς στην κλιματική αλλαγή και να προσφέρει επαρκή ασφάλιση στις γεωργοκτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις των παραγωγών και των κτηνοτρόφων της χώρας.
Ήδη με την αριθ. 142/21211/23-1-2020 (ΑΔΑ:Ψ6ΩΙ4653ΠΓ-ΖΝ1) απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, συστάθηκε ομάδα εργασίας με συντονιστή τον Διοικητή του ΕΛ.Γ.Α, για τη μελέτη του θεσμικού πλαισίου, την ανάλυση των ιστορικών δεδομένων καταστροφών αγροτικών εκμεταλλεύσεων και αντιστοίχως των αποζημιώσεων που πραγματοποιήθηκαν από τον ΕΛ.Γ.Α., τον συντονισμό με άλλα γνωμοδοτικά ή συμβουλευτικά όργανα που θα αναλάβουν παρόμοιες εργασίες, καθώς και τη διερεύνηση άλλων πιθανών αποζημιώσεων των καταστροφών.
Το πόρισμα της ομάδας εργασίας καθώς και η υποβολή λύσεων που προτείνονται θα τύχουν περαιτέρω επεξεργασίας από τις εμπλεκόμενες υπηρεσίες.
Όσον αφορά στη στήριξη του ελαιοπαραγωγικού τομέα, επισημαίνεται ότι το ΥΠΑΑΤ επιδιώκοντας τη στήριξη του τομέα του ελαιολάδου και των επιτραπέζιων ελιών, υλοποιεί, μεταξύ άλλων, Προγράμματα Εργασίας 92 Οργανώσεων Παραγωγών Ελαιουργικών Φορέων (Ο.Ε.Φ.).
Ειδικότερα, η Κυβέρνηση κατόρθωσε να εξασφαλίσει για την τριετία 2018-2021 την υλοποίηση των εν λόγω προγραμμάτων με συνολική ενωσιακή χρηματοδότηση 33.294.000 €.
Τα ανωτέρω προγράμματα:
• Εγκρίθηκαν και υλοποιούνται σύμφωνα με τους Κανονισμούς (ΕΕ) αριθ. 611/2014 και 615/2014 και την αριθ. 61/16616/31-1-2018 απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (Β΄271/1-2-2018).
• Αφορούν σε περίπου 16.000 παραγωγούς σε όλη την ελληνική επικράτεια, η οποία για τις ανάγκες αυτών έχει χωριστεί σε τέσσερις περιφερειακές ζώνες, ήτοι Πελοπόννησος, Κρήτη, Υπόλοιπο Ηπειρωτικής Χώρας (συμπεριλαμβανομένης της Εύβοιας) και Υπόλοιπο Νησιωτικής Χώρας.
• Περιλαμβάνουν δράσεις στον τομέα της παρακολούθησης και διαχείρισης της αγοράς στον κλάδο του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς, στον τομέα της βελτίωσης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ελαιοκαλλιέργειας (ανάπτυξη ορθών γεωργικών πρακτικών, τεχνικών αντικατάστασης των χημικών προϊόντων κ.λπ.), στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελαιοκαλλιέργειας μέσω του εκσυγχρονισμού (κατάρτιση παραγωγών, αντικατάσταση μη παραγωγικών δένδρων με νέα κ.λπ.), στη βελτίωση της ποιότητας του ελαιολάδου (βελτίωση των συνθηκών καλλιέργειας, συγκομιδής, παράδοσης και αποθεματοποίησης, παροχή τεχνικής βοήθειας στην παραγωγή και στη μεταποιητική διαδικασία, αξιοποίηση καταλοίπων παραγωγής ελαιολάδου κ.λπ.) και τέλος στον τομέα της ιχνηλασιμότητας, της πιστοποίησης και της προστασίας της ποιότητας του ελαιολάδου και της επιτραπέζιας ελιάς.
Όσον αφορά στην ενίσχυση του αγροτοδιατροφικού κλάδου μέσω του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδος (ΠΑΑ) 2014-2020 σημειώνονται τα κάτωθι: Βασικές προτεραιότητες της στρατηγικής για την αγροτική ανάπτυξη που εφαρμόζεται, μέσω του ΠΑΑ, σε όλη τη χώρα αποτελούν η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της παραγωγικότητας του αγρο-διατροφικού συστήματος και η ενίσχυση της αξίας αλυσίδας των εγχώριων αγροτικών προϊόντων.
Οι εν λόγω προτεραιότητες επιδιώκονται, μεταξύ των άλλων, μέσα από:
• την ενθάρρυνση ιδιωτικών επενδύσεων με στόχο τον εκσυγχρονισμό των γεωργικών εκμεταλλεύσεων και την
• καθετοποίηση της παραγωγής τους σε προϊόντα με συγκριτικό πλεονέκτημα και στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας. Στο πλαίσιο αυτό συμπεριλαμβάνεται και η ενίσχυση επενδύσεων που αφορούν στην ελαιοκαλλιέργεια (σε επίπεδο πρωτογενούς αλλά και δευτερογενούς τομέα).
Ως εκ τούτου, κατά την τρέχουσα προγραμματική περίοδο, μέσα από το ΠΑΑ 2014- 2020, το οποίο αξιοποιεί τα κονδύλια του Πυλώνα ΙΙ της ΚΑΠ, υλοποιούνται Μέτρα και Δράσεις από τα οποία δύναται να επωφεληθεί η ελαιοκαλλιέργεια. Ενδεικτικά, αναφέρονται τα εξής υπομέτρα:
• 4.1 «Επενδύσεις στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις» Στο πλαίσιο του εν λόγω υπομέτρου, το οποίο έχει προκηρυχτεί ήδη, μεταξύ των άλλων δίνεται στήριξη σε εκμεταλλεύσεις, που στρέφονται προς ποιοτικά γεωργικά προϊόντα ώστε να διευκολυνθεί η προσαρμογή τους στις ανάγκες της αγοράς και να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα τους.
• 4.2 «Επενδύσεις στη μεταποίηση/εμπορία και /ή ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων»
Στο πλαίσιο των δράσεων του εν λόγω υπομέτρου, οι οποίες έχουν προκηρυχθεί ήδη, συμπεριλαμβάνεται ο τομέας της ελαιοκαλλιέργεια.
Η στήριξη παρέχεται σε πολύ μικρές και μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) με στόχο την αύξηση της προστιθέμενης αξίας των προϊόντων τους καθιστώντας τα ελκυστικά στους καταναλωτές και ενισχύοντας τον εξαγωγικό τους προσανατολισμό.
Κατά τον σχεδιασμό της νέας προγραμματικής περιόδου θα περιληφθούν αντίστοιχες δράσεις στο υπό κατάρτιση Στρατηγικό Σχέδιο της ΚΑΠ 2021-2027, δεδομένης της σημαντικής αναπτυξιακής τους συμβολής.
Ο ΥΠΟΥΡΓΟΣ ΜΑΥΡΟΥΔΗΣ ΒΟΡΙΔΗΣ