Η φωτογραφία της ημέρας: Οι Ερωδιοί

Πανέμορφοι Ερωδιοί στον υδροβιότοπο Ναυπλίου Νέας Κίου στην Αργολίδα. Από τα 62 διαφορετικά είδη Ερωδιών που υπάρχουν σε όλο τον Κόσμο (κατά άλλους 60 ή 65), μόνον εννέα ζουν στην Ευρώπη.

Από αυτά, τα επτά φωλιάζουν ομαδικά, σχηματίζοντας αποικίες σε παραποτάμια ή παραλίμνια δάση, μέσα σε πυκνούς καλαμώνες ή ακόμη και σε μεγάλα μοναχικά δένδρα. 

Τα άλλα δύο είδη φωλιάζουν μεμονωμένα, σε καλαμώνες. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της πρώτης πανελλήνιας απογραφής των αποικιών των ερωδιών που πραγματοποίησε το 2003 η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, στη χώρα μας υπάρχουν τουλάχιστον 33 αποικίες ερωδιών όπου φωλιάζουν 5150 - 5400 ζευγάρια.

Οι περισσότερες από αυτές βρίσκονται στη Μακεδονία (17) και οι υπόλοιπες στη Θράκη (6), την Ήπειρο (5), τη Θεσσαλία (3) και τη Στερεά Ελλάδα (2).

Το κάθε είδος ερωδιού έχει το δικό του ιδιαίτερο τρόπο ζωής και συμπεριφοράς. Ορισμένα είδη, όπως ο Νυχτοκόρακας και ο Μικροτσικνιάς, είναι δραστήρια κατά το σούρουπο και τη νύχτα ενώ τα υπόλοιπα την ημέρα. Κάποια προτιμούν τη διακριτική ζωή, κρυμμένα συνεχώς μέσα σε καλαμιές όπως ο Ήταυρος, ο Μικροτσικνιάς, ο Κρυπτοτσικνιάς αλλά και ο Πορφυροτσικνιάς ενώ άλλα όπως ο Λευκοτσικνιάς, ο Σταχτοτσικνιάς και ο Αργυροτσικνιάς προτιμούν τις ανοιχτές εκτάσεις. Για να τραφούν, κάποια, όπως ο Σταχτοτσικνιάς και ο Αργυροτσικνιάς, περπατούν αργά στα ρηχά νερά ψάχνοντας για κανένα ψαράκι, έντομο ή αμφίβιο. 

Ο Κρυπτοτσικνιάς και ο Νυχτοκόρακας από την άλλη, στέκονται ακίνητα, συνήθως σε κάποιο κλαδί πάνω από το νερό, περιμένοντας υπομονετικά να περάσει κάτι από μπροστά τους και να το αρπάξουν. Κάποια είδη όπως ο Λευκοτσικνιάς, χρησιμοποιούν διάφορες τεχνικές για να «ξετρυπώσουν» κάποιο ψάρι από την κρυψώνα του όπως το ανακάτεμα του βυθού με το πόδι ή το χτύπημα του νερού με το ράμφος.

Ορισμένα είδη, όπως ο Μικροτσικνιάς και ο Ήταυρος, όταν νομίσουν ότι κινδυνεύουν μένουν ακίνητα εκεί όπου βρεθούν, με το ράμφος σηκωμένο προς τον ουρανό, προσπαθώντας να προσομοιάσουν στα καλάμια και να παραπλανήσουν με αυτόν τον τρόπο οποιονδήποτε πιθανό εχθρό.

Τους ερωδιούς μπορεί να τους δει κανείς στους υγροτόπους ή στα χωράφια και ιδιαίτερα τους ορυζώνες γύρω από αυτούς καθ' όλη τη διάρκεια του έτους. Οι περισσότεροι έρχονται την άνοιξη για να φωλιάσουν και το φθινόπωρο ξαναφεύγουν προς την Αφρική. Κάποιοι, όπως ο Αργυροτσικνιάς και ο Σταχτοτσικνιάς, έρχονται και τον χειμώνα, για διαχείμαση. Ένα είδος, ο Γελαδάρης, αν και πολύ κοινό στην υπόλοιπη Ευρώπη, στη χώρα μας είναι σπάνιο και παρατηρείται κυρίως κατά την μεταναστευτική περίοδο.

Η ζωή των ερωδιών είναι άμεσα συνδεδεμένη με τους υγροτόπους. Μόνο αν διαχειριστούμε με γνώση και ευαισθησία αυτά τα τόσο απειλούμενα οικοσυστήματα και προστατέψουμε τις αποικίες τους θα μπορούμε και στο μέλλον να απολαμβάνουμε την ομορφιά τους.

Από τα πρώτα πουλιά που θα συναντήσει κανείς σε κάποιον υγρότοπο θα είναι κάποιοι ερωδιοί. Ο μακρύς λαιμός και το ράμφος, τα ψηλά πόδια και κυρίως η χάρη με την οποία περπατούν στα ρηχά νερά έκαναν τα πουλιά αυτά αξιοπρόσεχτα ακόμη από την αρχαιότητα και ο Αριστοτέλης (384-322 π.Χ.) ήταν ο πρώτος που τα περιέγραψε.

Σ. Καζαντζίδης
Δρ. Βιολογίας
Ινστιτούτοv
Δασικών Ερευνών - Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας