Ψυχοπαιδαγωγός-Εξειδικευμένη στην Αποκατάσταση Μαθησιακών Δυσκολιών
Επιστημονική Συνεργάτης Ψυχοπαιδαγωγείν
Επίσημα λοιπόν ήρθε πάλι αυτή η εποχή του χρόνου που ακόμα και σε εμάς τους ενήλικες μας φέρνει αναμνήσεις από τα παιδικά μας χρόνια ανακατεμένες με διάφορα συναισθήματα. Το καλοκαίρι λοιπόν έφτασε στο τέλος του και τα παιδιά ετοιμάζονται για το σχολειό τους . Σε όλα ανεξαιρέτως τα παιδιά η επιστροφή προκαλεί άγχος.
Ιδιαίτερα όμως για τους μαθητές που αντιμετωπίζουν κάποιες μαθησιακές ιδιαιτερότητες ,δυσκολίες αισθητηριακής επεξεργασίας ή διάσπαση προσοχής και υπερκινητικότητα η περίοδος αυτή αποτελεί μια στρεσογόνα περίοδο τόσο για τους γονείς όσο και για τα παιδιά .
Παρακάτω αναφέρονται κάποιες τακτικές που μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τους στρεσογονους σχολικούς παράγοντες και να εξασφαλίσουν μια όσο το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση και προσαρμογή στο σχολειό και στις υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται.
Α) Μειώνοντας το άγχος πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς:
· Αρχικά ,δείξτε τον ενθουσιασμό σας για τη νέα σχολική χρονιά. Βλέποντας τον δικό σας ενθουσιασμό, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί θα ακολουθήσει. Επικεντρωθείτε στις ενδιαφέρουσες κι ευχάριστες δραστηριότητες της νέας χρόνιας, ώστε το παιδί να ανυπομονεί γι` αυτές.
· Εξηγήστε τις νέες συνθήκες που επικρατούν στα σχολεία, ειδικά για τους μικρούς μαθητές. Τα παιδιά ήδη έχουν ακούσει τόσα πολλά για την πανδημία που ήδη γνωρίζουν πως τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Εξηγήστε ότι και οι δάσκαλοι θα βοηθήσουν τα παιδιά να προσαρμοστούν δίνοντας τους τις σωστές οδηγίες και την βοήθεια που χρειάζονται κάθε φορά.
· Θυμηθείτε ποιες συνήθεις πρακτικές(διαβασματος ή προγράματος ) σας βοήθησαν καλύτερα την προηγούμενη χρονιά και βάλτε στόχο μαζι με το παιδί να τις επαναλάβετε.
· Επανεγκαθιδρύστε τις σχολικές ρουτίνες
Δύο εβδομάδες πριν την έναρξη του σχολικού έτους προσπαθήστε να επαναφέρετε τα κανονικά ωράρια ύπνου και ώρα έγερσης του παιδιού. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί ξεκουράζεται επαρκώς ώστε να μπορει να ανταποκριθει στις υποχρεώσεις του.
· Επαναφέρετε τις ώρες γευμάτων
Ξεκινήστε να τρώτε περίπου την ίδια ωρα που το παιδί επιστρέφει από το σχολείο ώστε να αποφύγετε προβλήματα πείνας και χώνεψης.
· Ετοιμαστείτε για τις αλλαγές.
· Εάν υπάρχει η δυνατότητα θα ήταν καλό το παιδι να γνωρίσει νωρίτερα το καινούριο του δάσκαλο επισκεπτόμενος το σχολείο του μερικές μέρες νωρίτερα.
· Σχεδιάστε τις εξωσχολικές δραστηριότητες του παιδιου όσο το δυνατον νωρίτερα
Β) Κατά την έναρξη του σχολικού έτους και ξεκινώντας το σχολικό πρόγραμμα.
· Μείνετε σταθεροί στο πρόγραμμα. Ιδιαίτερα τα παιδιά με διάσπασης προσοχής και υπερκινητικοτητα λειτουργούν πολύ καλύτερα όταν ξερουν τι προκειται να ακολουθήσει . Φτιάξτε ένα πρόγραμμα μαζι με το παιδι το οποιο θα περιλαμβάνει π.χ ώρα φαγητού ώρα ξεκούρασης, ώρα μελέτης, ώρα εξωσχολικών δραστηριοτήτων και ώρα βραδύνου ύπνου . Φροντίστε να το ακλουθεί.
· Επικοινωνείτε συχνά με το σχολειό. Γνωρίστε από κοντά το το δάσκαλο/α του παιδιού σας. Ενημερώστε το δάσκαλο για τις ιδιαιτερότητες, τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά σημεία του παιδιού Εξηγείστε πώς βοηθάτε το παιδί στο σπίτι και να είστε ανοικτοί στις προτάσεις του δασκάλου. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και τις ιδιαίτερες ανάγκες του, ίσως χρειαστεί να επικοινωνήσετε με τον σχολικό σύμβουλο ή τον δάσκαλο ειδικής αγωγής, εφόσον υπάρχει. Ρωτήστε τους τρόπους με τους οποίους το σχολείο στηρίζει τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και αν δεν υπάρχει κάτι που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού σας, αναζητήστε βοήθεια σε εξωσχολικούς φορείς όπως σε ειδικους θεραπευτές εξιδεικευμένους στις μαθησιακές δυσκολίες.
Γ) Ελαχιστοποιώντας τις καθημερινές διαμάχες της σχολικής μελέτης στο σπίτι
· Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει ένα ήσυχο μέρος χωρίς αντιπερισπασμούς, που μπορούν να διαβάσουν.
· Έχετε πάνω στο γραφείο του μόνο τα τελείως απαραίτητα αντικείμενα (τετράδιο μολύβι στύλο γόμα)
· Μην αφήνετε τα παιδιά να βλέπουν τηλεόραση όταν γράφουν ή διαβάζουν. Θέστε κανόνες για το πότε γίνεται το διάβασμα και το γράψιμο και το πότε μπορεί η τηλεόραση να είναι ανοιχτή ή κλειστή. Όσο λιγότερο βλέπουν τηλεόραση, τόσο το καλύτερο, ιδιαίτερα τις καθημερινές που την επόμενη έχουν σχολείο.
· Αν τα παιδιά σας εμπλέκονται σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης, φροντίστε να είστε σίγουροι ότι ο χρόνος που σπαταλούν σε αυτά κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, είναι πολύ περιορισμένος.
· Ποτέ μην κάνετε τις εργασίες του για εκείνα. Αντιθέτως, ξεκαθαρίστε τους ότι είστε πάντα διαθέσιμοι να τα βοηθήσετε ή να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους.
· Θέστε ένα πρόγραμμα.. Ανάλογα με τις δραστηριότητες της συγκεκριμένης μέρας το πρόγραμμα και η πορεία μελέτης μπορει να διαφοροποιηθει αλλα ορίστε το εξ αρχής ώστε να αποφευχθούν διαμάχες τελευταία στιγμή.
· Επιτρέψτε διαλείμματα και κίνηση. Τα παιδιά με υπερκινητικότητα ωφελούνται αν τους επιτρέπεται να στέκονται όρθιοι και να κούνιουνται κατά την διάρκεια της μελέτης τους.
· Επιβραβεύετε την προσπάθεια του παιδιού σας.
· Αν παρατηρείτε πολύ επίμονες μαθησιακές δυσκολίες απευθυνθείτε σε ειδικό θεραπευτή εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών.
Πηγές :
Παρακάτω αναφέρονται κάποιες τακτικές που μπορούν να ελαχιστοποιήσουν τους στρεσογονους σχολικούς παράγοντες και να εξασφαλίσουν μια όσο το δυνατόν ομαλότερη μετάβαση και προσαρμογή στο σχολειό και στις υποχρεώσεις που αυτό συνεπάγεται.
Α) Μειώνοντας το άγχος πριν την έναρξη της σχολικής χρονιάς:
· Αρχικά ,δείξτε τον ενθουσιασμό σας για τη νέα σχολική χρονιά. Βλέποντας τον δικό σας ενθουσιασμό, το πιθανότερο είναι ότι το παιδί θα ακολουθήσει. Επικεντρωθείτε στις ενδιαφέρουσες κι ευχάριστες δραστηριότητες της νέας χρόνιας, ώστε το παιδί να ανυπομονεί γι` αυτές.
· Εξηγήστε τις νέες συνθήκες που επικρατούν στα σχολεία, ειδικά για τους μικρούς μαθητές. Τα παιδιά ήδη έχουν ακούσει τόσα πολλά για την πανδημία που ήδη γνωρίζουν πως τα πράγματα θα είναι διαφορετικά. Εξηγήστε ότι και οι δάσκαλοι θα βοηθήσουν τα παιδιά να προσαρμοστούν δίνοντας τους τις σωστές οδηγίες και την βοήθεια που χρειάζονται κάθε φορά.
· Θυμηθείτε ποιες συνήθεις πρακτικές(διαβασματος ή προγράματος ) σας βοήθησαν καλύτερα την προηγούμενη χρονιά και βάλτε στόχο μαζι με το παιδί να τις επαναλάβετε.
· Επανεγκαθιδρύστε τις σχολικές ρουτίνες
Δύο εβδομάδες πριν την έναρξη του σχολικού έτους προσπαθήστε να επαναφέρετε τα κανονικά ωράρια ύπνου και ώρα έγερσης του παιδιού. Βεβαιωθείτε ότι το παιδί ξεκουράζεται επαρκώς ώστε να μπορει να ανταποκριθει στις υποχρεώσεις του.
· Επαναφέρετε τις ώρες γευμάτων
Ξεκινήστε να τρώτε περίπου την ίδια ωρα που το παιδί επιστρέφει από το σχολείο ώστε να αποφύγετε προβλήματα πείνας και χώνεψης.
· Ετοιμαστείτε για τις αλλαγές.
· Εάν υπάρχει η δυνατότητα θα ήταν καλό το παιδι να γνωρίσει νωρίτερα το καινούριο του δάσκαλο επισκεπτόμενος το σχολείο του μερικές μέρες νωρίτερα.
· Σχεδιάστε τις εξωσχολικές δραστηριότητες του παιδιου όσο το δυνατον νωρίτερα
Β) Κατά την έναρξη του σχολικού έτους και ξεκινώντας το σχολικό πρόγραμμα.
· Μείνετε σταθεροί στο πρόγραμμα. Ιδιαίτερα τα παιδιά με διάσπασης προσοχής και υπερκινητικοτητα λειτουργούν πολύ καλύτερα όταν ξερουν τι προκειται να ακολουθήσει . Φτιάξτε ένα πρόγραμμα μαζι με το παιδι το οποιο θα περιλαμβάνει π.χ ώρα φαγητού ώρα ξεκούρασης, ώρα μελέτης, ώρα εξωσχολικών δραστηριοτήτων και ώρα βραδύνου ύπνου . Φροντίστε να το ακλουθεί.
· Επικοινωνείτε συχνά με το σχολειό. Γνωρίστε από κοντά το το δάσκαλο/α του παιδιού σας. Ενημερώστε το δάσκαλο για τις ιδιαιτερότητες, τις αδυναμίες αλλά και τα δυνατά σημεία του παιδιού Εξηγείστε πώς βοηθάτε το παιδί στο σπίτι και να είστε ανοικτοί στις προτάσεις του δασκάλου. Ανάλογα με την ηλικία του παιδιού και τις ιδιαίτερες ανάγκες του, ίσως χρειαστεί να επικοινωνήσετε με τον σχολικό σύμβουλο ή τον δάσκαλο ειδικής αγωγής, εφόσον υπάρχει. Ρωτήστε τους τρόπους με τους οποίους το σχολείο στηρίζει τα παιδιά με μαθησιακές δυσκολίες και αν δεν υπάρχει κάτι που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες του παιδιού σας, αναζητήστε βοήθεια σε εξωσχολικούς φορείς όπως σε ειδικους θεραπευτές εξιδεικευμένους στις μαθησιακές δυσκολίες.
Γ) Ελαχιστοποιώντας τις καθημερινές διαμάχες της σχολικής μελέτης στο σπίτι
· Βεβαιωθείτε ότι υπάρχει ένα ήσυχο μέρος χωρίς αντιπερισπασμούς, που μπορούν να διαβάσουν.
· Έχετε πάνω στο γραφείο του μόνο τα τελείως απαραίτητα αντικείμενα (τετράδιο μολύβι στύλο γόμα)
· Μην αφήνετε τα παιδιά να βλέπουν τηλεόραση όταν γράφουν ή διαβάζουν. Θέστε κανόνες για το πότε γίνεται το διάβασμα και το γράψιμο και το πότε μπορεί η τηλεόραση να είναι ανοιχτή ή κλειστή. Όσο λιγότερο βλέπουν τηλεόραση, τόσο το καλύτερο, ιδιαίτερα τις καθημερινές που την επόμενη έχουν σχολείο.
· Αν τα παιδιά σας εμπλέκονται σε κάποιο μέσο κοινωνικής δικτύωσης, φροντίστε να είστε σίγουροι ότι ο χρόνος που σπαταλούν σε αυτά κατά τη διάρκεια του διαβάσματος, είναι πολύ περιορισμένος.
· Ποτέ μην κάνετε τις εργασίες του για εκείνα. Αντιθέτως, ξεκαθαρίστε τους ότι είστε πάντα διαθέσιμοι να τα βοηθήσετε ή να απαντήσετε στις ερωτήσεις τους.
· Θέστε ένα πρόγραμμα.. Ανάλογα με τις δραστηριότητες της συγκεκριμένης μέρας το πρόγραμμα και η πορεία μελέτης μπορει να διαφοροποιηθει αλλα ορίστε το εξ αρχής ώστε να αποφευχθούν διαμάχες τελευταία στιγμή.
· Επιτρέψτε διαλείμματα και κίνηση. Τα παιδιά με υπερκινητικότητα ωφελούνται αν τους επιτρέπεται να στέκονται όρθιοι και να κούνιουνται κατά την διάρκεια της μελέτης τους.
· Επιβραβεύετε την προσπάθεια του παιδιού σας.
· Αν παρατηρείτε πολύ επίμονες μαθησιακές δυσκολίες απευθυνθείτε σε ειδικό θεραπευτή εξειδικευμένο στην αντιμετώπιση μαθησιακών δυσκολιών.
Πηγές :
· Τσακίρη, Μ.,(2015) «Βοηθήστε το παιδί σας να προετοιμαστεί για την επιστροφή στο σχολείο»http://www.proseggisi.gr/βοηθήστε-το-παιδί-σας-να-προετοιμαστε/
· Back to School Guide 2014: Tips to Prepare Kids with ADHD and Learning Disorders
https://blog.brainbalancecenters.com/2014/08/back-school-guide-2014
