Μεγάλη αβεβαιότητα
Σε επίπεδο εννεαμήνου, η εικόνα παραμένει στο πλαίσιο του προβλεπόμενου από την κυβέρνηση, αν όχι λίγο βελτιωμένη, μετά και τις αναθεωρήσεις προς το καλύτερο των στοιχείων των δύο πρώτων τριμήνων από την ΕΛΣΤΑΤ. Ωστόσο, όπως δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, «εξαιτίας της μεγάλης αβεβαιότητας που συνοδεύει τη λειτουργία της οικονομίας τον μήνα Δεκέμβριο, το οικονομικό επιτελείο δεν θα μεταβάλει τις εκτιμήσεις του προϋπολογισμού για το 2020 (σ.σ. ύφεση 10,5%), παρά το γεγονός ότι τα προσωρινά στοιχεία προϊδεάζουν για χαμηλότερη ετήσια ύφεση».
Σύμφωνα με εκτίμηση του επικεφαλής οικονομολόγου της Eurobank Τάσου Αναστασάτου, «στο τέταρτο τρίμηνο αναμένεται πτώση του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση λόγω του δεύτερου lockdown, ωστόσο οι αβεβαιότητες παραμένουν μεγάλες. Ενδεικτικά και εφόσον τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου επιβεβαιωθούν στην επόμενη αναθεώρηση, εάν στο δ΄ τρίμηνο καταγραφεί μείωση κατά 5% σε τριμηνιαία βάση, η ύφεση στο σύνολο του έτους θα ανέλθει στο 10,5%». Ο κ. Αναστασάτος εκτιμά ότι οι διαταραχές θα συνεχιστούν στις αρχές του 2021 και η οικονομία θα επανέλθει σε τροχιά ανάκαμψης το δεύτερο μισό του έτους.
Σύμφωνα με τις νεότερες εκτιμήσεις της ΕΛΣΤΑΤ, το α΄ τρίμηνο η χώρα σημείωσε ανάπτυξη 0,4% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για ύφεση 0,5% και το β΄ τρίμηνο η ύφεση ήταν 14,2% έναντι προηγούμενης πρόβλεψης για 15,2%.
Οι ελληνικές επιδόσεις του τρίτου τριμήνου ήταν οι χειρότερες στην Ε.Ε. των «27» και στην Ευρωζώνη. Σύμφωνα με τα προσωρινά στοιχεία (flash estimates) που είχαν δημοσιευθεί στις 13 Νοεμβρίου, το ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου στην Ευρωζώνη σημείωσε υποχώρηση 4,4%, σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, με τις χειρότερες επιδόσεις να καταγράφονται στην επίσης τουριστική Ισπανία, όπου έπεσε κατά 8,7%. Εξάλλου, σε τριμηνιαία βάση, η ανάκαμψη στην Ευρωζώνη το τρίτο τρίμηνο ήταν 12,6%.
Θετικό πρόσημο στο ΑΕΠ του τρίτου τριμήνου είχε η καταναλωτική δαπάνη, η οποία αυξήθηκε κατά 1,6% σε ετήσια βάση και κατά 14% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο, όταν είχαμε lockdown. Αντίθετα, οι εξαγωγές, λόγω τουρισμού, μειώθηκαν κατά 44,9% σε ετήσια βάση και οι επενδύσεις μειώθηκαν κατά 0,3%. Οι εισαγωγές περιορίστηκαν μόνο κατά 6,4%, στηριζόμενες από την ιδιωτική κατανάλωση, με αποτέλεσμα η πτώση των καθαρών εξαγωγών (εξαγωγές μείον εισαγωγές) να είναι μεγάλη.
Οπως σημειώνει ο Νίκος Μαγγίνας, επικεφαλής οικονομολόγος της Εθνικής Τράπεζας, «η ισχυρή ανάκαμψη της ιδιωτικής κατανάλωσης και μια απότομη συσσώρευση αποθεματικών αντισταθμίστηκαν από την πτώση των καθαρών εξαγωγών κατά 15,6%».
H Eθνική προβλέπει τώρα υποχώρηση του ΑΕΠ το δ΄ τρίμηνο κατά 1,9% σε τριμηνιαία βάση και κατά 13,7% σε ετήσια βάση, που σημαίνει ετήσια ύφεση 9,8%.
