Το ημερολόγιο έγραφε 20/12/2018 και δεν ήταν μια συνηθισμένη ημέρα. Εκείνο το απόγευμα το τμήμα εκμάθησης της Αγγλικής γλώσσας είχε πρεμιέρα και όλοι ανυπομονούσαμε να ανοίξει η αυλαία και να παρουσιάσουμε το αποτέλεσμα των προβών που διήρκεσαν περίπου ενάμιση μήνα.
Θυμάμαι όταν τους πρότεινα την τρελή ιδέα να παρουσιάσουμε ένα θεατρικό στα αγγλικά σε χρόνο ρεκόρ, όλοι συμφώνησαν έκπληκτοι κι ας μην ήξεραν τη γλώσσα κι ας μην είχαν ξαναπαίξει. Γιατί αν κάτι δίνει η φυλάκιση στους φυλακισμένους είναι ευκαιρίες να κάνουν πράγματα που δεν διανοήθηκαν να ασχοληθούν ως ελεύθεροι πολίτες και κυρίως να καλλιεργήσει ένα υπόβαθρο δεξιοτήτων και εμπειριών που να λειτουργεί διαρκώς ως σημείο αναφοράς στο μέλλον.
Μέσα σε αυτό το πολύ μικρό διάστημα η ικανότητα αποστήθισης κειμένων ήταν το πρώτο που άρχισε να δίνει καρπούς και κατόπιν η ανάλογη προσαρμογή της φωνής και του σώματος στο χώρο του σχολείου της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης που λειτουργεί εκεί. Η αλληλεπίδραση ήταν εμφανής και συνάμα η συνεργατικότητα. Είχαν μπει στην άκρη κάθε είδους διαφορές και οι ηθοποιοί-έγκλειστοι πρόβαραν τους ρόλους τους μέσα σε ένα περιβάλλον εμπιστοσύνης. Πλην των εμπλεκομένων ουδείς πίστευε ότι θα ερχόταν η στιγμή να ξεδιπλώσουμε τα ταλέντα μας σε όποιο βαθμό καθένας τα κατείχε και να παίξουμε. Τα στοιχήματα ήταν υπέρ της παραίτησης. Αλλά οι μαθητές- έγκλειστοι ήταν αποφασισμένοι να το φέρουν σε πέρας κι έτσι έγινε.
Μέχρι σήμερα διατηρώ επαφές με τους οκτώ από τους εννέα ανθρώπους που συμμετείχαν σε εκείνη τη χριστουγεννιάτικη παράσταση (ο ένατος έχει χαθεί), (Κώστας Κ, Λεωνίδας Λ., Αλέξης Μ., Βασίλης Δ., Κλεάνθης Τ., Αντώνης Σ., Κέλι Π. Γκρισέλντ Ζ., Παναγιώτης Μ.,) κάνοντας για πρώτη φορά ταυτόχρονα ένα πανελλήνιο ρεκόρ και ένα ευρωπαϊκό. Θυμούνται ακόμη τις ατάκες τους! Κάποιοι εκτίουν ακόμη τη ποινή τους, κάποιοι όχι.
Το να παρουσιάσεις σε ξένη γλώσσα ένα θεατρικό σε ένα σωφρονιστικό κατάστημα είναι όχι απλώς δύσκολο αλλά και επικίνδυνο. Διακινδυνεύεις να θεωρηθείς ρομαντικός, Δον Κιχώτης και σε ρήξη με το κατεστημένο, που θέλει τους κρατούμενους περιθωριοποιημένους και σε διαρκή ματαίωση. Αν το ζητούμενο είναι η υπέρβαση, παίρνεις το ρίσκο. Μαθαίνοντας τα δυνατά και αδύνατα των εγκλείστων, δουλεύεις σκληρά και απαιτητικά με τα δεύτερα και ελαχιστοποιείς τις απώλειες. Το αποτέλεσμα είναι όχι απλώς ικανοποιητικό αλλά απίστευτο. Η έκθεση σε κάτι πρωτόγνωρο ενεργοποιεί αυτά τα άτομα να ενταχθούν στην ομάδα έχοντας στόχο και χρονοδιάγραμμα. Αν η εκπαίδευση είναι ελευθερία, είναι και μοχλός επανένταξης. Τόσο οι ίδιοι οι κρατούμενοι, όσο και οι κοινωνία είναι σε φάση win-win.
*Ανοίγω κάρτα=ανοίγω προηγούμενα, κάνω κάτι που ενοχλεί και έχει συνέπειες, στη γλώσσα της φυλακής. Αν και η σημασία του όρου είναι αρνητική, εδώ χρησιμοποιείται με τη θετική επίδραση που ασκεί η εκπαίδευση που φυτεύει το σπόρο της ευεργετικής αλλαγής.
