Ο τρυποφράκτης έχει συνδέσει το όνομά του με πολλούς μύθους, θρύλους, παραδόσεις. Ένας από αυτούς τον θέλει να γίνεται ο Βασιλιάς των πουλιών, αφού με την εξυπνάδα του ξεγέλασε τον αετό, παραμένοντας κρυμμένος μέσα στα φτερά του όταν έκαναν διαγωνισμό για το ποιος θα πετάξει ψηλότερα.
Όταν ο αετός εξαντλήθηκε από το πολύ πέταγμα, ο ξεκούραστος τρυποφράκτης ξεπετάχτηκε και πέταξε ακόμα ψηλότερα, κερδίζοντας έτσι τον τίτλο του Βασιλιά των πουλιών.
Πρόκειται για ένα τα πιο μικροκαμωμένα πουλιά που το μέγεθός του κυμαίνεται από 9-10,5 εκατοστά, ενώ το συνολικό του βάρος δεν ξεπερνάει τα 9 γραμμάρια. Η ασυνήθιστα κοντή ουρά του την οποία κρατά και συχνά όρθια και την κουνά σπασμωδικά, τον κάνει να μοιάζει πολλές φορές κολοβός. Μοιάζει με στρογγυλή μπαλίτσα καθώς έχει πολύ κοντό λαιμό.
Ο χρωματισμός του φτερώματός του είναι ίδιος και για τα δύο φύλα. Είναι καστανοκόκκινος στο κεφάλι, τον μανδύα και την πλάτη και καστανόλευκος στο στήθος και την κοιλιά, με διάχυτες γραμμώσεις. Το καφετί ράμφος του είναι μακρύ, μυτερό και ελαφρώς κυρτό. Πάνω από τα μαύρα χάντρινα μάτια του διακρίνεται ένα ανοιχτόχρωμο μπεζ φρύδι.
Γεωγραφική κατανομή και βιότοποιΟ τρυποφράχτης συναντάται όχι μόνο σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Τουρκία, τα παράλια της Β. Αφρικής, την Ιαπωνία, την Β. Αμερική. Στη χώρα μας είναι ενδημικό πουλί, αλλά στην Β. Ευρώπη είναι μεταναστευτικό. Τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες προτιμά τα δροσερά δάση, τις πυκνές θαμνώδεις εκτάσεις, τις ρεματιές, ενώ τους χειμωνιάτικους μήνες εξαπλώνεται σε πάρκα, ελαιώνες, βάτα, χαμόκλαδα, φυτοφράκτες και αγροκτήματα.
Γεωγραφική κατανομή και βιότοποιΟ τρυποφράχτης συναντάται όχι μόνο σε όλη την Ευρώπη, αλλά και στην Τουρκία, τα παράλια της Β. Αφρικής, την Ιαπωνία, την Β. Αμερική. Στη χώρα μας είναι ενδημικό πουλί, αλλά στην Β. Ευρώπη είναι μεταναστευτικό. Τους ανοιξιάτικους και καλοκαιρινούς μήνες προτιμά τα δροσερά δάση, τις πυκνές θαμνώδεις εκτάσεις, τις ρεματιές, ενώ τους χειμωνιάτικους μήνες εξαπλώνεται σε πάρκα, ελαιώνες, βάτα, χαμόκλαδα, φυτοφράκτες και αγροκτήματα.
Ο τρυποφράκτης, παρά το μικρό του μέγεθος, είναι ένας ακούραστος τραγουδιστής με μεγάλο ρεπερτόριο. Κελαηδά συνήθως από εκτεθειμένη θέση στα εξωτερικά φυλλώματα των δέντρων. Το κελάηδημά του είναι τόσο ηχηρό που μοιάζει σαν να πρόκειται να σκάσει τα πνευμόνια του.
Τον ακούμε όχι μόνο την Άνοιξη, την εποχή της αναπαραγωγικής περιόδου, αλλά καθ’ όλη την διάρκεια του έτους και ιδίως κατά τις βραδινές ώρες.
Ο τρυποφράκτης κινείται με μεγάλη γρηγοράδα ανάμεσα στους θάμνους και τα φυλλώματα, σχεδόν σαν ποντίκι. Δύσκολα μπορεί να εντοπιστεί από το ανθρώπινο μάτι λόγω του μεγέθους του αλλά αναγνωρίζεται εύκολα από την τριζάτη φωνή του. Είναι αρκετά ευπροσάρμοστο πουλί αλλά όχι τόσο κοινωνικό κατά την διάρκεια της ημέρας.
Ο τρυποφράχτης είναι κατεξοχήν εντομοφάγο πουλί και την τροφή του αποτελούν παράσιτα, ιπτάμενα έντομα, αράχνες και προνύμφες εντόμων.
Εκτός από καταπληκτικός τραγουδιστής, ο τρυποφράκτης επιδεικνύει και εκπληκτική εργατικότητα. Είναι από τα σπάνια είδη πουλιών που προκειμένου να σαγηνεύσει το ταίρι του, κατασκευάζει όχι μία, αλλά τουλάχιστον 6-7 φωλιές για να επιλέξει η θηλυκιά τη φωλιά που της αρέσει.
Η κάθε φωλιά είναι όχι μόνο θολωτή, αλλά έχει και στέγη. Φωλιάζει σε ρωγμές τοίχων ή βράχων, σε κορμούς δέντρων, ή σε γωνιές κτιρίων και πυκνούς θάμνους. Το εξωτερικό της φωλιάς είναι κατασκευασμένο με χόρτα, βρύα και λειχήνες, ενώ το εσωτερικό της φωλιάς επενδύεται από το θηλυκό με απαλά υλικά όπως πούπουλα, αφού πρώτα επιλέξει την φωλιά που προτιμά.
Εκεί εναποθέτει από 5-6 ανοιχτόχρωμα με κηλίδες αυγά, τα οποία και επωάζει για 12-14 μέρες. Σε μερικά μέρη, οι τρυποφράκτες θεωρούνται μονογαμικά πουλιά, ενώ σε άλλα ζευγαρώνουν ταυτόχρονα ακόμα και με 4 θηλυκά.
Τον ακούμε όχι μόνο την Άνοιξη, την εποχή της αναπαραγωγικής περιόδου, αλλά καθ’ όλη την διάρκεια του έτους και ιδίως κατά τις βραδινές ώρες.
Ο τρυποφράκτης κινείται με μεγάλη γρηγοράδα ανάμεσα στους θάμνους και τα φυλλώματα, σχεδόν σαν ποντίκι. Δύσκολα μπορεί να εντοπιστεί από το ανθρώπινο μάτι λόγω του μεγέθους του αλλά αναγνωρίζεται εύκολα από την τριζάτη φωνή του. Είναι αρκετά ευπροσάρμοστο πουλί αλλά όχι τόσο κοινωνικό κατά την διάρκεια της ημέρας.
Ο τρυποφράχτης είναι κατεξοχήν εντομοφάγο πουλί και την τροφή του αποτελούν παράσιτα, ιπτάμενα έντομα, αράχνες και προνύμφες εντόμων.
Εκτός από καταπληκτικός τραγουδιστής, ο τρυποφράκτης επιδεικνύει και εκπληκτική εργατικότητα. Είναι από τα σπάνια είδη πουλιών που προκειμένου να σαγηνεύσει το ταίρι του, κατασκευάζει όχι μία, αλλά τουλάχιστον 6-7 φωλιές για να επιλέξει η θηλυκιά τη φωλιά που της αρέσει.
Η κάθε φωλιά είναι όχι μόνο θολωτή, αλλά έχει και στέγη. Φωλιάζει σε ρωγμές τοίχων ή βράχων, σε κορμούς δέντρων, ή σε γωνιές κτιρίων και πυκνούς θάμνους. Το εξωτερικό της φωλιάς είναι κατασκευασμένο με χόρτα, βρύα και λειχήνες, ενώ το εσωτερικό της φωλιάς επενδύεται από το θηλυκό με απαλά υλικά όπως πούπουλα, αφού πρώτα επιλέξει την φωλιά που προτιμά.
Εκεί εναποθέτει από 5-6 ανοιχτόχρωμα με κηλίδες αυγά, τα οποία και επωάζει για 12-14 μέρες. Σε μερικά μέρη, οι τρυποφράκτες θεωρούνται μονογαμικά πουλιά, ενώ σε άλλα ζευγαρώνουν ταυτόχρονα ακόμα και με 4 θηλυκά.
