Σύσκεψη με αντικείμενο το επιχειρησιακό σχέδιο προετοιμασίας του Εθνικού Συστήματος Υγείας για το ενδεχόμενο ενός τρίτου κύματος της πανδημίας βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή την ώρα, μέσω τηλεδιάσκεψης, στον απόηχο και του εντοπισμού κρούσματος της νοτιοαφρικανικής μετάλλαξης του κορωνοϊού στην περιοχή της Θεσσαλονίκης.
Στη σύσκεψη που συγκάλεσε ο υπουργός Υγείας, Βασίλης Κικίλιας συμμετέχουν ο αναπληρωτής υπουργός Υγείας Βασίλης Κοντοζαμάνης, ο γενικός γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας Ιωάννης Κωτσιόπουλος, ο γενικός γραμματέας Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας Μάριος Θεμιστοκλέους, η πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ) Μίνα Γκάγκα, ο πρόεδρος του ΕΚΑΒ-ΚΕΠΥ Νίκος Παπαευσταθίου, η πρόεδρος του Οργανισμού Διασφάλισης Ποιότητας στην Υγεία (ΟΔΙΠΥ) Δάφνη Καϊτελίδου, ο πρόεδρος της Εθνικής Κεντρικής Αρχής Προμηθειών Υγείας (ΕΚΑΠΥ) Δήμος Μπαρτσώκας, καθώς και υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου Υγείας.
Σημειώνεται ότι οι υγειονομικές αρχές θα προβούν σε σαρωτικούς ελέγχους στη Θεσσαλονίκη για τον εντοπισμό τυχόν άλλων κρουσμάτων τη στιγμή που τα κρούσματα του βρετανικού μεταλλαγμένου στελέχους στην Ελλάδα ξεπερνούν τα 170.
Ο καθηγητής λοιμωξιολογίας Νίκος Σύψας και μέλος της επιτροπής λοιμωξιολόγων του υπουργείου Υγείας, μιλώντας στον ΣΚΑΪ αναφέρθηκε στις μεταλλάξεις και την πορεία του κορωνοϊού στη χώρα μας αλλά και το άνοιγμα γυμνασίων-λυκείων.
«Δυστυχώς τώρα πλέον αλλάζουμε κεφάλαιο και μπαίνουμε στην εποχή των μεταλλάξεων υπό την έννοια ότι οι ιοί τείνουν να μεταλλάσσονται για να προσαρμόζονται καλύτερα και να μολύνουν περισσότερο. Αυτό κάνει και ο ιός αυτός. Υπάρχουν τρεις μεταλλάξεις αυτή τη στιγμή οι οποίες μολύνουν περισσότερο. Είναι η βρετανική, της Αφρικής και της Βραζιλίας», είπε σημειώνοντας ότι η μετάλλαξη είναι εδώ, είναι παντού, από την Κρήτη μέχρι και την Βόρεια Ελλάδα.
Ερωτηθείς αν αυτές οι μεταλλάξεις είναι επικίνδυνες, αναφερόμενος στη βρετανική και νοτιοαφρικανική δήλωσε πως υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις, παρόλο που δεν είναι πλήρως αποδεδειγμένο, όπως σημείωσε, ότι είναι περισσότερο μεταδοτική αυτή η μετάλλαξη και όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο συνδυάζεται και με μεγαλύτερη θνησιμότητα.
Μάλιστα άφησε το ενδεχόμενο καθολικού lockdown για να σπάσει η πανδημία εφόσον δούμε απότομη αύξηση στην Ελλάδα ενώ τόνισε πως όλα είναι στο τραπέζι.
Σχετικά με την αποτελεσματικότητα των εμβολίων απέναντι σε αυτές τις μεταλλάξεις ο ίδιος είπε πως δυστυχώς ειδικά για τη νοτιαφρικανική μετάλλαξη υπάρχουν ισχυρότατες ενδείξεις ότι τα εμβόλια είναι λιγότερο αποδοτικά.« Όχι καθόλου, αλλά πολύ λιγότερο» επεσήμανε χαρακτηριστικά.
Όπως εξήγησε αυτό το γνωρίζουν από δυο μεγάλες κλινικές μελέτες στο πεδίο που υπάρχουν, της Johnson και της Novamax που γίνονται στη Νότια Αφρική και έδειξαν με μεγάλη σαφήνεια ότι το εμβόλιο είναι πολύ λιγότερο αποτελεσματικό. «Συγκεκριμένα αυτά τα δύο εμβόλια είναι περίπου στο 90% στην Αγγλία και Βόρεια Αμερική και 50% ή και κάτω από 50% στη Νότια Αφρική. Άρα μιλάμε για μεγάλη πτώση αλλά παρόλα αυτά κάπως προστατεύουν», είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Σύψας τόνισε πως στην Ελλάδα έχουμε το εμβόλιο της Pfizer προς το παρόν και υπάρχουν μελέτες – όχι πεδίου αλλά εργαστηριακές – που δείχνουν ότι το εμβόλιο αυτό είναι αποτελεσματικό ακόμα και με τις μεταλλάξεις. «Αυτό όμως μένει να το δούμε και στην πραγματική ζωή και όχι στο εργαστήριο».
Ερωτηθείς για το αν με αυτά τα δεδομένα χρειαστεί και μια δόση αργότερα ανέφερε πως ήδη όλες οι μεγάλες εταιρίες που φτιάχνουν τα εμβόλια ετοιμάζονται για το επόμενο βήμα και αυτό συνίσταται σε μια τρίτη δόση του εμβολίου το οποίο θα είναι ελαφρώς τροποποιημένο έτσι ώστε να καλύπτονται και οι μεταλλάξεις.
Ξαναγυρνάμε στην εποχή της Γουχάν
Σχετικά με το αν υπάρχει περίπτωση κάποιος που έχει ήδη νοσήσει με τον κανονικό κορωνοϊό να ξανανοσήσει με κάποια από αυτές τις μεταλλάξεις δήλωσε πως δυστυχώς υπάρχει αυτή η πιθανότητα ο ιός να παρακάμψει την προηγούμενη ανοσία. Οπότε στην περίπτωση αυτή είναι σαν να έχουμε στην Ελλάδα έναν καινούργιο ιό. Ξαναγυρνάμε πάλι στην εποχή της Γουχάν. Δηλαδή έχουμε έναν καινούργιο ιό για τον οποίο δεν έχουμε ανοσία και ο οποίος επεκτείνεται ταχύτατα στον πληθυσμό.
Όπως ο ίδιος τόνισε αν επικρατήσει το στέλεχος της Νοτίου Αφρικής στην Ελλάδα είναι προφανές ότι η προηγούμενη νόσηση δεν μας καλύπτει. Δεν ξεκινάμε ακριβώς στο μηδέν αλλα πολύ κοντά στο μηδέν. «Είναι ένας καινούργιος ιός που δεν τον γνωρίζουμε και ίσως μας μολύνει περισσότερο από τον παλιό».
Ερωτηθείς αν υπάρχει περίπτωση παράτασης της πανδημίας λόγω των νέων δεδομένων ο ίδιος είπε πως αν οι μολύνσεις με τη βρετανική μετάλλαξη φτάσουν στο 30% και εφόσον υποθέσουμε ότι όντως είναι περισσότερο μεταδοτικό το στέλεχος αυτό κατά 50%, τότε πρέπει να αναμένουμε μέχρι τον Φεβρουάριο απότομη και μεγάλη αύξηση της επιδημίας. Τόνισε επίσης πως και η άνοδος που είδαμε τον Ιανουάριο ίσως να οφείλεται στη μετάλλαξη, όπως συμβαίνει στη Βρετανία και Πορτογαλία. Η μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων φαίνεται ότι οφείλεται στο στέλεχος αυτό το οποίο ανιχνεύουμε τώρα στην Ελλάδα.
Σχετικά με το άνοιγμα γυμνασίων και λυκείων και το αν αυτό θα επηρεάσει την κατάσταση ο ίδιος υπογράμμισε πως πηγαίνουμε με στοιχεία ανά εβδομάδα και έτσι κρίναμε την Παρασκευή ότι είναι ένα ρίσκο που μπορούμε να πάρουμε, ενώ σημείωσε ότι αυτή την βδομάδα θα δούμε την επίδραση του λιανεμπορίου.
Από την πλευρά του ο καθηγητής Μικροβιολογίας Σχολής Δημόσιας Διοίκησης παν. Δυτικής Αττικής, Αλκιβιάδης Βατόπουλος, μιλώντας στο Mega εξέφρασε την ανησυχία των επιστημόνων για τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού και δη για τη νοτιοαφρικανική, που εντοπίστηκε στη Θεσσαλονίκη.
«Οι μεταλλάξεις μεταδίδονται εύκολα και μοιραία θα παρακολουθήσουμε την εξάπλωσή τους σε όλο τον κόσμο» δήλωσε ο κ. Βατόπουλος, ενώ σχολιάζοντας το πώς μπορεί να βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη η αφρικανική μετάλλαξη, έκανε λόγο για «κορυφή του παγόβουνου που συνήθως υπάρχει και δεν βλέπουμε».
«Το σημαντικό μήνυμα είναι όσο περισσότερο κυκλοφορεί ο ιός, όσο τα μέτρα πρόληψης παραμένουν ατελή και όσο καθυστερεί ο εμβολιασμός, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να εμφανιστούν μεταλλάξεις οι οποίες και ανθεκτικές είναι και διασπείρονται πιο γρήγορα. Πρόκειται για μία μάχη του ιού απέναντι στον άνθρωπο» τόνισε ο κ. Βατόπουλος δηλώνοντας πως ακόμα δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για τη συγκεκριμένη μετάλλαξη του κορωνοϊού.
Ο καθηγητής Αναλυτικής Χημείας ΕΚΠΑ, Νίκος Θωμαϊδης, είπε πως «κάθε εβδομάδα που περνάει είναι κρίσιμη» και ότι από την εβδομάδα των Χριστουγέννων μέχρι και σήμερα συστηματικά παρατηρείται αύξηση του ιικού φορτίου στα λύματα, με την τελευταία εβδομάδα να είναι η πιο ανησυχητική καθώς παρατηρήθηκε αύξηση της τάξεως του 42%.
«Αυτό το οποίο αναμένεται να συμβεί μέσα στην επόμενη εβδομάδα είναι αύξηση των κρουσμάτων, πράγμα το οποίο σαφώς οφείλεται στο άνοιγμα των οικονομικών δραστηριοτήτων, στην επιστροφή του κόσμου σε χώρους εργασίας και στην αύξηση της κινητικότητας», δήλωσε μεταξύ άλλων ο ίδιος.