 |
| Φώτο:el.wikipedia.org |
δασκάλου, συγγραφέα
Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΑ: Ο οίκος του Ατρέα ήταν μια από τα σημαντικότερες δυναστείες με χαρακτηριστικά παρουσία στις ιστορίες των αρχαίων Ελλήνων δραματουργών.
Η ΓΕΝΙΑ ΤΟΥ ΠΕΛΟΠΑ: Ο οίκος του Ατρέα ήταν μια από τα σημαντικότερες δυναστείες με χαρακτηριστικά παρουσία στις ιστορίες των αρχαίων Ελλήνων δραματουργών.
Η παράδοση λέει ότι οι απόγονοι του Πέλοπα σχετίζονται στενά με τον αποικισμό και την πολιτική ανάπτυξη σε μεγάλες περιοχές της Πελοποννήσου. Αρκετά από τα αδέρφια του Ατρέα, για παράδειγμα, πιστεύεται ότι βασίλευαν σε σημαντικές πόλεις της ανατολικής Πελοποννήσου, όπως η Τροιζήνα, η Σικυώνα, και η Επίδαυρος. Ο Ατρέας και ο Θυέστης ήταν στενά συνδεδεμένοι με την Αργολίδα, που περιλαμβάνει τις ιστορικές πόλεις του Άργους, τις Μυκήνες, την Τίρυνθα.
Ο ΦΟΝΟΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΙΠΠΟΥ: Όταν τα δυο αδέλφια ενηλικιώθηκαν, θέλησαν από κοινού να εκδιώξουν από το θρόνο της Ολυμπίας τον εκεί βασιλιά Χρύσιππο. Ο Χρύσιππος ήταν ετεροθαλής αδελφός τους, γιος του Πέλοπα από την Αστυόχη, μία Νύμφη την οποία ο Πέλοψ είχε παντρευτεί πριν από την Ιπποδάμεια. Καθώς ο Χρύσιππος ήταν ο μεγαλύτερος γιος, θα κληρονομούσε το βασίλειο του Πέλοπα. Έτσι, Ατρέας και Θυέστης από κοινού, δολοφόνησαν το Χρύσιππο, υπό την καθοδήγηση της μητέρας τους. Μετά το φόνο του Χρυσίππου, τα δυο αδέλφια, μαζί με την μητέρα τους, Ιπποδάμεια, κατέφυγαν στο Άργος.
Ο ΦΟΝΟΣ ΤΟΥ ΧΡΥΣΙΠΠΟΥ: Όταν τα δυο αδέλφια ενηλικιώθηκαν, θέλησαν από κοινού να εκδιώξουν από το θρόνο της Ολυμπίας τον εκεί βασιλιά Χρύσιππο. Ο Χρύσιππος ήταν ετεροθαλής αδελφός τους, γιος του Πέλοπα από την Αστυόχη, μία Νύμφη την οποία ο Πέλοψ είχε παντρευτεί πριν από την Ιπποδάμεια. Καθώς ο Χρύσιππος ήταν ο μεγαλύτερος γιος, θα κληρονομούσε το βασίλειο του Πέλοπα. Έτσι, Ατρέας και Θυέστης από κοινού, δολοφόνησαν το Χρύσιππο, υπό την καθοδήγηση της μητέρας τους. Μετά το φόνο του Χρυσίππου, τα δυο αδέλφια, μαζί με την μητέρα τους, Ιπποδάμεια, κατέφυγαν στο Άργος.
Η Ιπποδάμεια, λίγους μήνες αργότερα, έφυγε για τη Μίδεια όπου και πέθανε. Μετά από κάποιο χρησμό ο Πέλοπας πήρε τα οστά της και τα μετέφερε στην Ηλεία όπου και τα έθαψε στην Ιερά Άλτη της Ολυμπίας, σε ένα είδος ναού πρός τιμήν της,το γνωστό Ιπποδάμειον. Εκεί, μια φορά το χρόνο, επιτρεπόταν να εισέρχονται γυναίκες οι οποίες έκαναν θυσίες. Ο Ατρέας και ο Θυέστης τελικά εγκαταστάθηκαν κοντά στις Μυκήνες, οι οποίες είχαν για βασιλιά τον εγγονό του Περσέα, Ευρυσθέα, που εμπλέκεται και στην ιστορία των Άθλων του Ηρακλή. Ο πατέρας του Ευρυσθέα είχε παντρευτεί μια από τις κόρες του Πέλοπα κι έτσι ο Ευρυσθέας ήταν συγχρόνως ανιψιός των δύο αδερφών.
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΘΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΔΥΜΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ: Όταν πέθανε ο Ευρυσθέας, ένας χρησμός προφήτεψε ότι ένας από τους δύο γιους του Πέλοπα θα κληρονομήσει το θρόνο του. Τα δυο αδέλφια αρχικά συμφώνησαν να βασιλεύουν εναλλάξ. Ο Ατρέας, πήρε για σύζυγό του την Αερόπη, με την οποία απέκτησε δυο γιους [Αγαμέμνων, Μενέλαος]. Τα δυο αδέλφια, κυνηγημένα ακόμη από τις Ερινύες και τις τύψεις τους για το φόνο του Χρυσίππου, έταξαν στη θεά Άρτεμη μια θυσία για να απαλλαγούν από το άγος του φόνου. Ο Ατρέας, λοιπόν, έψαξε ανάμεσα στα κοπάδια του να βρει το καλύτερο πρός θυσία ζωο, και πραγματικά βρήκε ένα χρυσόμαλλο αρνί, που αφού το θυσίασε, έδωσε στη σύζυγό του Αερόπη το δέρμα του να το φυλάξει. Αυτή όμως το έδωσε κρυφά στο Θυέστη με τον οποίο διατηρούσε παράνομη σχέση. Πονηρά σκεπτόμενος ο Θυέστης, διέδωσε ότι κάποιος χρησμός προέβλεψε πως, όποιος από τα δυο αδέλφια είχε ένα χρυσόμαλλο αρνί στο κοπάδι του, θα είναι και ο βασιλιάς.
Ο ΜΥΚΗΝΑΪΚΟΣ ΘΡΟΝΟΣ ΚΑΙ ΟΙ ΔΙΔΥΜΟΙ ΑΔΕΛΦΟΙ: Όταν πέθανε ο Ευρυσθέας, ένας χρησμός προφήτεψε ότι ένας από τους δύο γιους του Πέλοπα θα κληρονομήσει το θρόνο του. Τα δυο αδέλφια αρχικά συμφώνησαν να βασιλεύουν εναλλάξ. Ο Ατρέας, πήρε για σύζυγό του την Αερόπη, με την οποία απέκτησε δυο γιους [Αγαμέμνων, Μενέλαος]. Τα δυο αδέλφια, κυνηγημένα ακόμη από τις Ερινύες και τις τύψεις τους για το φόνο του Χρυσίππου, έταξαν στη θεά Άρτεμη μια θυσία για να απαλλαγούν από το άγος του φόνου. Ο Ατρέας, λοιπόν, έψαξε ανάμεσα στα κοπάδια του να βρει το καλύτερο πρός θυσία ζωο, και πραγματικά βρήκε ένα χρυσόμαλλο αρνί, που αφού το θυσίασε, έδωσε στη σύζυγό του Αερόπη το δέρμα του να το φυλάξει. Αυτή όμως το έδωσε κρυφά στο Θυέστη με τον οποίο διατηρούσε παράνομη σχέση. Πονηρά σκεπτόμενος ο Θυέστης, διέδωσε ότι κάποιος χρησμός προέβλεψε πως, όποιος από τα δυο αδέλφια είχε ένα χρυσόμαλλο αρνί στο κοπάδι του, θα είναι και ο βασιλιάς.
Ο Ατρέας, που πίστευε ότι έχει το ιδιαίτερο αυτό ζωο, ζήτησε από την Αερόπη το δέρμα του για να το παρουσιάσει. Αυτή όμως είπε ότι είχε χαθεί. Έτσι, χάρις στο τέχνασμά του, ο Θυέστης, που βρέθηκε “κάτοχος” του χρυσόμαλλου δέρματος, έγινε “δικαιωματικά” μοναδικός βασιλιάς. Μάλιστα υποσχέθηκε στον αδικημένο αδελφό του, αλαζονικά και ειρωνικά, ότι θα του δώσει ξανά τον θρόνο αν ποτέ ο ήλιος αποφάσιζε να ανατείλει από τη δύση και να δύσει στην ανατολή! Όμως, ο Δίας, λέει ο μύθος, θέλοντας να τιμωρήσει τον απατεώνα και μοιχό αδελφό, άλλαξε τη φορά του ήλιου κι έτσι αναγκαστικά ο Ατρέας πήρε ξανά το θρόνο. Και όταν ο Ατρέας απευθύνθηκε στον Ερμή για να τον βοηθήσει να βρει το χρυσόμαλλο δέρμα, με την μεσολάβηση του Δία του αποκαλύφθηκε όχι μόνο αυτό, αλλά και η παράνομη σχέση της Αερόπης με τον Θυέστη! Τότε ο Ατρέας εκδίωξε από την πόλη και τους δυο και έγινε αποκλειστικός βασιλιάς της Τίρυνθας, των Μυκηνών και της Ηλείας, αφού στο μεταξύ είχε ήδη πεθάνει και ο Πέλοπας.
ΘΥΕΣΤΕΙΟ ΓΕΥΜΑ: Επειδή όμως ο Ατρέας ήθελε να εκδικηθεί τον αδελφό του για την ατίμωση στο πρόσωπό του, την άδικη αρπαγή του θρόνου του, αλλά και την απιστία της γυναίκας του, εξύφανε ένα πολύ φοβερό, σατανικό, σχέδιο: Σκότωσε πρώτα τους γιους του Θυέστη και έπειτα κάλεσε τον ίδιο σε ένα δείπνο «συμφιλίωσης». Στο δείπνο αυτό ο Ατρέας προσέφερε ως φαγητό τα κατακρεουργημένα και ψημένα παιδιά του Θυέστη. [Εδώ έχουμε ένα ακόμη ανοσιούργημα.
ΘΥΕΣΤΕΙΟ ΓΕΥΜΑ: Επειδή όμως ο Ατρέας ήθελε να εκδικηθεί τον αδελφό του για την ατίμωση στο πρόσωπό του, την άδικη αρπαγή του θρόνου του, αλλά και την απιστία της γυναίκας του, εξύφανε ένα πολύ φοβερό, σατανικό, σχέδιο: Σκότωσε πρώτα τους γιους του Θυέστη και έπειτα κάλεσε τον ίδιο σε ένα δείπνο «συμφιλίωσης». Στο δείπνο αυτό ο Ατρέας προσέφερε ως φαγητό τα κατακρεουργημένα και ψημένα παιδιά του Θυέστη. [Εδώ έχουμε ένα ακόμη ανοσιούργημα.
Η οικογενειακή ρίζα-καταγωγή του Ατρέα ξύπνησε τα άγρια ένστικτά του και μιμούμενος τον προππάπο του Τάνταλο, πραγματοποιεί και αυτός μια παρόμοιας μορφής βαναυσότητα, ένα ειδεχθές έγκλημα, επιβεβαιώνοντας και την κατάρα που πήραν από τον πατέρα τους Πέλοπα, μετά το φόνο του Χρυσίππου, να αλληλοσκοτώνεται το γένος τους]. Ανέμειξε, μάλιστα, το αίμα των παιδιών με κρασί, για να συνοδεύσει το «δείπνο». Αφού λοιπόν όντως ο Θυέστης ήρθε και παραβρέθηκε στο γεύμα αυτό και έφαγε και ήπιε, με το πέρας αυτού, ο Ατρέας του έδειξε τα κομμένα κεφάλια και χέρια των παιδιών του, αποκαλύπτοντάς του τι ακριβώς ήταν αυτό που έφαγε και ήπιε. Ο Θυέστης, υπερβολικά συντετριμμένος μετά από αυτό, κατέφυγε στη Θεσπρωτία. Ενδιάμεσα, τυφλωμένος από οργή και μίσος, οδήγηθηκε σε ένα Μαντείο για να μάθει τι μπορούσε να κάνει για να ξεπληρώσει το κακό που του ‘κανε ο αδελφός του.
Εκεί άκουσε έναν παράδοξο και παράλογο χρησμό: “Αν ο Θυέστης κάνει ένα γιο με την ίδια του την … κόρη, ο γιος αυτός θα σκότωνε τον Ατρέα! Έτσι ο Θυέστης νυμφεύτηκε την ίδια του την κόρη, Πελοπία, γεννώντας από τον άνομο αυτό γάμο έναν γιο, τον Αίγισθο, ο οποίος αργότερα πράγματι σκότωσε τον θείο του Ατρέα.
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ: Κάποιοι άλλοι αρχαίοι ιστοριογράφοι, όμως, λένε ότι επειδή και ο Θυέστης διεκδικούσε την βασιλεία, ο Ατρέας απευθύνθηκε στον Δία ζητώντας του την βοήθεια για να απαλλαγεί από τις διεκδικήσεις του αδελφού του και ο Ζεύς μεσολάβησε στον Ήλιο από τον οποίο ζήτησε να πραγματοποιήσει μια αναστροφή. Ένα πρωτόγνωρο γεγονός που γνώριζε μόνο ο Ατρέας ότι θα μπορούσε να γίνει και μπορούσε να το χρησιμοποιήσει. Έτσι, όταν ζήτησε από τον Θυέστη να ορκιστεί πως θα παραιτηθεί από κάθε διεκδίκηση όταν θα πραγματοποιούνταν αυτό που θα του έλεγε, ο Θυέστης θεωρώντας κάτι τέτοιο αδιανόητο αποδέχθηκε τον όρκο. Και όταν αυτό συνέβη, δηλαδή η αλλαγή της πορείας του ήλιου, ο Θυέστης έφυγε στη Θεσπρωτία σταματώντας κάθε διεκδίκηση και έτσι ο Ατρέας έγινε βασιλιάς της Τίρυνθας, των Μυκηνών και της Ηλείας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Απολλόδωρος, βιβλιοθηκη, 2,56. 3,131. 5,10-14. Ευριπίδης, Ηλέκτρα. Ησίοδος, Ηοίαι, 195,α. Όμηρος, Ιλιάδα 2, 106. Παυσανίας, Περιηγήσεις, 2,16. 2,18, 1.9. Στράβων, Γεωγραφικά, 372, Θουκιδίδης, Ιστορία, 1,9.
1. Αναφέρει σχετικά ο Παυσανίας: «θύουσι τη Ιπποδαμεία και άλλα εις τιμήν δρώσιν αυτής». Με το «δρώσιν αυτής» μάλλον εννοεί τα Ηραία, που ήταν αγώνες που είχε διοργανώσει η Ιπποδάμεια.
2. Η Πελοπία [ή Πελοπεία], από ντροπή για την αιμομιξία, έδωσε τον Αίγισθο σε έναν βοσκό που λυπήθηκε το μωρό και το πήγε στον Ατρέα! Ο Ατρέας ανύποπτος μεγάλωσε τον Αίγισθο και τον αγαπούσε σαν δικό του παιδί. Όταν ο Αίγισθος ενηλικιώθηκε έμαθε την αλήθεια για την καταγωγή του και σκότωσε τον Θείο και πατριό του.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
ΜΙΑ ΑΛΛΗ ΑΠΟΨΗ: Κάποιοι άλλοι αρχαίοι ιστοριογράφοι, όμως, λένε ότι επειδή και ο Θυέστης διεκδικούσε την βασιλεία, ο Ατρέας απευθύνθηκε στον Δία ζητώντας του την βοήθεια για να απαλλαγεί από τις διεκδικήσεις του αδελφού του και ο Ζεύς μεσολάβησε στον Ήλιο από τον οποίο ζήτησε να πραγματοποιήσει μια αναστροφή. Ένα πρωτόγνωρο γεγονός που γνώριζε μόνο ο Ατρέας ότι θα μπορούσε να γίνει και μπορούσε να το χρησιμοποιήσει. Έτσι, όταν ζήτησε από τον Θυέστη να ορκιστεί πως θα παραιτηθεί από κάθε διεκδίκηση όταν θα πραγματοποιούνταν αυτό που θα του έλεγε, ο Θυέστης θεωρώντας κάτι τέτοιο αδιανόητο αποδέχθηκε τον όρκο. Και όταν αυτό συνέβη, δηλαδή η αλλαγή της πορείας του ήλιου, ο Θυέστης έφυγε στη Θεσπρωτία σταματώντας κάθε διεκδίκηση και έτσι ο Ατρέας έγινε βασιλιάς της Τίρυνθας, των Μυκηνών και της Ηλείας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ: Απολλόδωρος, βιβλιοθηκη, 2,56. 3,131. 5,10-14. Ευριπίδης, Ηλέκτρα. Ησίοδος, Ηοίαι, 195,α. Όμηρος, Ιλιάδα 2, 106. Παυσανίας, Περιηγήσεις, 2,16. 2,18, 1.9. Στράβων, Γεωγραφικά, 372, Θουκιδίδης, Ιστορία, 1,9.
1. Αναφέρει σχετικά ο Παυσανίας: «θύουσι τη Ιπποδαμεία και άλλα εις τιμήν δρώσιν αυτής». Με το «δρώσιν αυτής» μάλλον εννοεί τα Ηραία, που ήταν αγώνες που είχε διοργανώσει η Ιπποδάμεια.
2. Η Πελοπία [ή Πελοπεία], από ντροπή για την αιμομιξία, έδωσε τον Αίγισθο σε έναν βοσκό που λυπήθηκε το μωρό και το πήγε στον Ατρέα! Ο Ατρέας ανύποπτος μεγάλωσε τον Αίγισθο και τον αγαπούσε σαν δικό του παιδί. Όταν ο Αίγισθος ενηλικιώθηκε έμαθε την αλήθεια για την καταγωγή του και σκότωσε τον Θείο και πατριό του.
Πηγή: ΕΝΤΥΠΗ LARISSANET
