Το νομοσχέδιο για τα εργασιακά αποτελεί την πλέον «εκρηκτική» πολιτικά μεταρρύθμιση που σχεδιάζει η κυβέρνηση ήδη από την εποχή του Γιάννη Βρούτση στο υπουργείο Εργασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι, αν και το νομοσχέδιο είναι έτοιμο ήδη από τον περασμένο Οκτώβριο και έχει παρουσιασθεί στο υπουργικό συμβούλιο, έκτοτε η διαδικασία για την κατάθεσή του στη Βουλή παραμένει «παγωμένη», παρότι μάλιστα είχαν αναληφθεί και σχετικές δεσμεύσεις στους Θεσμούς. Στην τελευταία αξιολόγηση από τους Θεσμούς, η κυβέρνηση επικαλέσθηκε την αλλαγή πολιτικής ηγεσίας στο υπουργείο Εργασίας, όπου τοποθετήθηκε ο Κωστής Χατζηδάκης, ως λόγο για την καθυστέρηση της κατάθεσης του νομοσχεδίου.
Πλέον, το Eurogroup δεν αφήνει άλλα περιθώρια στην κυβέρνηση για αναβολές. Όπως τόνισε ο επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων, Πάολο Τζεντιλόνι, μετά τη χθεσινή συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών, για να ολοκληρωθεί επιτυχώς η 10η αξιολόγηση, που συνδέεεται με την έγκριση μέτρων ελάφρυνσης χρέους 640 εκατ. ευρώ, η Ελλάδα θα πρέπει να εφαρμόσει τις συμφωνημένες μεταρρυθμίσεις σε πέντε βασικά πεδία, ανάμεσά τους και τα εργασιακά (τα άλλα είναι η εφαρμογή του πτωχευτικού νόμου, η αντιμετώπιση των καθυστερούμενων οφειλών του Δημοσίου, η απλοποίηση αδειών για επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις στη Δικαιοσύνη).
Το νομοσχέδιο για τα εργασιακά, όπως έχει συμφωνηθεί με τους Θεσμούς από το περασμένο φθινόπωρο, δεν αναμένεται να έχει σημαντικές αλλαγές στις βασικές του διατάξεις, που αναμένεται να προκαλέσουν θύελλα αντιδράσεων, ιδίως εκείνες που αφορούν τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας και οδηγούν σε «ξήλωμα» του οκτάωρου. Ο Κωστής Χατζηδάκης έχει προαναγγείλει ότι θα ενσωματωθούν στο νομοσχέδιο και διατάξεις για την τηλεργασία, οι οποίες επίσης αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον, καθώς δεν αποκλείεται να επιχειρηθεί η επιβολή τηλεργασίας χωρίς τη σύμφωνη γνώμη των εργαζομένων (με διευθυντικό δικαίωμα), κατά τα πρότυπα των διατάξεων που εφαρμόσθηκαν εκτάκτως την περίοδο της πανδημίας.
Οι διατάξεις του εργασιακού νομοσχεδίου που θα προκαλέσουν τις εντονότερες αντιδράσεις:
Για τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις θα μπορούν να απασχολούν εργαζομένους έως 10 ώρες ημερησίως κατά μέγιστο, χωρίς πρόσθετη αμοιβή, εφόσον εντός του ίδιου εξαμήνου εξοφλούν τις ώρες με αντίστοιχη μείωση ωρών ή ρεπό ή ημέρες άδειας. Όπως λένε εργατολόγοι, τέτοιες δυνατότητες διευθέτησης του χρόνου εργασίας δίνει και ο νόμος 3986/2011, που θέτει όμως ως προϋπόθεση τη συμφωνία της επιχείρησης με το σωματείο εργαζομένων. Η νέα προτεινόμενη ρύθμιση, όμως, δίνει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να επιβάλλουν τη διευθέτηση χρόνου εργασίας που θεωρούν ότι συμβαδίζει με τις ανάγκες της λειτουργίας τους (π.χ. εποχικές ανάγκες), υποβάλλοντας μόνο ένα τεκμηριωμένο αίτημα στο Ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ).
Για τις υπερωρίες, το νομοσχέδιο καταργεί το ειδικό ανώτατο όριο υπερωριακής απασχόλησης των 90 ωρών ετησίως που ισχύει για τη βιομηχανία και τη βιοτεχνία και το ανεβάζει στις 120 ώρες, που ισχύουν για τους υπόλοιπους κλάδους της οικονομίας. Με αυτό τον τρόπο θα μειωθεί το κόστος υπερωριών στις βιομηχανικές επιχειρήσεις, δεδομένου ότι η αμοιβή για τις υπερωρίες (προσαύξηση ωρομισθίου κατά 60%) θα εφαρμόζεται από τις 120 ώρες και πάνω και όχι από τις 90.
Για την εργασία τις Κυριακές, το πολυνομοσχέδιο ανοίγει το δρόμο για την προσθήκη και νέων επιχειρήσεων στη λίστα αυτών που επιτρέπεται να λειτουργούν τις Κυριακές.
Για το συνδικαλιστικό νόμο και τις απεργίες, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονική ψηφοφορία για τη λήψη αποφάσεων για απεργίες και διάθεση προσωπικού που θα αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 40% ως προσωπικό ασφαλείας για τις απεργίες.
Για την εργασία τις Κυριακές, το πολυνομοσχέδιο ανοίγει το δρόμο για την προσθήκη και νέων επιχειρήσεων στη λίστα αυτών που επιτρέπεται να λειτουργούν τις Κυριακές.
Για το συνδικαλιστικό νόμο και τις απεργίες, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ηλεκτρονική ψηφοφορία για τη λήψη αποφάσεων για απεργίες και διάθεση προσωπικού που θα αντιστοιχεί τουλάχιστον στο 40% ως προσωπικό ασφαλείας για τις απεργίες.
