Σε αντίθεση με τις εορταστικές εκδηλώσεις των προηγούμενων ετών και εν όψει τον επιβαλλόμενων αυστηρών υγειονομικών μέτρων, έγινε η εκδήλωση κυρίως στο Ναό της Ευαγγελίστριας την Ν. Επιδαύρου, με δοξολογία και την εκφώνηση του πανηγυρικού από τον πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου δήμου Επιδαύρου κ. Φ. Οψιμούλη.
Στη συνέχεια, επακολούθησε επιμνημόσυνη δέηση στο μνημείο και κατάθεση στεφάνου μόνο από την Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Η τήρηση των μέτρων δεν επέτρεψε την παρουσία του κόσμου που συνήθως προσερχόταν και συμμετείχε στις εκδηλώσεις.
Προς απόδοση της δέουσας τιμής στο σπουδαίο ιστορικό γεγονός της ψήφισης του Α’ Συνταγματικού χάρτη της ανεξάρτητης Ελληνικής Πολιτείας, παρατίθεται επ’ αυτού αναφορά του βουλευτή:
«Ευρισκόμενοι στο χώρο της πρώτης Εθνοσυνέλευσης των Ελλήνων οφείλουμε πρωτίστως να ανατρέξουμε στην Επανάσταση του 1821, στις ρίζες, τον χαρακτήρα και τους αιματηρούς αλλά απαράμιλλης ανδρείας αγώνες των επαναστατημένων ρωμαϊκών πληθυσμών σε όλη την έκταση της τότε Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.
Η Επανάσταση του ‘21 δεν ήταν ένα τοπικό γεγονός αλλά είχε παγκόσμια σημασία. Υπήρξε μια πρώιμη εθνική επανάσταση εμπνευσμένη από το πρότυπο της Γαλλικής κατά της ισλαμικής κυριαρχίας στο χώρο της Ανατολής. Ήταν μια επανάσταση που είχε ως γενέθλια ημερομηνία την 22α Φεβρουαρίου του 1821, όταν ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πέρασε τον Προύθο, ύψωσε τη σημαία της Επανάστασης και δύο μέρες μετά εξέδωσε την προκήρυξη- κάλεσμα. «Μάχου υπέρ πίστεως και πατρίδος». Αυτό ήταν το γεγονός που πυροδότησε τις ελληνικές εξεγέρσεις σε διάφορα μέρη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με πιο πετυχημένη απ’όλες αυτή του Μοριά.
-Εθνική, ως έχουσα ηγεσία εμπνευσμένη από τη Γαλλική Επανάσταση.
-Θρησκευτική, των Χριστιανών κατά των κυρίαρχων μουσουλμάνων, γιατί ήταν δεύτερης και τρίτης κατηγορίας πολίτες, υφιστάμενοι πλείστες όσες διακρίσεις ένεκα του θρησκεύματός τους.
Και τρίτον κοινωνική- ταξική, ως μάχη των απόκληρων Ρωμιών, γιατί αυτοί ήσαν οι οικονομικά δυναστευόμενοι πολίτες μέσα από την απλοϊκή μουσουλμανική δομή που καθόριζε τις ενδοοθωμανικές σχέσεις.
Αυτή η πολλαπλή σημασία θα εκφραστεί με την πανελλήνια κινητοποίηση. Σε κάθε μέρος του Ελληνικού κόσμου θα πυροδοτηθούν ελληνικές εξεγέρσεις, με πιο επιτυχημένη απ’όλες, αυτή του Μοριά.
Μέσα στη λαίλαπα του αγώνα, στον τόπο αυτό, πριν από 199 χρόνια, έλαβε χώρα η πρώτη συνέλευση νομοθετικού σώματος του υπό σύσταση Ελληνικού κράτους, ορίστηκε ο τρόπος πολιτικής οργάνωσης και λειτουργίας του και ψηφίστηκε το Α’ Σύνταγμα της Επαναστατημένης Ελλάδας.
Μνημειώδης έμεινε η Διακήρυξη της Ανεξαρτησίας (1-1-1822), με την οποία «το Ελληνικόν Έθνος εκήρυξεν ενώπιον Θεού και ανθρώπων την πολιτικήν αυτού ύπαρξιν και ανεξαρτησίαν».
Στην πρώτη Εθνοσυνέλευση της Επιδαύρου, λίγους μήνες μετά την έναρξη του εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα και διαρκουσών των εχθροπραξιών, οι επαναστατημένοι Έλληνες διακήρυξαν τη θέλησή τους να θεμελιώσουν ένα κράτος δικαίου και να ανακτήσουν την ελευθερία και τα δικαιώματά τους τα οποία «η φύσις ενέσπειρε βαθέως εις την καρδίαν των ανθρώπων και τα οποία οι νόμοι, σύμφωνοι με την φύσιν, καθιέρωσαν και καμία τυραννία δεν εδύνατο να τα εξαλείψη», όπως χαρακτηριστικά αναφέρει το κείμενο της Διακήρυξης.
Κορυφαία στιγμή της πολιτικής ιστορίας της νεότερης Ελλάδας σε επίπεδο εθνικής πολιτειακής ρύθμισης, που εδραίωσε στη συνείδηση της ελληνικής κοινωνίας το συνταγματισμό ως το θεμελιώδες και αναγκαίο κριτήριο πολιτικής νομιμότητας, ήταν η ψήφιση από την Α΄ Εθνοσυνέλευση του «Προσωρινού Πολιτεύματος της Ελλάδος» του πρώτου ελληνικού Συντάγματος τον Ιανουάριο του 1822.
Το πρώτο Σύνταγμα της Ελλάδος, εμπνεόμενο από τις φιλελεύθερες και δημοκρατικές αρχές του Διαφωτισμού, προέβλεπε την προστασία των ατομικών και πολιτικών δικαιωμάτων, την αρχή της αντιπροσώπευσης και την αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Περιελάμβανε 110 σύντομες παραγράφους χωρισμένες σε «τίτλους» και «τμήματα» και όριζε ότι η «Διοίκησις» αποτελείτο από το «Βουλευτικόν» και το «Εκτελεστικόν», δύο συλλογικά όργανα με ενιαύσια θητεία, το «Δικαστικόν» θα ήταν ανεξάρτητο όργανο και η απονομή της δικαιοσύνης θα γινόταν από τα «Κριτήρια» (τα δικαστήρια).
Η πραγματική, όμως, αξία του Συντάγματος της Επιδαύρου είναι διαχρονική: Σε μία περίοδο που ελάχιστα κράτη στον κόσμο διέθεταν γραπτά συντάγματα, ο πρώτος αυτός καταστατικός χάρτης της Ελλάδος σηματοδότησε μία νέα εποχή που αναδυόταν, αυτής των εθνικών κρατών, των πολιτικών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας.
Στην πρώτη Εθνική Συνέλευση, οι Έλληνες, με ένα βαθιά δημοκρατικό τρόπο και εμπνεόμενοι από τις αρχές της πολιτικής αυτοδιάθεσης και της ατομικής ελευθερίας έθεσαν τα θεμέλια για ένα ελεύθερο κράτος δικαίου. Με αυτή τη λαμπρή ιστορική παρακαταθήκη που κληρονομήσαμε συνεχίζουμε να αγωνιζόμαστε και σήμερα γιατί οι αγώνες για ελευθερία, δημοκρατία, αλληλεγγύη και αξιοπρέπεια δεν σταματούν ποτέ.
