Δοκός: Η μικροσκοπική κουκίδα στον Αργοσαρωνικό με το αρχαιότερο στον κόσμο ναυάγιο

Η νήσος Δοκός, στο στενό ανάμεσα στην Ύδρα, την Ερμιόνη και τις Σπέτσες, είναι ένα άγονο και μικροσκοπικό κομμάτι γης μέσα στη θάλασσα, με ένα από τα αρχαιότερα ναυάγια στον κόσμο.

 Κατοικήθηκε -σύμφωνα με τις πηγές- τη νεολιθική εποχή (περί τα τέλη της 5ης χιλιετίας π.Χ.), και κατά την πρωτοελλαδική εποχή (3η χιλιετία π.Χ) παρουσίασε μια αύξηση στον πληθυσμό της, κυρίως λόγω της εξέλιξης της ναυσιπλοΐας.

Η αρχική της ονομασία ήταν Απεροπία, λόγω της άπειρης θέας που χαίρει εξαιτίας της στρατηγικής της θέσης, ενώ μετονομάστηκε σε Δοκός (ο Δοκός) κατά τη Βυζαντινή περίοδο, καθώς αποτελεί πέρασμα προς την Ύδρα και την Ερμιόνη.

Η σημασία του νησιού, παρά το μικρό του μέγεθος, ήταν τεράστια, μιας και λόγω της γεωγραφικής του θέσης ήλεγχε το θαλάσσιο χώρο της Λακωνίας και τον κόλπο της Αργολίδας. Συχνά μάλιστα χρησιμοποιούνταν και ως ορμίσκος, ενώ κατά την Επανάσταση του 1821 χρησιμοποιήθηκε από τον στόλο της Ύδρας ως χειμερινό αγκυροβόλι. Σήμερα, έχει ελάχιστους κατοίκους, κυρίως ψαράδες. Αξίζει να επισκεφτεί κανείς τη Δοκό, αφενός για την άγρια ομορφιά της και αφετέρου για να θαυμάσει το πανάρχαιο ναυάγιο που χρονολογείται στο δεύτερο μισό της 3ης χιλιετίας π.Χ.

Ο ερευνητής των βυθών, Peter Throckmorton, ήταν εκείνος που ανακάλυψε το καλοκαίρι του 1975 το ναυάγιο. Μετά από λίγο καιρό επέστρεψε στο Δοκό συνοδευόμενος από τον αρχαιολόγο Γιώργο Παπαθανασόπουλο με τον οποίο χρονολόγησαν τα κεραμικά, που είχε ανακαλύψει ο Throckmorton, στην πρωτοελλαδική εποχή και διατύπωσαν την υπόθεση ότι επρόκειτο για ναυάγιο του 2200 π.Χ. περίπου.

Κατόπιν, σε δύο διερευνητικές αποστολές (1975 και 1977) τα ευρήματα χρονολογήθηκαν με μεγαλύτερη ακρίβεια στην δεύτερη πρωτοελλαδική περίοδο (2700-2200/2100 π.Χ.). Τότε διαπιστώθηκε ότι πρόκειται σίγουρα για το αρχαιότερο ναυάγιο στον κόσμο. Στο νησί βρίσκεται, επίσης, και ο ομώνυμος φάρος Δοκού, που κατασκευάστηκε το 1923 και έχει ύψος 9 μέτρα, καθώς και τα ερείπια ενός Βυζαντινού- Ενετικού κάστρου.