Η χώρα μας έχει θεσπίσει αυστηρό νομοθετικό πλαίσιο για την προστασία των ζώων συντροφιάς κατ’ εφαρμογή της κοινοτικής νομοθεσίας.
Για να αποφευχθούν φαινόμενα τυχόν δόλιας παρουσίασης εμπορικών μετακινήσεων ως μη εμπορικού χαρακτήρα, σας παραθέτουμε εν ολίγοις τα κύρια σημεία των σχετικών διατάξεων
• «Ζώο συντροφιάς»: Ως ζώα συντροφιάς, σύμφωνα με τη νομοθεσία εννοούνται μεταξύ άλλων ειδών οι α) σκύλοι (Canis lupus familiaris), και β) γάτες (Felis silvestris catus), τα οποία συνοδεύουν τον ιδιοκτήτη τους ή ένα εξουσιοδοτημένο πρόσωπο κατά τη διάρκεια της μη εμπορικού χαρακτήρα μετακίνησης, και τα οποία διατελούν κατά τη διάρκεια της εν λόγω μη εμπορικού χαρακτήρα μετακίνησης υπό την ευθύνη του ιδιοκτήτη ή του εξουσιοδοτημένου προσώπου και τα οποία δεν προορίζονται για πώληση ή μεταβίβαση σε άλλο ιδιοκτήτη.(Άρθρο 3 του ΕΚ 576/2013).
• Εφόσον τα ζώα συνοδεύονται από ένα άλλο φυσικό πρόσωπο πλην του ιδιοκτήτη: εκτός από το διαβατήριο του ζώου, το φυσικό πρόσωπο πρέπει να φέρει γραπτή δήλωση του ιδιοκτήτη (Υπεύθυνη δήλωση του Ν 1599/86) η οποία τον εξουσιοδοτεί να πραγματοποιήσει τη μη εμπορικού χαρακτήρα μετακίνηση του ζώου εκ μέρους του ιδιοκτήτη και επίσης να αποδεικνύεται ότι η μετακίνηση του ζώου αποτελεί μέρος της μετακίνησης του ιδιοκτήτη (π.χ. να επισυνάπτεται αντίγραφο της κάρτας επιβίβασης ή το αεροπορικό εισιτήριο του ιδιοκτήτη που να αποδεικνύει ότι έχει προηγηθεί, εντός 5 ημερών πριν, ή θα πραγματοποιηθεί εντός 5 ημερών μετά).
Η δήλωση αυτή ισχύει για τις μη εμπορικού χαρακτήρα μετακινήσεις ζώων συντροφιάς τόσο μεταξύ κρατών μελών όσο και από τρίτες χώρες. Επίσης, τα ζώα αυτά δεν προορίζονται σε καμία περίπτωση για πώληση ή για μεταβίβαση σε άλλο ιδιοκτήτη κατά τη μετακίνησή τους. Στην περίπτωση που το ζώο υιοθετείται από κάτοικο εξωτερικού, η πληρεξουσιοδότηση που αποδεικνύει την υιοθεσία πρέπει να φέρει την επισημείωση της Χάγης.
• «Ιδιοκτήτης»: ως ιδιοκτήτης ορίζεται το φυσικό πρόσωπο που αναφέρεται ως ιδιοκτήτης στο έγγραφο αναγνώρισης.(Άρθρο 3 του ΕΚ 576/2013).
• «Εξουσιοδοτημένο πρόσωπο»: ως εξουσιοδοτημένο πρόσωπο ορίζεται το φυσικό πρόσωπο που φέρει έγγραφη εξουσιοδότηση από τον ιδιοκτήτη να διενεργήσει τη μη εμπορική μετακίνηση του ζώου συντροφιάς εκ μέρους του ιδιοκτήτη. (Άρθρο 3 του ΕΚ 576/2013).
• Υιοθεσία – κατοχή ζώου.
Κάθε πολίτης μπορεί να αποκτήσει ζώο συντροφιάς είτε δια της υιοθεσίας από τον οικείο Δήμο και να αποδεικνύεται με επίσημα έγγραφα αυτών-βεβαίωση του οικείου Δήμου ή του συμβολαίου υιοθεσίας (Άρθρο 9 Ν4039/12 ) είτε δια της αγοράς από φυσικό ή νομικό πρόσωπο που έχει άδεια εκτροφής αναπαραγωγής και εμπορίας ζώων συντροφιάς (Άρθρο 6 Ν4039/12).
• Οι Δήμοι οφείλουν να συμπληρώνουν με ευθύνη, προσοχή και υπευθυνότητα, τα έγγραφα παραχώρησης ζώων συντροφιάς και εφόσον δέχονται αίτηση από πολίτη, να ελέγχουν μέσω της διαδικτυακής ηλεκτρονικής βάσης Δεδομένων του ΥπΑΑΤ τον αριθμό ζώων που αντιστοιχεί στα στοιχεία του αιτούντα, προκειμένου να αποφεύγονται δόλιες και κατ εξακολούθηση μεταβιβάσεις ζώων συντροφιάς και να διασφαλίζεται η ιχνηλασιμότητα. Η πληθώρα αιτημάτων από το ίδιο πρόσωπο για υιοθεσία αδέσποτων ζώων θα πρέπει να διερευνάται επισταμένως.
• Οι πιστοποιημένοι κτηνίατροι που εκδίδουν το διαβατήριο για το ζώο συντροφιάς οφείλουν να το καταχωρούν στη Διαδικτυακή Βάση Δεδομένων του ΥΠΑΑΤ γενομένης μνείας των προαναφερομένων προϋποθέσεων απόκτησης ζώου συντροφιάς (άρθρα 4,5,6 και 9 του Ν4039/12).
• Οι σκύλοι και οι γάτες που μετακινούνται από την Ελλάδα προς το έδαφος άλλων κρατών μελών συνοδευόμενα από τον ιδιοκτήτη τους ή το εξουσιοδοτημένο φυσικό πρόσωπο, πρέπει να φέρουν ηλεκτρονική σήμανση (microchip) σύμφωνα με το πρότυπο ISO11784 και τεχνολογίας HDX ή FDX-B, η οποία μπορεί να αναγνωστεί από συσκευή ανάγνωσης συμβατή με το πρότυπο ISO 11785 και να συνοδεύονται με το διαβατήριο που καθορίζεται στον Εκτελεστικό Κανονισμό με αριθμ. 577/2013.
• Επισημαίνεται ότι θα πρέπει να ελέγχεται από τα αρμόδια όργανα βεβαίωσης των παραβάσεων του Ν4039/12, εάν τα στοιχεία του ιδιοκτήτη (στοιχεία ταυτότητας ή άλλου επίσημου εγγράφου) και τα στοιχεία του μετακινούμενου ζώου (αριθμός σήμανσης, φύλο κτλ) που αναγράφονται στο διαβατήριο, ταυτίζονται με τα καταχωρηθέντα στοιχεία στη διαδικτυακή ηλεκτρονική βάση του ΥΠΑΑΤ και σε κάθε περίπτωση, μέσω αυτής, να ελέγχεται η νομιμότητα προέλευσης- απόκτησης (π.χ. υιοθεσία ή αγορά) των μεταφερόμενων ζώων συντροφιάς (άρθρα 4,5,6 και 9 του Ν4039/12).
• Κατά την έκδοση εισιτηρίου για τον ίδιο τον επιβάτη και το ζώο του, να πραγματοποιείται επίδειξη ταυτότητας ή άλλου ισοδύναμου επισήμου εγγράφου και τα διαλαμβανόμενα σε αυτά στοιχεία να είναι εναρμονισμένα με τα υπόλοιπα αναγκαία συνοδευτικά έγγραφα για την μετακίνηση του ζώου.
• Έστω και ένα (1) ζώο, εάν ταξιδεύει ασυνόδευτο, (cargo) ή ο αριθμός υπερβαίνει τα πέντε (5) ζώα (πλην των εξαιρέσεων του άρθρου 5 του ΕΚ 576/2013) καθώς και εάν η μετακίνηση δεν πληροί τις προϋποθέσεις που αναφέρθηκαν παραπάνω, η μετακίνηση αυτή αποτελεί εμπορική αποστολή και εμπίπτει στις διατάξεις της οδηγίας 92/65/ΕΟΚ που έχει εναρμονιστεί με το Π.Δ 184/1996 και καταγράφεται υποχρεωτικά στο σύστημα TRACES.
ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ
Οι παραβάτες διώκονται σύμφωνα με το άρθρο 20 του Ν.4039/12.