Ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς αποτελεί έκφραση των αγώνων των εργαζομένων, των εργατών, των υπαλλήλων και εν γένει του κόσμου της μισθωτής εργασίας για την απόκτηση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας και διαβίωσης. Τα εργασιακά δικαιώματα για την απόκτηση σταθερού και αξιοπρεπούς μισθού και ημερομισθίου και οι αγώνες για την υπεράσπιση τους αποτελούν διαρκές αίτημα που αντιπαρέρχεται οποιαδήποτε πολιτική φιλοδοξεί την κατάλυση τους προς όφελος της υπεραξίας των εργοδοτών.
Ο εορτασμός της Εργατικής Πρωτομαγιάς καθιερώθηκε στο συνέδριο της Δεύτερης Διεθνούς στο Παρίσι το 1889, προς τιμήν του ξεσηκωμού των εργατών του Σικάγου το 1886. Κατά την κινητοποίηση αυτή, οι εργάτες ζητούσαν καλύτερες συνθήκες εργασίας και την καθιέρωση του οκταώρου, δεδομένου ότι έως τότε εργάζονταν υπό απάνθρωπες συνθήκες εργασίας και με εξοντωτικά ωράρια. Κατά την κινητοποίηση σημειώθηκαν εκτεταμένα επεισόδια μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών δυνάμεων με αποτέλεσμα να πέσουν νεκροί απεργοί εργάτες. Σε μια πρωτοφανή περίπτωση κακοδικίας, οι συνδικαλιστές εργάτες που οργάνωσαν τις κινητοποιήσεις καταδικάστηκαν και εκτελέστηκαν. Στην Ελλάδα, οι εκδηλώσεις για την εργατική Πρωτομαγιά πραγματοποιήθηκαν για πρώτη φορά το 1893 με κεντρικό αίτημα την καθιέρωση του οκταώρου εργασίας και κατέληξαν στη φυλάκιση του σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη.
Η καθιέρωση του οκταώρου εργασίας που αποτέλεσε πάγιο και διαρκές αίτημα του Εργατικού κινήματος, συνδέεται με τον περιορισμό του ωραρίου εργασίας για να εξασφαλιστεί χρόνος αφενός για ανάπαυση και αφετέρου για μόρφωση των εργαζομένων. Με τον τρόπο αυτό, θεωρείται ότι η Εργατική τάξη θα αποκτήσει μόρφωση και θα ξεφύγει από τον φαύλο κύκλο της έλλειψης μόρφωσης και της ταξικής εκμετάλλευσης. Υπό την έννοια αυτή, ο περιορισμός του ωραρίου εργασίας συνδέεται με την ανύψωση του επιπέδου του τρόπου ζωής και του πνευματικού επιπέδου των εργαζομένων.
Στη σημερινή εποχή, ο περιορισμός του ωραρίου εργασίας συνδέεται με τις συνέπειες της τεχνολογικής επανάστασης και της επανάστασης υψηλής τεχνολογίας. Η αντικατάσταση της χειρωνακτικής εργασίας από τα μηχανήματα, απαιτεί λιγότερους εργαζομένους για την πραγματοποίηση του ιδίου έργου. Αποτελεί υποχρέωση των πολιτισμένων κρατών να εκμεταλλευτούν την εξοικονόμηση αυτή των πόρων, όχι για να αυξήσουν τα κέρδη των καπιταλιστών, αλλά για να αντικαταστήσουν τους πόρους που πλέον δεν χρησιμοποιούνται με άλλους πόρους που θα χρησιμοποιηθούν για την παροχή εξειδικευμένων εργασιακών δραστηριοτήτων όπως οι καλλιτεχνικές δραστηριότητες ή οι κοινωνικές υπηρεσίες. Με τον τρόπο αυτό, η πληρέστερη λειτουργία της κοινωνίας θα επιτευχθεί με την παροχή εξειδικευμένων και ταυτόχρονα δωρεάν για τους πολίτες υπηρεσιών, σε όλα τα επίπεδα της κοινωνικής δραστηριότητας.
Η εξασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών εργασίας, η ασφάλεια και η υγεία στην εργασία, η απόκτηση επαρκούς μισθού για την διαβίωση των εργαζομένων και η εκπαίδευση στην εργασία αποτελούν δικαιώματα των εργαζομένων που έχουν κατακτηθεί με αιματηρούς αγώνες που πραγματοποιήθηκαν από την Εργατική τάξη επί εκατονταετίες. Αποτελεί χρέος των εργαζομένων, σε συνθήκες όπως οι σημερινές στις οποίες η διατήρηση των δικαιωμάτων αυτών απειλείται, να αγωνιστούν για να διατηρήσουν τα δικαιώματα αυτά. Ο αγώνας αυτός έχει ως ναυαρχίδα του την υπεράσπιση του οκταώρου στους εργασιακούς χώρους και την περιφρούρηση των δημοκρατικών δικαιωμάτων ελεύθερης έκφρασης της βούλησης των εργαζομένων ενάντια σε αντεργατικές πολιτικές.
Τρίπολη, 01-05-2021
Γεώργιος Ι. Φαράντος
* Ο Γ. Φαράντος είναι Συντονιστής της Οργάνωσης Μελών Δυτικού Τομέα Δήμου Τρίπολης του ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία και Διδάκτωρ Πολιτικής Επιστήμης.
