Του Τόλη Κοΐνη
26 Ιουλίου 1822. Η πιο άτυχη μέρα για τον Μαχμούτ Πασά Δράμαλη. Η γκαντεμιά του ξεκίνησε από το πρωί και συνεχίστηκε μέχρι αργά το βράδυ.
Είχε έρθει δεκαπέντε μέρες νωρίτερα στην Αργολίδα. Διάλεξε να στήσει το βασικό του στρατόπεδο στην Γλυκιά… Για όσους δεν την ξέρουν, είναι η περιοχή με τα περιβόλια που φαίνεται στην φωτογραφία μπροστά από τους πρόποδες του λόφου του Αγιολιά. To όνομά της το πήρε από μια πηγή γλυκού νερού που πηγάζει στους πρόποδες του λόφου και σχηματίζει ένα ποταμάκι που εκβάλλει στον Βάλτο δίπλα στη σημερινή Νομαρχία.
Το καλοκαίρι του 1822 ήταν από τα πιο ξερά. Τα περισσότερα πηγάδια αλλά και το Κεφαλάρι του Άργους είχαν στερέψει. Το να είχε μια μικρή παροχή νερού η πηγή της Γλυκιάς δεν είναι απίθανο.
Τριάντα χιλιάδες ήταν ο στρατός του Δράμαλη… τόσος εκείνη την εποχή πρέπει να ήταν και ο πληθυσμός της Αργολικής πεδιάδας… συμπέρασμα ότι ο στρατός αυτός δεν μπορούσε να αντλήσει τα απαιτούμενα τρόφιμα από την περιοχή. Έπρεπε να μετακινηθεί το ταχύτερο. Έστειλε το ιππικό του για μια παραπλανητική επιχείρηση και επιτέθηκε στους Έλληνες που φύλαγαν το Κεφαλάρι. Ήθελε να πιστέψουν πως θα συνέχιζε την πορεία του προς την Τρίπολη και να παραμείνει ο κύριος όγκος των δυνάμεών τους στους Μύλους.
Εν μέρει το κατάφερε. Υπό τον Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη ο κύριος όγκος στρατού παρέμεινε στους Μύλους.
Αλλά είπαμε πως η 26 Ιουλίου 1822 ήταν άτυχη μέρα. Ο Δράμαλης σχημάτισε μια φάλαγγα και προσπάθησε να γυρίσει προς την Κόρινθο. Στα Δερβενάκια τον περίμενε η δυσάρεστη έκπληξη. Βρήκε τον δρόμο κλεισμένο και από τις πλαγιές άρχισαν να πυροβολούν τους Τούρκους. Οι απώλειες πολλές. Ένα μικρότερο τμήμα προτιμάει να παρακάμψει τον κανονικό δρόμο… πριν αρχίσουν οι στροφές, από δεξιά υπάρχει μια ρεματιά με ένα στενό δρομάκι που καταλήγει στον Άγιο Σώστη. Οι πρώτοι που πήραν αυτόν τον δρόμο βγήκαν προς τον Άγιο Βασίλη. Όμως πρόλαβε και παρουσιάστηκε μπροστά τους ο Νικηταράς… το τι έγινε το λέει το παρατσούκλι, που πήρε εκείνη την ημέρα. Τουρκοφάγος. Έσπασε τρία σπαθιά κόβοντας κεφάλια αντιπάλων του…
Ο Δράμαλης ήταν στα Φίχτια όταν ειδοποιήθηκε για την καταστροφή. Ευτυχώς για αυτόν δεν μπόρεσαν να ειδοποιηθούν έγκαιρα ο Πλαπούτας και ο Τσώκρης και να του επιτεθούν εκεί.
Αποφάσισε να γυρίσει στην Γλυκιά. Ταπεινωμένος έφτασε πάλι . Οι Οθωμανοί του Ναυπλίου του το ξέκοψαν ότι δεν μπορεί να μπει στην πόλη. Αναγκαστικά έστησε εκεί τα τσαντίρια του. Οι Τούρκοι του Αναπλιού προφασίστηκαν κάποιες παλιές διαταγές του Σουλτάνου και του έκλεισαν τις πόρτες. Αρνήθηκαν ακόμα να του δώσουν και τα μέλη της Πελοποννησιακής Γερουσίας που τα κρατούσαν στο Ναύπλιο ως ομήρους.
Το βράδυ όμως φοβήθηκαν. Άκουσαν τεράστιες εκρήξεις από την Γλυκιά και έβλεπαν τις φωτιές. Κάποια βαρέλια με μπαρούτι είχαν τιναχθεί στον αέρα. Η επικρατούσα άποψη θέλει πως έγινε ατύχημα. Κατά λάθος εκπυρσοκρότησε η μπιστόλα κάποιου Τούρκου στρατιώτη που ξεφόρτωνε τα πυρομαχικά από μια γκαμήλα και έγινε το κακό. Πουθενά, δεν αναφέρεται ότι έγινε «σαμποτάζ» από Έλληνες. Οι πλησιέστερες Ελληνικές δυνάμεις ήταν στα Φίχτια, Σχινοχώρι, Μύλους, Ίρια και στο Μπούρτζι. Συνήθως από το Μπούρτζι βομβάρδιζαν σπίτια μέσα στην πόλη. Πρέπει να καταστράφηκε μεγάλη ποσότητα μπαρουτιού.
Μετά από δυο μέρες ο Δράμαλης εγκατέλειψε την Γλυκιά. Διάλεξε νέα διαδρομή από Προσύμνη, Λίμνες κλπ… τη γνωστή ως Κοντοπορεία … με πολλές απώλειες κατάφερε να περάσει…
ΥΓ Κάθε μέρος του τόπου μας έχει και την ιστορία του… στην Γλυκιά απομένουν για να μας την θυμίζουν το εκκλησάκι των Αγίων Θεοδώρων, του Κολοκοτρώνη και η οικία Μιαούλη (Χειλέλη)… (για την απόκτηση του περιβολιού που χτίστηκε αυτό το σπίτι κάηκε ο Ελληνικός στόλος…)