Κατ’ αρχάς είναι ιδιαίτερα λυπηρό το γεγονός ότι η σημερινή συζήτηση δεν γίνεται με πρωτοβουλία της Περιφερειακής Αρχής, ως όφειλε αλλά με υπογραφές Συμβούλων, αφού η περιφερειακή αρχή του κ. Νίκα δεν έδειξε καμία διάθεση να συγκληθεί το ΠΕΣΥΠ, δείχνοντας για μια ακόμα φορά την περιφρόνησή της στην αντιπολίτευση και τον θεσμό του ΠεΣυΠ.
Επίσης είναι απαράδεκτο ότι δεν θεώρησε σκόπιμο να διαβουλευτεί ούτε με τις παρατάξεις πριν έρθει το κυβερνητικό κλιμάκιο τη Δευτέρα, ούτε κάλεσε τους επικεφαλής στις συσκέψεις. Είναι μια βαθιά αντιδημοκρατική νοοτροπία και λογική αυτή η πρακτική και την καταγγέλλουμε. Απαιτούμε να μας δοθούν τώρα και να παρουσιαστεί αμέσως μετά την εισήγηση η έκθεση και τα αιτήματα που υπέβαλε η Περιφερειακή Αρχή στην κυβέρνηση.
Πριν ξεκινήσω την εισήγηση θα ήθελα να γνωρίζετε πως θεωρώ τη σημερινή συνεδρίαση ιδιαίτερα κρίσιμη και χωρίς ίχνος υπερβολής ιστορική. Το λέω αυτό έχοντας ακόμα ζωντανή στη μνήμη μου την εικόνα τον αείμνηστο Μανόλη Γλέζου να μου λέει “Θανάση τη φωτιά και το νερό, αυτά είναι τα σημαντικά που πρέπει να φροντίσετε” όταν του ζήτησα την συμβουλή του για την παρουσία μου στο Περιφερειακό Συμβούλιο το Σεπτέμβρη του 2019. Και να που βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι και με τα δύο αυτά ζητήματα. Ο ίδιος είχε διακρίνει πως η αυτοδιοίκηση είχε απομακρυνθεί από τα ουσιώδη και σημαντικά ζητήματα και διέβλεψε τα μεγάλα προβλήματα που ήταν μοιραίο να προκύψουν.
Οφείλουμε λοιπόν σήμερα κ. Συνάδελφοι ως ανώτατο πολιτικό όργανο του τόπου μας να στείλουμε μήνυμα στην κοινωνία που δοκιμάστηκε και μετράει ακόμα τις πληγές της από την ανείπωτη καταστροφή, πως τα ζητήματα της πολιτικής προστασίας είναι πλέον θέματα πρώτης γραμμής και οι δαπάνες που απαιτούνται γι αυτά ανελαστικές.
Η Πελοπόννησος βιώνει μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές των τελευταίων δεκαετιών, σε Μάνη, Πυλία, Άνω Μεσσηνία, Ηλεία, Γορτυνία, Μεγαλόπολη και λίγο πριν στην Κορινθία . Τα πάντα καμένα και ο κόσμος σε απόγνωση. Καμένη γη, κατεστραμμένες περιουσίες, σπίτια και κόποι μιας ζωής έγιναν στάχτη. Χιλιάδες στρέμματα αγροτικών εκτάσεων και δεκάδες χιλιάδες στρέμματα δασών. Χιλιάδες ελαιόδεντρα κάηκαν, στάβλοι καταστράφηκαν ζώα καμένα. Επιχειρήσεις κουφάρια πια.. Χιλιάδες κάτοικοι, αγροτοκτηνοτρόφοι και επιχειρηματίες βρίσκονται σε απόγνωση
Ήδη μετράμε μέχρι χθες 276.000 στρέμματα καμένης γης με βάση τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών .(Μεσσηνία 51.000 ,Λακωνία 105.000 , Αρκαδία 50.000 και Κορινθία 70.000).
Οι πυρκαγιές που μαίνονταν ανεξέλεγκτες για μέρες ανέδειξαν με τραγικό τρόπο την ανεπάρκεια, τις ελλείψεις , αλλά και τις λάθος προτεραιότητες ενός ουσιαστικά ανύπαρκτου κρατικού μηχανισμού τόσο για την πρόληψη όσο και για την κατάσβεσή τους.
Ακόμα ηχούν στα αυτιά μας οι εκκλήσεις απελπισμένων ανθρώπων για βοήθεια που ποτέ δεν έφτασε. Το κλάμα αυτών που έβλεπαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται. Οι οργισμένες καταγγελίες για ανεπάρκειες, ολιγωρίες, και παντελή έλλειψη συντονισμού. Οι συμβουλές αξιωματούχων να απευθυνθούν οι άνθρωποι στους βουλευτές για να έρθουν αεροπλάνα και να σωθούν τα σπίτια τους .Οι καταγγελίες των εξουθενωμένων πυροσβεστών για τις τραγικές ελλείψεις και για το γεγονός ότι πληρώνονται με 9€ μεικτά για τα εκτός έδρας
Πάνω από 1.200.000 στρέμματα (το 1/10 των δασών μας) κάηκαν σε όλη τη χώρα σε συνθήκες άπνοιας, με πυρκαγιές που μαίνονταν για 15 μέρες ανεξέλεγκτα και έσβηναν από μόνες τους όταν πια δεν είχαν τίποτα να κάψουν, αφού υπήρχαν ελάχιστες δυνάμεις, κυριολεκτικά εξουθενωμένες, για να τις σβήσουν.
Γι’ αυτή την καταστροφή υπάρχουν ευθύνες και οι ευθύνες δεν πρέπει να αποδοθούν στην κλιματική αλλαγή.
Είναι εξοργιστικό την ίδια ώρα που οι πυροσβέστες οι εθελοντές και απλοί πολίτες εδιναν μάχες στα πύρινα μέτωπα οι υπεύθυνοι της καταστροφής έχυναν κροκοδείλια δάκρυα επιστρατεύοντας δικαιολογίες περί κλιματικής αλλαγής και δήθεν ακραίων καιρικών φαινομένων. Αν θέλουν να δουν τα πραγματικά αίτια να κοιτάξουν στις πολιτικές τους και ας απαντήσουν γιατί δεν προσέλαβαν τους 5000 εποχιακούς δασοπυροσβέστες , γιατί δεν πετούσαν τα εναέρια μέσα , γιατί καθυστέρησαν να ζητήσουν βοήθεια από τις άλλες χώρες , γιατί αντί 17 εκατ. ευρώ που ζητούσαν οι Δασικές υπηρεσίες για έργα πυροπροστασίας τους έδωσε η κυβέρνηση μόνο το 10% δηλ 1,7 εκατομ. Ευρώ !!! . Μιλούν για ήρωες πιλότους και τους αφήνουν να πετούν με αεροπλάνα κατασκευής το 1970. Αποδυναμώνουν το Πυροσβεστικό Σώμα για να εξυπηρετήσουν την αποικιοκρατική FRAPORT, η οποία παρά τα υπερκέρδη δεν επωμίζεται ούτε το κόστος πυρασφάλειας των αεροδρομίων.
Και θέλω σε αυτό το σημείο μοιραστώ μια εικόνα μαζί σας που κανένα μας δεν πρέπει να αφήσει απροβλημάτιστο κανένα μας. Οι κάτοικοι της Αλαγονίας εδώ και μέρες προσπαθούν να καθαρίσουν από τη λάσπη τη δεξαμενή της Αγίας Τριάδας η οποία τελευταία φορά είχε λειτουργήσει στις φωτιές του 2007. Και μία ακόμα με λιμνοδεξαμενή στο ίδιο χωριό εγκαταλελειμμένη και ασυντήρητη για χρόνια. Οι κάτοικοι μας είπαν πως αυτή ανήκει στην περιφέρεια και είχε κατασκευαστεί από την πάλαι ποτέ ΥΕΒ η οποία καταργήθηκε. Σας επισυνάπτω και τις επιστολές της Κοινότητας Αλαγονίας (και) προς την Περιφέρεια τις οποίες αγνοησατε.
Η αναφορά μας είναι για ένα χωριό στην καρδιά ενός δάσους που έχει καεί δύο φορές από το 1998 και είναι στη διαδικασία της αναδάσωσης.
Προφανώς αυτά τα έργα δεν είναι ούτε βιτρίνας, ούτε γίνονται με ΣΔΙΤ και συμβάσεις σκανδαλωδώς υπέρ των μεγάλων ομίλων. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν σας ενδιαφέρουν. Κι ακριβώς αυτή η πολιτική σας αντίληψη πρέπει να σταματήσει τώρα και με την παρούσα συνεδρίαση να μπουν οι βάσεις για μία νέα αντιμετώπιση του κεφαλαίου πολιτική προστασία.
Αν δεν αντιλαμβάνεστε που έχει οδηγήσει η πολιτική σας τόσα χρόνια αναλογιστείτε πως χρειάστηκαν λιγότερο από 10 ημέρες συνολικά για να προκληθεί και στην Πελοπόννησο μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές των τελευταίων δεκαετιών. Και μόνο αυτό δείχνει πως την πολιτική της περικοπής πόρων από την πολιτική προστασία και ειδικά στην πρόληψη την πληρώνουμε πολύ ακριβά. Ο λαός την πληρώνει ακριβά.
Μόνο για τη Μεσσηνία η δαπάνη για παρεμβάσεις αποκατάστασης δημόσιων υποδομών και αντιπλημμυρικών έργων στους πυρόπληκτους Δήμους Οιχαλίας και Πύλου - Νέστορος ανέρχεται σε 12,2 εκ. ευρώ σύμφωνα με τους υπολογισμούς της περιφερειακής αρχής.
Για μας η καταστροφή κόστισε πολύ περισσότερο αν συμπεριλάβουμε και τη ζημιά που έχει υποστεί η οικονομική δραστηριότητα της κάθε περιοχής και φυσικά τα έργα αναδάσωσης τα οποία συνήθως εγκαταλείπονται τα πρώτα χρόνια μετά τη φωτιά. Η οικολογική καταστροφή δε είναι ανυπολόγιστη και δεν αποτιμάται σε χρήμα.
Τι έφταιξε όμως και ενώ δεν είχαμε ούτε καν μέτριους ανέμους, αλλά άπνοια και προκλήθηκαν τόσες καταστροφές; Μήπως είχαμε περισσότερες πυρκαγιές από πέρσι; Τα στοιχεία της πυροσβεστικής δείχνουν μικρή διαφορά που δεν δικαιολογεί τέτοια καταστροφή.
Μήπως δεν είχαμε εναέρια μέσα; Η κυβέρνηση στην αρχή του καλοκαιριού ανακοίνωσε πως έχουμε τα περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά και έναν από τους μεγαλύτερους στόλους της Ευρώπης.
Αυτό όμως που δεν είχαμε και δεν έχουμε για χρόνια τώρα είναι η σωστή προετοιμασία και η πρόληψη, μεγάλο κομμάτι της οποίας ανήκει στην Περιφέρεια.
Σας ζητάμε λοιπόν να μας δώσετε τα πρακτικά από τη συνεδρίαση Συντονιστικού Οργάνου για τη φετινή αντιπυρική περίοδο. Να δούμε τι σας ζήτησαν οι συμμετέχοντες φορείς, τι κάνατε από όλα αυτά και τελικά ποιο σχέδιο υπήρχε και αν εφαρμόστηκε.
Επειδή, δυστυχώς η εμπειρία έδειξε ότι ήσασταν απροετοίμαστοι τόσο εσείς όσο και συνολικά ο κρατικός μηχανισμός για μια κατάσταση η οποία ήταν αναμενόμενη σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων. Και όσο δεν αλλάζετε πολιτική θα συνεχίσουμε να έχουμε αυτά τα αποτελέσματα.
Οι ευθύνες θα πρέπει να αποδοθούν στο ακέραιο στην εγκληματική ανεπάρκεια και ολιγωρία μιας κυβέρνησης που με 158 βουλευτές, 12 περιφερειάρχες και 306 δημάρχους, κυβερνά παντοδύναμη εδώ και δυο χρόνια την χώρα.
Πρώτιστα αυτό που θα πρέπει θεσμικά να μας απασχολήσει είναι να πιέσουμε με όποιο τρόπο και μέσο διαθέτουμε σε συνεννόηση και με τις άλλες περιφέρειες, να αλλάξει ριζικά το χρόνια δοκιμασμένο και άκρως αποτυχημένο μοντέλο δασοπυρόσβεσης .
Έχει αποδειχθεί ότι από το 1998 που ανατέθηκε η πυροπροστασία και πυρόσβεση των δασών στην πυροσβεστική , κανένας απ’ τους στόχους που είχαν τεθεί απ’ την πολιτεία δεν επιτεύχθηκε.
Έχουν περάσει 23 χρόνια, έχουμε βιώσει τις καταστροφές του 1998,2000,2007,2012,2018 και 2021, έχουμε θρηνήσει 222 συμπολίτες μας, έχουν καεί 19.000.000 στρέμματα δασικών οικοσυστημάτων, χιλιάδες σπίτια, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών, όλα αυτά όταν τα έξοδα της δασοπυρόσβεσης έχουν τουλάχιστον εικοσαπλασιαστεί. Τις πυρκαγιές ακολούθησαν φονικές πλημμύρες με νεκρούς, κατεστραμμένες περιουσίες, διάβρωση τεράστιων εκτάσεων.
Είναι εξωφρενικό για την πυροπροστασία και για την πυρόσβεση να πρέπει να συντονιστούν έξι με εφτά υπουργεία και καμιά τριανταριά επιτροπές .
Ήρθε η ώρα επιτέλους να καταργήσουμε αυτό το μοντέλο που μόνο σαν εθνική συμφορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί.
Ήρθε η ώρα να δημιουργηθεί ο Ενιαίος Φορέας Δασοπροστασίας, υπεύθυνος για την πρόληψη, για την πυρόσβεση και για την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων. Ένας φορέας επαρκώς στελεχωμένος και εξοπλισμένος, με γνώση του αντικειμένου, ικανός και αποτελεσματικός .
Δυστυχώς, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού, που παρακάμπτοντας τις δασικές υπηρεσίες, βιάστηκε να αναθέσει την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων σε ιδιώτες, ανακοινώνοντας μάλιστα και το σχετικό κονδύλι, μόνο προβληματισμό δημιουργούν για την τύχη και το μέλλον των δημόσιων δασικών εκτάσεων. Στο ίδιο κλίμα δυστυχώς και ο κ. περιφερειάρχης ο οποίος σε πρόσφατη απαράδεκτη και καταδικαστέα επιστολή του χαρακτηρίζει τις δασικές υπηρεσίες και την Κτηματική Υπηρεσία σαν εμπόδια στην αποκατάσταση !!!
Τα δάση είναι δημόσια και έτσι πρέπει να παραμείνουν.
Όμως η καταστροφή έχει πλέον συντελεστεί και αυτό που αποτελεί πλέον πρώτιστο χρέος μας είναι να σκύψουμε άμεσα και ουσιαστικά, με έργα και όχι με λόγια, πάνω στα τεράστια προβλήματα που γέννησε η καταστροφή, να διεκδικήσουμε και να δώσουμε λύσεις που θα ανακουφίσουν τους συμπολίτες μας που επλήγησαν, να προστατευθεί η φύση και να αποκατασταθεί ει δυνατόν η περιβαλλοντική καταστροφή.
Πίεση από εμάς πρέπει να ασκηθεί επίσης στο ζήτημα των αποζημειώσεων για τις καμμένες περιουσίες και αγροτικές εκτάσεις. Το πλαίσιο αποζημιώσεων στον αγροτικό τομέα είναι ασαφές και αναποτελεσματικό. Από τις δηλώσεις των κυβερνητικών παραγόντων που συμμετείχαν στη σύσκεψηπου πραγματοποιήθηκε στη Σπάρτη, προκύπτει ότι δεν έχει καθοριστεί ποιος φορέας τελικά θα εκτιμήσει και θα πληρώσει τις ζημιές στους πυρόπληκτους παραγωγούς.
Συγκεκριμένα, Ο Τριαντόπουλος άφησε να εννοηθεί ότι θα γίνει εφαρμογή του πλαισίου Κρατικής Οικονομικής Αρωγής για το σύνολο των πυρόπληκτων επιχειρήσεων και γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ταυτόχρονα ο διοικητής του ΕΛΓΑ σε δηλώσεις του ανέφερε ότι κάθε ζημιά στους παραγωγούς είναι στην αρμοδιότητά του.
Στο πλαίσιο αυτό ζητάμε να κυρηχθούν οι νομοί που επλήγησαν ως πυρόπληκτοι και καταθέτουμε μια δέσμη προτάσεων που αφορούν τα μέτρα τόσο για την άμεση ανακούφιση, όσο και για την πρόληψη και κατάσβεση των πυρκαγιών, καθώς και για την προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.
Απαιτούμε , αφού «λεφτά έχομεν» όπως είπε ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Π. Νίκας να αποδείξουμε αν διαθέτουμε τουλάχιστον φιλότιμο και τσαγανό να διεκδικήσουμε από την κυβέρνηση χρηματοδοτήσεις και μέσα, που θα δώσουν άμεσα λύσεις:
Αποζημίωση στο 100% για την απώλεια του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου, των σπιτιών, των στάβλων, των αποθηκών των εργαλείων, των δικτύων και όχι μόνο το 70% που είπε η κυβέρνηση .Άμεση και πλήρη αποζημίωση της ηρτημένης παραγωγής στο 100% για αγρότες και μη αγρότες . Αποζημίωση του Αγροτικού εισοδήματος στο 100% σε όλους τους πληγέντες για την απώλεια παραγωγής σε βάθος 7 – 10 χρόνων και όχι 4 που εξήγγειλε η κυβέρνηση. Επιβάλλεται να είναι απλό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο για τον υπολογισμό και την αποζημίωση των ζημιών στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Αύξηση πρώτης αγωγής, διότι τα ποσά τα οποία προκύπτουν από την σχετική πλατφόρμα είναι εξευτελιστικά.. Ταχεία ολοκλήρωση του εκτιμητικού έργου από καταρτισμένο προσωπικό και πλήρη άμεση αποζημίωση του φυτικού κεφαλαίου. Για το ζωικό κεφάλαιο άμεση καταμέτρηση των απωλειών και αποζημίωση για την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου και την παραγωγή. Πάγωμα φορολογίας και ΕΝΦΙΑ και οφειλών στα πιστωτικά ιδρύματα πυρόπληκτων παραγωγών. Επιδότηση κατά 90% των ασφαλιστικών εισφορών στον ΕΛΓΑ.
Επιπλέον απαιτείται αποκατάσταση όλων των σωλήνων ύδρευσης που χρησιμοποιούσαν οι κτηνοτρόφοι.
Στα πλαίσια της ενίσχυσης του εισοδήματος μπορεί και πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να δοθούν στους πυρόπληκτους άδειες και χρηματοδότηση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης αλλά και 500 αρια ( 500 MW) σε ομάδα τριών έως πέντε πυρόπληκτων πολιτών.
Πλήρης αποκατάσταση σπιτιών ,των αποθηκών και των σταύλων που κάηκαν στο 100% της αποκατάστασης διότι τώρα στέλνει η κυβέρνηση τους πολίτες στις Τράπεζες .
Πίστωση χρημάτων για ζωοτροφές κατευθείαν στους δικαιούχους.
Αποζημίωση ζημιών στις επιχειρήσεις π.χ. ελαιοτριβεία για τις ζημιές που υπέστησαν και τις απώλειες εσόδων.
Να γίνουν τα αναγκαία Αρδευτικά έργα και να γίνει επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου ώστε να έχουν οι πυρόπληκτοι ρεύμα για να μπορούν να ποτίζουν την ανασύσταση των ελαιώνων τους.
Πριν ξεκινήσω την εισήγηση θα ήθελα να γνωρίζετε πως θεωρώ τη σημερινή συνεδρίαση ιδιαίτερα κρίσιμη και χωρίς ίχνος υπερβολής ιστορική. Το λέω αυτό έχοντας ακόμα ζωντανή στη μνήμη μου την εικόνα τον αείμνηστο Μανόλη Γλέζου να μου λέει “Θανάση τη φωτιά και το νερό, αυτά είναι τα σημαντικά που πρέπει να φροντίσετε” όταν του ζήτησα την συμβουλή του για την παρουσία μου στο Περιφερειακό Συμβούλιο το Σεπτέμβρη του 2019. Και να που βρισκόμαστε σήμερα αντιμέτωποι και με τα δύο αυτά ζητήματα. Ο ίδιος είχε διακρίνει πως η αυτοδιοίκηση είχε απομακρυνθεί από τα ουσιώδη και σημαντικά ζητήματα και διέβλεψε τα μεγάλα προβλήματα που ήταν μοιραίο να προκύψουν.
Οφείλουμε λοιπόν σήμερα κ. Συνάδελφοι ως ανώτατο πολιτικό όργανο του τόπου μας να στείλουμε μήνυμα στην κοινωνία που δοκιμάστηκε και μετράει ακόμα τις πληγές της από την ανείπωτη καταστροφή, πως τα ζητήματα της πολιτικής προστασίας είναι πλέον θέματα πρώτης γραμμής και οι δαπάνες που απαιτούνται γι αυτά ανελαστικές.
Η Πελοπόννησος βιώνει μία από τις μεγαλύτερες καταστροφές των τελευταίων δεκαετιών, σε Μάνη, Πυλία, Άνω Μεσσηνία, Ηλεία, Γορτυνία, Μεγαλόπολη και λίγο πριν στην Κορινθία . Τα πάντα καμένα και ο κόσμος σε απόγνωση. Καμένη γη, κατεστραμμένες περιουσίες, σπίτια και κόποι μιας ζωής έγιναν στάχτη. Χιλιάδες στρέμματα αγροτικών εκτάσεων και δεκάδες χιλιάδες στρέμματα δασών. Χιλιάδες ελαιόδεντρα κάηκαν, στάβλοι καταστράφηκαν ζώα καμένα. Επιχειρήσεις κουφάρια πια.. Χιλιάδες κάτοικοι, αγροτοκτηνοτρόφοι και επιχειρηματίες βρίσκονται σε απόγνωση
Ήδη μετράμε μέχρι χθες 276.000 στρέμματα καμένης γης με βάση τα στοιχεία του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών .(Μεσσηνία 51.000 ,Λακωνία 105.000 , Αρκαδία 50.000 και Κορινθία 70.000).
Οι πυρκαγιές που μαίνονταν ανεξέλεγκτες για μέρες ανέδειξαν με τραγικό τρόπο την ανεπάρκεια, τις ελλείψεις , αλλά και τις λάθος προτεραιότητες ενός ουσιαστικά ανύπαρκτου κρατικού μηχανισμού τόσο για την πρόληψη όσο και για την κατάσβεσή τους.
Ακόμα ηχούν στα αυτιά μας οι εκκλήσεις απελπισμένων ανθρώπων για βοήθεια που ποτέ δεν έφτασε. Το κλάμα αυτών που έβλεπαν τις περιουσίες τους να καταστρέφονται. Οι οργισμένες καταγγελίες για ανεπάρκειες, ολιγωρίες, και παντελή έλλειψη συντονισμού. Οι συμβουλές αξιωματούχων να απευθυνθούν οι άνθρωποι στους βουλευτές για να έρθουν αεροπλάνα και να σωθούν τα σπίτια τους .Οι καταγγελίες των εξουθενωμένων πυροσβεστών για τις τραγικές ελλείψεις και για το γεγονός ότι πληρώνονται με 9€ μεικτά για τα εκτός έδρας
Πάνω από 1.200.000 στρέμματα (το 1/10 των δασών μας) κάηκαν σε όλη τη χώρα σε συνθήκες άπνοιας, με πυρκαγιές που μαίνονταν για 15 μέρες ανεξέλεγκτα και έσβηναν από μόνες τους όταν πια δεν είχαν τίποτα να κάψουν, αφού υπήρχαν ελάχιστες δυνάμεις, κυριολεκτικά εξουθενωμένες, για να τις σβήσουν.
Γι’ αυτή την καταστροφή υπάρχουν ευθύνες και οι ευθύνες δεν πρέπει να αποδοθούν στην κλιματική αλλαγή.
Είναι εξοργιστικό την ίδια ώρα που οι πυροσβέστες οι εθελοντές και απλοί πολίτες εδιναν μάχες στα πύρινα μέτωπα οι υπεύθυνοι της καταστροφής έχυναν κροκοδείλια δάκρυα επιστρατεύοντας δικαιολογίες περί κλιματικής αλλαγής και δήθεν ακραίων καιρικών φαινομένων. Αν θέλουν να δουν τα πραγματικά αίτια να κοιτάξουν στις πολιτικές τους και ας απαντήσουν γιατί δεν προσέλαβαν τους 5000 εποχιακούς δασοπυροσβέστες , γιατί δεν πετούσαν τα εναέρια μέσα , γιατί καθυστέρησαν να ζητήσουν βοήθεια από τις άλλες χώρες , γιατί αντί 17 εκατ. ευρώ που ζητούσαν οι Δασικές υπηρεσίες για έργα πυροπροστασίας τους έδωσε η κυβέρνηση μόνο το 10% δηλ 1,7 εκατομ. Ευρώ !!! . Μιλούν για ήρωες πιλότους και τους αφήνουν να πετούν με αεροπλάνα κατασκευής το 1970. Αποδυναμώνουν το Πυροσβεστικό Σώμα για να εξυπηρετήσουν την αποικιοκρατική FRAPORT, η οποία παρά τα υπερκέρδη δεν επωμίζεται ούτε το κόστος πυρασφάλειας των αεροδρομίων.
Και θέλω σε αυτό το σημείο μοιραστώ μια εικόνα μαζί σας που κανένα μας δεν πρέπει να αφήσει απροβλημάτιστο κανένα μας. Οι κάτοικοι της Αλαγονίας εδώ και μέρες προσπαθούν να καθαρίσουν από τη λάσπη τη δεξαμενή της Αγίας Τριάδας η οποία τελευταία φορά είχε λειτουργήσει στις φωτιές του 2007. Και μία ακόμα με λιμνοδεξαμενή στο ίδιο χωριό εγκαταλελειμμένη και ασυντήρητη για χρόνια. Οι κάτοικοι μας είπαν πως αυτή ανήκει στην περιφέρεια και είχε κατασκευαστεί από την πάλαι ποτέ ΥΕΒ η οποία καταργήθηκε. Σας επισυνάπτω και τις επιστολές της Κοινότητας Αλαγονίας (και) προς την Περιφέρεια τις οποίες αγνοησατε.
Η αναφορά μας είναι για ένα χωριό στην καρδιά ενός δάσους που έχει καεί δύο φορές από το 1998 και είναι στη διαδικασία της αναδάσωσης.
Προφανώς αυτά τα έργα δεν είναι ούτε βιτρίνας, ούτε γίνονται με ΣΔΙΤ και συμβάσεις σκανδαλωδώς υπέρ των μεγάλων ομίλων. Αυτός είναι και ο λόγος που δεν σας ενδιαφέρουν. Κι ακριβώς αυτή η πολιτική σας αντίληψη πρέπει να σταματήσει τώρα και με την παρούσα συνεδρίαση να μπουν οι βάσεις για μία νέα αντιμετώπιση του κεφαλαίου πολιτική προστασία.
Αν δεν αντιλαμβάνεστε που έχει οδηγήσει η πολιτική σας τόσα χρόνια αναλογιστείτε πως χρειάστηκαν λιγότερο από 10 ημέρες συνολικά για να προκληθεί και στην Πελοπόννησο μια από τις μεγαλύτερες καταστροφές των τελευταίων δεκαετιών. Και μόνο αυτό δείχνει πως την πολιτική της περικοπής πόρων από την πολιτική προστασία και ειδικά στην πρόληψη την πληρώνουμε πολύ ακριβά. Ο λαός την πληρώνει ακριβά.
Μόνο για τη Μεσσηνία η δαπάνη για παρεμβάσεις αποκατάστασης δημόσιων υποδομών και αντιπλημμυρικών έργων στους πυρόπληκτους Δήμους Οιχαλίας και Πύλου - Νέστορος ανέρχεται σε 12,2 εκ. ευρώ σύμφωνα με τους υπολογισμούς της περιφερειακής αρχής.
Για μας η καταστροφή κόστισε πολύ περισσότερο αν συμπεριλάβουμε και τη ζημιά που έχει υποστεί η οικονομική δραστηριότητα της κάθε περιοχής και φυσικά τα έργα αναδάσωσης τα οποία συνήθως εγκαταλείπονται τα πρώτα χρόνια μετά τη φωτιά. Η οικολογική καταστροφή δε είναι ανυπολόγιστη και δεν αποτιμάται σε χρήμα.
Τι έφταιξε όμως και ενώ δεν είχαμε ούτε καν μέτριους ανέμους, αλλά άπνοια και προκλήθηκαν τόσες καταστροφές; Μήπως είχαμε περισσότερες πυρκαγιές από πέρσι; Τα στοιχεία της πυροσβεστικής δείχνουν μικρή διαφορά που δεν δικαιολογεί τέτοια καταστροφή.
Μήπως δεν είχαμε εναέρια μέσα; Η κυβέρνηση στην αρχή του καλοκαιριού ανακοίνωσε πως έχουμε τα περισσότερα από κάθε άλλη χρονιά και έναν από τους μεγαλύτερους στόλους της Ευρώπης.
Αυτό όμως που δεν είχαμε και δεν έχουμε για χρόνια τώρα είναι η σωστή προετοιμασία και η πρόληψη, μεγάλο κομμάτι της οποίας ανήκει στην Περιφέρεια.
Σας ζητάμε λοιπόν να μας δώσετε τα πρακτικά από τη συνεδρίαση Συντονιστικού Οργάνου για τη φετινή αντιπυρική περίοδο. Να δούμε τι σας ζήτησαν οι συμμετέχοντες φορείς, τι κάνατε από όλα αυτά και τελικά ποιο σχέδιο υπήρχε και αν εφαρμόστηκε.
Επειδή, δυστυχώς η εμπειρία έδειξε ότι ήσασταν απροετοίμαστοι τόσο εσείς όσο και συνολικά ο κρατικός μηχανισμός για μια κατάσταση η οποία ήταν αναμενόμενη σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των ειδικών επιστημόνων. Και όσο δεν αλλάζετε πολιτική θα συνεχίσουμε να έχουμε αυτά τα αποτελέσματα.
Οι ευθύνες θα πρέπει να αποδοθούν στο ακέραιο στην εγκληματική ανεπάρκεια και ολιγωρία μιας κυβέρνησης που με 158 βουλευτές, 12 περιφερειάρχες και 306 δημάρχους, κυβερνά παντοδύναμη εδώ και δυο χρόνια την χώρα.
Πρώτιστα αυτό που θα πρέπει θεσμικά να μας απασχολήσει είναι να πιέσουμε με όποιο τρόπο και μέσο διαθέτουμε σε συνεννόηση και με τις άλλες περιφέρειες, να αλλάξει ριζικά το χρόνια δοκιμασμένο και άκρως αποτυχημένο μοντέλο δασοπυρόσβεσης .
Έχει αποδειχθεί ότι από το 1998 που ανατέθηκε η πυροπροστασία και πυρόσβεση των δασών στην πυροσβεστική , κανένας απ’ τους στόχους που είχαν τεθεί απ’ την πολιτεία δεν επιτεύχθηκε.
Έχουν περάσει 23 χρόνια, έχουμε βιώσει τις καταστροφές του 1998,2000,2007,2012,2018 και 2021, έχουμε θρηνήσει 222 συμπολίτες μας, έχουν καεί 19.000.000 στρέμματα δασικών οικοσυστημάτων, χιλιάδες σπίτια, εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα καλλιεργειών, όλα αυτά όταν τα έξοδα της δασοπυρόσβεσης έχουν τουλάχιστον εικοσαπλασιαστεί. Τις πυρκαγιές ακολούθησαν φονικές πλημμύρες με νεκρούς, κατεστραμμένες περιουσίες, διάβρωση τεράστιων εκτάσεων.
Είναι εξωφρενικό για την πυροπροστασία και για την πυρόσβεση να πρέπει να συντονιστούν έξι με εφτά υπουργεία και καμιά τριανταριά επιτροπές .
Ήρθε η ώρα επιτέλους να καταργήσουμε αυτό το μοντέλο που μόνο σαν εθνική συμφορά θα μπορούσε να χαρακτηριστεί.
Ήρθε η ώρα να δημιουργηθεί ο Ενιαίος Φορέας Δασοπροστασίας, υπεύθυνος για την πρόληψη, για την πυρόσβεση και για την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων. Ένας φορέας επαρκώς στελεχωμένος και εξοπλισμένος, με γνώση του αντικειμένου, ικανός και αποτελεσματικός .
Δυστυχώς, οι εξαγγελίες του πρωθυπουργού, που παρακάμπτοντας τις δασικές υπηρεσίες, βιάστηκε να αναθέσει την αποκατάσταση των καμένων εκτάσεων σε ιδιώτες, ανακοινώνοντας μάλιστα και το σχετικό κονδύλι, μόνο προβληματισμό δημιουργούν για την τύχη και το μέλλον των δημόσιων δασικών εκτάσεων. Στο ίδιο κλίμα δυστυχώς και ο κ. περιφερειάρχης ο οποίος σε πρόσφατη απαράδεκτη και καταδικαστέα επιστολή του χαρακτηρίζει τις δασικές υπηρεσίες και την Κτηματική Υπηρεσία σαν εμπόδια στην αποκατάσταση !!!
Τα δάση είναι δημόσια και έτσι πρέπει να παραμείνουν.
Όμως η καταστροφή έχει πλέον συντελεστεί και αυτό που αποτελεί πλέον πρώτιστο χρέος μας είναι να σκύψουμε άμεσα και ουσιαστικά, με έργα και όχι με λόγια, πάνω στα τεράστια προβλήματα που γέννησε η καταστροφή, να διεκδικήσουμε και να δώσουμε λύσεις που θα ανακουφίσουν τους συμπολίτες μας που επλήγησαν, να προστατευθεί η φύση και να αποκατασταθεί ει δυνατόν η περιβαλλοντική καταστροφή.
Πίεση από εμάς πρέπει να ασκηθεί επίσης στο ζήτημα των αποζημειώσεων για τις καμμένες περιουσίες και αγροτικές εκτάσεις. Το πλαίσιο αποζημιώσεων στον αγροτικό τομέα είναι ασαφές και αναποτελεσματικό. Από τις δηλώσεις των κυβερνητικών παραγόντων που συμμετείχαν στη σύσκεψηπου πραγματοποιήθηκε στη Σπάρτη, προκύπτει ότι δεν έχει καθοριστεί ποιος φορέας τελικά θα εκτιμήσει και θα πληρώσει τις ζημιές στους πυρόπληκτους παραγωγούς.
Συγκεκριμένα, Ο Τριαντόπουλος άφησε να εννοηθεί ότι θα γίνει εφαρμογή του πλαισίου Κρατικής Οικονομικής Αρωγής για το σύνολο των πυρόπληκτων επιχειρήσεων και γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Ταυτόχρονα ο διοικητής του ΕΛΓΑ σε δηλώσεις του ανέφερε ότι κάθε ζημιά στους παραγωγούς είναι στην αρμοδιότητά του.
Στο πλαίσιο αυτό ζητάμε να κυρηχθούν οι νομοί που επλήγησαν ως πυρόπληκτοι και καταθέτουμε μια δέσμη προτάσεων που αφορούν τα μέτρα τόσο για την άμεση ανακούφιση, όσο και για την πρόληψη και κατάσβεση των πυρκαγιών, καθώς και για την προστασία και αποκατάσταση του περιβάλλοντος.
Απαιτούμε , αφού «λεφτά έχομεν» όπως είπε ο Περιφερειάρχης Πελοποννήσου κ. Π. Νίκας να αποδείξουμε αν διαθέτουμε τουλάχιστον φιλότιμο και τσαγανό να διεκδικήσουμε από την κυβέρνηση χρηματοδοτήσεις και μέσα, που θα δώσουν άμεσα λύσεις:
Αποζημίωση στο 100% για την απώλεια του φυτικού και ζωικού κεφαλαίου, των σπιτιών, των στάβλων, των αποθηκών των εργαλείων, των δικτύων και όχι μόνο το 70% που είπε η κυβέρνηση .Άμεση και πλήρη αποζημίωση της ηρτημένης παραγωγής στο 100% για αγρότες και μη αγρότες . Αποζημίωση του Αγροτικού εισοδήματος στο 100% σε όλους τους πληγέντες για την απώλεια παραγωγής σε βάθος 7 – 10 χρόνων και όχι 4 που εξήγγειλε η κυβέρνηση. Επιβάλλεται να είναι απλό, αξιόπιστο και αποτελεσματικό θεσμικό πλαίσιο για τον υπολογισμό και την αποζημίωση των ζημιών στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Αύξηση πρώτης αγωγής, διότι τα ποσά τα οποία προκύπτουν από την σχετική πλατφόρμα είναι εξευτελιστικά.. Ταχεία ολοκλήρωση του εκτιμητικού έργου από καταρτισμένο προσωπικό και πλήρη άμεση αποζημίωση του φυτικού κεφαλαίου. Για το ζωικό κεφάλαιο άμεση καταμέτρηση των απωλειών και αποζημίωση για την αντικατάσταση του ζωικού κεφαλαίου και την παραγωγή. Πάγωμα φορολογίας και ΕΝΦΙΑ και οφειλών στα πιστωτικά ιδρύματα πυρόπληκτων παραγωγών. Επιδότηση κατά 90% των ασφαλιστικών εισφορών στον ΕΛΓΑ.
Επιπλέον απαιτείται αποκατάσταση όλων των σωλήνων ύδρευσης που χρησιμοποιούσαν οι κτηνοτρόφοι.
Στα πλαίσια της ενίσχυσης του εισοδήματος μπορεί και πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα να δοθούν στους πυρόπληκτους άδειες και χρηματοδότηση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών στέγης αλλά και 500 αρια ( 500 MW) σε ομάδα τριών έως πέντε πυρόπληκτων πολιτών.
Πλήρης αποκατάσταση σπιτιών ,των αποθηκών και των σταύλων που κάηκαν στο 100% της αποκατάστασης διότι τώρα στέλνει η κυβέρνηση τους πολίτες στις Τράπεζες .
Πίστωση χρημάτων για ζωοτροφές κατευθείαν στους δικαιούχους.
Αποζημίωση ζημιών στις επιχειρήσεις π.χ. ελαιοτριβεία για τις ζημιές που υπέστησαν και τις απώλειες εσόδων.
Να γίνουν τα αναγκαία Αρδευτικά έργα και να γίνει επέκταση του ηλεκτρικού δικτύου ώστε να έχουν οι πυρόπληκτοι ρεύμα για να μπορούν να ποτίζουν την ανασύσταση των ελαιώνων τους.
2) Μαζί με τους Δήμους οφείλουμε να αποκαταστήσουμε το αγροτικό οδικό δίκτυο και όλους τους δρόμους που έπαθαν ζημίες. Εκτός από τις περιπτώσεις που θα το χρειαστούν τα πυροσβεστικά, θα τονώσει την ύπαιθρο και διευκολύνει συμπολίτες μας να καθαρίσουν τα χωράφια τους μειώνοντας την καύσιμη ύλη.
3) Να ξεκινήσουν άμεσα τα έργα αντιπλημμυρικής προστασίας τόσο στις καμένες περιοχές όσο και στα σημεία που παρουσιάζουν προβλήματα στις έντονες βροχές. Δημιουργία αντιδιαβρωτικών κλαδοπλεγμάτων και κορμοδεμάτων σε περιοχές όπου η κλίση του εδάφους υπερβαίνει το 25% και υπάρχουν φυσικά χειμαρρικά ή συνεχούς ροής ρέματα.
Κατασκευή ξυλοφραγμάτων στα σημαντικότερα ρέματα για τη συγκράτηση των φερτών υλικών.
Όπου υπάρχει κατακόρυφη κλίση πάνω 25% να γίνουν πασαλομπήξεις και χοντρό πλέγμα ύψους τουλάχιστον 2 μέτρων για να συγκρατήσει το χώμα και τα υλικά η’ άλλα κατάλληλα τεχνικά έργα.
4) Οφείλουμε ως περιφέρεια να απαιτήσουμε την ενίσχυση της Δασικής Υπηρεσίας με προσωπικό και πόρους. Χωρίς δασική υπηρεσία να λειτουργεί σωστά ποτέ δε θα έχουμε σωστή διαχείριση και φροντίδα των δασών. Εκτός αν σας βολεύει να έχετε ως αποδιοπομπαίο τράγο μια υπηρεσία που η δική σας πολιτική του λιγότερου κράτους έχει καταντήσει ουσιαστικά ανενεργή.
5) Άμεση κήρυξη των καμένων αναδασωτέων χωρίς εξαιρέσεις και πλήρη
απαγόρευση επιχειρηματικών επεμβάσεων. Τα δάση που κάηκαν κηρύσσονται υποχρεωτικά ως αναδασωτέα ανεξαρτήτως της ειδικότερης κατηγορίας αυτών ή της θέσης στην οποία βρίσκονται. Απαγορεύεται για διάστημα τριάντα (30) ετών, κατ’ ελάχιστον, οποιαδήποτε χρήση της ανωτέρω γης δασών και δασικών εκτάσεων, είτε πρόκειται για δόμηση, εγκατάσταση ΑΠΕ, των συνοδευτικών τους έργων, εξορύξεων, εγκατάσταση τουριστικών μονάδων και οιαδήποτε άλλη χρήση. Η απαγόρευση αυτή αφορά και ήδη αδειοδοτημένες χρήσης εντός των κατεστραμμένων εκτάσεων. Να καταργηθούν όλοι οι αντι-δασικοί νόμοι των κυβερνήσεων ΝΔ, ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, που αποχαρακτηριζουν δάση, δασικές εκτάσεις, ακόμη και αναδασωτέες περιοχές και νομιμοποιούν καταπατητές, μεταφέρουν ευθύνες πυροπροστασίας-δασοπροστασίας σε ιδιώτες, περιφέρειες, δήμους και εθελοντές, οι οποίες θα πρέπει να ανήκουν στο κράτος. Ταυτόχρονα να ενισχυθούν Δασικοί Συνεταιρισμοί, αγρότες, κτηνοτρόφοι, ρετσινοπαραγωγοί που δραστηριοποιούνται στο δάσος συμβάλλοντας στην προστασία του.
6) Διεκδικούμε από την Κυβέρνηση να ενισχύσει τον στόλο και την υποδομή του Πυροσβεστικού Σώματος και της Δασικής Υπηρεσίας στην Πελοπόννησο και πανελλαδικά, με τα αναγκαία μέσα. Μέχρι να συσταθεί και να λειτουργήσει ο ενιαίος φορέας δασοπροστασίας ζητάμε να μή γίνει καμία συγχώνευση ή κατάργηση Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και πυροφυλακίων, αντιθέτως να ανασυσταθούν και να ενισχυθούν όπου καταργήθηκαν. Να εξοπλιστούν με σύγχρονα μέσα οι πυροσβέστες και να συσταθεί ειδικό σώμα με εκπαίδευση και εξειδίκευση στην αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών.
7) Διεκδίκηση πόρων και αρμοδιοτήτων από την Περιφέρεια για πολιτική προστασία. Θέσπιση θέσης Αντιπεριφερειάρχη Πολιτικής Προστασίας
8) Τέλος, τα διάφορα σχέδια ανασυγκρότησης δεν μπορεί να είναι μια επανάληψη του <<ταμείου Μολυβιάτη>>.
Να σχεδιαστούν διαφορετικά, με μεγάλη διαρκή χρηματοδότηση εντάσσοντας οργανικά την αυτοδιοίκηση α΄ και β´ βαθμού, τα τοπικά συμβούλια ,τους συναιτερισμούς ,τους συλλόγους ,τις επιτροπές των πυρόπληκτων και τους ίδιους τους κατοίκους που για άλλη μια φορά καλούνται να ξεπεράσουν την απογοήτευση τους και να αγωνιστούν να ξαναφτιάξουν τον τόπο τους.
Στα άμεσα που πρέπει να δρομολογήσουμε ως περιφέρεια λόγω της κατάστασης προτάσσουμε τα εξής:
Συγκεκριμένα σχέδια πυρασφάλειας ενιαία για κάθε ΠΕ καθ’ όλη την αντιπυρική περίοδο με συμμετοχή στη διαμόρφωση τους πολιτών, τοπικών κοινοτήτων, δήμων, περιφέρειας και δασαρχείων (τέλος στα συντονιστικά που γίνονται τον Ιούνιο μετά τις φωτιές για τυπικούς λόγους). Ενημέρωση σε κάθε κοινότητα, σχολεία, τοπικούς συλλόγους, επαγγελματικές οργανώσεις κλπ
Να καταγραφούν (χθες) οι ανάγκες επισκευών των δεξαμενών και με τη μορφή του κατεπείγοντος να επισκευαστούν.
Έλεγχο του δασικού οδικού δικτύου σε συντονισμό με την ΠΥ, διάνοιξη τυχόν κλειστών τμημάτων του και βελτίωση της προσπελασιμότητας.
Πρόγραμμα καθαρισμού και απομάκρυνσης της βλάστησης και των ξερών χόρτων στους ορεινούς όγκους, στις διαχωριστικές νησίδες αυτοκινητοδρόμων και τα πρανή αυτών.
Η κακή συντήρηση από το ΔΕΔΗΕ είναι τις πιο πολλές φορές η πηγή του κακού. Καθαρισμός σε απόσταση 50 μέτρων από κάθε βλάστηση από τους μετασχηματιστές.
Δημιουργία προστατευτικών ζωνών 50 μέτρα γύρω από οικισμούς, κοινότητες κι εγκατάσταση υδατοδεξαμενών με αντλίες. Κάθε χρόνο καθαρισμό περιαστικών δασών σε βάθος 300 μέτρα. Υπάρχουν ακόμη πολλά που μπορούν να γίνουν αν σοβαρά ασχοληθούμε με την πρόληψη και τη διαχείριση τους δάσους.
Πρόσληψη εξειδικευμένων στελεχών στην Περιφέρεια
Επιπλέον είναι χρέος της Περιφέρειας
1 ) Να ικανοποιηθούν τα αιτήματα για ενίσχυση των εθελοντικών ομάδων που τόσο πρόσφεραν στο μέτωπο των πυρκαγιών.
2) Να αποζημιωθούν αγρότες και πολίτες που τα οχήματα που διέθεσαν τα οχήματά και τα μηχανήματά τους για την πυρόσβεση και αυτά έπαθαν ζημιές. Ως κίνηση αναγνώρισης της προσπάθειάς τους να τους χορηγηθεί αποζημίωση και για τα καύσιμα τους