«Μαραθώνιος» συνεχών μηνιαίων πληρωμών Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ) ξεκινά για 6,3 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων από αυτόν τον μήνα και αναμένεται να διαρκέσει τουλάχιστον μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022 ή και να κρατήσει μέχρι τον Φεβρουάριο του 2023.
Οι πληρωμές θα αφορούν τον ΕΝΦΙΑ των ετών 2021 και 2022. Ξεκινούν με την 1η δόση του φόρου του τρέχοντος έτους, η οποία πρέπει να καταβληθεί έως την 30ή Σεπτεμβρίου 2021, και θα ολοκληρωθούν με την αποπληρωμή όλων των δόσεων του ΕΝΦΙΑ του 2022 είτε μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2022 είτε μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου 2023, αναλόγως του εάν η τμηματική καταβολή του φόρου για το 2022 καθοριστεί σε 10 ή σε 12 μηνιαίες δόσεις.
Σύμφωνα με τα όσα προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία και τα όσα έχουν ήδη γίνει γνωστά με βάση δηλώσεις του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα:
1) Ο ΕΝΦΙΑ του 2021 θα εκκαθαριστεί στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του τρέχοντος μηνός. Οι περίπου 6,3 εκατομμύρια υπόχρεοι πληρωμής του θα λάβουν λίγο μετά τις 16 Σεπτεμβρίου τα εκκαθαριστικά σημειώματα για την εξόφληση του φόρου σε έξι μηνιαίες δόσεις. H 1η δόση θα πρέπει να εξοφληθεί έως 30/9/2021, η 2η μέχρι 29/10/2021, η 3η μέχρι 30/11/2021, η 4η μέχρι 31/12/2021, η 5η μέχρι 31/1/2022 και η 6η μέχρι 28/2/2022.
2) Τον Μάρτιο του 2022 θα εκδοθούν και θα αποσταλούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ του 2022 στους 6,3 εκατομμύρια υπόχρεους. Η εξόφληση του ΕΝΦΙΑ του 2022 θα γίνει σε 10 ή 12 μηνιαίες δόσεις, η 1η εκ των οποίων θα λήγει στις 31/3/2022, η 2η στις 29/4/2022, η 3η στις 31/5/2022, η 4η στις 30/6/2022, η 5η στις 29/7/2022, η 6η στις 31/8/2022, η 7η στις 30/9/2022, η 8η στις 31/10/2022, η 9η στις 30/9/2022 και η 10η στις 30/12/2022, ενώ εάν τελικά επιλεγούν οι 12 δόσεις, οι επιπλέον δύο θα λήγουν στις 31/1/2023 και στις 28/2/2023.
Ουσιαστικά, ο αριθμός των μηνιαίων δόσεων αποπληρωμής του ΕΝΦΙΑ θα αυξηθεί το 2022 από 6 που είναι σήμερα σε 10 ή 12, οπότε αυτόματα το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης του φόρου θα είναι αισθητά μειωμένο σε σύγκριση με αυτό που πλήρωνε τα προηγούμενα έτη και θα πληρώσει και φέτος κάθε υπόχρεος ιδιοκτήτης.
Με δεδομένο ότι, σύμφωνα με τους κυβερνητικούς σχεδιασμούς, το συνολικό ποσό του ΕΝΦΙΑ που θα βεβαιώνεται από το 2022 σε κάθε φορολογούμενο μετά την επικείμενη αναμόρφωση της νομοθεσίας για τον υπολογισμό του θα είναι περίπου ίδιο ή μικρότερο αυτού που βεβαιώνεται μέχρι σήμερα, το ποσό κάθε μηνιαίας δόσης ΕΝΦΙΑ θα είναι από το 2022 μειωμένο τουλάχιστον κατά 40%-50%. Π.χ. οφειλή ΕΝΦΙΑ 600 ευρώ εξοφλείται σήμερα σε 6 μηνιαίες δόσεις των 100 ευρώ εκάστη. Από το 2022 η ίδια οφειλή θα εξοφλείται είτε σε 10 μηνιαίες δόσεις των 60 ευρώ εκάστη (με το ποσό της κάθε δόσης να είναι μειωμένο κατά 40%) είτε σε 12 μηνιαίες δόσεις των 50 ευρώ εκάστη (με το ποσό της κάθε δόσης να είναι μειωμένο κατά 50%).
Η μεταρρύθμιση
Έως τον Μάρτιο του 2022 που προγραμματίζεται να εκδοθούν τα εκκαθαριστικά του ΕΝΦΙΑ του επόμενου έτους, το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα έχει ήδη νομοθετήσει τη ριζική αναμόρφωση της νομοθεσίας για τον ΕΝΦΙΑ την οποία έχει επανειλημμένα προαναγγείλει και ήδη έχει δρομολογήσει.
Σύμφωνα με τα όσα έχει επισημάνει η «Ν», η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει αποφασίσει, κατ’ αρχήν, παρεμβάσεις σε όλες τις βασικές παραμέτρους υπολογισμού του φόρου προκειμένου οι αυξήσεις στις αντικειμενικές αξίες των ακινήτων, που θα ισχύσουν από την 1η-1-2022, να μην εκτινάξουν στα ύψη τις χρεώσεις ΕΝΦΙΑ του έτους 2022 για τη συντριπτική πλειονότητα των 6,3 εκατομμυρίων ιδιοκτητών, οι οποίοι επιβαρύνονται κάθε χρόνο με τον φόρο αυτό.
Η μεταρρύθμιση του ΕΝΦΙΑ που θα νομοθετηθεί εντός του 2021, ώστε να εφαρμοστεί από το 2022, θα προβλέπει, κατ’ αρχήν, ανακατατάξεις σε κλιμάκια και μειώσεις στους συντελεστές υπολογισμού του φόρου, ώστε να αντισταθμιστούν οι επιπτώσεις από τις αυξήσεις των αντικειμενικών τιμών στο μεγαλύτερο τμήμα της επικράτειας της χώρας. Δεν φθάνουν όμως μόνο οι παρεμβάσεις στα κλιμάκια και τους συντελεστές, καθώς υπάρχουν κι άλλες παράμετροι που θα απαιτηθεί να αλλάξουν προκειμένου να διασφαλιστεί η αποφυγή των επιπλέον επιβαρύνσεων για τη συντριπτική πλειονότητα των ιδιοκτητών, όπως η κλίμακα μειώσεων του φόρου κατά 10% έως 30% που έχει καθιερωθεί από το 2019 και η κλίμακα του συμπληρωματικού φόρου.
Συνολικά το σύστημα υπολογισμού του ΕΝΦΙΑ θα έχει μια νέα δομή και διάρθρωση με βασικό στόχο, παρά τις μεταβολές στις αντικειμενικές αξίες, να μην αυξηθούν τα δημόσια έσοδα που προβλέπονται στον κρατικό προϋπολογισμό από τον ΕΝΦΙΑ.
Μετά την ολοκλήρωση της μεταρρύθμισης του ΕΝΦΙΑ θα προωθηθεί μία πρόσθετη νομοθετική παρέμβαση που θα προβλέπει την περαιτέρω μείωση του φόρου κατά 8% μεσοσταθμικά.
Μειώσεις συντελεστών
Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2022-2025 αποκαλύπτει μειώσεις των συντελεσετών του φόρου κατοχής ακινήτων από το 2022 και μετά.
Παρά την αύξηση των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων (ιδιαίτερα σημαντική σε πολλές περιοχές της χώρας) οι εισπράξεις αναμένεται να μειωθούν έστω και οριακά. Σε συνδυασμό με τις αυξημένες αντικειμενικές αξίες, σημαίνει πως θα μειωθούν οι συντελεστές επιβάρυνσης.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο, οι φόροι κεφαλαίου που είναι βασικά οι εισπράξεις από τον ΕΝΦΙΑ, από τα 2,72 δισ. ευρώ που διαμορφώθηκαν το 2019, το 2020 μειώθηκαν σε 2,54 δισ. ευρώ, ενώ φέτος θα αυξηθούν σε 2,62 δισ. ευρώ.
Από το 2022, που ο ΕΝΦΙΑ θα υπολογιστεί με τις νέες αυξημένες αντικειμενικές τιμές ακινήτων, παρατηρείται μια μείωση των εσόδων, καθώς σύμφωνα με το Μεσοπρόθεσμο οι εισπράξεις από τη φορολογία κεφαλαίου θα υποχωρήσουν σε 2,58 δισ. ευρώ, το 2023 θα μειωθούν σε 2,54 δισ. ευρώ, το 2024 σε 2,52 δισ. ευρώ και σε 2,5 δισ. ευρώ το 2025.
