Συνέντευξη στην ΕΛΕΝΑ ΝΤΑΒΛΑΜΑΝΟΥ
εκπαιδευτικό - συγγραφέα
εκπαιδευτικό - συγγραφέα
Το νέο βιβλίο της Ισμήνης Μπάρακλη με τον τίτλο «Η θεία Μπέμπα» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ψυχογιός, ξαφνιάζοντας τους αναγνώστες τόσο με το ιδιαίτερο εξώφυλλό του, όσο και με τον τίτλο του. Ποια είναι η περίφημη θεία Μπέμπα, η δαιμόνια οικονόμος, με το μπρίο και το ταπεραμέντο, που θα βρεθεί αντιμέτωπη με το επτασφράγιστο μυστικό του αρχοντικού, το οποίο ήταν καλά θαμμένο για χρόνια;
Πρόκειται για ένα ευθυμογράφημα εποχής, που θυμίζει ταινία του ελληνικού κινηματογράφου. Ο αναγνώστης θα ταξιδέψει στο παρελθόν με την αστείρευτα χιουμοριστική αφήγηση της αξιαγάπητης θείας Μπέμπας, θα γελάσει, θα δακρύσει, θα θυμηθεί ίσως τα δικά του παιδικά χρόνια και τους αγαπημένους του.
Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Η θεία Μπέμπα» από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Τι πραγματεύεται;
Πραγματεύεται τη ζωή μιας αριστοκρατικής οικογένειας που ανήκει στον ανθό της πόλης του Ναυπλίου της δεκαετίας του ΄30. Μιας καθ’ όλα ιδιόρρυθμης φαμίλιας, ωστόσο αξιαγάπητης. Μέσα από τα μάτια της θείας Μπέμπας, που αφηγείται τα χρόνια που πέρασε ως οικονόμος στην οικία Ροδόπουλου, έχοντας τη φροντίδα του αρχοντικού, κυρίως όμως των ανθρώπων της:
Τον κύριο Βασιλάκη, παραλή και καλόκαρδο, φιλοβασιλικό μέχρι κεραίας. Ευημερεί εκ του εμπορίου ραδιοφώνων Philips κι άλλων ειδών τελευταίας τεχνολογίας.
Την Ελπινίκη, την «πέρα βρέχει» σύζυγο, φανατική συλλέκτρια καπέλων, στολισμένων άλλοτε με φτερά φασιανού, άλλοτε με βαλσαμωμένα πουλιά και με μεγάλο ενδιαφέρον στα σουαρέ, τις δεξιώσεις και τους χορούς.
Τις λουσούδες θυγατέρες, Αρίστη και Νανά, αναθρεμμένες με γαλλικά και πιάνο, αλλά και κρυφούς αγαπητικούς.
Τον Ντίνο, το στερνοπαίδι της οικογένειας και μεγάλη αδυναμία της Μπέμπας που τον μεγαλώνει σαν δικό της παιδί. Ζωηρός όσο κεραμιδόγατος Γενάρη μήνα. Έλιωνε ένα πανταλόνι την εβδομάδα, τότες στα πισινά και αργότερα στον καβάλο.
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης;
Γενναία πηγή έμπνευσης, το παλιό Ναύπλιο, η ιδιαίτερη πατρίδα μου, και η κοινωνία της εποχής εκείνης, η αισθητική της, ιδιαίτερες φυσιογνωμίες ανθρώπων, ζωηρών, άκρως θεατρικών, κάποιους είχα την τύχη να τους γνωρίσω, κάποιους άλλους τους γνώρισα μέσα από αφηγήσεις της γιαγιάς μου ή του πατέρα μου, έχουν εντυπωθεί μέσα μου ανεξίτηλα. Άνθρωποι που δεν υπάρχουν στις μέρες μας και η απουσία τους είναι αισθητή, ίσως γιατί αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι της νοστιμάδας της πόλης. Το αλατοπίπερο. Νομίζω πως οι ευφάνταστοι χαρακτήρες του μυθιστορήματός μου κτίστηκαν πάνω σε αυτούς τους ανθρώπους, όπως με μεγάλο σεβασμό τους αποκαλούμε στον τόπο μου, τους παλιούς Αναπλιώτες.
Σε τι είδους αναγνωστικό κοινό απευθύνεται;
Κάθε βιβλίο μου απευθύνεται σε όλους όσοι αγαπούν την ελληνική λογοτεχνία. Ωστόσο, από το αντρικό αναγνωστικό κοινό, νομίζω πως έχω λάβει τις πιο εγκάρδιες κριτικές. Ίσως το περιεχόμενό τους, να αποτέλεσε μεγαλύτερη έκπληξη για εκείνους. Η θεία Μπέμπα, ένεκα του χιούμορ που τη χαρακτηρίζει, πιθανώς να προσελκύσει και τους αναγνώστες εκείνους που διψούν για αισιόδοξα και εύθυμα αναγνώσματα. Να λάβουν υπόψιν τους όμως πως θα συγκινηθούν εξίσου.
Πρόκειται για μυθοπλασία ή υπάρχουν και αληθινά στοιχεία στην ιστορία;
Μυθοπλασία που ακολουθεί τη διαδρομή του χρόνου. «Η θεία Μπέμπα» είναι ένα μυθιστόρημα που αναβιώνει αγαπημένες δεκαετίες ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά από το 1930 και εντεύθεν.
Ποια είναι η θεία Μπέμπα; Σκιαγραφήστε μας τον χαρακτήρα της.
Είναι μια σπιρτώδης γυναίκα, με μπρίο και φλογερό ταπεραμέντο. Μέσα από τον ιδιαίτερο τρόπο που διαχειρίζεται καταστάσεις και ανθρώπους, αντιπαρέρχεται τραγικά γεγονότα και αφήνει ανεξίτηλη τη σφραγίδα της. Κυρίως όμως, αξιώνει το δώρο της ζωή, ζει δηλαδή με τρόπο ουσιαστικό, τολμώντας επανεκκινήσεις και νέες αφετηρίες, ώστε να αξίζει το κάθε λεπτό της διαδρομής και η κάθε ανάσα.
Η ιστορία μας ταξιδεύει στο όμορφο Ναύπλιο. Πώς έγινε η επιλογή του τόπου;
Νομίζω πως το Ναύπλιο υπάρχει μέσα μου πριν καν το γνωρίσω. Είναι η δεύτερη φορά που γράφω μυθιστόρημα για το Ναύπλιο, την ιδιαίτερη πατρίδα μου, έναν τόπο που διαφυλάσσει ζωντανή την ιστορία του, φυλαγμένη προσεκτικά μέσα στα σοκάκια του, αρκεί να έχεις ανοικτή την καρδιά να την αφουγκραστείς.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας; Σε ποια κατηγορία θα το κατατάσσατε;
«Η θεία Μπέμπα» είναι μια ιστορία που θυμίζει ευθυμογράφημα εποχής ή παλιό ελληνικό κινηματογράφο. Πρόκειται για ένα απολαυστικό βιβλίο, γοργό σε ρυθμό, εμψυχωτικό, πνευματώδες, με τη νοσταλγία και την αισθητική μιας πεπερασμένης εποχής, που ο αναγνώστης θα γελάσει, θα δακρύσει, θα θυμηθεί τη δική του φαμίλια, τα παιδικά του χρόνια και τους δικούς του αγαπημένους.
Ο αναγνώστης ταξιδεύει στο παρελθόν με την αστείρευτα χιουμοριστική αφήγηση της αξιαγάπητης θείας Μπέμπας. Ποια θέση έχει στη γραφή και στη ζωή σας το χιούμορ;
Το χιούμορ είναι στάση ζωής. Είναι εσωτερική ανάγκη. Είναι η φύση μου, ευτυχώς και ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τη ζωή. Στην γραφή, είναι ευχής έργον να έχεις να δουλέψεις τέτοια αφηγήματα. Όπως και το αντίστροφο, λόγου χάρη όταν έγραφα τη «Σμύρνη, Κυνήγι Μαγισσών» ένα δύσκολο βιβλίο, ήταν μια περίοδος που απαιτούσε δυνάμεις. Είναι πολύ έντονη η σχέση του δημιουργού με τα κείμενά του, ομοιάζει με του ηθοποιού που ενσαρκώνει ρόλους. Είναι δούναι και λαβείν. Οφείλω να ομολογήσω πως τη θεία Μπέμπα δεν ήθελα να την αποχωριστώ. Ηταν δώρο ζωής για εμένα για πολλούς λόγους. Της χρωστάω ένα καινούργιο συκώτι μαζί με άλλα πολλά.
Τι σας ώθησε να εκφραστείτε με τον γραπτό λόγο;
Ισως να μην μπορώ να σας απαντήσω με τον συνειδητό νου, καθώς η γραφή ήρθε αυθόρμητα στη ζωή μου, σαν ένα δώρο, όπως και κάθε βιβλίο, αβίαστα, χωρίς να το έχω προγραμματίσει, όπως ακριβώς ήρθε και η Μπέμπα ένα καλοκαίρι στο σπίτι του Ναυπλίου σαν μουσαφίρισσα και άνοιξα την καρδιά μου να την υποδεχτώ.
Κατά πόσο επηρεάζεστε από την επικαιρότητα, στην προσπάθειά σας να βρείτε το θέμα του επόμενου βιβλίου σας;
Η επικαιρότητα πιθανόν να με οδήγησε σε ένα βιβλίο με χιουμοριστικά στοιχεία καθώς ένιωσα ως ανάγκη λόγω συνθηκών και ως αναγνώστρια και ως δημιουργός την καταφυγή σε εύθυμα και αισιόδοξα αναγνώσματα. Η προσωπική μου άποψη, ωστόσο, είναι πως ο δημιουργός πρέπει να κρατάει αποστάσεις από την επικαιρότητα, καθώς την θεωρώ πλανεύτρα και παραπλανητική.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Εύχομαι όμορφα βιβλία, ιστορίες που έχουν κάτι να προσφέρουν και σε εμένα και στους αναγνώστες.
Μια ευχή για τους αναγνώστες!
Να διαβάζουν με ανοιχτή την καρδιά, να συμμετέχουν στο ταξίδι, η λογοτεχνία ενέχει θεραπευτικές ιδιότητες, γαληνεύει τις ταραχές της ψυχής, ξεκουράζει τον νου. Η τέχνη, κάθε μορφής, είναι καταφυγή, ξαπόσταμα, προκειμένου να μπορέσουμε να κρατήσουμε ισορροπίες και να αντλήσουμε δυνάμεις για την επικαιρότητα και τη ζωή.
Μόλις κυκλοφόρησε το βιβλίο σας «Η θεία Μπέμπα» από τις εκδόσεις Ψυχογιός. Τι πραγματεύεται;
Πραγματεύεται τη ζωή μιας αριστοκρατικής οικογένειας που ανήκει στον ανθό της πόλης του Ναυπλίου της δεκαετίας του ΄30. Μιας καθ’ όλα ιδιόρρυθμης φαμίλιας, ωστόσο αξιαγάπητης. Μέσα από τα μάτια της θείας Μπέμπας, που αφηγείται τα χρόνια που πέρασε ως οικονόμος στην οικία Ροδόπουλου, έχοντας τη φροντίδα του αρχοντικού, κυρίως όμως των ανθρώπων της:
Τον κύριο Βασιλάκη, παραλή και καλόκαρδο, φιλοβασιλικό μέχρι κεραίας. Ευημερεί εκ του εμπορίου ραδιοφώνων Philips κι άλλων ειδών τελευταίας τεχνολογίας.
Την Ελπινίκη, την «πέρα βρέχει» σύζυγο, φανατική συλλέκτρια καπέλων, στολισμένων άλλοτε με φτερά φασιανού, άλλοτε με βαλσαμωμένα πουλιά και με μεγάλο ενδιαφέρον στα σουαρέ, τις δεξιώσεις και τους χορούς.
Τις λουσούδες θυγατέρες, Αρίστη και Νανά, αναθρεμμένες με γαλλικά και πιάνο, αλλά και κρυφούς αγαπητικούς.
Τον Ντίνο, το στερνοπαίδι της οικογένειας και μεγάλη αδυναμία της Μπέμπας που τον μεγαλώνει σαν δικό της παιδί. Ζωηρός όσο κεραμιδόγατος Γενάρη μήνα. Έλιωνε ένα πανταλόνι την εβδομάδα, τότες στα πισινά και αργότερα στον καβάλο.
Ποια ήταν η πηγή έμπνευσης;
Γενναία πηγή έμπνευσης, το παλιό Ναύπλιο, η ιδιαίτερη πατρίδα μου, και η κοινωνία της εποχής εκείνης, η αισθητική της, ιδιαίτερες φυσιογνωμίες ανθρώπων, ζωηρών, άκρως θεατρικών, κάποιους είχα την τύχη να τους γνωρίσω, κάποιους άλλους τους γνώρισα μέσα από αφηγήσεις της γιαγιάς μου ή του πατέρα μου, έχουν εντυπωθεί μέσα μου ανεξίτηλα. Άνθρωποι που δεν υπάρχουν στις μέρες μας και η απουσία τους είναι αισθητή, ίσως γιατί αποτελούσαν αναπόσπαστο κομμάτι της νοστιμάδας της πόλης. Το αλατοπίπερο. Νομίζω πως οι ευφάνταστοι χαρακτήρες του μυθιστορήματός μου κτίστηκαν πάνω σε αυτούς τους ανθρώπους, όπως με μεγάλο σεβασμό τους αποκαλούμε στον τόπο μου, τους παλιούς Αναπλιώτες.
Σε τι είδους αναγνωστικό κοινό απευθύνεται;
Κάθε βιβλίο μου απευθύνεται σε όλους όσοι αγαπούν την ελληνική λογοτεχνία. Ωστόσο, από το αντρικό αναγνωστικό κοινό, νομίζω πως έχω λάβει τις πιο εγκάρδιες κριτικές. Ίσως το περιεχόμενό τους, να αποτέλεσε μεγαλύτερη έκπληξη για εκείνους. Η θεία Μπέμπα, ένεκα του χιούμορ που τη χαρακτηρίζει, πιθανώς να προσελκύσει και τους αναγνώστες εκείνους που διψούν για αισιόδοξα και εύθυμα αναγνώσματα. Να λάβουν υπόψιν τους όμως πως θα συγκινηθούν εξίσου.
Πρόκειται για μυθοπλασία ή υπάρχουν και αληθινά στοιχεία στην ιστορία;
Μυθοπλασία που ακολουθεί τη διαδρομή του χρόνου. «Η θεία Μπέμπα» είναι ένα μυθιστόρημα που αναβιώνει αγαπημένες δεκαετίες ιστορικά, πολιτικά, κοινωνικά από το 1930 και εντεύθεν.
Ποια είναι η θεία Μπέμπα; Σκιαγραφήστε μας τον χαρακτήρα της.
Είναι μια σπιρτώδης γυναίκα, με μπρίο και φλογερό ταπεραμέντο. Μέσα από τον ιδιαίτερο τρόπο που διαχειρίζεται καταστάσεις και ανθρώπους, αντιπαρέρχεται τραγικά γεγονότα και αφήνει ανεξίτηλη τη σφραγίδα της. Κυρίως όμως, αξιώνει το δώρο της ζωή, ζει δηλαδή με τρόπο ουσιαστικό, τολμώντας επανεκκινήσεις και νέες αφετηρίες, ώστε να αξίζει το κάθε λεπτό της διαδρομής και η κάθε ανάσα.
Η ιστορία μας ταξιδεύει στο όμορφο Ναύπλιο. Πώς έγινε η επιλογή του τόπου;
Νομίζω πως το Ναύπλιο υπάρχει μέσα μου πριν καν το γνωρίσω. Είναι η δεύτερη φορά που γράφω μυθιστόρημα για το Ναύπλιο, την ιδιαίτερη πατρίδα μου, έναν τόπο που διαφυλάσσει ζωντανή την ιστορία του, φυλαγμένη προσεκτικά μέσα στα σοκάκια του, αρκεί να έχεις ανοικτή την καρδιά να την αφουγκραστείς.
Πώς θα χαρακτηρίζατε το βιβλίο σας; Σε ποια κατηγορία θα το κατατάσσατε;
«Η θεία Μπέμπα» είναι μια ιστορία που θυμίζει ευθυμογράφημα εποχής ή παλιό ελληνικό κινηματογράφο. Πρόκειται για ένα απολαυστικό βιβλίο, γοργό σε ρυθμό, εμψυχωτικό, πνευματώδες, με τη νοσταλγία και την αισθητική μιας πεπερασμένης εποχής, που ο αναγνώστης θα γελάσει, θα δακρύσει, θα θυμηθεί τη δική του φαμίλια, τα παιδικά του χρόνια και τους δικούς του αγαπημένους.
Ο αναγνώστης ταξιδεύει στο παρελθόν με την αστείρευτα χιουμοριστική αφήγηση της αξιαγάπητης θείας Μπέμπας. Ποια θέση έχει στη γραφή και στη ζωή σας το χιούμορ;
Το χιούμορ είναι στάση ζωής. Είναι εσωτερική ανάγκη. Είναι η φύση μου, ευτυχώς και ο τρόπος που αντιλαμβάνομαι τη ζωή. Στην γραφή, είναι ευχής έργον να έχεις να δουλέψεις τέτοια αφηγήματα. Όπως και το αντίστροφο, λόγου χάρη όταν έγραφα τη «Σμύρνη, Κυνήγι Μαγισσών» ένα δύσκολο βιβλίο, ήταν μια περίοδος που απαιτούσε δυνάμεις. Είναι πολύ έντονη η σχέση του δημιουργού με τα κείμενά του, ομοιάζει με του ηθοποιού που ενσαρκώνει ρόλους. Είναι δούναι και λαβείν. Οφείλω να ομολογήσω πως τη θεία Μπέμπα δεν ήθελα να την αποχωριστώ. Ηταν δώρο ζωής για εμένα για πολλούς λόγους. Της χρωστάω ένα καινούργιο συκώτι μαζί με άλλα πολλά.
Τι σας ώθησε να εκφραστείτε με τον γραπτό λόγο;
Ισως να μην μπορώ να σας απαντήσω με τον συνειδητό νου, καθώς η γραφή ήρθε αυθόρμητα στη ζωή μου, σαν ένα δώρο, όπως και κάθε βιβλίο, αβίαστα, χωρίς να το έχω προγραμματίσει, όπως ακριβώς ήρθε και η Μπέμπα ένα καλοκαίρι στο σπίτι του Ναυπλίου σαν μουσαφίρισσα και άνοιξα την καρδιά μου να την υποδεχτώ.
Κατά πόσο επηρεάζεστε από την επικαιρότητα, στην προσπάθειά σας να βρείτε το θέμα του επόμενου βιβλίου σας;
Η επικαιρότητα πιθανόν να με οδήγησε σε ένα βιβλίο με χιουμοριστικά στοιχεία καθώς ένιωσα ως ανάγκη λόγω συνθηκών και ως αναγνώστρια και ως δημιουργός την καταφυγή σε εύθυμα και αισιόδοξα αναγνώσματα. Η προσωπική μου άποψη, ωστόσο, είναι πως ο δημιουργός πρέπει να κρατάει αποστάσεις από την επικαιρότητα, καθώς την θεωρώ πλανεύτρα και παραπλανητική.
Ποια είναι τα επόμενα συγγραφικά σας σχέδια;
Εύχομαι όμορφα βιβλία, ιστορίες που έχουν κάτι να προσφέρουν και σε εμένα και στους αναγνώστες.
Μια ευχή για τους αναγνώστες!
Να διαβάζουν με ανοιχτή την καρδιά, να συμμετέχουν στο ταξίδι, η λογοτεχνία ενέχει θεραπευτικές ιδιότητες, γαληνεύει τις ταραχές της ψυχής, ξεκουράζει τον νου. Η τέχνη, κάθε μορφής, είναι καταφυγή, ξαπόσταμα, προκειμένου να μπορέσουμε να κρατήσουμε ισορροπίες και να αντλήσουμε δυνάμεις για την επικαιρότητα και τη ζωή.
