Του Διονύση Διατσίγκου
Δεν θυμάμαι αν έχει υπάρξει άλλη φορά και σε απόλυτη χρονική σύμπτωση, να βρεθούν στον ίδιο αστερισμό της επικαιρότητας το ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟ και η ΠΟΛΙΤΙΚΗ, όσο το τελευταίο χρονικό διάστημα.
Βέβαια υποτίθεται και σύμφωνα με το στερεότυπο που επικρατεί- ποδόσφαιρο και πολιτική δεν θα πρέπει να έχουν άμεση σχέση και να ‘’μπερδεύονται’’ μεταξύ τους. Προφανώς και δεν θα πρέπει να παρεμβαίνει η μία στην δραστηριότητα, στο ρόλο, τους σκοπούς και τις λειτουργίες της άλλης, ιδίως δε προς εξυπηρέτηση μικρών και μεγάλων συμφερόντων και φιλοδοξιών. Όμως επίσης είναι εξίσου προφανές οτι το ποδόσφαιρο (ο Αθλητισμός γενικότερα) δεν μπορεί να παραμένει αμόλυντος και ανεπηρέαστος από την πολιτική και αντίστροφα με αφορμή τις επιδιώξεις και τις φιλοδοξίες ενός προσώπου, ενός συλλόγου, ενός κόμματος, μιάς πόλης ή ενός έθνους. Αυτή η επίκληση, αυτό το ευχολόγιο περί της μη ανάμειξης Αθλητισμού και Πολιτικής (και τούμπαλιν) δεν υπήρξε ποτέ, ούτε στην αρχαιοελληνική εποχή που η φαντασία μας, επιμένει να εξιδανικεύει δηλαδή να αφαιρεί από μέσα της τον άνθρωπο και τα πάθη του, τα αγαθά ή σκοτεινά. Αρκεί να δει κανείς την επιμονή και την προσήλωση με την οποία ο εκάστοτε Υφυπουργός Αθλητισμού επιχειρεί να αλώσει της αθλητικές ομοσπονδίες σε κάθε κυβερνητική αλλαγή και εύκολα θα συμφωνήσει πως τα πέρι ’’μη πολιτικού και ακομμάτιστου αθλητισμού’’ είναι λέξεις που λέγονται εύκολα και ενδεχομένως ακούγονται ευχάριστα αλλά επί της ουσίας έχουν μηδενικό περιεχόμενο. Και αυτό το επιχείρημα που συχνά-πυκνά επικαλούνται οι ‘’άρχοντες’’ τόσο της UEFA όσο και της FIFA αλλά και ‘’ οι αθάνατοι’’ της Δ.Ο.Ε. οτι δηλαδή η πολιτική δεν συνάδει με τους κανονισμούς και τις επιδιώξεις του Ποδοσφαίρου και τον Αθλητισμό γενικότερα, θα είχε ενδιαφέρον και δεν θα ήταν τουλάχιστον υποκριτικό αν εφαρμοζόταν παντού και πάντα. Όμως ακούγεται τόσο προκλητικό όταν διαπιστώνουμε πότε, πως και για ποιούς λόγους ισχύει ή οχι κάτι τέτοιο. Εξ άλλου πολιτική... και μάλιστα πολιτικότατη είναι πάντα η υπεράσπιση του ‘’μη πολιτικού στον Αθλητισμό’’ και η επίκληση του κάθε φορά κατά το δοκούν... γεγονός άλλωστε που φανερώνει το μέγεθος της εξοργιστικής ‘’φαρισαίκης’’ συμπεριφοράς που χαρακτηρίζει όλους όσοι διαφεντεύουν το Ποδόσφαιρο αλλά και τον Αθλητισμό γενικά.
Οι γραφειοκράτες της FIFA και της UEFA προπαγανδίζουν (ή διατείνονται) ως εξαιρετικά επιζήμιο και επικίνδυνο να ανακατεύονται το ποδόσφαιρο και η πολιτική, αναμασώντας το παλιό κλισέ της πολιτικής και θρησκευτικής τους ουδετερότητας, υπενθυμίζοντας άθελα τους το ποδοσφαιρικό και κοινωνικό μεσαίωνα που έχουν επιβάλλει. Λες και ο Αθλητισμός και το Ποδόσφαιρο, λαμβάνουν χώρα σ’ ένα παράλληλο σύμπαν. Έτσι ωστόσο δεν μπορούν ή μάλλον δεν θέλουν να αντιδρούν και να παλεύουν μπροστά σε εξαιρετικά κρίσιμα και ευαίσθητα κοινωνικοπολιτικά θέματα, που αφορούν και διαπερνούν εν τέλει τον τρόπο ζωής μας, την ίδια την ανθρώπινη μας υπόσταση (π.χ. ρατσισμός, ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ).
Οι ταγοί του ποδοσφαίρου αντί να τολμήσουν και να στείλουν το μήνυμα που πρέπει να εκπέμπει το άθλημα για τον κοσμοπολιτισμό , την ανοχή, τον αλληλοσεβασμό, την αλληλεγγύη, την συνεργασία και τις άλλες πανανθρώπινες αξίες που διδάσκει ο Αθλητισμός, βολεύονται πίσω από το ‘’απολιτίκ’’ επιχείρημα ‘’στο ποδόσφαιρο δεν έχει θέση η πολιτική’’ και παριστάνουν τους ‘’Πόντιους Πιλάτους’’ επιδεικνύοντας ψυχρό ρεαλισμό εως και κυνισμό. Παραβλέπουν ωστόσο (σκόπιμα ή μη) πως ένα κοινωνικό φαινόμενο (η μπάλα) που προκαλεί σε τόσο πολλούς ανθρώπους τέτοιο ενδιαφέρον και τέτοια έντονα συναισθήματα είναι ταυτόχρονα και πολιτικό γεγονός (με την ευρεία έννοια) χωρίς βέβαια μικροπολιτική, κομματική ή κρατική διάσταση και επιρροή. Το ακόμα δε πιο υποκριτικό είναι οτι αυτή την άποψη, αυτή την ‘’καραμέλα’’ για την μη ανάμιξη του Αθλητισμού με την Πολιτική, οι ηγεσίες των αθλητικών ομοσπονδιών την επικαλούνται και χρησιμοποιούν με λαστιχένια λογική και επιλεκτική ευαισθησία...
Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της τότε Ενωμένης Γιουγκοσλαβίας της οποίας η Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου αποκλείστηκε από την τελική φάση (όπου είχε ήδη προκριθεί) του Ευρωπαικού πρωταθλήματος του 1992, για (ξεκάθαρα) πολιτικούς λόγους. Το δήθεν ‘’το ποδόσφαιρο πρέπει να μένει μακριά από την πολιτικη’’ ξεχάστηκε προς εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων της εποχής εκείνης. Άξια λόγου επίσης και η επισήμανση οτι στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2016 στη Βραζιλία συμμετείχε κανονικά ο Αμερικανός σπρίντερ ΓΚΑΤΛΙΝ ο οποίος είχε τιμωρηθεί στο πρόσφατο παρελθόν τρεις (!!!) φορές για χρήση Doping, ενώ αντίθετα δεν μπόρεσε να αγωνισθεί η Ρωσίδα επικοντίστρια ΙΣΙΜΠΑΓΕΒΑ η οποία ποτέ δεν είχε κατηγορηθεί για χρήση απαγορευμένων ουσιών... Τώρα αν πιστεύει κανείς πραγματικά οτι το περιστατικό αυτό (από και για τον Αθλητισμό) δεν είχε ως προυπόθεση και την εμπλοκή της πολιτικής και δεν υποκρύπτει πολιτική ιδιοτέλεια και σκοπιμότητα προφανώς εθελοτυφλεί ή ακόμα χειρότερα εξυπηρετεί αλλότρια (από τον αθλητισμό) συμφέροντα.
Ας μην ξεχνάμε ακόμα ποια απαράδεκτη και ιστορικά καταδικασμένη ‘’ιδεολογία’’ χρησιμοποίησε ως ‘’εργαλείο’’ την συλλογική ευθύνη. Κορυφαίο ασφαλώς και το παράδειγμα το Β. Τσιάρτα. Ο παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ, προφανώς επειδή ένοιωσε την ανάγκη να προστατεύσει το όνομα του, μετά τα πυρά που εξαπέλυσαν οι οπαδοί της ένωσης, στερώντας του επί της ουσίας την δυνατότητα να εργαστεί ως προπονητής στην Β’(αναπτυξιακή) ομάδα του συλλόγου, απάντησε λέγοντας ‘’ Την πολιτική ουδέποτε την έφερα σε οποιοδήποτε γήπεδο, ούτε πρόκειται ποτέ να το κάνω’’. Είχε ωστόσο φροντίσει στο πρόσφατο παρελθόν να κάνει το αντίστροφο. Να μεταφέρει δηλαδή με όχημα την ποδοσφαιρική του αξία, επωνυμία, δημοφιλία, ακραίες μισαλλόδοξες και αντιδημοκρατικές απόψεις και θέσεις στην πολιτική του ζωή και παρουσία. Συνέχισε δε την απάντηση του αναφέροντας: ‘’Το γήπεδο είναι ο ορισμός της ελευθερίας. Πεδίο υγιούς έκφρασης για όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διαχωρισμούς. Ποτέ δεν έδωσα πάσα προσμετρώντας τις θρησκευτικές πεποιθήσεις ή το χρώμα των συμπαικτών μου. Ποτέ δεν πανηγύρισα αποκλείοντας από την ομαδική αγκαλιά τον οποιονδήποτε για οποιονδήποτε λόγο και αιτία. Αυτό έκανα ως ποδοσφαιριστής και θα κάνω ως προπονητής’’.
Ομολογουμένως εξαιρετικά σωστές απόψεις με τις οποίες δύσκολα, μα πάρα πολύ δύσκολα θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς. Όμως πραγματικά εύλογα προκύπτει ένα ερώτημα. Γιατί ο πολίτης Β.Τσιάρτας διολισθαίνει σε ακροδεξιές θέσεις , γιατί εκπέμπει μηνύματα φανατισμού και αποκλεισμών που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με όσα -λέει- οτι πρέσβευε ως ποδοσφαιριστής και όσα (προτίθεται) να πράξει ως προπονητής. ΓΙΑΤΙ ΠΩΣ και ΑΝ μπορεί και πρέπει να διαχωρισθούν οι δύο κόσμοι (Πολιτική και Ποδόσφαιρο) που κυριαρχούν στην κοινωνική ζωή του σύγχρονου κόσμου.
Και μόνον η τόσο αρνητική θέση αλλά και εμπαθής (θα έλεγε κανείς) στάση του για την επιλογή του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΕΤΟΚΟΥΝΜΠΟ στην οργανωτική επιτροπή για την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά στο αν και κατά πόσο οι επιλογές του από μία θέση ευθύνης, θα καθορίζονται αποκλειστικά από το ταλέντο, τον χαρακτήρα, την δουλειά , τον σεβασμό των αθλητών και ανεξάρτητα από εθνικότητα, χρώμα, φύλο, θρησκεία, σεξουαλικό προσανατολισμό.
Προφανώς -ξαναλέμε- πολύ ωραία όλα όσα αναφέρει στην ανακοίνωση- απάντηση του στους φίλους τη ΑΕΚ και βεβαίως συμφωνούμε και επικροτούμε. Αρκεί ΜΟΝΟΝ να μην έρχονται σε πλήρη αντίθεση με κατά καιρούς εκφρασμένες πολιτικές θέσεις και απόψεις. Και επειδή ως γνωστόν το νόμισμα έχει πάντοτε δύο όψεις γι’ αυτό είναι εντελώς απαραίτητη η ΑΠΟΔΟΧΗ ως ‘’πράξη ζωής’’ ενός κώδικα ηθικής στη βάση κοινών ΑΡΧΩΝ και ΑΞΙΩΝ (Αυτό που συνήθως ονομάζουμε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΤΟΞΟ..) που δίνει την δυνατότητα στον καθένα μας να συνδέεται και να συνεργάζεται με τους γύρω του.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ένα πλήθος με περιστατικά που δείχνουν την μεγάλη και πικρή αλήθεια οτι δηλαδή διαχρονικά η πολιτική χρησιμοποίησε το ποδόσφαιρο για την εξυπηρέτηση θεμιτών και αθέμιτων σκοπών και στόχων και προφανώς ισχύει και το αντίστροφο. Το μεγάλο ζητούμενο επομένως είναι αυτή η αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση Ποδοσφαίρου και Πολιτικής καθώς και Πολιτικής και Ποδοσφαίρου να εξυπηρετεί αρχές και αξίες και όχι σκοπιμότητες και συμφέροντα όπως φαίνεται να συμβαίνει συχνά πυκνά τον τελευταίο καιρό.
Αξίζει πραγματικά να δούμε πρόσφατα γεγονότα από την τρέχουσα ποδοσφαιρική πραγματικότητα τα οποία εν τέλει διαμορφώνονται (εμμέσως ή αμέσως) από ένα πλέγμα πολιτικοοικονομικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, αλλά κατά τ’ άλλα βεβαίως κυριαρχεί η έκφραση κλισέ: Ποδόσφαιρο και πολιτική δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση.
Έχουμε και λέμε λοιπόν:
Η Ευρωπαική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (UEFA) με σχετική απόφαση της δεν επέστρεψε στις αρχές του Μονάχου να φωτίσουν την ‘’Αρένα’’ (Ποδοσφαιρικό στάδιο) της πόλης, στα χρώματα του ουράνιου τόξου, στο περιθώριο της ποδοσφαιρικής αναμέτρησης της Γερμανίας με την Ουγγαρία. Η UEFA με την απόφαση της αυτή, μπορεί να κέρδισε τα εύσημα της Ουγγρικής κυβέρνησης, έχασε όμως τον σεβασμό της συντριπτικής πλειοψηφίας του κόσμου. Το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός διδάσκει και πρέπει να ΑΠΑΙΤΕΙ την τήρηση μεγάλων ανθρώπινων αξιών όπως λ.χ. ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ και ΑΛΛΗΛΟΣΕΒΑΣΜΟΣ. Οι γραφιοκράτες της Ομοσπονδίας μένοντας στην μικρή εικόνα ανακάλυψαν πολιτικό πλαίσιο στο συγκεκριμένο αίτημα των Γερμανών, επιδεικνύοντας επιδερμική και νεφελώδη συμπεριφορά απέναντι σ’ ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Το παρήγορο και αισιόδοξο όμως είναι οτι παρά την αρνητική θέση και στάση της UEFA, ο τερματοφύλακας της Εθνικής Γερμανίας φόρεσε ( ως αρχηγός της ομάδας) το περιβραχιόνιο με το: ουράνιο τόξο στους αγώνες της χώρας του στο Euro. Επίσης ο Δήμαρχος του Μονάχου ζήτησε να φωταγωγηθούν με τα χρώματα του ουράνιου τόξου όλοι οι άλλοι αθλητικοί-και όχι μόνο- χώροι που προσφέρονταν για κάτι τέτοιο, ενώ ακόμα η αντιπρόεδρος την Κομισιόν Βέρα Γιούροβα δήλωσε πως: ‘’ Το ουράνιο τόξο δεν έχει επιθετικό χαρακτήρα, καθώς πιστεύουμε σε μια Ευρώπη που αγκαλιάζει την διαφορετικότητα, δε την κρύβει’’.
• Η παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FIFA) από την δική της πλευρά επιδεικνύει μια παγερή αδιαφορία, ένα απίστευτο κυνισμό, απέναντι σε μη κυβερνητικές οργανώσεις παγκόσμιας εμβέλειας, απέναντι σε Μ.Μ.Ε. διεθνούς κύρους καθώς και απέναντι σε εθνικές ποδοσφαιρικές ομάδες, που την εγκαλούν γι’ αυτήν ακριβώς την αδιαφορία με την οποία προσπερνάει τους θανάτους ξένων εργατών (κατά βάση Ασιατών) που δουλεύουν στα εργοτάξια του Κατάρ όπου θα διεξαχθεί το προσεχές Μουντιάλ του 2022. Στα δέκα τελευταία χρόνια έχουν σκοτωθεί 6.500 άνθρωποι που εργάζονται σε άθλιες συνθήκες που παραπέμπουν κυριολεκτικά σε εργασιακό μεσαίωνα. Αξίζει να επισημανθεί οτι όχι μόνον δε τους επιτρέπεται να διαμαρτυρηθούν αλλά ούτε καν να φύγουν από τη χώρα όταν θέλουν ή μάλλον όταν δεν αντέχουν άλλο την αθλιότητα του εργασιακού πλαισίου που δουλεύουν.
Αντί λοιπόν η FIFA μπροστά σ΄αυτή την απαράδεκτη συνθήκη, να αντιδράσει -ως ώφειλε- και να ασκήσει την καθοριστική επιρροή της -όπως μπορούσε- και να ‘’εκβιάσει’’ ακόμα και με την αφαίρεση του χρίσματος ως διοργανώτριας χώρας παραμένει προκλητικά ασυγκίνητη και παγερά αδιάφορη. Το πιο προκλητικό δε, είναι την ίδια στιγμή η παγκόσμια ομοσπονδία δίνει εντολή (στους ειδικούς) για την δημιουργία ενός εξωραιστικού φίλμ που μας δείχνει πόσο ωραία ποδοσφαιρικά γήπεδα έχουν κατασκευαστεί... Ταυτόχρονα απείλησε με τιμωρία την Νορβηγική ομάδα γιατί σε φιλικό παιχνίδι (με την εθνική μας ομάδα), οι Νορβηγοί παίκτες μπήκαν στο γήπεδο φορώντας μπλουζάκια που πάνω τους είχαν αποτυπωθεί συνθήματα υπέρ των μεταναστών που εργάζονται στο Κατάρ για τις ανάγκες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022. Το είχαν ξανακάνει στις αρχές της Άνοιξης και μάλιστα τους μιμήθηκαν και οι ποδοσφαιριστές της Εθνικής Γερμανίας. Αν όμως τιμωρούσε τους Νορβηγούς (εύκολος στόχος αφού δεν είχαν προκριθεί στην τελική φάση του Euro) θα έπρεπε να τιμωρήσει και τους Γερμανούς, και αυτό είναι κομμάτι δύσκολο για ποδοσφαιρικούς, ιστορικούς κυρίως δε για οικονομικοπολιτκούς λόγους.
• Εξίσου δύσκολη για τους ίδιους λόγους είναι η τιμωρία της Αγγλικής Εθνικής ομάδας, οι παίκτες της οποίας στα τελευταία τους παιχνίδια, γονατίζουν πριν από το εναρκτήριο λάκτισμα για να τιμήσουν το κίνημα ‘’Black Lives Matter’’ και να δείξουν και με τον τρόπο αυτό, οτι ο σπουδαίος πραγματικός αγώνας, δεν έχει διακύβευμα τα ΓΚΟΛ αλλά και την ποιότητα και αρκετές φορές την ίδια τη ζωή των ανθρώπων. Με τη δεδομένη αντιρατσιστική στάση των παικτών, συμφωνεί και ο προπονητής τους ΓΚΑΡΕΘ ΣΑΟΥΘΓΚΕΙΤ, ο οποίος με ανοιχτή επιστολή του προσπάθησε να εξηγήσει στους φίλους του ποδοσφαίρου οτι υπάρχουν πάντα σοβαρότερα ζητήματα από τη μπάλα. Και όσοι την κλωτσούν δεν δικαιούνται να υποκρίνονται τους αδιάφορους.
• Επίσης και στο πρόσφατο ΚΟΠΑ ΑΜΕΡΙΚΑ η εμπλοκή της πολιτικής υπήρξε σαφής με διαφορετικά ωστόσο χαρακτηριστικά. Η διοργάνωση ήταν προγραμματισμένη στην Κολομβία. Από τα τέλη Απριλίου όμως η χώρα συγκλονιζόταν από μαζικές διαδηλώσεις κατά του συντηρητικού προέδρου Ιβάν Ντούκε, ο οποίος απάντησε με την δοκιμασμένη συνταγή: άγρια καταστολή με αρκετούς νεκρούς. Έτσι η Νοτιοαμερικάνικη Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (CONMEBOL) αποφάσισε (μάλλον αναγκάστηκε) να μεταφέρει το τουρνουά στην Αργεντινή. Αλλά πριν από την έναρξη της διοργάνωσης, οι κυβερνήτες αυτής της χώρας ‘’είδαν’’ το εξόφθαλμο, οτι τα κρούσματα του Covid -19 ήταν πάρα πολλά και γι’ άυτό ‘’ανέκρουσαν πρύμνα’’ μπροστά στον κίνδυνο μιας ανεξέλεγκτης επιδημιολογικής διασποράς. Έτσι η ομοσπονδία μετέφερε το Κόπα Αμέρικα στην Βραζιλία παρ’ οτι τα κρούσματα ήταν πολλά και στην πραγματικότητα τίποτα δεν επέτρεπε την διεξαγωγή του Conmebol, ωστόσο βρήκε ένα πρόθυμο και ισχυρό (για την περιοχή) σύμμαχο. Τον ακροδεξιό πρόεδρο Μπολσονάρο, ένα πολιτικό ομοίωμα του Τράμπ και του Όρμαν. Αυτός ο τύπος λοιπόν αποφάσισε και διέταξε οτι δεν υπάρχει κίνδυνος του ιού. Άρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την διεξαγωγή του τουρνουά. Ας καλπάζει και θερίζει ο Covid ‘’κόσμο και κοσμάκη’’ και ας προειδοποίησαν σχεδόν όλοι οι ‘’ειδικοί ’’ για τα τραγικά αποτελέσματα που μπορεί να προκαλέσει το συγκεκριμένο εγχείρημα. Προφανώς η επιστημονική κοινότητα δεν συμμεριζόταν καθόλου τον ενθουσιασμό του Μπολσονάρο ο οποίος προσπάθησε να κερδοσκοπήσει πολιτικά σε βάρος της υγείας των αθλητών, προπονητών, παραγόντων και φίλων του δημοφιλούς αθλήματος.
Επειδή ωστόσο και -παρ’όλα αυτά- έρχονται και τα χειρότερα αλλά και τα καλύτερα γι’αυτό αξίζει πραγματικά να θυμόμαστε την άψογη και καθοριστική παρέμβαση -αντίδραση ολόκληρου του ποδοσφαιρικού κόσμου (γιατροί, συμπαίκτες, αντίπαλοι, θεατές, ΜΜΕ) στην δραματική περιπέτεια της υγείας του Δανού ποδοσφαιριστή ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΕΡΙΚΣΕΝ και να αισιοδοξούμε. Επίσης αξίζει να θυμόμαστε τον τερματοφύλακα της Εθνικής Γερμανίας ΜΑΝΟΥΕΛ ΝΟΙΕΡ που όπως επισημάναμε ήδη φόρεσε περιβραχιόνιο με το ‘’ουράνιο τόξο’’ και να παίρνουμε θάρρος. Επίσης αξίζει να αισιοδοξούμε για την ευαισθητοποίηση των παικτών-αθλητών των εθνικών ομάδων της Αγγλίας, Γερμανίας, Νορβηγίας.
Αγαπητοί φίλοι το ποδόσφαιρο αποτελεί τον καθρέπτη της κοινωνικής ζωής. Στο γήπεδο δεν γίνεται μόνο παιχνίδι, αλλά και αγώνας για δόξα, κέρδος, εξουσία, επιρροή, δύναμη και αδυναμία, νικητές και ηττημένους όπως άλλωστε και στην πολιτική. Ο κώδικας του ποδοσφαίρου εμφανίζεται ως αντανάκλαση των κοινωνικών κανόνων που ακολουθούμε αλλά και που παραβιάζουμε όπως άλλωστε και στην πολιτική. Και στο ποδόσφαιρο δημιουργούνται κινήματα, οπαδικές ταυτότητες αλλά και ευκαιρίες για κοινωνική και οικονομική προβολή και ανέλιξη, όπως άλλωστε και στην πολιτική. Μ’ άλλα λόγια θα έλεγε κανείς οτι κατά κάποιο τρόπο το Ποδόσφαιρο αποτελεί συνέχεια της πολιτικοκοινωνικής δραστηριότητας αλλά με άλλα μέσα.
Κατά συνέπεια Ποδόσφαιρο και Πολιτική τέμνονται και λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Ωστόσο δεν θα πρέπει να συγχέονται να ταυτίζονται και κυρίως να μην εκμεταλλεύονται η μία την δύναμη και την επιρροή της άλλης για το ίδιο όφελος και για την εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων και συμφερόντων, μακριά και πέρα από τους κανόνες, τις αρχές και τις αξίες που πρέπει να υπηρετούν αμφότερες.
Ο Αργεντινός δάσκαλος της μπάλας ΣΕΖΑΡ ΜΕΝΟΤΙ ένας πραγματικά φιλόσοφος του ποδοσφαίρου και έντονα πολιτικοποιημένο άτομο, θέλοντας να δείξει την στενή συσχέτιση μεταξύ πολιτικής και ποδοσφαίρου και προχωρώντας περισσότερο, χωρίζει το ποδόσφαιρο σε ‘’Αριστερό’’ και ‘’Δεξιό’’. Το πρώτο πιο επιθετικό διακρίνεται για την γενναιοδωρία του, το δεύτερο πιο αμυντικό για τον ρεαλισμό του. Προφανώς επί της ουσίας, δεν υπάρχει τέτοια διάκριση, είναι γεγονός ωστόσο οτι σε γενικές γραμμές η αριστερή ιδεολογία ταιριάζει με το ανοιχτό επιθετικό ποδόσφαιρο επειδή συμπίπτει με την αντίληψη της ανοιχτής κοινωνίας, ενώ αντίθετα η δεξιά προσέγγιση είναι πιο αμυντική, πιο συντηρητική, αφού κοιτάζει περισσότερο το αποτέλεσμα.
Το πραγματικό νόημα της μπάλας βρίσκεται αλλού. Το ζητούμενο της πρέπει να είναι άλλο ‘’Το ποδόσφαιρο πρέπει να ξαναφέρει την αγάπη και την χαρά στη ζωή μας και τον σεβασμό προς τον άνθρωπο’’ λέει ο Σέζαρ Μενότι, ‘’ ο αθλητισμός είναι η ουτοπία για μία καλύτερη ζωή’’ τονίζει και καταλήγει ‘’ Και η μπάλα είναι το πιο συναρπαστικό κομμάτι της’’.
Τελικά το ποδόσφαιρο κρύβει και αποκαλύπτει πολλά από τα ανθρώπινα συναισθήματα (πάθος, τρέλα, φωνές, συνθήματα, σημαίες, γέλιο, χαρά, λύπη, δάκρυα, αδρεναλίνη στα ύψη...) και αλησμόνητες εικόνες που μας ακολουθούν μια ζωή. Γι’ αυτό συναρπάζει συγκινεί και ενδιαφέρει εκατομμύρια ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Γι’ αυτό κατακλύζουν τα γήπεδα ή στήνονται με τις ώρες μπροστά στις οθόνες.
Για όλα τα παραπάνω και για δεκάδες ακόμα λόγους αποτελεί -μακράν- το δημοφιλέστερο άθλημα , όμως στην πραγματικότητα μιλάμε για κάτι περισσότερο δηλαδή για ένα μοναδικό σε συναρπαστικότητα και μαζικότητα κοινωνικό φαινόμενο. Και κατά τούτο και εως τέτοιο δεν μπορεί παρά να ορίζεται και να αξιολογείται εξ’ ορισμού και εκ των πραγμάτων και ως ένα πάρα πολύ σημαντικό οικονομικοπολιτικό γεγονός. Αρκεί κατά την ώσμωση , την αλληλεπίδραση και την αλληλεξάρτηση του Ποδοσφαίρου και της Πολιτικής να μην παρατηρούνται επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και να μην εκμεταλλεύεται το ένα την επιρροή του άλλου για αλλότρια συμφέροντα και αθέμιτες φιλοδοξίες. Εν τέλει ο μεγάλος στόχος μέσα από αυτη την σύμπλευση είναι να υπηρετείτε (τηρείτε) το ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ (μέσα και έξω από του αγωνιστικούς χώρους) αφ’ ενός και αφετέρου τις ΑΡΧΕΣ και ΑΞΙΕΣ της Πολιτικής.
Ξέρω οτι κάτι τέτοιο ακούγεται ως ουτοπία αφού τα μεγάλα και απρόσμενα κέρδη που αποκομίζουν πολιτικοί αλλά και αθλητικοί παράγοντες, από την διπλωματία και την δημοφιλία του Ποδοσφαίρου, τους πείθουν να επενδύουν μεγάλο μέρος του πολιτικοοικονομικού τους κεφαλαίου στην στρογγυλή θεά, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει...
Όμως αγαπητοί φίλοι παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι του Αθλητισμού αλλά και της Πολιτικής γενικότερα πρέπει να έχουν ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ. Έτσι πρέπει να είναι. Οι άνθρωποι του Ποδοσφαίρου πρέπει να πονάνε το σπίτι τους, δεν πρέπει να το υπονομεύουν. Πρέπει να βελτιώνουν την ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ τους όσο μπορούν γιατί αυτό είναι προς το συμφέρον των αθλητών, του αθλήματος, των πάμπολλων φίλων του και ως εκ τούτου τελικά και της πολιτικής.
Οι γραφειοκράτες της FIFA και της UEFA προπαγανδίζουν (ή διατείνονται) ως εξαιρετικά επιζήμιο και επικίνδυνο να ανακατεύονται το ποδόσφαιρο και η πολιτική, αναμασώντας το παλιό κλισέ της πολιτικής και θρησκευτικής τους ουδετερότητας, υπενθυμίζοντας άθελα τους το ποδοσφαιρικό και κοινωνικό μεσαίωνα που έχουν επιβάλλει. Λες και ο Αθλητισμός και το Ποδόσφαιρο, λαμβάνουν χώρα σ’ ένα παράλληλο σύμπαν. Έτσι ωστόσο δεν μπορούν ή μάλλον δεν θέλουν να αντιδρούν και να παλεύουν μπροστά σε εξαιρετικά κρίσιμα και ευαίσθητα κοινωνικοπολιτικά θέματα, που αφορούν και διαπερνούν εν τέλει τον τρόπο ζωής μας, την ίδια την ανθρώπινη μας υπόσταση (π.χ. ρατσισμός, ανθρώπινα δικαιώματα, δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ).
Οι ταγοί του ποδοσφαίρου αντί να τολμήσουν και να στείλουν το μήνυμα που πρέπει να εκπέμπει το άθλημα για τον κοσμοπολιτισμό , την ανοχή, τον αλληλοσεβασμό, την αλληλεγγύη, την συνεργασία και τις άλλες πανανθρώπινες αξίες που διδάσκει ο Αθλητισμός, βολεύονται πίσω από το ‘’απολιτίκ’’ επιχείρημα ‘’στο ποδόσφαιρο δεν έχει θέση η πολιτική’’ και παριστάνουν τους ‘’Πόντιους Πιλάτους’’ επιδεικνύοντας ψυχρό ρεαλισμό εως και κυνισμό. Παραβλέπουν ωστόσο (σκόπιμα ή μη) πως ένα κοινωνικό φαινόμενο (η μπάλα) που προκαλεί σε τόσο πολλούς ανθρώπους τέτοιο ενδιαφέρον και τέτοια έντονα συναισθήματα είναι ταυτόχρονα και πολιτικό γεγονός (με την ευρεία έννοια) χωρίς βέβαια μικροπολιτική, κομματική ή κρατική διάσταση και επιρροή. Το ακόμα δε πιο υποκριτικό είναι οτι αυτή την άποψη, αυτή την ‘’καραμέλα’’ για την μη ανάμιξη του Αθλητισμού με την Πολιτική, οι ηγεσίες των αθλητικών ομοσπονδιών την επικαλούνται και χρησιμοποιούν με λαστιχένια λογική και επιλεκτική ευαισθησία...
Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της τότε Ενωμένης Γιουγκοσλαβίας της οποίας η Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου αποκλείστηκε από την τελική φάση (όπου είχε ήδη προκριθεί) του Ευρωπαικού πρωταθλήματος του 1992, για (ξεκάθαρα) πολιτικούς λόγους. Το δήθεν ‘’το ποδόσφαιρο πρέπει να μένει μακριά από την πολιτικη’’ ξεχάστηκε προς εξυπηρέτηση πολιτικών σκοπιμοτήτων της εποχής εκείνης. Άξια λόγου επίσης και η επισήμανση οτι στους Ολυμπιακούς αγώνες του 2016 στη Βραζιλία συμμετείχε κανονικά ο Αμερικανός σπρίντερ ΓΚΑΤΛΙΝ ο οποίος είχε τιμωρηθεί στο πρόσφατο παρελθόν τρεις (!!!) φορές για χρήση Doping, ενώ αντίθετα δεν μπόρεσε να αγωνισθεί η Ρωσίδα επικοντίστρια ΙΣΙΜΠΑΓΕΒΑ η οποία ποτέ δεν είχε κατηγορηθεί για χρήση απαγορευμένων ουσιών... Τώρα αν πιστεύει κανείς πραγματικά οτι το περιστατικό αυτό (από και για τον Αθλητισμό) δεν είχε ως προυπόθεση και την εμπλοκή της πολιτικής και δεν υποκρύπτει πολιτική ιδιοτέλεια και σκοπιμότητα προφανώς εθελοτυφλεί ή ακόμα χειρότερα εξυπηρετεί αλλότρια (από τον αθλητισμό) συμφέροντα.
Ας μην ξεχνάμε ακόμα ποια απαράδεκτη και ιστορικά καταδικασμένη ‘’ιδεολογία’’ χρησιμοποίησε ως ‘’εργαλείο’’ την συλλογική ευθύνη. Κορυφαίο ασφαλώς και το παράδειγμα το Β. Τσιάρτα. Ο παλαίμαχος διεθνής ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ, προφανώς επειδή ένοιωσε την ανάγκη να προστατεύσει το όνομα του, μετά τα πυρά που εξαπέλυσαν οι οπαδοί της ένωσης, στερώντας του επί της ουσίας την δυνατότητα να εργαστεί ως προπονητής στην Β’(αναπτυξιακή) ομάδα του συλλόγου, απάντησε λέγοντας ‘’ Την πολιτική ουδέποτε την έφερα σε οποιοδήποτε γήπεδο, ούτε πρόκειται ποτέ να το κάνω’’. Είχε ωστόσο φροντίσει στο πρόσφατο παρελθόν να κάνει το αντίστροφο. Να μεταφέρει δηλαδή με όχημα την ποδοσφαιρική του αξία, επωνυμία, δημοφιλία, ακραίες μισαλλόδοξες και αντιδημοκρατικές απόψεις και θέσεις στην πολιτική του ζωή και παρουσία. Συνέχισε δε την απάντηση του αναφέροντας: ‘’Το γήπεδο είναι ο ορισμός της ελευθερίας. Πεδίο υγιούς έκφρασης για όλους ανεξαιρέτως, χωρίς διαχωρισμούς. Ποτέ δεν έδωσα πάσα προσμετρώντας τις θρησκευτικές πεποιθήσεις ή το χρώμα των συμπαικτών μου. Ποτέ δεν πανηγύρισα αποκλείοντας από την ομαδική αγκαλιά τον οποιονδήποτε για οποιονδήποτε λόγο και αιτία. Αυτό έκανα ως ποδοσφαιριστής και θα κάνω ως προπονητής’’.
Ομολογουμένως εξαιρετικά σωστές απόψεις με τις οποίες δύσκολα, μα πάρα πολύ δύσκολα θα μπορούσε να διαφωνήσει κανείς. Όμως πραγματικά εύλογα προκύπτει ένα ερώτημα. Γιατί ο πολίτης Β.Τσιάρτας διολισθαίνει σε ακροδεξιές θέσεις , γιατί εκπέμπει μηνύματα φανατισμού και αποκλεισμών που έρχονται σε ευθεία αντίθεση με όσα -λέει- οτι πρέσβευε ως ποδοσφαιριστής και όσα (προτίθεται) να πράξει ως προπονητής. ΓΙΑΤΙ ΠΩΣ και ΑΝ μπορεί και πρέπει να διαχωρισθούν οι δύο κόσμοι (Πολιτική και Ποδόσφαιρο) που κυριαρχούν στην κοινωνική ζωή του σύγχρονου κόσμου.
Και μόνον η τόσο αρνητική θέση αλλά και εμπαθής (θα έλεγε κανείς) στάση του για την επιλογή του ΓΙΑΝΝΗ ΑΝΤΕΤΟΚΟΥΝΜΠΟ στην οργανωτική επιτροπή για την επέτειο των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, δημιουργεί σοβαρά ερωτηματικά στο αν και κατά πόσο οι επιλογές του από μία θέση ευθύνης, θα καθορίζονται αποκλειστικά από το ταλέντο, τον χαρακτήρα, την δουλειά , τον σεβασμό των αθλητών και ανεξάρτητα από εθνικότητα, χρώμα, φύλο, θρησκεία, σεξουαλικό προσανατολισμό.
Προφανώς -ξαναλέμε- πολύ ωραία όλα όσα αναφέρει στην ανακοίνωση- απάντηση του στους φίλους τη ΑΕΚ και βεβαίως συμφωνούμε και επικροτούμε. Αρκεί ΜΟΝΟΝ να μην έρχονται σε πλήρη αντίθεση με κατά καιρούς εκφρασμένες πολιτικές θέσεις και απόψεις. Και επειδή ως γνωστόν το νόμισμα έχει πάντοτε δύο όψεις γι’ αυτό είναι εντελώς απαραίτητη η ΑΠΟΔΟΧΗ ως ‘’πράξη ζωής’’ ενός κώδικα ηθικής στη βάση κοινών ΑΡΧΩΝ και ΑΞΙΩΝ (Αυτό που συνήθως ονομάζουμε ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟ ΤΟΞΟ..) που δίνει την δυνατότητα στον καθένα μας να συνδέεται και να συνεργάζεται με τους γύρω του.
Θα μπορούσαμε να αναφέρουμε ένα πλήθος με περιστατικά που δείχνουν την μεγάλη και πικρή αλήθεια οτι δηλαδή διαχρονικά η πολιτική χρησιμοποίησε το ποδόσφαιρο για την εξυπηρέτηση θεμιτών και αθέμιτων σκοπών και στόχων και προφανώς ισχύει και το αντίστροφο. Το μεγάλο ζητούμενο επομένως είναι αυτή η αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση Ποδοσφαίρου και Πολιτικής καθώς και Πολιτικής και Ποδοσφαίρου να εξυπηρετεί αρχές και αξίες και όχι σκοπιμότητες και συμφέροντα όπως φαίνεται να συμβαίνει συχνά πυκνά τον τελευταίο καιρό.
Αξίζει πραγματικά να δούμε πρόσφατα γεγονότα από την τρέχουσα ποδοσφαιρική πραγματικότητα τα οποία εν τέλει διαμορφώνονται (εμμέσως ή αμέσως) από ένα πλέγμα πολιτικοοικονομικών συμφερόντων και σκοπιμοτήτων, αλλά κατά τ’ άλλα βεβαίως κυριαρχεί η έκφραση κλισέ: Ποδόσφαιρο και πολιτική δεν πρέπει να έχουν καμία σχέση.
Έχουμε και λέμε λοιπόν:
Η Ευρωπαική Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (UEFA) με σχετική απόφαση της δεν επέστρεψε στις αρχές του Μονάχου να φωτίσουν την ‘’Αρένα’’ (Ποδοσφαιρικό στάδιο) της πόλης, στα χρώματα του ουράνιου τόξου, στο περιθώριο της ποδοσφαιρικής αναμέτρησης της Γερμανίας με την Ουγγαρία. Η UEFA με την απόφαση της αυτή, μπορεί να κέρδισε τα εύσημα της Ουγγρικής κυβέρνησης, έχασε όμως τον σεβασμό της συντριπτικής πλειοψηφίας του κόσμου. Το ποδόσφαιρο και ο αθλητισμός διδάσκει και πρέπει να ΑΠΑΙΤΕΙ την τήρηση μεγάλων ανθρώπινων αξιών όπως λ.χ. ΑΥΤΟΔΙΑΘΕΣΗ και ΑΛΛΗΛΟΣΕΒΑΣΜΟΣ. Οι γραφιοκράτες της Ομοσπονδίας μένοντας στην μικρή εικόνα ανακάλυψαν πολιτικό πλαίσιο στο συγκεκριμένο αίτημα των Γερμανών, επιδεικνύοντας επιδερμική και νεφελώδη συμπεριφορά απέναντι σ’ ένα τόσο ευαίσθητο θέμα. Το παρήγορο και αισιόδοξο όμως είναι οτι παρά την αρνητική θέση και στάση της UEFA, ο τερματοφύλακας της Εθνικής Γερμανίας φόρεσε ( ως αρχηγός της ομάδας) το περιβραχιόνιο με το: ουράνιο τόξο στους αγώνες της χώρας του στο Euro. Επίσης ο Δήμαρχος του Μονάχου ζήτησε να φωταγωγηθούν με τα χρώματα του ουράνιου τόξου όλοι οι άλλοι αθλητικοί-και όχι μόνο- χώροι που προσφέρονταν για κάτι τέτοιο, ενώ ακόμα η αντιπρόεδρος την Κομισιόν Βέρα Γιούροβα δήλωσε πως: ‘’ Το ουράνιο τόξο δεν έχει επιθετικό χαρακτήρα, καθώς πιστεύουμε σε μια Ευρώπη που αγκαλιάζει την διαφορετικότητα, δε την κρύβει’’.
• Η παγκόσμια Ποδοσφαιρική Ομοσπονδία (FIFA) από την δική της πλευρά επιδεικνύει μια παγερή αδιαφορία, ένα απίστευτο κυνισμό, απέναντι σε μη κυβερνητικές οργανώσεις παγκόσμιας εμβέλειας, απέναντι σε Μ.Μ.Ε. διεθνούς κύρους καθώς και απέναντι σε εθνικές ποδοσφαιρικές ομάδες, που την εγκαλούν γι’ αυτήν ακριβώς την αδιαφορία με την οποία προσπερνάει τους θανάτους ξένων εργατών (κατά βάση Ασιατών) που δουλεύουν στα εργοτάξια του Κατάρ όπου θα διεξαχθεί το προσεχές Μουντιάλ του 2022. Στα δέκα τελευταία χρόνια έχουν σκοτωθεί 6.500 άνθρωποι που εργάζονται σε άθλιες συνθήκες που παραπέμπουν κυριολεκτικά σε εργασιακό μεσαίωνα. Αξίζει να επισημανθεί οτι όχι μόνον δε τους επιτρέπεται να διαμαρτυρηθούν αλλά ούτε καν να φύγουν από τη χώρα όταν θέλουν ή μάλλον όταν δεν αντέχουν άλλο την αθλιότητα του εργασιακού πλαισίου που δουλεύουν.
Αντί λοιπόν η FIFA μπροστά σ΄αυτή την απαράδεκτη συνθήκη, να αντιδράσει -ως ώφειλε- και να ασκήσει την καθοριστική επιρροή της -όπως μπορούσε- και να ‘’εκβιάσει’’ ακόμα και με την αφαίρεση του χρίσματος ως διοργανώτριας χώρας παραμένει προκλητικά ασυγκίνητη και παγερά αδιάφορη. Το πιο προκλητικό δε, είναι την ίδια στιγμή η παγκόσμια ομοσπονδία δίνει εντολή (στους ειδικούς) για την δημιουργία ενός εξωραιστικού φίλμ που μας δείχνει πόσο ωραία ποδοσφαιρικά γήπεδα έχουν κατασκευαστεί... Ταυτόχρονα απείλησε με τιμωρία την Νορβηγική ομάδα γιατί σε φιλικό παιχνίδι (με την εθνική μας ομάδα), οι Νορβηγοί παίκτες μπήκαν στο γήπεδο φορώντας μπλουζάκια που πάνω τους είχαν αποτυπωθεί συνθήματα υπέρ των μεταναστών που εργάζονται στο Κατάρ για τις ανάγκες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2022. Το είχαν ξανακάνει στις αρχές της Άνοιξης και μάλιστα τους μιμήθηκαν και οι ποδοσφαιριστές της Εθνικής Γερμανίας. Αν όμως τιμωρούσε τους Νορβηγούς (εύκολος στόχος αφού δεν είχαν προκριθεί στην τελική φάση του Euro) θα έπρεπε να τιμωρήσει και τους Γερμανούς, και αυτό είναι κομμάτι δύσκολο για ποδοσφαιρικούς, ιστορικούς κυρίως δε για οικονομικοπολιτκούς λόγους.
• Εξίσου δύσκολη για τους ίδιους λόγους είναι η τιμωρία της Αγγλικής Εθνικής ομάδας, οι παίκτες της οποίας στα τελευταία τους παιχνίδια, γονατίζουν πριν από το εναρκτήριο λάκτισμα για να τιμήσουν το κίνημα ‘’Black Lives Matter’’ και να δείξουν και με τον τρόπο αυτό, οτι ο σπουδαίος πραγματικός αγώνας, δεν έχει διακύβευμα τα ΓΚΟΛ αλλά και την ποιότητα και αρκετές φορές την ίδια τη ζωή των ανθρώπων. Με τη δεδομένη αντιρατσιστική στάση των παικτών, συμφωνεί και ο προπονητής τους ΓΚΑΡΕΘ ΣΑΟΥΘΓΚΕΙΤ, ο οποίος με ανοιχτή επιστολή του προσπάθησε να εξηγήσει στους φίλους του ποδοσφαίρου οτι υπάρχουν πάντα σοβαρότερα ζητήματα από τη μπάλα. Και όσοι την κλωτσούν δεν δικαιούνται να υποκρίνονται τους αδιάφορους.
• Επίσης και στο πρόσφατο ΚΟΠΑ ΑΜΕΡΙΚΑ η εμπλοκή της πολιτικής υπήρξε σαφής με διαφορετικά ωστόσο χαρακτηριστικά. Η διοργάνωση ήταν προγραμματισμένη στην Κολομβία. Από τα τέλη Απριλίου όμως η χώρα συγκλονιζόταν από μαζικές διαδηλώσεις κατά του συντηρητικού προέδρου Ιβάν Ντούκε, ο οποίος απάντησε με την δοκιμασμένη συνταγή: άγρια καταστολή με αρκετούς νεκρούς. Έτσι η Νοτιοαμερικάνικη Ομοσπονδία Ποδοσφαίρου (CONMEBOL) αποφάσισε (μάλλον αναγκάστηκε) να μεταφέρει το τουρνουά στην Αργεντινή. Αλλά πριν από την έναρξη της διοργάνωσης, οι κυβερνήτες αυτής της χώρας ‘’είδαν’’ το εξόφθαλμο, οτι τα κρούσματα του Covid -19 ήταν πάρα πολλά και γι’ άυτό ‘’ανέκρουσαν πρύμνα’’ μπροστά στον κίνδυνο μιας ανεξέλεγκτης επιδημιολογικής διασποράς. Έτσι η ομοσπονδία μετέφερε το Κόπα Αμέρικα στην Βραζιλία παρ’ οτι τα κρούσματα ήταν πολλά και στην πραγματικότητα τίποτα δεν επέτρεπε την διεξαγωγή του Conmebol, ωστόσο βρήκε ένα πρόθυμο και ισχυρό (για την περιοχή) σύμμαχο. Τον ακροδεξιό πρόεδρο Μπολσονάρο, ένα πολιτικό ομοίωμα του Τράμπ και του Όρμαν. Αυτός ο τύπος λοιπόν αποφάσισε και διέταξε οτι δεν υπάρχει κίνδυνος του ιού. Άρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την διεξαγωγή του τουρνουά. Ας καλπάζει και θερίζει ο Covid ‘’κόσμο και κοσμάκη’’ και ας προειδοποίησαν σχεδόν όλοι οι ‘’ειδικοί ’’ για τα τραγικά αποτελέσματα που μπορεί να προκαλέσει το συγκεκριμένο εγχείρημα. Προφανώς η επιστημονική κοινότητα δεν συμμεριζόταν καθόλου τον ενθουσιασμό του Μπολσονάρο ο οποίος προσπάθησε να κερδοσκοπήσει πολιτικά σε βάρος της υγείας των αθλητών, προπονητών, παραγόντων και φίλων του δημοφιλούς αθλήματος.
Επειδή ωστόσο και -παρ’όλα αυτά- έρχονται και τα χειρότερα αλλά και τα καλύτερα γι’αυτό αξίζει πραγματικά να θυμόμαστε την άψογη και καθοριστική παρέμβαση -αντίδραση ολόκληρου του ποδοσφαιρικού κόσμου (γιατροί, συμπαίκτες, αντίπαλοι, θεατές, ΜΜΕ) στην δραματική περιπέτεια της υγείας του Δανού ποδοσφαιριστή ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΕΡΙΚΣΕΝ και να αισιοδοξούμε. Επίσης αξίζει να θυμόμαστε τον τερματοφύλακα της Εθνικής Γερμανίας ΜΑΝΟΥΕΛ ΝΟΙΕΡ που όπως επισημάναμε ήδη φόρεσε περιβραχιόνιο με το ‘’ουράνιο τόξο’’ και να παίρνουμε θάρρος. Επίσης αξίζει να αισιοδοξούμε για την ευαισθητοποίηση των παικτών-αθλητών των εθνικών ομάδων της Αγγλίας, Γερμανίας, Νορβηγίας.
Αγαπητοί φίλοι το ποδόσφαιρο αποτελεί τον καθρέπτη της κοινωνικής ζωής. Στο γήπεδο δεν γίνεται μόνο παιχνίδι, αλλά και αγώνας για δόξα, κέρδος, εξουσία, επιρροή, δύναμη και αδυναμία, νικητές και ηττημένους όπως άλλωστε και στην πολιτική. Ο κώδικας του ποδοσφαίρου εμφανίζεται ως αντανάκλαση των κοινωνικών κανόνων που ακολουθούμε αλλά και που παραβιάζουμε όπως άλλωστε και στην πολιτική. Και στο ποδόσφαιρο δημιουργούνται κινήματα, οπαδικές ταυτότητες αλλά και ευκαιρίες για κοινωνική και οικονομική προβολή και ανέλιξη, όπως άλλωστε και στην πολιτική. Μ’ άλλα λόγια θα έλεγε κανείς οτι κατά κάποιο τρόπο το Ποδόσφαιρο αποτελεί συνέχεια της πολιτικοκοινωνικής δραστηριότητας αλλά με άλλα μέσα.
Κατά συνέπεια Ποδόσφαιρο και Πολιτική τέμνονται και λειτουργούν ως συγκοινωνούντα δοχεία. Ωστόσο δεν θα πρέπει να συγχέονται να ταυτίζονται και κυρίως να μην εκμεταλλεύονται η μία την δύναμη και την επιρροή της άλλης για το ίδιο όφελος και για την εξυπηρέτηση σκοπιμοτήτων και συμφερόντων, μακριά και πέρα από τους κανόνες, τις αρχές και τις αξίες που πρέπει να υπηρετούν αμφότερες.
Ο Αργεντινός δάσκαλος της μπάλας ΣΕΖΑΡ ΜΕΝΟΤΙ ένας πραγματικά φιλόσοφος του ποδοσφαίρου και έντονα πολιτικοποιημένο άτομο, θέλοντας να δείξει την στενή συσχέτιση μεταξύ πολιτικής και ποδοσφαίρου και προχωρώντας περισσότερο, χωρίζει το ποδόσφαιρο σε ‘’Αριστερό’’ και ‘’Δεξιό’’. Το πρώτο πιο επιθετικό διακρίνεται για την γενναιοδωρία του, το δεύτερο πιο αμυντικό για τον ρεαλισμό του. Προφανώς επί της ουσίας, δεν υπάρχει τέτοια διάκριση, είναι γεγονός ωστόσο οτι σε γενικές γραμμές η αριστερή ιδεολογία ταιριάζει με το ανοιχτό επιθετικό ποδόσφαιρο επειδή συμπίπτει με την αντίληψη της ανοιχτής κοινωνίας, ενώ αντίθετα η δεξιά προσέγγιση είναι πιο αμυντική, πιο συντηρητική, αφού κοιτάζει περισσότερο το αποτέλεσμα.
Το πραγματικό νόημα της μπάλας βρίσκεται αλλού. Το ζητούμενο της πρέπει να είναι άλλο ‘’Το ποδόσφαιρο πρέπει να ξαναφέρει την αγάπη και την χαρά στη ζωή μας και τον σεβασμό προς τον άνθρωπο’’ λέει ο Σέζαρ Μενότι, ‘’ ο αθλητισμός είναι η ουτοπία για μία καλύτερη ζωή’’ τονίζει και καταλήγει ‘’ Και η μπάλα είναι το πιο συναρπαστικό κομμάτι της’’.
Τελικά το ποδόσφαιρο κρύβει και αποκαλύπτει πολλά από τα ανθρώπινα συναισθήματα (πάθος, τρέλα, φωνές, συνθήματα, σημαίες, γέλιο, χαρά, λύπη, δάκρυα, αδρεναλίνη στα ύψη...) και αλησμόνητες εικόνες που μας ακολουθούν μια ζωή. Γι’ αυτό συναρπάζει συγκινεί και ενδιαφέρει εκατομμύρια ανθρώπων σε ολόκληρο τον κόσμο. Γι’ αυτό κατακλύζουν τα γήπεδα ή στήνονται με τις ώρες μπροστά στις οθόνες.
Για όλα τα παραπάνω και για δεκάδες ακόμα λόγους αποτελεί -μακράν- το δημοφιλέστερο άθλημα , όμως στην πραγματικότητα μιλάμε για κάτι περισσότερο δηλαδή για ένα μοναδικό σε συναρπαστικότητα και μαζικότητα κοινωνικό φαινόμενο. Και κατά τούτο και εως τέτοιο δεν μπορεί παρά να ορίζεται και να αξιολογείται εξ’ ορισμού και εκ των πραγμάτων και ως ένα πάρα πολύ σημαντικό οικονομικοπολιτικό γεγονός. Αρκεί κατά την ώσμωση , την αλληλεπίδραση και την αλληλεξάρτηση του Ποδοσφαίρου και της Πολιτικής να μην παρατηρούνται επικαλύψεις αρμοδιοτήτων και να μην εκμεταλλεύεται το ένα την επιρροή του άλλου για αλλότρια συμφέροντα και αθέμιτες φιλοδοξίες. Εν τέλει ο μεγάλος στόχος μέσα από αυτη την σύμπλευση είναι να υπηρετείτε (τηρείτε) το ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΠΝΕΥΜΑ (μέσα και έξω από του αγωνιστικούς χώρους) αφ’ ενός και αφετέρου τις ΑΡΧΕΣ και ΑΞΙΕΣ της Πολιτικής.
Ξέρω οτι κάτι τέτοιο ακούγεται ως ουτοπία αφού τα μεγάλα και απρόσμενα κέρδη που αποκομίζουν πολιτικοί αλλά και αθλητικοί παράγοντες, από την διπλωματία και την δημοφιλία του Ποδοσφαίρου, τους πείθουν να επενδύουν μεγάλο μέρος του πολιτικοοικονομικού τους κεφαλαίου στην στρογγυλή θεά, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει...
Όμως αγαπητοί φίλοι παρ’ όλα αυτά, οι άνθρωποι του Αθλητισμού αλλά και της Πολιτικής γενικότερα πρέπει να έχουν ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑ. Έτσι πρέπει να είναι. Οι άνθρωποι του Ποδοσφαίρου πρέπει να πονάνε το σπίτι τους, δεν πρέπει να το υπονομεύουν. Πρέπει να βελτιώνουν την ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑ τους όσο μπορούν γιατί αυτό είναι προς το συμφέρον των αθλητών, του αθλήματος, των πάμπολλων φίλων του και ως εκ τούτου τελικά και της πολιτικής.
