Σε «πονοκέφαλο» για τους επιστήμονες εξελίσσεται το νέο μεταλλαγμένο στέλεχος του κορωνοϊού SARS-CoV-2 Β.1.1.529 που ταυτοποιήθηκε στην Νότια Αφρική και έχει γίνει γνωστό ως «μετάλλαξη της Μποτσουάνα».
Η νέα αυτή παραλλαγή του κορωνοϊού φέρει 32 μεταλλάξεις (A67V, Δ69-70, T95I, G142D/Δ143-145, Δ211/L212I, ins214EPE, G339D, S371L, S373P, S375F, K417N, N440K, G446S, S477N, T478K, E484A, Q493K, G496S, Q498R, N501Y, Y505H, T547K, D614G, H655Y, N679K, P681H, N764K, D796Y, N856K, Q954H, N969K, L981F) στην περιοχή της εξωτερικής πρωτεΐνης ακίδας S.
Είναι πιο επιθετικό;
Ο μεγάλος αριθμός μεταλλάξεων καθιστά πιθανή την ύπαρξη διαφορετικών χαρακτηριστικών του ιού και προς το παρόν δεν υπάρχουν επαρκή επιστημονικά στοιχεία για το πως αυτά τα χαρακτηριστικά μπορούν να επηρεάσουν την ικανότητα της νέας μετάλλαξης να μεταδίδεται μεταξύ των ανθρώπων, αν συντελεί σε σοβαρότερη νόσοηση/θάνατο και κατά πόσο καλύπτεται από τα υπάρχοντα εμβόλια.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει ταξινομήσει το στέλεχος B.1.1.529 ως «υπό επιτήρηση» (variant under monitoring), η οποία είναι χαμηλότερου κινδύνου από τα «στελέχη ενδιαφέροντος» (variants of interest), και «ιδιαίτερου ενδιαφέροντος» (variants of concern), με την μετάλλαξη Δέλτα να συγκαταλέγεται στην τελευταία κατηγορία.
Σε ποιες χώρες εντοπίζεται
Η ταξινόμησή του B.1.1.529 από τον ΠΟΥ ως στέλεχος υπό επιτήρηση θεωρείται προς το παρόν αναμενόμενη καθώς έχουν εντοπιστεί μόλις 10 επιβεβαιωμένες περιπτώσεις παγκοσμίως: τρία στη Μποτσουάνα, έξι στη Νότια Αφρική και ένα στο Χονγκ Κονγκ σε έναν ταξιδιώτη που είχε επισκεφθεί τη Νότια Αφρική.
Τι λένε οι ειδικοί
Ο ιολόγος του Κολλεγίου Imperial του Λονδίνου, Τoμ Πίκκοκ εκτιμά ότι «προς το παρόν είναι ελάχιστα τα κρούσματα της μετάλλαξης στην περιοχή της Αφρικής τα οποία έχουν ελεγχθεί. Αλλά θα πρέπει να αναλυθούν πολύ προσεκτικά λόγω του “τρομακτικού” προφίλ της παραλλαγής ως προς το προφίλ της πρωτεΐνης ακίδας», λόγω των 32 μεταλλάξεων που ενσωματώνονται εκεί.
Ο Ράβι Γκούπτα, καθηγητής Μικροβιολογίας στο Ινστιτούτο Θεραπευτικής Ανοσολογίας και Μολυσματικών Νόσων του Κέιμπριτζ, εκτιμά με τη σειρά του πως το νέο αυτό στέλεχος ενδεχομένως να μπορεί να διαφύγει της ανοσίας. «Αυτό είναι ανησυχητικό! Και δεν έχω πει κάτι τέτοιο από την ανακάλυψη της μετάλλαξης Δέλτα», αναφέρει σε σχόλιο που έκανε στο Twitter.
Και προτρέπει όλους «παρακαλώ να εμβολιαστείτε και να φοράτε μάσκα καθώς οι μεταλλάξεις σε αυτόν τον νέο στέλεχος του κορωνοϊού είναι πιθανό να τον βοηθούν να ξεφεύγει από τα εξουδετερωτικά αντισώματα».
Φόβοι για μετάλλαξη ανθεκτική στην ανοσία
Μια παραλλαγή του κορωνοϊού που αντιστέκεται στην ανοσία μπορεί να είναι πιο ικανή να αποφύγει το ανοσοποιητικό σύστημα των ανθρώπων που είτε έχουν κολλήσει τον ιό ήδη μία φορά, είτε έχουν εμβολιαστεί κατά της Covid-19.
Τέλος, ο Γκρεγκ Ντορ, ειδικός Παθολόγος Μολυσματικών Νόσων στο Νοσοκομείο St Vincent's της Αυστραλίας σε tweet του αναφέρει πως το στέλεχος B.1.1.529 «έχει μεταλλάξεις που σχετίζονται με μειωμένη αποτελεσματικότητα των εμβολίων» και προσθέτει ωστόσο ότι ίσως αυτό να το καθιστά «όχι ιδιαίτερα μεταδοτικό».
Σύμφωνα με τον Δρ Ντορ «είναι η στιγμή να το μελετήσουμε και όχι να πανικοβληθούμε».
Ο Φρανσουά Μπαλού, καθηγητής Συστημάτων Υπολογιστικής Βιολογίας και διευθυντής του Ινστιτούτου Γενετικής UCL λέει ότι οι μεταλλάξεις του στελέχους της Μποτσουάνα βρίσκονται σε «έναν ασυνήθιστο αστερισμό» που «συσσωρεύτηκε προφανώς μετά από μια έκρηξη». Και εξηγεί ότι αυτό δείχνει ότι θα μπορούσε να έχει εξελιχθεί κατά τη διάρκεια μιας «χρόνιας λοίμωξης ενός ανοσοκατασταλμένου ατόμου, πιθανώς σε έναν ασθενή με HIV/AIDS που δεν έχει λάβει θεραπεία».
Σύμφωνα με τον καθηγητής Μπαλλού «σίγουρα θα περίμενα να αναγνωρίζεται ελάχιστα από τα εξουδετερωτικά αντισώματα σε σχέση με τα στελέχη Άλφα και Δέλτα. Είναι δύσκολο να προβλέψουμε πόσο μεταδοτικό μπορεί να είναι σε αυτό το στάδιο. Μέχρι στιγμής, τέσσερα στελέχη έχουν προσδιοριστεί σε μια περιοχή της υποσαχάριας περιοχής. Μπορεί να υπάρχει και σε άλλα μέρη της Αφρικής. Προς το παρόν, θα πρέπει να το παρακολουθούμε και να το αναλύουμε εξονυχιστικά, αλλά δεν υπάρχει λόγος να ανησυχούμε υπερβολικά, εκτός κι αν αρχίσει να αυξάνεται η παρουσία του σε συχνότητα στο εγγύς μέλλον».
Ο Δρ Μίρα Τσαντ, επικεφαλής περιστατικών Covid-19 στην Υπηρεσία Ασφάλειας της Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου υπενθυμίζει ότι «καθώς είναι στη φύση των ιών να μεταλλάσσονται συχνά και τυχαία, δεν είναι ασυνήθιστο να προκύψουν μικροί αριθμοί περιπτώσεων με νέες μεταλλάξεις. Οποιεσδήποτε παραλλαγές που παρουσιάζουν ενδείξεις εξάπλωσης αξιολογούνται γρήγορα».
