Από το ταξίδι στα χρόνια της Επανάστασης δεν θα μπορούσε να λείπει ο ίδιος ο τόπος και η φύση του Μοριά. Τα δέντρα της Πελοποννήσου είναι οι αιωνόβιοι σιωπηλοί μάρτυρες που έχουν πολλές ιστορίες να διηγηθούν.
Ελιές, δρύες, μουριές, πλάτανοι, συνολικά 27 αιωνόβια δέντρα έχουν μελετηθεί, φωτογραφηθεί και καταγραφεί σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου, το Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Καλαμάτας και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών.
Στα πλαίσια των εορτασμών «Μοριάς 21» για τα 200 έτη από την έναρξη του αγώνα για την ανεξαρτησία, «Τα δέντρα της Επανάστασης» φέρουν ειδική σήμανση και έχουν ενσωματωθεί στις 21 ειδικές διαδρομές του προγράμματος.
Θα τα δείτε να στέκουν αγέρωχα μπροστά σας, τέως σιωπηλοί μάρτυρες, σήμερα πρωταγωνιστές που ενώνουν τις ένδοξες στιγμές της ιστορίας της Ελλάδας με το σήμερα. Η πρωτοβουλία υποστηρίζεται από το Olayan Group σε συνεργασία με το Ίδρυμα Καπετάν Βασίλη & Κάρμεν Κωνσταντακόπουλου και την ΤΕΜΕΣ.
ΠΛΑΤΑΝΟΣ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
«Μα αλήθεια είναι κρίμα που τα δέντρα δεν μιλούν» είπε κάποτε ένα νεαρό κορίτσι που κάθισε να ξαποστάσει κάτω από τον ίσκιο μου στην Πλατεία του Πλατάνου. «Θα είχαν τόσα πολλά να πουν». Πόσο δίκιο είχε το κορίτσι αυτό! Αποφάσισα λοιπόν να της αποκαλύψω ένα μεγάλο μυστικό. Της ψιθύρισα «μα τα δέντρα μιλούν, βλέπουν, πονούν, χαίρονται…και ειδικά οι γεροπλάτανοι σαν κι εμένα έχουν πολλέεεες ιστορίες να πουν». «Να», της είπα, «πιάσε τον κορμό μου απαλά κι άκου…»
Στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, δημογέροντες και οπλαρχηγοί συγκεντρώνονταν κάτω από τη σκιά μου και τους άκουγα να φτιάχνουν σχέδια και στρατηγικές με μεγάλο πάθος και ελπίδα για τη νίκη τους. Εδώ, να, εδώ που κάθεσαι τώρα εσύ, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κράτησε τα παιδιά των πασάδων ομήρους για να τηρηθεί η συμφωνία παράδοσης του Παλαμηδίου. Δεν είχε κι άλλη επιλογή… Άλλοτε, είχα την τιμή να φιλοξενώ τα οστά του μέγα αγωνιστή, του Δημήτριου Υψηλάντη. Τα πρόσεχα πολύ, τα φρόντιζα με τις ρίζες μου σαν να ήταν κάτι ιερό. Γιατί, για μένα, ήταν κάτι ιερό. Τώρα λοιπόν ξέρεις ότι τα δέντρα όχι μόνο βλέπουν και μιλούν…αλλά, κυρίως, αγαπούν.
ΕΛΙΑ ΤΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
Με λένε «Ελιά του Ναυπλίου» και βρίσκομαι έξω από τον Ιερό Ναό Γενεσίου της Θεοτόκου. Η μακραίωνη ζωή μου συνδέεται με τον Άγιο Νεομάρτυρα Αναστάσιο, τον πολιούχο του Ναυπλίου. Βλέπετε, τα έφερε έτσι η ζωή που αυτός και εγώ κάποτε «συναντηθήκαμε» σε μια στιγμή της ιστορίας, που εύκολα δεν τη ξεχνά κανείς.
Πριν πολλά-πολλά χρόνια, επί τουρκοκρατίας, ο Αναστάσιος εξαναγκάστηκε να απαρνηθεί τον Χριστιανισμό. Δεν τ’ άντεξε όμως. Μετάνιωσε αμέσως και όταν το αντιλήφθηκαν οι κατακτητές αυτός δεν το αρνήθηκε. Με γενναιότητα ομολόγησε τη χριστιανική του πίστη. Χρειαζόταν θάρρος ηρωικό η ομολογία αυτή. Κι’ αυτό γιατί ήξερε ότι μόνο μια είχε ποινή: τον θάνατο. Την 1η Φεβρουαρίου του 1655, υπέμεινε μαρτυρικό θάνατο, αργό και βασανιστικό. Ήμουν δίπλα του, βλέπετε, και το είδα με τα μάτια μου. Ώσπου στο τέλος, σωριάστηκε δίπλα μου. «Βρήκε γαλήνη», σκέφτηκα. «Μια γαλήνη και μια αέναη παρουσία και θαυμασμό στη μνήμη μου, στη μνήμη όλων».
ΦΟΙΝΙΚΑΣ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ ΝΑΥΠΛΙΟ
Στο προαύλιο του αναπαλαιωμένου αρχοντικού «Αμυμώνη» στέκεται ό, τι έχει απομείνει από εμένα. Είμαι εδώ, δίπλα στη μητέρα του Ναυπλίου – όπως ονομάζει η ελληνική μυθολογία την Αμυμώνη – ένας άλλοτε ψηλός και καμαρωτός φοίνικας. Με μια ματιά καταλαβαίνεις ότι έχω περάσει πολλά. Έχω υποστεί σοβαρή φθορά στη διάρκεια του βομβαρδισμού του Ναυπλίου το 1941 από γερμανικά μαχητικά. Η χαριστική «βολή» όμως ήλθε τον Δεκέμβριο του 2008 όταν μια ισχυρή καταιγίδα παρέσυρε με το ανηλεές της μένος την πλούσια φυλλωσιά μου. Το ξέρω. Τίποτα επάνω μου τώρα δεν θα σας προκαλέσει τον θαυμασμό. Κι όμως κρύβω μέσα μου μια τιμημένη ψυχή, που μου προσδίδει μια άλλη, εσωτερική ομορφιά. Θέλεις να μάθεις πώς απέκτησα αυτή την ιδιαίτερη ομορφιά;
Γύρω στο 1830 είχα την τεράστια τιμή να με φυτέψει εδώ ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος. Ο Ιωάννης Καποδίστριας! Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί τέτοια τιμή για έναν φοίνικα; Να γίνω εγώ σύμβολο κάτι τόσο μεγάλου και σπουδαίου για την πατρίδα μου; Να με αγγίξουν τα χέρια αυτού του ήρωα; Ω, είχε απερίγραπτη ομορφιά και τόση υπερηφάνεια αυτή η στιγμή, που έμεινε για πάντα μέσα μου. Να, το γράφει και εδώ, στην παλιά πινακίδα που έχει στερεωθεί στο κορμό μου: «ΤΟΝ ΦΟΙΝΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΘΡΥΛΟ ΦΥΤΕΨΕ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ 1828-31».
Τώρα που ξέρεις την ιστορία μου, αν κλείσεις λίγο τα μάτια μου, ίσως μπορείς κι εσύ όμορφο φοίνικα να με δεις.
«Μα αλήθεια είναι κρίμα που τα δέντρα δεν μιλούν» είπε κάποτε ένα νεαρό κορίτσι που κάθισε να ξαποστάσει κάτω από τον ίσκιο μου στην Πλατεία του Πλατάνου. «Θα είχαν τόσα πολλά να πουν». Πόσο δίκιο είχε το κορίτσι αυτό! Αποφάσισα λοιπόν να της αποκαλύψω ένα μεγάλο μυστικό. Της ψιθύρισα «μα τα δέντρα μιλούν, βλέπουν, πονούν, χαίρονται…και ειδικά οι γεροπλάτανοι σαν κι εμένα έχουν πολλέεεες ιστορίες να πουν». «Να», της είπα, «πιάσε τον κορμό μου απαλά κι άκου…»
Στα χρόνια της Ελληνικής Επανάστασης, δημογέροντες και οπλαρχηγοί συγκεντρώνονταν κάτω από τη σκιά μου και τους άκουγα να φτιάχνουν σχέδια και στρατηγικές με μεγάλο πάθος και ελπίδα για τη νίκη τους. Εδώ, να, εδώ που κάθεσαι τώρα εσύ, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης κράτησε τα παιδιά των πασάδων ομήρους για να τηρηθεί η συμφωνία παράδοσης του Παλαμηδίου. Δεν είχε κι άλλη επιλογή… Άλλοτε, είχα την τιμή να φιλοξενώ τα οστά του μέγα αγωνιστή, του Δημήτριου Υψηλάντη. Τα πρόσεχα πολύ, τα φρόντιζα με τις ρίζες μου σαν να ήταν κάτι ιερό. Γιατί, για μένα, ήταν κάτι ιερό. Τώρα λοιπόν ξέρεις ότι τα δέντρα όχι μόνο βλέπουν και μιλούν…αλλά, κυρίως, αγαπούν.
Με λένε «Ελιά του Ναυπλίου» και βρίσκομαι έξω από τον Ιερό Ναό Γενεσίου της Θεοτόκου. Η μακραίωνη ζωή μου συνδέεται με τον Άγιο Νεομάρτυρα Αναστάσιο, τον πολιούχο του Ναυπλίου. Βλέπετε, τα έφερε έτσι η ζωή που αυτός και εγώ κάποτε «συναντηθήκαμε» σε μια στιγμή της ιστορίας, που εύκολα δεν τη ξεχνά κανείς.
Πριν πολλά-πολλά χρόνια, επί τουρκοκρατίας, ο Αναστάσιος εξαναγκάστηκε να απαρνηθεί τον Χριστιανισμό. Δεν τ’ άντεξε όμως. Μετάνιωσε αμέσως και όταν το αντιλήφθηκαν οι κατακτητές αυτός δεν το αρνήθηκε. Με γενναιότητα ομολόγησε τη χριστιανική του πίστη. Χρειαζόταν θάρρος ηρωικό η ομολογία αυτή. Κι’ αυτό γιατί ήξερε ότι μόνο μια είχε ποινή: τον θάνατο. Την 1η Φεβρουαρίου του 1655, υπέμεινε μαρτυρικό θάνατο, αργό και βασανιστικό. Ήμουν δίπλα του, βλέπετε, και το είδα με τα μάτια μου. Ώσπου στο τέλος, σωριάστηκε δίπλα μου. «Βρήκε γαλήνη», σκέφτηκα. «Μια γαλήνη και μια αέναη παρουσία και θαυμασμό στη μνήμη μου, στη μνήμη όλων».
Στο προαύλιο του αναπαλαιωμένου αρχοντικού «Αμυμώνη» στέκεται ό, τι έχει απομείνει από εμένα. Είμαι εδώ, δίπλα στη μητέρα του Ναυπλίου – όπως ονομάζει η ελληνική μυθολογία την Αμυμώνη – ένας άλλοτε ψηλός και καμαρωτός φοίνικας. Με μια ματιά καταλαβαίνεις ότι έχω περάσει πολλά. Έχω υποστεί σοβαρή φθορά στη διάρκεια του βομβαρδισμού του Ναυπλίου το 1941 από γερμανικά μαχητικά. Η χαριστική «βολή» όμως ήλθε τον Δεκέμβριο του 2008 όταν μια ισχυρή καταιγίδα παρέσυρε με το ανηλεές της μένος την πλούσια φυλλωσιά μου. Το ξέρω. Τίποτα επάνω μου τώρα δεν θα σας προκαλέσει τον θαυμασμό. Κι όμως κρύβω μέσα μου μια τιμημένη ψυχή, που μου προσδίδει μια άλλη, εσωτερική ομορφιά. Θέλεις να μάθεις πώς απέκτησα αυτή την ιδιαίτερη ομορφιά;
Γύρω στο 1830 είχα την τεράστια τιμή να με φυτέψει εδώ ο πρώτος κυβερνήτης της Ελλάδος. Ο Ιωάννης Καποδίστριας! Ποιος θα μπορούσε να φανταστεί τέτοια τιμή για έναν φοίνικα; Να γίνω εγώ σύμβολο κάτι τόσο μεγάλου και σπουδαίου για την πατρίδα μου; Να με αγγίξουν τα χέρια αυτού του ήρωα; Ω, είχε απερίγραπτη ομορφιά και τόση υπερηφάνεια αυτή η στιγμή, που έμεινε για πάντα μέσα μου. Να, το γράφει και εδώ, στην παλιά πινακίδα που έχει στερεωθεί στο κορμό μου: «ΤΟΝ ΦΟΙΝΙΚΑ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΘΡΥΛΟ ΦΥΤΕΨΕ Ο ΠΡΩΤΟΣ ΚΥΒΕΡΝΗΤΗΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ 1828-31».
Τώρα που ξέρεις την ιστορία μου, αν κλείσεις λίγο τα μάτια μου, ίσως μπορείς κι εσύ όμορφο φοίνικα να με δεις.
Πηγή: morias21.com
