Ήταν άνοιξη όταν πέθαναν οι δεινόσαυροι...

Ήταν άνοιξη και άνθιζαν τα λουλούδια, όταν ήλθε το τέλος της εποχής των δεινοσαύρων. Αυτό είναι το ρομαντικό και ταυτόχρονα λυπητερό συμπέρασμα μιας νέας ευρωπαϊκής επιστημονικής έρευνας, η οποία για πρώτη φορά κάνει μια εκτίμηση για τη συγκεκριμένη εποχή του έτους που έπεσε στη Γη, πριν περίπου 66 εκατομμύρια χρόνια, ο μεγάλος αστεροειδής που οδήγησε στην εξαφάνιση σχεδόν όλων των έως τότε κυρίαρχων του πλανήτη.

Οι ερευνητές από τη Σουηδία, τη Γαλλία, την Ολλανδία, το Βέλγιο και τη Βρετανία, με επικεφαλής τη δρα Μέλανι Ντούρινγκ του σουηδικού Πανεπιστημίου της Ουψάλα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό "Nature", εκτιμούν ότι η πρόσκρουση του αστεροειδούς Chicxulub στην περιοχή της χερσονήσου Γιουκατάν του σημερινού Μεξικού, συνέβη όταν στο βόρειο ημισφαίριο ήταν άνοιξη. Το κατακλυσμικό συμβάν εκτιμάται ότι επέφερε μια μαζική εξαφάνιση ειδών, περίπου του 76% ή των τριών τετάρτων του συνόλου που ζούσαν πάνω στη Γη. Ανάμεσα στα θύματα ήσαν οι μη ιπτάμενοι δεινόσαυροι, οι πτερόσαυροι, οι αμμωνίτες και τα περισσότερα θαλάσσια ερπετά, ενώ επιβίωσαν τα θηλαστικά (για τα οποία άνοιξε πλέον ο δρόμος να κυριαρχήσουν στη συνέχεια), τα πουλιά, οι κροκόδειλοι και οι χελώνες.

Μέχρι σήμερα ο προσδιορισμός της πρόσκρουσης είχε εστιάσει στην χρονική ακρίβεια του συμβάντος με αποκλίσεις της κλίμακας των μερικών χιλιάδων ετών, αλλά η εποχή του έτους ήταν άγνωστη. Οι ερευνητές μελέτησαν για πρώτη φορά απομεινάρια ψαριών που είχαν πεθάνει μαζικά εκείνη τη μέρα και βρέθηκαν στη Βόρεια Ντακότα των ΗΠΑ, αναλύοντας - με τη βοήθεια της τομογραφίας υψηλής ανάλυσης ακτίνων Χ στον επιταχυντή του Ευρωπαϊκού Συγχρότρου (ESRF) - τα μοτίβα ανάπτυξης που είχαν αποτυπωθεί στα απολιθωμένα οστά τους. Σε συνδυασμό με την ανάλυση στοιχείων για τα ισότοπα άνθρακα στα οστά των ψαριών, η "ετυμηγορία" ήταν ότι η καταστροφή ήλθε την άνοιξη.

Μεταξύ άλλων, η πρόσκρουση του μεγάλου μετεωρίτη είχε ως συνέπεια να προκληθούν τεράστια κύματα στις θάλασσες, στις λίμνες και στα ποτάμια, θάβοντας ζωντανά πολλά ψάρια. Τα ψάρια είχαν θραύσματα από την πρόσκρουση μέσα στα βράγχια τους, αλλά όχι χαμηλότερα στο πεπτικό σύστημα τους, κάτι που αποτελεί ένδειξη ότι ο θάνατος τους ήταν σχεδόν ακαριαίος και συνέβη σε λιγότερο από μία ώρα μετά την πρόσκρουση.

Η πτώση του αστεροειδούς την άνοιξη - εφόσον επιβεβαιωθεί - θα συνέπεσε μια ένα ιδιαίτερα ευαίσθητο στάδιο για πολλά είδη που αναπαρήγαγαν και αναπτύσσονταν εκείνη την εποχή του έτους, κάτι που θα συνέβαλε στην κατοπινή μαζικότητα της εξαφάνισης τους. Από την άλλη, τα είδη του νοτίου ημισφαιρίου, όπου θα υπήρχε τότε φθινόπωρο, φαίνεται στη συνέχεια να ανέκαμψαν με διπλάσια ταχύτητα σε σχέση με εκείνα του βορείου ημισφαιρίου, σύμφωνα με τους ερευνητές.

Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:

https://www.nature.com/articles/s41586-022-04446-1