Ερώτηση κατέθεσαν 53 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ, με πρωτοβουλία του Τομεάρχη Υποδομών και Μεταφορών Νίκου Παππά προς τον υπουργό Υποδομών και Μεταφορών Κώστα Καραμανλή, την οποία συνυπογράφει και ο βουλευτής Αργολίδας Γιάννης Γκιόλας και ζητούν ενημέρωση για τις ενέργειες και το χρονοδιάγραμμα εναρμόνισης του δημοσίου με την απόφαση του ΣτΕ, που ζητά τη μεταφορά των ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ από το Υπερταμείο στο Δημόσιο.
Στο κείμενο της ερώτησης τονίζεται το σημείο της απόφασης του Ανωτάτου Δικαστηρίου που αναφέρει ότι «η μεταβίβαση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου των δύο εταιρειών στην ΕΕΣΥΠ είναι αντισυνταγματική», καθώς -σύμφωνα με το σκεπτικό- κρίνεται επιβεβλημένος ο έλεγχος από το δημόσιο όχι μόνο με την άσκηση εποπτείας μέσω εταιρείας που ελέγχει, αλλά και απευθείας με τον έλεγχο του μετοχικού της κεφαλαίου.
Οι βουλευτές υπογράμμισαν ότι «η διεθνής τάση των επαναδημοτικοποιήσεων και επανακρατικοποιήσεων επιχειρήσεων ύδρευσης δείχνει ότι το μοντέλο των τελευταίων δεκαετιών απέτυχε, καθώς οι ιδιωτικοποιήσεις έφεραν αύξηση τιμολογίων και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού», ενώ «η χώρα δεν πλέει και δεν μπορεί να πλέει σε μεταμνημονιακά απόνερα». Ως εκ τούτου ρωτούν τον Κ. Καραμανλή:
«Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε για την υλοποίηση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου σε σχέση με τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ;»
«Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα εναρμόνισης του ελληνικού δημοσίου με την απόφαση του ΣτΕ;»
Ολόκληρο το κείμενο της ερώτησης:
Αθήνα, 1 Μαρτίου 2022
ΕΡΩΤΗΣΗ
Προς τον υπουργό
Υποδομών και Μεταφορών
Θέμα: «Να εφαρμοστεί η απόφαση του ΣτΕ, να επανέλθουν η ΕΥΔΑΠ και η ΕΥΑΘ στο δημόσιο από το Υπερταμείο»
Η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε (ΕΕΣΥΠ Α.Ε.), γνωστή και ως «Υπερταμείο», συστάθηκε με τον Ν.4389/16 με σκοπό τη διαχείριση και την αξιοποίηση της ιδιωτικής περιουσίας του δημοσίου. Άμεσες θυγατρικές της είναι το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε.) και η Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ Α.Ε.). Στις έμμεσες θυγατρικές, μεταξύ άλλων, εντάχθηκαν η ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και η ΕΥΑΘ Α.Ε., ως απόρροια μνημονιακών δεσμεύσεων που είχε αναλάβει η Ελλάδα από το 2010 και μετά.
Πρόσφατα, το Ανώτατο Δικαστήριο έκρινε, μετά από προσφυγή των σωματείων των εργαζομένων στην ΕΥΔΑΠ και την ΕΥΑΘ, ότι η μεταβίβαση της πλειοψηφίας του μετοχικού κεφαλαίου των δύο εταιρειών στην ΕΕΣΥΠ είναι αντισυνταγματική. Είναι η δεύτερη φορά που το ΣτΕ υπεραμύνεται του δημόσιου αγαθού του νερού. Η πρώτη απόφαση είχε εκδοθεί το 2014 και ήταν εκείνη που ανέτρεψε την ιδιωτικοποίηση της ΕΥΔΑΠ.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, που εξέδωσε κατά πλειοψηφία η Ολομέλεια ΣτΕ (19 προς 1), ο έλεγχος της ΕΥΔΑΠ από το ελληνικό δημόσιο είναι επιβεβλημένος όχι μόνο με την άσκηση εποπτείας μέσω εταιρείας που ελέγχει, αλλά και απευθείας με τον έλεγχο του μετοχικού της κεφαλαίου.
Η Ολομέλεια του ΣτΕ ουσιαστικά ευθυγραμμίζεται με την αντίστοιχη απόφαση του Δ’ Τμήματος του ΣτΕ, η οποία είχε εκδοθεί το καλοκαίρι του 2020 και έκρινε αντισυνταγματική τη μεταφορά του 50% των μετοχών των δύο κρατικών εταιρειών στην ΕΕΣΥΠ. Λόγω όμως της σπουδαιότητας του θέματος αποφασίστηκε τότε να μεταφερθεί το θέμα στην κρίση της Ολομέλειας. Να σημειωθεί ότι το Δ’ Τμήμα του ΣτΕ με νεότερη απόφαση (92/2022), που δημοσιεύθηκε στις 18 Γενάρη, αποφαίνεται και κατά της ΚΥΑ τιμολόγησης νερού, εναντίον της οποίας είχαν επίσης προσφύγει τα ίδια σωματεία εργαζομένων. Και πάλι λόγω της σοβαρότητας του θέματος, η υπόθεση έχει παραπεμφθεί για να εκδικαστεί σε νέα δίκη, στη μείζονα σύνθεση του ΣτΕ, στις 10 του ερχόμενου Μαΐου.
Τα δικαστήριο επικαλείται την Ευρωπαϊκή Οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ότι «Το ύδωρ δεν είναι εμπορικό προϊόν όπως όλα τα άλλα, αλλά αποτελεί κληρονομιά που πρέπει να προστατεύεται και να τυγχάνει της κατάλληλης μεταχείρισης», καθώς και ότι «η ύδρευση συνιστά υπηρεσία κοινής ωφέλειας». Ανάλογη είναι η απόφαση και για την ΕΥΑΘ.
Επειδή οι κρίσιμες υποδομές και επιχειρήσεις, όπως αυτές της ύδρευσης, πρέπει να επιστρέψουν υπό δημόσιο έλεγχο για να διαφυλάξει η Πολιτεία τα βασικά δικαιώματα των πολιτών (απρόσκοπτη πρόσβαση στο νερό), να λαμβάνει πολιτικές υπέρ της κοινωνίας (κοινωνικά τιμολόγια, ανάσχεση αυξήσεων στους λογαριασμούς), να τις αξιοποιεί ως αναπτυξιακό εργαλείο της χώρας.
Επειδή η διεθνής τάση των επαναδημοτικοποιήσεων και επανακρατικοποιήσεων επιχειρήσεων ύδρευσης δείχνει ότι το μοντέλο των τελευταίων δεκαετιών απέτυχε, καθώς οι ιδιωτικοποιήσεις έφεραν αύξηση τιμολογίων και υποβάθμιση της ποιότητας του νερού.
Επειδή η χώρα δεν πλέει και δεν μπορεί να πλέει σε μεταμνημονιακά απόνερα.
Επειδή ο ρόλος του δημοσίου στις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ κρίνεται αναντικατάστατος.
Ερωτάσθε:
1. Σε ποιες ενέργειες θα προβείτε για την υλοποίηση της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου σε σχέση με τις ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ;
2. Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα εναρμόνισης του ελληνικού δημοσίου με την απόφαση του ΣτΕ;
Οι ερωτώντες βουλευτές
