Ο Φιλελληνισμός ήταν ένα αυθόρμητο κίνημα που αναπτύχθηκε κυρίως στον δυτικό κόσμο και ήταν επηρεασμένος από τις ιδέες και τις αξίες της ελληνικής αρχαιότητας. Χρόνια πριν από την εκδήλωση της Ελληνικής Επανάστασης, οι δυτικοί άρχισαν να ενδιαφέρονται για τους Έλληνες, στο πλαίσιο και του ενδιαφέροντός τους για τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και κάτω από το πρίσμα των φιλελεύθερων ιδεών της Αμερικανικής Επανάστασης και της αντίστοιχης Γαλλικής. Πολλοί ξένοι περιηγητές ταξίδεψαν στον ελλαδικό χώρο και γνώρισαν τα αρχαία κατάλοιπα και τους σύγχρονους Έλληνες, εκφράζοντας τη συμπάθειά τους προς τους τελευταίους για την κατάστασή τους. Όταν ξέσπασε η Επανάσταση, το 1821, η κοινή γνώμη διαφόρων χωρών της Δύσης ήταν ευνοϊκά διατεθειμένη απέναντι στους επαναστατημένους Έλληνες.
Φιλέλληνες από τις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής και χώρες της Δυτικής, κυρίως, Ευρώπης στήριξαν τον Ελληνικό Αγώνα της Ανεξαρτησίας υλικά και ηθικά και αρκετοί πολέμησαν πλάι στους Έλληνες επαναστάτες. Κάποιοι από αυτούς έφτασαν μέχρι το Ναύπλιο και την Αργολίδα, όπως οι Αμερικάνοι E. Everett, G. Jarvis και S. Howe, οι Ιταλοί A. Dania και M. Gramsi, οι Γάλλοι Ol. Voutier και M. Persat, ο Γερμανοί A. Kolbe, K. Krazeisen, κ.ά.
Το κίνημα του Φιλελληνισμού, όμως, συνδέεται και με την απελευθέρωση του Ναυπλίου, το 1822. Κάποιοι Φιλέλληνες αγωνίστηκαν πλάι στους Έλληνες επαναστάτες για την κατάληψη του Παλαμηδίου και την απελευθέρωση της πόλης του Ναυπλίου. Στην πρώτη απόπειρα κατάληψης του Παλαμηδίου, το 1821, το σχέδιο δράσης είχε οργανώσει ο Ιταλός στρατιωτικός και φιλέλληνας Dania, ενώ στην όλη επιχείρηση συμμετείχαν αρκετοί φιλέλληνες, ανάμεσά τους, οι Γάλλοι αξιωματικοί Voutier και Balestra, αλλά και ο Γερμανός αξιωματικός Linshing, που έχασε τη ζωή του σε αυτή την επιχείρηση μαζί με άλλους 17 Φιλέλληνες. Στη δεύτερη και επιτυχημένη πολιορκία του Ναυπλίου, τον Νοέμβριο του 1822, συμμετείχαν φιλέλληνες, όπως ο Ιταλός αξιωματικός Gubernati, ενώ εξόχως ενδιαφέρουσα είναι η έκθεση του Γάλλου φιλέλληνα αξιωματικού Gracy, για τη σημασία της απελευθέρωσης του Ναυπλίου για τους επαναστάτες, λίγες μέρες μετά την κατάληψη της πόλης.
Σκοπός, θεματικοί άξονες και δομή του εργαστηρίου
Στο εργαστήριο οι συμμετέχοντες/ουσες θα έχουν την ευκαιρία να εμβαθύνουν και να προβληματιστούν πάνω στη γένεση, στα αίτια και στους τρόπους εκδήλωσης του Φιλελληνισμού, στον Αμερικανικό και στον Ευρωπαϊκό Φιλελληνισμό, στην ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης και στη σχέση της με το Φιλελληνικό Κίνημα. Επίσης, στην τοπική ιστορία, με αφορμή τα 200 χρόνια από την απελευθέρωση του Ναυπλίου, στο ιστορικό της πλαίσιο, στη σημασία της για την Επανάσταση, αλλά και στον ρόλο των Φιλελλήνων σε αυτήν τη στρατιωτική για τους επαναστάτες επιτυχία.
Oι συμμετέχοντες θα ανακαλύψουν και άγνωστες πτυχές της Νεότερης Ιστορίας με τον Δρα Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκη, Επιστημονικό Συνεργάτη του Κ.Ε.Σ., ενώ η επίσκεψη στο Παράρτημα της Εθνικής Πινακοθήκης - Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου στο Ναύπλιο και σε τόπους της πόλης που σχετίζονται με τους Φιλέλληνες θα εξασφαλίσουν μία βιωματική προσέγγιση της γνώσης.
Η προσέγγιση του θέματος θα δομηθεί πάνω στους ακόλουθους θεματικούς άξονες:
Πρώτη μέρα
Εισαγωγή: η Ελληνική Επανάσταση (ιστορικό πλαίσιο)
Ο Φιλελληνισμός: γένεση, αίτια, τρόποι εκδήλωσης – Φιλελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση
Αμερικανικός Φιλελληνισμός
Αμερικανοί Φιλέλληνες στο Ναύπλιο και στην Αργολίδα – Η περίπτωση του Edward Everett και του Samuel Howe – Άλλες περιπτώσεις
Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός
Ευρωπαίοι Φιλέλληνες στο Ναύπλιο και στην Αργολίδα
Φιλελληνισμός και Τέχνη
Επίσκεψη στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Παράρτημα Ναυπλίου
Επιτόπια έρευνα στην Φραγκοκλησιά (Αψίδα Τουρέ) και σε σημεία της πόλης του Ναυπλίου που σχετίζονται με τους Φιλέλληνες.
Ο Φιλελληνισμός: γένεση, αίτια, τρόποι εκδήλωσης – Φιλελληνισμός και Ελληνική Επανάσταση
Αμερικανικός Φιλελληνισμός
Αμερικανοί Φιλέλληνες στο Ναύπλιο και στην Αργολίδα – Η περίπτωση του Edward Everett και του Samuel Howe – Άλλες περιπτώσεις
Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός
Ευρωπαίοι Φιλέλληνες στο Ναύπλιο και στην Αργολίδα
Φιλελληνισμός και Τέχνη
Επίσκεψη στην Εθνική Πινακοθήκη – Μουσείο Αλεξάνδρου Σούτσου, Παράρτημα Ναυπλίου
Επιτόπια έρευνα στην Φραγκοκλησιά (Αψίδα Τουρέ) και σε σημεία της πόλης του Ναυπλίου που σχετίζονται με τους Φιλέλληνες.
Δεύτερη μέρα
Εισαγωγή: ιστορία και τόπος: ο ρόλος του Ναυπλίου στην Ιστορία και κυρίως κατά την περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης
Τα φρούρια του Ναυπλίου και ο ρόλος τους στην άμυνα της πόλης
Η πρώτη απόπειρα κατάληψης του Παλαμηδίου (1821)
Η δεύτερη (επιτυχημένη) επιχείρηση κατάληψης του Παλαμηδίου και η απελευθέρωση του Ναυπλίου (1822)
Στάικος Σταϊκόπουλος, Δημήτριος Μοσχονησιώτης και άλλοι αγωνιστές που πρωτοστάτησαν στην όλη επιχείρηση
Ο ρόλος των φιλελλήνων –προσωπικότητες που ξεχώρισαν ανάμεσά τους
Η σημασία για τους επαναστάτες της κατάληψης του Παλαμηδίου και της απελευθέρωσης του Ναυπλίου –ο αντίκτυπός της
Επιτόπια έρευνα στο Παλαμήδι.
Κατά τη διάρκεια των 2 τετράωρων συναντήσεων του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες καλούνται να συμβάλλουν έμπρακτα στις συζητήσεις στην ομάδα, και να συμμετέχουν στις επισκέψεις και στην επιτόπιες έρευνες.
Τόπος και παράμετροι διεξαγωγής
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα διαλέξεων «Οικογενείας Νικολάου Μαζαράκη» του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος στο Ναύπλιο. Το Κ.Ε.Σ. παρακολουθεί διαρκώς τις οδηγίες του Πανεπιστημίου Harvard και των Ελληνικών Αρχών, τηρώντας αυστηρά όλα τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα. Σε περίπτωση που οι σχετικοί κανονισμοί και οδηγίες διαφοροποιηθούν από τα ισχύοντα, το Κ.Ε.Σ. θα προσαρμοστεί άμεσα, ενημερώνοντας αναλόγως και τους συμμετέχοντες του εργαστηρίου. Εάν κατά τις ημέρες διεξαγωγής του δεν επιτρέπονται συναντήσεις με φυσική παρουσία, το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί εξολοκλήρου διαδικτυακά, στις ίδιες ημερομηνίες, μέσω της πλατφόρμας Zoom.
Αιτήσεις και συμμετοχή
Οι ενδιαφερόμενοι/ες καλούνται να υποβάλουν ηλεκτρονικά ατομική αίτηση συμμετοχής για το εργαστήριο στην οποία θα πρέπει να συμπληρώσουν:τα προσωπικά τους στοιχεία και την ιδιότητά τους (π.χ. σπουδές ή επάγγελμα),
μια σύντομη περιγραφή, η οποία δεν θα ξεπερνάει τη μία παράγραφο, με τις προσδοκίες, το κίνητρο συμμετοχής τους ή και θέματα που τους προβληματίζουν σε σχέση με το θέμα.
Η συμμετοχή στο εργαστήριο είναι δωρεάν. Οι συμμετέχοντες/ουσες δεν χρειάζεται να έχουν προηγούμενες γνώσεις γύρω από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν.
Η επιλογή των δεκαοκτώ (18) συμμετεχόντων θα γίνει θα γίνει με βάση τη σειρά προτεραιότητας υποβολής της αίτησης (first-come-first-served). Σε περίπτωση που οι αιτήσεις υπερβούν τις δεκαοκτώ (18), κριτήριο επιλογής θα είναι η συμμετοχή για πρώτη φορά σε εργαστήριο του ΚΕΣ σε συνδυασμό με το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Το ΚΕΣ θα χορηγήσει στους/στις συμμετέχοντες/συμμετέχουσες που θα παρακολουθήσουν όλες τις ενότητες ευχαριστήρια επιστολή που θα πιστοποιεί τη συμμετοχή τους στο εργαστήριο.
Όλοι/ες οι αιτούντες/ούσες θα ειδοποιηθούν από το ΚΕΣ μέχρι τις 26 Μαΐου 2022 με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την εξέλιξη της αίτησής τους. Οι συμμετέχοντες/ουσες χρειάζεται να επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα ενημερωθούν και τηλεφωνικά για τη συμμετοχή τους και σχετικές φόρμες που θα χρειαστεί να υποβάλλουν.
Για διευκρινίσεις σχετικά με το εργαστήριο και τη διαδικασία των αιτήσεων μπορείτε να απευθύνεστε καθημερινά (10:00π.μ.–5:00μ.μ.) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, στο τηλέφωνο 27520 47040.
Πλήρης τίτλος: Ο Αμερικανικός και Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός και η απελευθέρωση του Ναυπλίου: ιδέες, τόπος και άνθρωποι την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης
Ημερομηνίες: 18 – 19 Ιουνίου 2022, 11:00πμ – 3:00μμ (Το απόγευμα του Σαββάτου και το πρωί της Κυριακής θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις ή/και επιτόπια έρευνα σε σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ναυπλίου).
Τοποθεσία: ΚΕΣ, Ναύπλιο
Διοργάνωση: ΚΕΣ, υπό την αιγίδα του Δήμου Ναυπλιέων - ΔΟΠΠΑΤ
Ανοικτό σε: Όλους/ες
Περίοδος αιτήσεων: 27 Απριλίου – 25 Μαΐου 2022
Γλώσσα: Ελληνικά
Ακαδημαϊκός συντονισμός: Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης, Διδάκτωρ Ιστορίας, Μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Π.Τ.Δ.Ε.) & Επιστημονικός Συνεργάτης του Κ.Ε.Σ. στη Νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Συντονισμός δραστηριότητας: Ματίνα Γκόγκα
Αίτηση
Τα φρούρια του Ναυπλίου και ο ρόλος τους στην άμυνα της πόλης
Η πρώτη απόπειρα κατάληψης του Παλαμηδίου (1821)
Η δεύτερη (επιτυχημένη) επιχείρηση κατάληψης του Παλαμηδίου και η απελευθέρωση του Ναυπλίου (1822)
Στάικος Σταϊκόπουλος, Δημήτριος Μοσχονησιώτης και άλλοι αγωνιστές που πρωτοστάτησαν στην όλη επιχείρηση
Ο ρόλος των φιλελλήνων –προσωπικότητες που ξεχώρισαν ανάμεσά τους
Η σημασία για τους επαναστάτες της κατάληψης του Παλαμηδίου και της απελευθέρωσης του Ναυπλίου –ο αντίκτυπός της
Επιτόπια έρευνα στο Παλαμήδι.
Κατά τη διάρκεια των 2 τετράωρων συναντήσεων του εργαστηρίου οι συμμετέχοντες καλούνται να συμβάλλουν έμπρακτα στις συζητήσεις στην ομάδα, και να συμμετέχουν στις επισκέψεις και στην επιτόπιες έρευνες.
Τόπος και παράμετροι διεξαγωγής
Το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα διαλέξεων «Οικογενείας Νικολάου Μαζαράκη» του Κέντρου Ελληνικών Σπουδών Ελλάδος στο Ναύπλιο. Το Κ.Ε.Σ. παρακολουθεί διαρκώς τις οδηγίες του Πανεπιστημίου Harvard και των Ελληνικών Αρχών, τηρώντας αυστηρά όλα τα ισχύοντα υγειονομικά πρωτόκολλα. Σε περίπτωση που οι σχετικοί κανονισμοί και οδηγίες διαφοροποιηθούν από τα ισχύοντα, το Κ.Ε.Σ. θα προσαρμοστεί άμεσα, ενημερώνοντας αναλόγως και τους συμμετέχοντες του εργαστηρίου. Εάν κατά τις ημέρες διεξαγωγής του δεν επιτρέπονται συναντήσεις με φυσική παρουσία, το εργαστήριο θα πραγματοποιηθεί εξολοκλήρου διαδικτυακά, στις ίδιες ημερομηνίες, μέσω της πλατφόρμας Zoom.
Αιτήσεις και συμμετοχή
Οι ενδιαφερόμενοι/ες καλούνται να υποβάλουν ηλεκτρονικά ατομική αίτηση συμμετοχής για το εργαστήριο στην οποία θα πρέπει να συμπληρώσουν:τα προσωπικά τους στοιχεία και την ιδιότητά τους (π.χ. σπουδές ή επάγγελμα),
μια σύντομη περιγραφή, η οποία δεν θα ξεπερνάει τη μία παράγραφο, με τις προσδοκίες, το κίνητρο συμμετοχής τους ή και θέματα που τους προβληματίζουν σε σχέση με το θέμα.
Η συμμετοχή στο εργαστήριο είναι δωρεάν. Οι συμμετέχοντες/ουσες δεν χρειάζεται να έχουν προηγούμενες γνώσεις γύρω από τα αντικείμενα που θα συζητηθούν.
Η επιλογή των δεκαοκτώ (18) συμμετεχόντων θα γίνει θα γίνει με βάση τη σειρά προτεραιότητας υποβολής της αίτησης (first-come-first-served). Σε περίπτωση που οι αιτήσεις υπερβούν τις δεκαοκτώ (18), κριτήριο επιλογής θα είναι η συμμετοχή για πρώτη φορά σε εργαστήριο του ΚΕΣ σε συνδυασμό με το χρόνο υποβολής της αίτησης.
Το ΚΕΣ θα χορηγήσει στους/στις συμμετέχοντες/συμμετέχουσες που θα παρακολουθήσουν όλες τις ενότητες ευχαριστήρια επιστολή που θα πιστοποιεί τη συμμετοχή τους στο εργαστήριο.
Όλοι/ες οι αιτούντες/ούσες θα ειδοποιηθούν από το ΚΕΣ μέχρι τις 26 Μαΐου 2022 με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου για την εξέλιξη της αίτησής τους. Οι συμμετέχοντες/ουσες χρειάζεται να επιβεβαιώσουν τη συμμετοχή τους με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και θα ενημερωθούν και τηλεφωνικά για τη συμμετοχή τους και σχετικές φόρμες που θα χρειαστεί να υποβάλλουν.
Για διευκρινίσεις σχετικά με το εργαστήριο και τη διαδικασία των αιτήσεων μπορείτε να απευθύνεστε καθημερινά (10:00π.μ.–5:00μ.μ.) στο Κέντρο Ελληνικών Σπουδών, στο τηλέφωνο 27520 47040.
Πλήρης τίτλος: Ο Αμερικανικός και Ευρωπαϊκός Φιλελληνισμός και η απελευθέρωση του Ναυπλίου: ιδέες, τόπος και άνθρωποι την εποχή της Ελληνικής Επανάστασης
Ημερομηνίες: 18 – 19 Ιουνίου 2022, 11:00πμ – 3:00μμ (Το απόγευμα του Σαββάτου και το πρωί της Κυριακής θα πραγματοποιηθούν επισκέψεις ή/και επιτόπια έρευνα σε σημεία ενδιαφέροντος στην περιοχή του Ναυπλίου).
Τοποθεσία: ΚΕΣ, Ναύπλιο
Διοργάνωση: ΚΕΣ, υπό την αιγίδα του Δήμου Ναυπλιέων - ΔΟΠΠΑΤ
Ανοικτό σε: Όλους/ες
Περίοδος αιτήσεων: 27 Απριλίου – 25 Μαΐου 2022
Γλώσσα: Ελληνικά
Ακαδημαϊκός συντονισμός: Εμμανουήλ Γ. Χαλκιαδάκης, Διδάκτωρ Ιστορίας, Μέλος Εργαστηριακού Διδακτικού Προσωπικού στο Πανεπιστήμιο Κρήτης (Π.Τ.Δ.Ε.) & Επιστημονικός Συνεργάτης του Κ.Ε.Σ. στη Νεότερη Ελληνική Ιστορία.
Συντονισμός δραστηριότητας: Ματίνα Γκόγκα
Αίτηση
